Ciekawostki
Jaki Nowy Rok, taki cały rok? Poznaj najciekawsze zwyczaje sylwestrowo-noworoczne

Skąd się wziął zwyczaj zabawy sylwestrowej? Jaka jest historia postanowień noworocznych i na czym polega noc tłustej wigilii? Dlaczego winogrona są hiszpańskim symbolem ostatniego dnia grudnia, a na drzwiach greckich domów wiesza się cebulę? Poznaj ciekawe i mało znane tradycje i zwyczaje sylwestrowo-noworoczne.
Sylwester jest jedną z najważniejszych nocy w roku. Kojarzy się z huczną zabawą, szampanem i fajerwerkami. Skłania do podsumowania ważniejszych wydarzeń.
Z końcem starego, a początkiem nowego roku związanych jest kilka ciekawych zwyczajów i tradycji. Niektóre z nich wyszły już z mody, inne zaś wciąż trwają i mają chronić przed niepowodzeniem, biedą i niedostatkiem w nadchodzącym roku.
1. Zwyczaj zabawy sylwestrowej
Według proroctwa Sybilli, ostatniego dnia 999 roku miała nastąpić oczekiwana apokalipsa, którą opisuje w św. Jan w ostatniej księdze Biblii. W tym też roku papież Sylwester II wraz z całym chrześcijańskim światem oczekiwał na spełnienie się przepowiedni.
Jednak w nocy z 999 roku na 1000 nic się nie wydarzyło. Papież pobłogosławił Rzym i świat, a wszyscy wyszli na ulice miast, aby świętować.
W Polsce tradycje zabawy sylwestrowej sięgają XIX wieku. Imprezy były początkowo popularne w dużych miastach, wśród bogatych ludzi, później, w XX wieku, stopniowo również w uboższych warstwach społeczeństwa.
2. Jaki Nowy Rok, taki cały rok
Zgodnie z dawną rodzimą tradycją na rozpoczęcie Nowego Roku składamy sobie życzenia, używając staropolskiego zwrotu: „Do siego roku”. Oznacza on życzenie szczęśliwego, dostatniego roku. To, co bowiem przyniesie nam początek roku, będzie miało swoją kontynuację w kolejnych miesiącach.
3. „Tłusta wigilia”
W niektórych regionach Polski obchodzono trzy wigilie: przed Bożym Narodzeniem, Nowym Rokiem oraz świętem Trzech Króli. Podczas zabawy sylwestrowej na stole można było znaleźć mięso i inne potrawy. Nie żałowano sobie jedzenia, zwłaszcza tłustego. Był to ważny zwyczaj, ponieważ ludzie wierzyli, że dzięki takim posiłkom nie zaznają w nowym roku głodu.
4. Mak, łuska karpia i nowa bielizna
Wśród zwyczajów związanych z ostatnim dniem roku wymienia się łuski karpia. Należy je włożyć do portfela 31 grudnia i pozostawić w tym miejscu do kolejnych Świąt Bożego Narodzenia. Rybia łuska ma zagwarantować dostatek w nowym roku.
Przed wyjściem na zabawę doradzano pannom, aby założyły nową bieliznę. Miało to zapewnić powodzenie u płci przeciwnej. Natomiast umieszczenie kilku ziarenek maku w butach miało zagwarantować sukces miłosny w kolejnym roku.
5. Gwarancja pomyślności
Od wieków przekazuje się, że od tego, jak spędzimy sylwestra, zależy to, co wydarzy się w Nowym Roku. Dlatego tego dnia w domu nie może niczego zabraknąć. W rezultacie nadchodzące miesiące będą obfite i dostatnie. Konieczne jest oddanie zaciągniętych pożyczek, aby rozpocząć kolejny rok z „czystą kartą”.
6. Cebula na drzwiach, hiszpańskie winogrona i potłuczone talerze
Może to nie wyglądać lub pachnieć najlepiej, ale w Grecji na drzwiach umieszcza się w Sylwestra cebulę. Ma to symbolizować odrodzenie w nowym roku. 1 stycznia rodzice stukają cebulą w czoło swoich dzieci, aby wprowadzić do ich życia dobrobyt na 365 nadchodzących dni.
Winogrona są symbolem ostatniego dnia grudnia w Hiszpanii. Sylwestrowy wieczór spędza się do północy w gronie rodziny, a następnie, gdy zegar wybije godzinę dwunastą, każdy zjada po kolei 12 winogron. Przy każdym owocu należy pomyśleć życzenie.
W Danii ciekawym zwyczajem jest tłuczenie talerzy. Rzucanie jak największej ilości ma zapewnić dużą liczbę przyjaciół.
7. „Z nowym rokiem, pewnym krokiem” czyli postanowienia noworoczne
Postanowienia noworoczne podejmowali już starożytni Babilończycy. W Babilonii nowy rok świętowano w marcu, na rozpoczęcie udanych prac polowych. Obchody świątecznego czasu trwały wtedy 12 dni. Babilończycy koronowali nowego króla, składali ofiary bogom, obiecywali zwrot pożyczonych pieniędzy i przedmiotów. Kto nie dotrzymał złożonej obietnicy mógł stracić przychylność bogów.
Dla chrześcijan nowy rok był okazją do podsumowania dotychczasowego życia i czasem podjęcia decyzji o zmianie.
8. Palenie wspomnień
To, co działo się w kończącym roku powinno odejść w niepamięć. Dlatego spisywano na kartce złe doświadczenia, a następne palono je ostatniego dnia roku.
9. Otwarte okna
Jednym ze zwyczajów jest otwieranie okien w domu tuż przed północą. Powinien to zrobić najstarszy członek rodziny. Była to forma, aby zaprosić nowy rok do domu.
10. Bąbelki szampana w kieliszkach
Szampan symbolizuje coś wyjątkowego. Lampki tego trunku wznosi się, by świętować sukcesy. Obok sztucznych ogni i fajerwerków, to szampan jest wyznacznikiem udanej zabawy sylwestrowej. Jedna z historii mówi, że to właśnie Napoleon Bonaparte był wielkim fanem tego trunku. Opowiadał, że każdą wygraną bitwą zasługuje się na szampana.
Francuski dowódca wraz ze swoim wojskiem wymyślił metodę jego otwierania, tzw. sabrage, czyli odcięcie korka szablą. Do dziś korki szampana strzelają głośno na przyjęciach i ważnych uroczystościach.
Family News Service
Foto: YouTube, istock/LUMIKK555/ Diamond Dogs/ Pikusisi-Studio/
Sport
Z Chicago na Biegun Północny: Nicole Las zmierzy się z biegiem zwanym “the coolest marathon”

Podczas gdy tysiące biegaczy przygotowuje się do jesiennego maratonu w Chicago, odważna mieszkanka miasta patrzy znacznie dalej — na sam Biegun Północny. Nicole Las już wkrótce weźmie udział w jednym z najbardziej ekstremalnych biegów długodystansowych na świecie. Maraton na Biegunie Północnym rozgrywa się w niezwykle surowych warunkach: przy temperaturach sięgających około 14°F, na niestabilnym, dryfującym lodzie Arktyki.
“Będę biegła tam, gdzie mieszka Święty Mikołaj” — mówi uśmiechnięta Nicole Las z uśmiechem w rozmowie z NBC 5. — “Im więcej o tym czytałam i oglądałam relacji z poprzednich edycji, tym bardziej czułam, że to właśnie coś dla mnie. Wiem, że to brzmi szalenie, ale… chcę to zrobić.”
Dotąd tylko nieco ponad 100 kobiet ukończyło ten prestiżowy bieg. Las ma nadzieję, że już niedługo dołączy do tego elitarnego grona.
Maraton inny niż wszystkie
W przeciwieństwie do tradycyjnych maratonów asfaltowych, ten bieg wymaga zupełnie innego przygotowania. Nie chodzi tylko o dystans, ale o zmienną nawierzchnię, ekstremalne warunki pogodowe i konieczność zachowania najwyższej ostrożności.
“Treningi są bardzo różnorodne — siła, zwinność, mobilność — wszystko po to, by być gotową na każdy scenariusz” — tłumaczy Nicole Las. — “Zimą trenowałam na dworze, by nauczyć się odpowiedniego ubierania warstwami i radzenia sobie z chłodem. To była dobra próba przed tym, co mnie czeka.”
Trasa maratonu nie jest ustalona z góry. Biegacze docierają na miejsce drogą morską — podróż trwa około tygodnia — a dopiero na lodzie organizatorzy wyznaczają pętlę o długości 2–3 mil. Każdego roku wygląda ona inaczej, w zależności od ukształtowania terenu lodowego.
Nie tylko śnieg i lód
Maraton na Biegunie Północnym to także ryzyko — zarówno związane z warunkami pogodowymi, jak i z dziką przyrodą. Zawodnicy noszą kamizelki ratunkowe, a organizatorzy mają na miejscu zespoły zabezpieczające i obserwatorów gotowych do interwencji w przypadku spotkania z niedźwiedziem polarnym.
Dla Nicole to nie przeszkoda, lecz część przygody.
“To jedno z moich największych marzeń. Coś, co od dawna było na mojej liście rzeczy do zrobienia przed śmiercią” — mówi. — “Włożyłam w to wiele pracy i determinacji. Bez względu na wszystko — zamierzam to przebiec.”
W swoją lodową podróż Nicole Las wyruszy już w lipcu. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, za kilka tygodni dołączy do grona niewielu osób na świecie, które mogą powiedzieć: “Przebiegłem maraton na Biegunie Północnym.”
Źródło: nbc
Foto: YouTube, North Pole Marathon
News USA
Dwa amerykańskie miasta znajdują się wśród „najszczęśliwszych” na świecie: Nowy Jork i Minneapolis

W najnowszym Happy City Index 2025, tylko dwa miasta ze Stanów Zjednoczonych znalazły się w elitarnej grupie „złotych” miast – a jedno z nich to nieoczywisty kandydat ze Środkowego Zachodu. Według raportu przygotowanego przez Institute for Quality of Life z siedzibą w Londynie, zaledwie 31 miast na całym świecie uzyskało najwyższy możliwy, „złoty” status. Wśród nich znalazły się tylko Nowy Jork (na 17. miejscu) oraz Minneapolis (na 30. pozycji).
Co sprawia, że miasto jest „szczęśliwe”?
Ranking opiera się na analizie aż 82 wskaźników podzielonych na sześć kluczowych kategorii:
- Obywatele – jakość życia mieszkańców, zaangażowanie społeczne
- Zarządzanie – efektywność i przejrzystość działań administracji
- Środowisko – czystość powietrza, zieleń miejska, zrównoważony rozwój
- Gospodarka – poziom zatrudnienia, stabilność finansowa
- Zdrowie – dostęp do opieki medycznej, długość życia
- Mobilność – transport publiczny, dostępność komunikacyjna
„Wiemy, że na poziom szczęścia wpływa wiele różnych czynników, co potwierdzają liczne badania. Co roku staramy się obiektywnie określić, co naprawdę liczy się dla mieszkańców i jak te elementy wpływają na ich dobrostan” – podkreślają autorzy raportu.
Europa dominuje, ale USA nie wypadają najgorzej
Na szczycie rankingu znalazła się Kopenhaga – uznana za najszczęśliwsze miasto świata. Tuż za nią uplasował się Zurych, co potwierdza dominację europejskich miast w tej klasyfikacji.
Łącznie 18 miast ze Stanów Zjednoczonych znalazło się wśród 200 sklasyfikowanych. Choć tylko dwa trafiły do ścisłej czołówki, warto zauważyć, że Indianapolis to kolejne miasto z regionu Środkowego Zachodu, które trafiło na listę – choć nie osiągnęło złotego poziomu.
Co wyróżnia Minneapolis?
Minneapolis w Minnesocie, często pomijane w globalnych rankingach, zyskało uznanie dzięki silnej społeczności lokalnej, zielonym przestrzeniom i wysokiemu poziomowi zaangażowania obywatelskiego. To pokazuje, że szczęście mieszkańców nie zawsze zależy od wielkości czy sławy miasta – ale od jakości życia codziennego.

Minneapolis, Minnesota
Pełna lista 200 miast uwzględnionych w rankingu dostępna jest na stronie organizatora.
Źródło: nbc
Foto: istock/Sean Pavone/AndresGarciaM/
News USA
Wenecja kontra Bezos: Protesty przeciwko luksusowemu ślubowi miliardera

Wenecja, jedno z najbardziej znanych i najdelikatniejszych miast Europy, znalazła się w centrum uwagi nie tylko za sprawą swych kanałów i zabytków, lecz także z powodu planowanego ślubu jednego z najbogatszych ludzi świata — Jeffa Bezosa — i dziennikarki Lauren Sánchez. Skala wydarzenia i jego potencjalny wpływ na życie mieszkańców wywołały falę protestów, podsycanych doniesieniami o ekstrawagancji i braku transparentności.
Miliarder i dziennikarka — historia związku
Jeff Bezos, założyciel Amazon i właściciel The Washington Post, oraz Lauren Sánchez, była prezenterka i licencjonowana pilotka, są parą od 2019 roku. Zaręczyli się w 2023 roku, a od tamtej pory media i opinia publiczna spekulują na temat daty i miejsca ślubu.
Według doniesień, ceremonie mają odbyć się pod koniec czerwca 2025 roku w Wenecji. Choć dokładny plan pozostaje tajemnicą, źródła takie jak Reuters i CNN sugerują daty między 24 a 28 czerwca.
Miejsce również nie jest oficjalnie potwierdzone — mówi się zarówno o superjachcie Bezosa, Koru, jak i o historycznych lokalizacjach takich jak klasztor na wyspie San Giorgio Maggiore czy Scuola Grande della Misericordia.
Wenecja mówi: dość!
Ślub wzbudził kontrowersje nie ze względu na samego Jeffa Bezosa, ale skalę i symbolikę wydarzenia. Aktywiści, skupieni w inicjatywie „No Space for Bezos”, protestują przeciwko temu, co nazywają prywatyzacją miasta i podporządkowaniem jego przestrzeni potrzebom turystyki luksusowej.
„Bezos traktuje Wenecję jak swoją prywatną salę balową, ignorując potrzeby mieszkańców” — mówi Alice Bazzoli, jedna z protestujących, cytowana przez Sky News.
Protesty przybrały wymiar symboliczny: rozwieszano banery i plakaty, m.in. na moście Rialto i placu św. Marka. Greenpeace Italy oraz brytyjska grupa „Everyone Hates Elon [Musk]” dołączyły do działań, apelując o opodatkowanie superbogatych:
„Jeśli możesz wynająć Wenecję na ślub, możesz zapłacić więcej podatku” — głosił transparent z wizerunkiem śmiejącego się Bezosa.
Władze i organizatorzy odpierają zarzuty
Miasto oficjalnie zaprzeczyło, że wydarzenie zakłóci funkcjonowanie komunikacji wodnej czy wpłynie negatywnie na codzienne życie mieszkańców. Również firma organizująca ślub, Lanza & Baucina Limited, wydała oświadczenie:
„Nie zarezerwowano nadmiernej liczby gondoli ani taksówek wodnych. Liczba gości — około 200 — nie odbiega od typowych wydarzeń organizowanych w Wenecji.”
Burmistrz Wenecji Luigi Brugnaro skrytykował protestujących, wyrażając publicznie nadzieję, że Jeff Bezos mimo wszystko przybędzie. „To wstyd. Będziemy musieli przeprosić Bezosa” — powiedział.
Wenecja w kryzysie
Miasto, choć piękne i historyczne, zmaga się z poważnymi problemami: rosnącym poziomem morza, masową turystyką i kryzysem mieszkaniowym. Coraz więcej budynków przekształcanych jest w krótkoterminowe najmy, co wypiera mieszkańców i pogłębia społeczne napięcia. Wprowadzony w tym roku podatek wstępu dla turystów (5–10 euro dziennie) to tylko jedno z narzędzi walki z tym problemem.
Na tym tle ślub warty, według doniesień, nawet 34 miliony dolarów, postrzegany jest jako symbol nierówności i ignorowania lokalnych realiów.
Bezos: miliarder, filantrop czy intruz?
Choć Jeff Bezos przekazał milion euro konsorcjum naukowemu Corila na badania nad laguną wenecką — i zatrudnia lokalnych rzemieślników oraz dostawców jak Rosa Salva czy Laguna B — dla wielu to gesty niewystarczające. Greenpeace podsumowuje to stanowczo:
„Wenecja (jak i cały świat) potrzebuje usług publicznych i mieszkań, nie VIP-ów i luksusowej turystyki.”
Źródło: npr
Foto: YouTube, No Space For Bezos
-
Polonia Amerykańska4 tygodnie temu
Polonia ma wielkie serca: Pomagamy pani Ewie spod Jarosławia, cioci Moniki Doroty
-
News USA4 tygodnie temu
Karol Nawrocki będzie Prezydentem RP. Wygrał z Trzaskowskim różnicą 369 tysięcy głosów
-
Polonia Amerykańska4 tygodnie temu
W wieku 53 lat zmarł Marcin Więcław były wiceprezes oraz działacz Wisłoki Chicago
-
News USA4 tygodnie temu
Administracja Trumpa wycofuje federalne wytyczne dla aborcji ratujących życie
-
News USA4 tygodnie temu
ICE przekroczył 100 tys. aresztowań nielegalnych imigrantów w czasie drugiej kadencji Trumpa
-
Polonia Amerykańska1 tydzień temu
Dominika Żak z Chicago została uhonorowana tytułem Miss Piękna z Przesłaniem
-
News USA3 tygodnie temu
Polowanie na ojca oskarżonego o zamordowanie trzech córek przejęły władze federalne
-
News Chicago4 tygodnie temu
Uwaga: Chicago ma obecnie jedną z najgorszych jakości powietrza na świecie