Tysiące wiernych gromadziły się cały dzień przed Bazyliką Świętego Piotra po porannej informacji o śmierci Papieża. – Wielki ból. Będzie go bardzo brakować – mówili. Wielu spontanicznie modliło się pojedynczo i w grupach na różańcu.

Szok i niedowierzanie, taka atmosfera zapanowała w Poniedziałek Wielkanocny, kiedy rano przed godziną 10 Kamerling Świętego Kościoła Powszechnego kardynał Kevin Farrell ogłosił za pośrednictwem łączy wideo, że Papież Franciszek zmarł w Domu Świętej Marty. Ludzie w Rzymie rozmawiali o tym od rana na ulicach, w metrze, w kafejkach. Oglądali wiadomości na smartfonach. Słoneczny poranek Poniedziałku Wielkanocnego nagle stał się czasem smutku i refleksji.

Trudno było uwierzyć

„Obudziłem się rano i dotarła do mnie ta wiadomość. Włączyłem informacje telewizyjne i wszyscy już o tym mówili. Więc było oczywiste, że musze przyjechać na przed Bazylikę” – powiedział Vatican News Francesco Malacrino, który już po godzinie 10 czuwał na Placu Św. Piotra.

Mieszka niedaleko Placu. Kiedy rozmawialiśmy przed południem na jego twarzy, podobnie jak i innych zgromadzonych, widać było jakby ciągle nie mógł uwierzyć we wiadomości. Jeszcze wczoraj z balkonu Bazyliki papież błogosławił wszystkim, jeździł papamobile wzdłuż szpalerów 50 tysięcy zgromadzonych osób, a teraz już go nie ma.

Stojąca obok Lucilla, również rzymianka, dodała, że również przybyła, aby się modlić za duszę Franciszka. „Ten pontyfikat był krytykowany, ale on wiele zmienił w Kościele. Dał miejsce ludziom biedym, marginalizowanym. To był jego wybór. Zobaczymy jaka będzie przyszłość, czy nowy papież pójdzie drogą Franciszka” – dodała.

Nastrój zadumy, smutku, modlitwy

Na placu przed Bazyliką służby Gubernoratu Państwa Watykańskiego zaczęły zbierać wspaniałe kompozycje kwiatowe, przekazane na uroczystości Wielkanocne przez holenderskich mistrzów florystyki. Miały leżeć do czwartku po Wielkanocy, jednak w związku ze śmiercią Papieża i powagą atmosfery zaczęto je usuwać.

Ludzie przychodzący przed Bazylikę byli w nastroju zadumy, czasem smutku, a na pewno głębszej refleksji, pogrążeni w myślach. Wielu gromadziło się w małe grupki lub stało samotnie z różańcami w ręku i modliło się za duszę Franciszka.

„Bardzo wielki ból. Wielki!” – mówiła Vatican News Patrizia, mieszkanka Rzymu. – „Będzie go bardzo brakować. On był tak bliski ludziom, tym najbiedniejszym. Był bliski też mnie” – dodała.

To Triduum Paschalne z Franciszkiem było łaską

Na placu zgromadzili się także pielgrzymi spoza Rzymu i spoza Włoch. Bardzo często słychać polską mowę. Andrzej Bogacz, który na Święta Paschalne przybył do Rzymu z Gorzowa Wielkopolskieg mówi, że o śmierci Papieża dowiedział się w metrze. – „Ludzie nagle zaczęli sobie powtarzać wiadomość w metrze. I serce podpowiadało, że należy tu być teraz” – mówi pan Andrzej.

„Wczoraj Ojciec Święty nas pobłogosławił w Urbi et Orbi, a dzisiaj my modlimy się za jego duszę” – mówi, jakby wciąż nie dowierzając. Jeszcze dzień wcześniej Papież bowiem pozdrawiał zebranych na Placu wiernych z papamobile.

Siostra Dawida, felicjanka, która również przyszła modlić się za Papieża, mówi, że kiedy rano usłyszała o jego śmierci, w pierwszej chwili nie wierzyła. „Potem weszłam na stronę Vatican News i rzeczywiście zostało to potwierdzone”. Siostra przypomina, że papież był bliski najuboższym. „To był znak czasu. Taka była potrzeba. Myślę, że on zrobił tak, jak chciał Pan Jezus” – mówi siostra Dawida.

Pan Andrzej z Gorzowa podziwia, że papież miał do końca tak sprawny umysł. „To, w jaki sposób przeprowadził nas przez całą Wielkanoc i okres przed Wielkanocą było niezwykle wzruszające” – mówi. „Dlatego w tym wielkim smutku odczuwamy, że też łaską było to, że przez całe Triduum Paschalne nas przeprowadził i odszedł tam, dokąd wszyscy zdążamy. To był piękny czas” – dodaje.

„Nie zapominajcie się modlić za mnie”

Pod obeliskiem na Placu Św. Piotra stali klerycy, księża, siostry zakonne, ale też grupki pielgrzymów. Pogrążeni byli w zadumie i modlitwie. Grupka nastolatek odmawiała różaniec po angielsku, inna grupa młodych kobiet – po włosku.

Przed Bazylikę św. Piotra przybywali nie tylko wierni, ale także wyznawcy innych religii i osoby niewierzące. Jedni z ciekawości, inni aby oddać hołd zmarłemu papieżowi Tak, jak John Henderson, amerykański dziennikarz i bloger, który od 9 lat mieszka w Rzymie. „Franciszek doceniał rolę kobiet, dla niego wszyscy byli równi. Szanował inne religie. Przyszedłem go uhonorować” – mówił Henderson.

Większość ludzi jednak to ci, którzy przybyli do Watykanu specjalnie na Wielkanoc. W poniedziałek zostali na Placu, aby – nieoczekiwanie dla siebie – modlić się za duszę papieża, który pragnął być bliski każdemu i który zawsze powtarzał podczas swych wystąpień: „Nie zapominajcie się modlić za mnie”.

Wojciech Rogacin – Watykan

Foto: Vatican Media

Dziś o godz. 20 w kaplicy Domu św. Marty odbędzie się obrzęd oficjalnego stwierdzenia zgonu Papieża Franciszka i złożenia jego ciała do trumny – poinformował z upoważnienia kardynała kamerlinga mistrz papieskich ceremonii liturgicznych abp Diego Ravelli.

Obrzęd ten został przewidziany w nowych, przygotowanych na polecenie Franciszka obrzędach pogrzebu papieża. Obrzędowi będzie przewodniczył kard. Kevin Farrell, Kamerling Świętego Kościoła Rzymskiego, a obok niego będzie w nim uczestniczyć dziekan Kolegium Kardynalskiego kard. Giovanni Battista Re, a także członkowie Domu Papieskiego oraz kierownictwo watykańskiej służby zdrowia.

O godz. 19:00 w Bazylice św. Jana na Lateranie będzie celebrowana Eucharystia w intencji zmarłego dziś Ojca Świętego. Liturgii będzie przewodniczył kard. Baldo Reina – papieski wikariusz dla rzymskiej diecezji. Do wspólnej modlitwy zaproszeni są duchowni i wszyscy wierni.

Papież Franciszek zmarł w Poniedziałek Wielkanocny, 21 kwietnia o godzinie 7.35 w Domu św. Marty. Informację o śmierci Ojca Świętego przekazał przed godz. 10.00 z kaplicy Domu św. Marty kardynał kamerling Kevin Farrell. 

Vatican News

Foto: Vatican Media

Śmierć papieża nie kończy historii — rozpoczyna jeden z najbardziej skrywanych i uroczystych rytuałów w świecie religii. To moment, w którym tradycja i duchowość splatają się w sercu Watykanu, a 1,3 miliarda katolików na całym świecie czeka na znak: biały dym unoszący się nad Kaplicą Sykstyńską.

W cieniu fresków Michała Anioła, kardynałowie z całego świata gromadzą się, by w atmosferze milczenia, modlitwy i ścisłej tajemnicy wybrać nowego Biskupa Rzymu.

Sede vacante: Co dzieje się, gdy papież odchodzi?

Chwilę po potwierdzeniu śmierci papieża rozpoczyna się sede vacante – „wakujące miejsce” na Tronie Piotrowym. Władzę przejmuje kamerling, czyli szambelan, obecnie jest to kardynał Kevin Farrell, który odpowiada za administrację Stolicy Apostolskiej oraz zapieczętowanie apartamentu papieskiego.

Większość urzędników watykańskich traci wtedy swoje funkcje, wyjątkiem są m.in. ministra spraw zagranicznych i mistrza ceremonii liturgicznych, którzy pomagają przygotować pogrzeb oraz zorganizować konklawe.

Pożegnanie następcy Piotra

Ciało zmarłego papieża zostaje przeniesione do Bazyliki św. Piotra, gdzie wierni mogą oddać mu hołd. Pogrzeb musi się odbyć między czwartym a szóstym dniem po śmierci. Następnie następuje dziewięć dni oficjalnej żałoby – tzw. novendiali.

W listopadzie 2024 roku papież Franciszek uprościł rytuały pogrzebowe, by podkreślić, że papież jest przede wszystkim biskupem. Sam poprosił o pochówek w bazylice Santa Maria Maggiore – w miejscu, gdzie przechowywana jest ukochana przez niego ikona Matki Boskiej Salus Populi Romani.

Konklawe – głos milczenia

Do konklawe mogą przystąpić tylko kardynałowie poniżej 80. roku życia, a ich liczba nie może przekroczyć 120. Wybory odbywają się w Kaplicy Sykstyńskiej, całkowicie odciętej od świata. Żadnych telefonów, transmisji, kontaktu z zewnętrzem. Tajemnica jest święta – jej złamanie grozi automatyczną ekskomuniką.

Każdy kardynał wypowiada formułę przysięgi i wrzuca głos do urny, wypowiadając słowa:
„Przywołuję na świadka Chrystusa Pana, że mój głos należy do tego, kto powinien zostać papieżem”.

Po zliczeniu, głosy są przebijane igłą i przewlekane nicią – symbol ciągłości – a następnie palone. W zależności od wyniku głosowania, z komina nad Kaplicą unosi się biały lub czarny dym. Biały oznacza jedno: Habemus Papam!

Chemia dymu i emocji

Aby nie było wątpliwości, do pieca dodawane są chemiczne mieszanki zapewniające wyraźne kolory dymu. Czarny dym to znak, że decyzji jeszcze nie ma. Biały – że świat właśnie otrzymał nowego papieża. Na potwierdzenie biją też dzwony Bazyliki św. Piotra.

Kto może zostać papieżem?

Technicznie rzecz biorąc — każdy ochrzczony katolik. Ale od 1378 roku papieżem zostaje wyłącznie kardynał. W gronie potencjalnych następców Franciszka wymienia się m.in.:

• Kard. Pietro Parolin (Włochy, 70 l.) – sekretarz stanu, doświadczony dyplomata,
• Kard. Luis Antonio Tagle (Filipiny, 67 l.) – charyzmatyczny szef misji i faworyt wielu wiernych z Azji,
• Kard. Matteo Zuppi (Włochy, 69 l.) – promowany przez Franciszka, kojarzony z otwartością i dialogiem,
• Kard. Christoph Schönborn (Austria, 80 l.) – uznany teolog, bliski papieżowi Benedyktowi XVI,
• Kard. Marc Ouellet (Kanada, 80 l.) – były szef kongregacji ds. biskupów, ceniony przez konserwatystów.

Tradycja, która przetrwała wieki

Wybór papieża to nie tylko głosowanie. To modlitwa, rozeznanie i duchowy proces, który łączy historię z przyszłością Kościoła. Choć świat z zewnątrz może zobaczyć tylko dym nad Watykanem, za zamkniętymi drzwiami Kaplicy Sykstyńskiej toczy się wydarzenie, które może odmienić bieg dziejów.

A gdy usłyszymy słowa „Habemus Papam!”, rozpocznie się nowy rozdział tej niezwykłej, dwóch tysiącleci liczącej historii.

Źródło: chicagotribune
Foto: YouTube, istock/fabiomax/fabiomax/