Ceny ubezpieczeń zdrowotnych oferowanych przez pracodawców ponownie rosną w całych Stanach Zjednoczonych, pogłębiając obawy o coraz wyższe wydatki na opiekę medyczną. Według najnowszego raportu KFF (Kaiser Family Foundation), średnia roczna składka na rodzinne ubezpieczenie zdrowotne wzrosła w 2025 roku o 6%, osiągając niemal 27 000 dolarów. To wzrost o 1 408 dolarów w porównaniu z rokiem poprzednim — i jak przewidują analitycy — w 2026 roku tempo wzrostu może być jeszcze większe.

Większość kosztów pokrywają pracodawcy, jednak pracownicy nadal ponoszą znaczną część wydatków. W tym roku przeciętny pracownik zapłacił średnio 6 850 dolarów, czyli około jednej czwartej całkowitej składki.

Co napędza wzrost kosztów?

Eksperci wskazują na kombinację czynników: rosnące ceny w szpitalach, kosztowne leki odchudzające GLP-1 (takie jak Wegovy czy Ozempic), taryfy ubezpieczeniowe, a także większe wykorzystanie usług medycznych po pandemii. Część z tych samych czynników odpowiada za wzrost składek także w programach Medicare oraz na rynku ubezpieczeń indywidualnych.

Badanie KFF, obejmujące ponad 154 miliony Amerykanów korzystających z planów sponsorowanych przez pracodawców, pokazuje, że system opieki zdrowotnej w USA wciąż nie wypracował skutecznych mechanizmów kontroli kosztów.

Sytuacja w Minnesocie: presja kosztowa i dwucyfrowe podwyżki

Choć raport nie obejmuje danych stanowych, pracodawcy w Minnesocie już odczuwają wzrost kosztów. Stan ogłosił niedawno dwucyfrowe podwyżki składek dla osób indywidualnych oraz małych firm. Dla przedsiębiorstw zatrudniających od 2 do 50 pracowników składki wzrosną średnio o 14,2%.

Z kolei Medicare Advantage ma w Minnesocie podrożeć o prawie 18%, mimo że w skali kraju prognozowany jest niewielki spadek.

Leki GLP-1: nowy czynnik kosztowy

Rosnącym obciążeniem dla pracodawców są leki GLP-1, stosowane w terapii otyłości. Według KFF, 20% dużych firm pokrywa ich koszt w ramach planów zdrowotnych, a wśród przedsiębiorstw zatrudniających ponad 5 000 osób – już 43%. Rok wcześniej odsetek ten wynosił 28%.

Choć leki te są skuteczne w redukcji masy ciała, ich długoterminowy wpływ na koszty opieki zdrowotnej pozostaje niejasny.

“Wciąż nie wiemy, czy leki GLP-1 faktycznie przyniosą oszczędności w innych obszarach zdrowia” – mówi Matthew Rae, zastępca dyrektora KFF. “Niektórzy pacjenci, którzy schudli, kwalifikują się teraz do operacji, z których wcześniej byli wykluczeni, co może wręcz zwiększać wydatki.

Coraz większe obciążenie dla rodzin

Średnia składka na indywidualne ubezpieczenie zdrowotne wynosi obecnie 9 325 dolarów, o 5% więcej niż rok wcześniej. Prawie trzy czwarte ubezpieczonych musi dodatkowo liczyć się z rocznymi wydatkami własnymi przekraczającymi 3 000 dolarów, a dla jednej piątej przekraczają one 6 000 dolarów.

Eksperci ostrzegają, że dalszy wzrost kosztów może skłonić pracodawców do przerzucania części obciążeń na pracowników – poprzez wyższe udziały własne i limity wydatków.

Źródło: chicagotribune
Foto: istock/utah778/stefanamer/

Coraz więcej ośrodków medycznych w Stanach Zjednoczonych włącza algorytmy sztucznej inteligencji do procesu analizy mammogramów. Według specjalistów z ośrodka SimonMed Imaging w Tempe (Arizona), potencjał systemów sztucznej inteligencji w diagnostyce obrazowej jest znaczący ponieważ gęsta i złożona struktura tkanki piersi może utrudniać identyfikację zmian nawet doświadczonym radiologom.

Choć technologia ta jest entuzjastycznie przyjmowana przez wiele instytucji, część ekspertów podkreśla konieczność przeprowadzenia dalszych badań potwierdzających jej skuteczność w poprawie przeżywalności pacjentek.

Systemy AI uczone są na podstawie setek tysięcy, a nawet milionów obrazów mammograficznych. Dzięki temu potrafią rozróżniać subtelne różnice między tkanką zdrową a nowotworową. Niektóre programy służą do identyfikacji podejrzanych obszarów, inne – do oceny ryzyka rozwoju raka w przyszłości.

Badania prowadzone na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Francisco wykazały, że zastosowanie AI w procesie selekcji mammogramów może znacząco skrócić czas od wykonania badania do postawienia diagnozy. W przypadku kobiet, u których potwierdzono raka piersi, średni czas oczekiwania na biopsję skrócił się z 73 do 9 dni.

Skuteczność i ograniczenia technologii

Z danych Amerykańskiego Towarzystwa Onkologicznego wynika, że około 40% kobiet w USA ma gęstą tkankę piersi, co utrudnia interpretację zdjęć mammograficznych. Sztuczna inteligencja może stanowić istotne wsparcie w takich przypadkach.

Według badań opublikowanych w JAMA Oncology w 2024 roku, System Lunit, zastosowany w ośrodku SimonMed Imaging, w, prawidłowo rozpoznał raka w 88,6% przypadków w grupie ponad 8800 pacjentek w Szwecji.

W innym badaniu opublikowanym w czasopiśmie Radiology wykazano, że oprogramowanie AI potrafiło wykryć zmiany nowotworowe, które umknęły uwadze dwóch niezależnych radiologów.

Jednocześnie należy pamiętać, że algorytmy generują również wyniki fałszywie dodatnie – w szwedzkim badaniu wystąpiły one w 7% przypadków. Takie sytuacje mogą prowadzić do niepotrzebnych dodatkowych badań i stresu u pacjentek.

Zastosowanie kliniczne i aspekty praktyczne

Technologia sztucznej inteligencji jest obecnie stosowana w wielu prestiżowych ośrodkach akademickich, m.in. w MD Anderson Cancer Center, Mount Sinai Hospital w Nowym Jorku, Perelman Center for Advanced Medicine na Uniwersytecie Pensylwanii, Siteman Cancer Center oraz MedStar Health.

Zgodnie z przepisami Agencji Żywności i Leków (FDA), interpretacja wyników mammografii musi być ostatecznie dokonana przez radiologa. Sztuczna inteligencja pełni funkcję wspomagającą, zwiększając precyzję diagnostyczną i redukując zmęczenie specjalistów.

Wytyczne dotyczące badań przesiewowych

Zgodnie z zaleceniami United States Preventive Services Task Force (USPSTF), mammografię należy wykonywać co dwa lata, począwszy od 40. roku życia. Amerykańskie Towarzystwo Onkologiczne rekomenduje coroczne badania dla kobiet w wieku 45–54 lat oraz badania co dwa lata lub kontynuację badań corocznych po 55. roku życia.

Specjaliści zalecają wykonywanie badań w tym samym ośrodku, co umożliwia porównywanie wyników w czasie, oraz wybór placówek zatrudniających radiologów z doświadczeniem w obrazowaniu piersi. W przypadku informacji o gęstej tkance piersi wskazane jest omówienie z lekarzem możliwości wykonania dodatkowych badań obrazowych.

Źródło: nbc
Foto: istock/yacobchuk/

Najnowsze badanie opublikowane w New England Journal of Medicine mówi o prawdziwym przełomie w medycynie. Nowatorski implant siatkówki opracowany przez naukowców ze Stanford Medicine pozwolił częściowo przywrócić wzrok osobom prawie niewidomym z powodu zaawansowanego zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem (AMD).

Widzieć znowu – dzięki mikroskopijnym pikselom

W badaniu klinicznym uczestniczyło 32 pacjentów z pięciu krajów europejskich, w wieku powyżej 60 lat. Wszyscy cierpieli na tzw. zanik geograficzny, czyli najbardziej zaawansowaną formę zwyrodnienia plamki żółtej związanego z wiekiem AMD prowadzącą do nieodwracalnej utraty widzenia centralnego.

Zastosowany system, nazwany PRIMA (Photovoltaic Retinal Implant with Microarray), to miniaturowy implant z krystalicznego krzemu zawierający setki mikropikseli fotowoltaicznych.

Urządzenie współpracuje ze specjalnymi inteligentnymi okularami wyposażonymi w kamerę, która rejestruje obraz i przesyła go na implant w postaci impulsów świetlnych w bliskiej podczerwieni. Implant przekształca te impulsy w sygnały elektryczne stymulujące komórki siatkówki, przywracając częściowy przepływ informacji wzrokowych do mózgu.

Ponad 80% uczestników odzyskało zdolność czytania

Spośród 32 uczestników, którzy ukończyli badanie, aż 27 osób było w stanie rozpoznawać litery, cyfry i całe słowa, a 26 poprawiło wynik o co najmniej dwie linijki na standardowej tablicy okulistycznej. 22 pacjentów określiło swoje doświadczenie jako „umiarkowanie” lub „bardzo satysfakcjonujące”.

– „Wcześniejsze próby stworzenia protez wzroku pozwalały jedynie odczuwać światło, bez możliwości rozpoznawania kształtów. My jako pierwsi przywracamy widzenie form i konturów” – powiedział prof. Daniel Palanker, okulista ze Stanford i współautor badania.

„Ponad 80% pacjentów mogło czytać litery i słowa, a część z nich nawet strony książki. To coś, o czym jeszcze kilka lat temu nie śmieliśmy marzyć” – dodał prof. José-Alain Sahel z University of Pittsburgh.

Efekty uboczne i kolejne kroki

U 19 uczestników odnotowano łagodne skutki uboczne, m.in. drobne pęknięcia siatkówki i krwawienia podsiatkówkowe, jednak żadne z nich nie stanowiło zagrożenia życia i większość ustąpiła w ciągu dwóch miesięcy.

System PRIMA został opracowany przez kalifornijską firmę Science Corp, która była również sponsorem badania. Na podstawie pozytywnych wyników spółka złożyła już wniosek o dopuszczenie implantu do użytku klinicznego w Europie.

Nadzieja dla milionów

Według Amerykańskiej Fundacji Zwyrodnienia Plamki Żółtej, na AMD cierpi około 20 milionów Amerykanów, z czego ponad milion ma postać zaawansowaną, dotychczas nieuleczalną.

Jeśli implant PRIMA uzyska szersze zatwierdzenie, może stać się jednym z najważniejszych przełomów w okulistyce XXI wieku – przywracając światło i kształt osobom, które dawno je utraciły.

Źródło: The Epoch Times
Foto: Palanker Lab, istock