W poniedziałek Amerykańska Agencja Żywności i Leków (FDA) zatwierdziła pierwszy doustny lek odchudzający z grupy GLP-1, co stanowi przełom w terapii otyłości. Jak poinformował producent Novo Nordisk, tabletka trafi na rynek amerykański już na początku stycznia 2026 r.

Pierwsza doustna terapia semaglutydem na odchudzanie

Nowo zatwierdzony lek to semaglutyd w postaci tabletki 25 mg, przyjmowany raz dziennie. Według producenta lek ma pomagać zmniejszyć nadmierną masę ciała oraz utrzymać redukcję wagi długoterminowo.

Cena początkowa terapii ma wynosić ok. 149 USD miesięcznie — znacznie mniej niż dotychczasowe, droższe formy GLP-1 podawane w zastrzykach, które często osiągały około 500 USD miesięcznie.

GLP-1: fenomen rynku farmaceutycznego

Leki z grupy GLP-1 receptor agonists w ostatnich latach zdobyły ogromną popularność dzięki skuteczności w redukcji masy ciała. Stały się też jednymi z najbardziej dochodowych produktów w historii firm farmaceutycznych:

• Eli Lilly poinformowała, że sprzedaż jej leku Zepbound potroiła się w tym roku, przekraczając dochód 9 mld dolarów,
• Novo Nordisk odnotowało rekordowe wyniki dzięki Wegovy i Ozempic, a teraz wprowadza pierwszą wygodną formę tabletkową.

Jednocześnie dostęp pacjentów do tych leków pozostawał ograniczony z powodu wysokich cen i nierównego pokrycia ubezpieczeniowego.

Znaczenie dla zdrowia publicznego

Według danych federalnych ponad 100 milionów dorosłych Amerykanów żyje z otyłością. Rosnąca grupa lekarzy i ekspertów podkreśla, że łatwiejszy dostęp do skutecznych terapii — takich jak nowa tabletka GLP-1 — może mieć ogromny wpływ na zdrowie publiczne.

Porozumienie z firmami farmaceutycznymi

W ubiegłym miesiącu Prezydent Donald Trump ogłosił porozumienie z Eli Lilly i Novo Nordisk, którego celem jest: poszerzenie dostępu do leków GLP-1, obniżenie cen, oraz zwiększenie pokrycia ubezpieczeniowego dla pacjentów kwalifikujących się.

Zatwierdzenie doustnej wersji semaglutydu odbywa się więc w momencie, w którym w USA trwa intensywna debata nad reformą leczenia otyłości i redukcją wydatków na farmakoterapię.

Co dalej?

Debiut pierwszej tabletki GLP-1 może całkowicie zmienić rynek leczenia otyłości, eliminując jedną z głównych barier — konieczność przyjmowania leków w formie zastrzyków. Eksperci przewidują, że popyt będzie bardzo wysoki, a producenci będą musieli zmierzyć się z kwestią dostępności i mocy produkcyjnych.

Źródło: fox32
Foto: Novo Nordisk, istock/golfcphoto/

11 grudnia doszło do incydentu, który doprowadził do ujawnienia pierwszego od dekad przypadku wścieklizny u psa w stanie. Zwierzę, które pogryzło jedną osobę i zostało poddane obowiązkowej obserwacji, uzyskało 19 grudnia 2025 r. pozytywny wynik testu na wściekliznę.

Przebieg zdarzeń i historia psa

Zgodnie z informacjami Illinois Department of Public Health (IDPH), pies po pogryzieniu człowieka 11 grudnia został zatrzymany zgodnie z obowiązującymi przepisami. Z powodu narastających problemów behawioralnych – w tym warczenia, szczypania, nadmiernego szczekania oraz niepokoju – zwierzę zostało uśmiercone 18 grudnia, a następnego dnia potwierdzono zakażenie wścieklizną w laboratorium w Chicago.

To pierwszy potwierdzony przypadek wścieklizny u psa w Illinois od 1994 r., a także pierwszy w powiecie Cook od co najmniej 1964 r. Chory pies został wcześniej przyjęty z miotu szczeniąt sprowadzonych w maju od organizacji ratunkowej na Florydzie, a w czerwcu otrzymał szczepienie przeciwko wściekliźnie.

Dlaczego wścieklizny nie podejrzewano od razu?

Jak podaje IDPH, u zaszczepionego psa choroba nie została początkowo wzięta pod uwagę. Objawy behawioralne narastały dopiero w grudniu. Dopiero po śmierci zwierzęcia test DFA (direct fluorescent antibody) wykazał zakażenie.

Specjaliści badają obecnie, jakim szczepem wścieklizny pies został zainfekowany. W Illinois jedynym znanym rezerwuarem wirusa pozostają nietoperze. Ostatnie skunksy i szopy zakażone wścieklizną odnotowano odpowiednio w 1998 i 1983 r.

Eksperci zastrzegają, że pies mógł zostać narażony na kontakt z chorym zwierzęciem jeszcze przed szczepieniem. Zwyczajowy okres inkubacji wścieklizny u psów wynosi 20–60 dni, choć objawy mogą wystąpić nawet po roku.

Obraz wirusa wścieklizny pod mikroskopem elektronowym

Działania służb i zalecenia

Ocena ryzyka dla ludzi

Chicago Department of Public Health (CDPH) oraz IDPH identyfikują osoby, które mogły mieć kontakt z psem, aby określić, czy konieczne jest wdrożenie profilaktyki poekspozycyjnej.

Zalecenia dla właścicieli psów

Psy przebywające z chorym zwierzęciem w tym samym ośrodku typu doggy day care, nawet jeśli są aktualnie zaszczepione, powinny:

• otrzymać dawkę przypominającą szczepienia przeciwko wściekliźnie,
• przejść 45-dniową kwarantannę domową.

Objawy, na które należy zwracać uwagę

Wścieklizna u psów może objawiać się poprzez:

• niepokój,
• agresję,
• nadmierne ślinienie,
• osowiałość i osłabienie,
• nadwrażliwość na bodźce,
• hydrophobię (lęk przed wodą).

Urzędnicy ds. zdrowia podkreślają, że przypadki wścieklizny u psów w Illinois są niezwykle rzadkie, a obecna sytuacja wymaga szczególnej uwagi, ale nie powinna wywoływać paniki – kluczowe jest przestrzeganie zasad profilaktyki i zgłaszanie nietypowych zachowań zwierząt.

Źródło: nbc
Foto: Norden, a Smith-Kline Company, istock/Docinets Vasil/

Prezydent Donald Trump poinformował w piątek, że dziewięć największych światowych firm farmaceutycznych zgodziło się obniżyć ceny swoich leków na rynku amerykańskim. Porozumienie, wynegocjowane po wielomiesięcznych rozmowach, obejmuje koncerny: Amgen, Bristol Myers Squibb, Boehringer Ingelheim, Genentech, Gilead Sciences, GSK, Merck, Novartis i Sanofi.

Zgodnie z ustaleniami producenci obniżą ceny leków w programie Medicaid do poziomu obowiązującego w innych krajach rozwiniętych. Co więcej, wszystkie nowe leki tych firm będą sprzedawane w USA w systemie „najbardziej uprzywilejowanego kraju” – czyli po cenie najniższej stosowanej globalnie — i to we wszystkich segmentach rynku: komercyjnym, gotówkowym, Medicare i Medicaid.

Co oznacza porozumienie?

Ceny leków w USA są od lat przedmiotem politycznych sporów, ponieważ w wielu przypadkach są nawet trzykrotnie wyższe niż w innych krajach. Ostateczny koszt dla pacjenta zależy od ubezpieczenia, konkurencji i polityki poszczególnych firm. Obniżki mogą szczególnie pomóc:

• osobom bez ubezpieczenia,
• pacjentom objętym Medicaid,
• budżetom stanowym, które współfinansują programy lekowe.

Jednak duże zniżki nie oznaczają, że leczenie stanie się tanie. Według ekspertów niektóre terapie mogą nadal kosztować pacjentów setki dolarów miesięcznie.

TrumpRx: platforma do zakupu leków bezpośrednio od producentów

Administracja prezydenta zapowiedziała uruchomienie w styczniu nowej platformy TrumpRx. Będzie ona umożliwiać pacjentom zakup leków bezpośrednio od producentów, co ma dodatkowo obniżyć ceny.

W ramach porozumienia firmy farmaceutyczne zobowiązały się również do:

• przekazania znacznych ilości składników aktywnych do krajowych rezerw,
• formułowania i dystrybucji leków ratujących życie — takich jak antybiotyki, leki przeciwzakrzepowe czy inhalatory — w sytuacjach kryzysowych.

Szczególnie duże poruszenie wywołała decyzja firmy Bristol Myers Squibb, która zadeklarowała, że przekaże za darmo programowi Medicaid swój najpopularniejszy lek — przeciwzakrzepowy Eliquis. Jest to jeden z najczęściej przepisywanych i najbardziej dochodowych leków na świecie.

Groźba taryf pomogła złamać opór firm farmaceutycznych

W sumie administracja Donalda Trumpa zawarła porozumienia z 14 firmami farmaceutycznymi, przy czym wcześniejsze układy podpisały m.in. Pfizer, AstraZeneca, Eli Lilly, Novo Nordisk i EMD Serono.

Trump ujawnił, że w negocjacjach użył groźby 10-procentowego cła na produkty firm, które nie zgodzą się obniżyć cen. „Skutecznie zagroziłem im taryfami, aby zrobili to, co trzeba” – powiedział prezydent.

Początek dużej zmiany czy symboliczny gest?

Analitycy podkreślają, że wynegocjowane obniżki cen oraz darowizny leków są ważne, ale dopiero za kilka lat okaże się, czy inicjatywa faktycznie:

• poprawi dostępność leków,
• odciąży systemy Medicaid i Medicare,
• wpłynie na ceny w sektorze prywatnym,
• zachęci firmy do zwiększenia inwestycji w badania naukowe.

Na razie pewne jest, że porozumienie to największa wspólna deklaracja obniżek cen leków w historii administracji federalnej USA.

Źródło: AP
Foto: YouTube, istock/nortonrsx/