Federalna ofensywa wobec błędów w systemach wydawania komercyjnych praw jazdy (CDL) imigrantom objęła dotąd osiem stanów, poinformował Departament Transportu USA. Kontrole nasiliły się po serii śmiertelnych wypadków, w których uczestniczyli kierowcy ciężarówek przebywający w kraju nielegalnie lub posiadający niewłaściwie wydane licencje.

Sekretarz Transportu Sean Duffy zagroził już wstrzymaniem dziesiątek milionów dolarów dla czterech stanów — Kalifornii, Pensylwanii, Minnesoty i Nowego Jorku — jednak dokumenty wysłane podczas niedawnego shutdownu wskazują, że podobne problemy dotyczą także Teksasu, Dakoty Południowej, Kolorado i Waszyngtonu.

Seria tragicznych wypadków wywołała alarm

Temat trafił na pierwsze strony gazet po dwóch dramatycznych zdarzeniach:

• w sierpniu kierowca ciężarówki bez zezwolenia na pobyt wykonał nielegalny zawrót na Florydzie, powodując wypadek, w którym zginęły trzy osoby,
• w październiku w Kalifornii kierowca przebywający w USA nielegalnie doprowadził do pożaru i kolejnego wypadku, który również zakończył się śmiercią trzech osób.

Po tych tragediach administracja Donalda Trumpa ogłosiła plan drastycznego ograniczenia dostępu imigrantów do komercyjnych licencji, jednak sąd federalny wstrzymał nowe zasady. Rząd równocześnie wzmacnia egzekwowanie obowiązku znajomości języka angielskiego — od lata z dróg usunięto już 9 500 kierowców, którzy nie zdali testów językowych podczas kontroli.

Jakie problemy wykryto w poszczególnych stanach?

Kalifornia

• Po groźbie Duffy’ego utraty 160 mln dolarów, stan przeprowadził audyt i cofnął 17 000 licencji, a później liczbę zwiększono do 21 000.
• Mimo tego Duffy odebrał Kalifornii 40 mln dolarów za brak egzekwowania anglojęzycznych wymogów.

Pensylwania

• Grozi jej utrata 75 mln dolarów.
• Audyt wykazał, że część licencji pozostawała ważna po wygaśnięciu statusu pobytowego kierowcy, a w kilku przypadkach brakowało dowodów legalności pobytu w momencie wydania dokumentu.
• W stanie jest 12 400 aktywnych komercyjnych licencji należących do cudzoziemców.

Minnesota

• Może stracić 30,4 mln dolarów.
• Znaleziono licencje ważne dłużej niż pozwolenia na pracę oraz przypadki braku weryfikacji statusu imigracyjnego.
• Władze stanu twierdzą, że same wykryły większość problemów i już je naprawiają.
• Spośród 2 117 licencji część unieważniono.

Nowy Jork

• Ponad połowa z 200 skontrolowanych licencji została wydana nieprawidłowo.
• Licencje często były ważne osiem lat, niezależnie od długości pozwolenia na pracę.
• Nie potwierdzono weryfikacji statusu dla 32 000 aktywnych licencji.
• Wydawano licencje mimo wygasłych zezwoleń na pracę.
• Federalni żądają natychmiastowego audytu i unieważnienia wszystkich nielegalnych dokumentów.

Teksas

• Niemal 50% spośród 123 sprawdzonych licencji było nieprawidłowych.
• Grozi mu utrata 182 mln dolarów.
• Stan już ogłosił zaostrzenie kontroli językowych i zaprzestanie wydawania licencji kierowcom niespełniającym standardów.

Dakota Południowa

• Ryzyko utraty 13,25 mln dolarów.
• Stwierdzono licencje ważne dłużej niż status imigracyjny oraz przypadki wydawania dokumentów osobom nieuprawnionym, w tym Kanadyjczykom.
• Problemem są roczne tymczasowe papierowe licencje, wydawane niezależnie od statusu pobytowego.

Kolorado

• 22% spośród 99 skontrolowanych licencji naruszało przepisy federalne.
• Opublikowano błąd systemowy — przy wielokrotnym sprawdzaniu w bazie imigracyjnej system samoczynnie nadawał 4-letni okres ważności licencji.
• Wydano licencje 18 obywatelom Meksyku, którzy nie byli uprawnieni.
• Stan prowadzi pełny audyt i wstrzymał wydawanie nowych licencji.

Waszyngton

• Grozi mu utrata 31,35 mln dolarów.
• W 10% przypadków licencje były błędne, ale stanowy audyt wykazał dużo większą skalę problemu — 685 kierowców otrzymało niewłaściwy typ licencji.
• Problemy są w trakcie rozwiązywania, lecz stan zmaga się obecnie z powodzią.

Co dalej?

Sean Duffy twierdzi, że „żaden stan nie może ignorować federalnych wymogów bezpieczeństwa”, a rząd będzie konsekwentnie egzekwował przepisy. Groźby wycofania finansowania mają wymusić natychmiastowe działania naprawcze.

Na początku grudnia Federalny Departament Transportu USA zapowiedział możliwość zamknięcia prawie 3 000 szkół i instruktorów kierowców ciężarówek w całym kraju, jeśli nie spełnią one federalnych wymogów szkoleniowych w ciągu najbliższych 30 dni. Informowaliśmy o tym tutaj.

Źródło: AP
Foto: YouTube, istock/WendellandCarolyn/

Dwóch amerykańskich żołnierzy oraz jeden cywil – tłumacz – zginęli w sobotę, w ataku w środkowej Syrii, który według władz USA został przeprowadzony przez bojownika tzw. Państwa Islamskiego. Trzech kolejnych żołnierzy zostało rannych. To pierwszy śmiertelny atak na amerykańskie siły w Syrii od upadku reżimu Baszara al-Asada rok temu. Prezydent Donald Trump stanowczo zapowiedział odwet, podkreślając, że atak był bezpośrednio wymierzony w Stany Zjednoczone.

„To był atak ISIS na USA i Syrię… Będzie bardzo poważna odpowiedź” – oświadczył Trump na platformie Truth Social.

Według prezydenta, syryjski przywódca Ahmed al-Sharaa, który obalił Asada w grudniu 2024 r., był „zrozpaczony” wydarzeniami i zapewnił o pełnej współpracy w walce z ISIS.

Zabici żołnierze służyli w Gwardii Narodowej Iowa

Senatorka Joni Ernst, również była członkini Iowa National Guard, potwierdziła, że zabici żołnierze pochodzili właśnie z tej formacji. „Rodzina Gwardii Narodowej Iowa przeżywa ogromną stratę. Modlimy się o powrót do zdrowia dla trzech rannych żołnierzy” – powiedziała.

Dowództwo CENTCOM poinformowało, że wszyscy ranni zostali przetransportowani helikopterem do amerykańskiej bazy al-Tanf, gdzie trwają działania szkoleniowe i antyterrorystyczne prowadzone przez USA i syryjskie siły bezpieczeństwa.

Atak w rejonie Palmyry. Napastnik powiązany z ISIS

Do strzelaniny doszło w pobliżu historycznej Palmyry, w centralnej Syrii. Według syryjskich władz, samotny napastnik otworzył ogień przy bramie jednego z posterunków wojskowych. Zabójca został zastrzelony na miejscu.

Rzecznik syryjskiego MSW Nour al-Din al-Baba poinformował, że napastnik był członkiem lokalnych sił wewnętrznych, ocenianych regularnie pod kątem radykalizacji. Zaledwie trzy dni wcześniej uznano, że może wyznawać skrajne poglądy, a decyzja w jego sprawie miała zapaść… kolejnego dnia.

Pentagon nie potwierdził, by napastnik był członkiem syryjskich służb, podkreślając jedynie, że atak miał miejsce w strefie, „która nie znajduje się pod pełną kontrolą prezydenta Syrii”.

Starożytna Palmyra, Syria

Trump: „Odpowiemy zdecydowanie”

Sekretarz Wojny Pete Hegseth zamieścił ostrą wiadomość na X:

„Jeśli zaatakujesz Amerykanów – gdziekolwiek na świecie – resztę swojego krótkiego, pełnego lęku życia spędzisz, wiedząc, że USA cię odnajdą i bezwzględnie wyeliminują.”

USA utrzymują w Syrii kilkuset żołnierzy, głównie na wschodzie kraju, szkoląc lokalne jednostki i monitorując aktywność ISIS. Choć organizacja została militarnie pokonana w 2019 r., ONZ szacuje, że w regionie nadal działa 5 000–7 000 jej bojowników.

Nowe realia polityczne w Syrii

Atak nastąpił w okresie intensyfikacji amerykańsko-syryjskiej współpracy. Prezydent al-Sharaa, który objął tymczasowe rządy po obaleniu Asada, odwiedził Waszyngton miesiąc temu – jako pierwszy syryjski przywódca od 1946 r. U.S. zniosły sankcje nałożone na Syrię za czasów rodziny Asadów.

Damaszek miesiąc temu oficjalnie dołączył do międzynarodowej koalicji przeciwko ISIS.

Rodziny oczekują wyjaśnień

Atak jest obecnie szczegółowo analizowany. Pentagon potwierdził, że celem byli żołnierze prowadzący operacje antyterrorystyczne. Prezydent Trump zapowiedział „zdecydowane działania wymierzone w ISIS i ich sieci wsparcia”.

To najpoważniejszy incydent z udziałem amerykańskich sił w Syrii od 2019 roku, kiedy w Manbidż zginęli dwaj żołnierze i dwóch cywilów.

Źródło: AP
Foto: YouTube

W 2025 r. pracę straciło już ponad 1,1 mln Amerykanów, co stanowi najwyższy poziom od kryzysowego 2020 r. – podaje firma badawcza Challenger, Gray & Christmas. Redukcje zatrudnienia dotknęły wiele branż oraz firmy różnej wielkości. Największe cięcia przeprowadziła administracja federalna, a kolejne miejsca zajmują sektor technologiczny, centra dystrybucyjne oraz handel detaliczny, gdzie zwolnienia liczone są w dziesiątkach tysięcy.

Nadmierne zatrudnianie, presja kosztowa i AI jako pretekst

Eksperci wskazują na kilka głównych przyczyn obecnej fali zwolnień. Firmy w latach 2022–2023 znacząco zwiększały zatrudnienie, a teraz korygują te decyzje. Do tego dochodzą rosnące koszty oraz pierwsze sygnały, że sztuczna inteligencja zaczyna wpływać na polityki kadrowe.

MIT szacuje, że AI ma potencjał zastąpienia nawet 12% miejsc pracy w USA. Jason Leverant z firmy AtWork twierdzi jednak, że dzisiaj wpływ AI jest bardziej wizerunkowy niż realny: „Firmy chcą pokazać inwestorom, że korzystają z nowoczesnych technologii, obniżają koszty i zwiększają efektywność. To dobrze wygląda na rynku – nawet jeśli skutkuje zwolnieniami.”

Zwolnienia mimo rekordowych zysków

Annie Lowrey z „The Atlantic” zauważa, że obecne zwolnienia nie wynikają z kłopotów finansowych przedsiębiorstw. „Zyski korporacyjne są bardzo wysokie, a wynagrodzenia prezesów ogromne. Widzimy rosnącą przepaść między 1% a 99%.”

Lowrey wyjaśnia, że firmy tną etaty dlatego, że przyszłość gospodarki wydaje się niepewna – wpływ na to mają m.in. wojny handlowe, taryfy celne czy wysokie koszty finansowania, mimo że stopy procentowe zaczynają spadać.

Fed obniża stopy procentowe, ale rynek pracy pozostaje słaby

10 grudnia Przewodniczący Rezerwy Federalnej Jerome Powell ogłosił obniżkę stóp procentowych o 0,25 punktu procentowego, wskazując na osłabienie rynku pracy: „Rynek nadal się schładza. Bezrobocie wzrosło o trzy dziesiąte punktu procentowego” stwierdził. O decyzji Fed informowaliśmy tutaj.

Powell ostrzegł, że zamiast tworzenia nowych miejsc pracy gospodarka może tracić nawet 20 tys. etatów miesięcznie. To przyczynia się do rosnącego niepokoju Amerykanów, dla których tegoroczny sezon świąteczny jest wyjątkowo mało optymistyczny.

Źródło: cbs
Foto: istock/mediaphotos/