Połącz się z nami

Kultura

Krakowski Teatr Słowackiego gra sztukę Witkacego ukończoną przez AI

Opublikowano

dnia

W swoim przełomowym spektaklu, Teatr Słowackiego w Krakowie prezentuje dzieło, które długo pozostawało jedynie fragmentem historii polskiej literatury – dramat pt. „Tak zwana ludzkość w szaleństwie” autorstwa Stanisława Ignacego Witkiewicza. Dzięki wsparciu sztucznej inteligencji, która uzupełniła brakujące zakończenie, dzieło po raz pierwszy ujrzy światło dzienne w pełnej formie.

Stanisław Ignacy Witkiewicz, wybitny dramatopisarz i malarz okresu międzywojennego, rozpoczął pracę nad sztuką w 1938 roku. Niestety, jego życie tragicznie zakończyło się w 1939 roku, kiedy to po inwazji Niemiec i ZSRR na Polskę, artysta popełnił samobójstwo. Do tej pory przetrwały jedynie fragmenty tego dramatu – zaledwie cztery postacie i kilka opisów scen.

Aby przywrócić życie niedokończonemu dziełu, Teatr Słowackiego skorzystał z pomocy sztucznej inteligencji. Algorytmy uczenia maszynowego, oparte na całej dostępnej twórczości Witkacego, zostały zastosowane do odtworzenia brakującej treści.

Co więcej, spektakl posuwa się o krok dalej w nowoczesnej technologii, wykorzystując elementy rzeczywistości wirtualnej (VR) do tworzenia scenografii, rekwizytów i awatarów postaci.

„To pionierskie przedsięwzięcie ma wyznaczyć nowe standardy tego, co teatr może osiągnąć w erze cyfrowej” – podkreślają przedstawiciele Teatru Słowackiego. Projekt powstał we współpracy z niemieckim kolektywem sztuk performatywnych CyberRäuber oraz przy finansowym wsparciu Unii Europejskiej.

Międzynarodowy wymiar sztuki

Spektakl zyskał dodatkowy wymiar dzięki współpracy z aktorami z Teatru Dramatycznego w Iwano-Frankowsku na Ukrainie. Aktorzy uczestniczą  w przedstawieniu za pośrednictwem łącza wideo i występują w języku ukraińskim, co dodaje widowisku charakter międzynarodowej współpracy.

Krzysztof Garbaczewski

Reżyserem spektaklu jest Krzysztof Garbaczewski, znany ze swojego eksperymentalnego podejścia do teatru i sztuki nowoczesnej.

W wywiadzie dla „Gazety Krakowskiej” Garbaczewski opisał to przedsięwzięcie jako „tekstową archeologię”, która umożliwiła wydobycie dramatu z zapomnienia. „Sztuczna inteligencja analizuje dane i na ich podstawie rekonstruuje potencjalne wątki i fabułę, co daje nowe spojrzenie na niedokończone dzieło” – dodał reżyser.

Z kolei w rozmowie z „Gazetą Wyborczą” reżyser zwrócił uwagę na ironiczne połączenie użycia sztucznej inteligencji z tematem sztuki Witkacego, który badał ludzkie szaleństwo i granice rozumu. „Użycie AI można traktować jako coś irracjonalnego – korzystamy z technologii, której do końca nie rozumiemy, co samo w sobie jest bliskie duchowi Witkacego” – podkreślił.

Stanisław Ignacy Witkiewicz – autoportrety

Reakcja publiczności

Spektakl wzbudził ogromne zainteresowanie – bilety na oba występy zostały szybko wyprzedane. Jako autor sztuki, na materiałach promocyjnych są wymienieni „Stanisław Ignacy Witkiewicz i sztuczna inteligencja”.

To nie pierwszy przypadek wykorzystania AI w krakowskich inicjatywach kulturalnych. Miesiąc temu Radio Kraków, w ramach eksperymentu, uruchomiło kanał radiowy prowadzony niemal w całości przez sztuczną inteligencję. Projekt wzbudził kontrowersje i szybko został zakończony, mimo że nadawca uznał go za sukces.

 

Źródło: NFP
Foto: Teatr Słowackiego w Krakowie, wikipedia, Stanisław Ignacy Witkiewicz

News USA

Słowem roku 2024 według Merriam-Webster Dictionary jest „polaryzacja”

Opublikowano

dnia

Autor:

Wyniki wyborów prezydenckich w USA w 2024 roku wywołały mieszankę emocji — od euforii po szok, w zależności od perspektywy politycznej. W tym klimacie nie dziwi, że „polarization” zostało uznane przez Merriam-Webster za słowo roku. Jak wyjaśnił Peter Sokolowski, redaktor naczelny słownika, „polaryzacja” nie oznacza jedynie podziału, lecz specyficzne przesuwanie się społeczeństwa ku ekstremom, z pominięciem centrum.

„To słowo oddaje nastrój roku, który dla wielu był pełen napięć i głębokich różnic,” powiedział Peter Sokolowski w wywiadzie dla Associated Press.

Polaryzacja — od polityki po kulturę

Zwycięstwo Donalda Trumpa podzieliło elektorat. Według sondażu AP VoteCast, aż 80% wyborców Harris postrzegało Trumpa jako skrajnego, podczas gdy 70% wyborców Trumpa miało identyczne obawy wobec Harris. W efekcie „polaryzacja” stała się kluczowym terminem opisującym nie tylko politykę, ale także szersze zjawiska społeczne i kulturowe.

Choć słowo to często przywołuje polityczne konteksty, jego użycie wykracza poza ten obszar. Konflikty w kulturze popularnej, takie jak krytyka używania prywatnych odrzutowców przez Taylor Swift czy kontrowersje wokół igrzysk olimpijskich, również opisywano jako „polaryzujące”.

Słowo w języku i kulturze

„Polaryzacja” to stosunkowo młode słowo, wywodzące się z początku XIX wieku. Jego popularność w 2024 roku to wynik zarówno rosnącej liczby podziałów w społeczeństwie, jak i częstego wykorzystywania tego terminu przez media z całego spektrum politycznego.

„Paradoksalnie, to jedno z nielicznych słów, na których znaczenie zgadzają się wszyscy,” zauważył Sokolowski.

Najpopularniejsze słowa roku 2024

1. Demure (stonowany)
Słowo to zdobyło popularność dzięki filmowi na TikToku, w którym użytkowniczka Jools Lebron opisuje swój codzienny makijaż jako „very demure, very mindful”.

2. Fortnight
Piosenka Taylor Swift „Fortnight”, w której gościnnie występuje Post Malone, przypomniała znaczenie tego archaicznego terminu oznaczającego dwa tygodnie.

3. Total eclipse (całkowite zaćmienie)
Kwietniowe zaćmienie słońca przyciągnęło miliony widzów i zwiększyło zainteresowanie astronomicznym terminem.

4. Resonate (rezonować)
Często używane w tekstach tworzonych przez AI, słowo to stało się symbolem emocjonalnego wpływu w erze cyfrowej.

5. Allision (alizja)
Termin opisujący zderzenie statku z nieruchomym obiektem zyskał na popularności po incydencie w porcie Baltimore.

6. Weird (dziwne)
Słowo, które zwykle sprawia problemy ortograficzne, odnotowało wzrost wyszukiwań po użyciu go przez Gubernatora Minnesoty Tima Walza w krajowej debacie politycznej.

7. Cognitive (kognitywny, poznawczy)
Dyskusje na temat kondycji umysłowej starszych polityków w kampanii prezydenckiej uczyniły „cognitive” jednym z najczęściej wyszukiwanych słów.

8. Pander
To słowo, opisujące schlebianie innym w sposób interesowny, było szeroko używane w kontekście politycznym, zwłaszcza wobec działań Trumpa i Harris.

9. Democracy (demokracja)
Pomimo swojej długiej historii, słowo to pozostaje jednym z najczęściej wyszukiwanych, co pokazuje, że zainteresowanie systemem politycznym nie słabnie.

Znaczenie wyboru „polaryzacji”

Wybór słowa roku przez Merriam-Webster to coś więcej niż tylko odzwierciedlenie lingwistycznych trendów. Jest to lustro, które pokazuje, jak głębokie podziały i zmiany społeczne wpływają na nasze życie i sposób komunikacji. W 2024 roku, w świecie coraz bardziej podzielonym, „polaryzacja” okazuje się słowem idealnie oddającym ducha czasów.

Według słownika Oxford słowem roku 2024 jest „brain rot”, o czym pisaliśmy 3 grudnia, natomiast słowem roku na Dictionary.com uznane zostało „demure”, o czym informowaliśmy 26 listopada.

Źródło: nbc
Foto: istock/Dzmitry Dzemidovich/ wikipedia/Noah1806
Czytaj dalej

News USA

Stegozaur zakupiony przez Griffina trafił na wystawę w nowojorskim Muzeum Historii Naturalnej

Opublikowano

dnia

Autor:

W tą niedzielę, w American Museum of Natural History (AMNH) w Nowym Jorku zadebiutował „Apex” – wyjątkowy szkielet stegozaura, uznawany za największy i jeden z najbardziej kompletnych okazów tego gatunku na świecie. Skamieniałość, licząca 150 milionów lat, została zakupiona w lipcu 2024 roku na aukcji przez Kena Griffina, dyrektora generalnego funduszu hedgingowego Citadel, za rekordową kwotę 44,6 miliona dolarów.

„Apex” został początkowo umieszczony w Kenneth C. Griffin Exploration Atrium, które znajduje się w Richard Gilder Center for Science, Education and Innovation. Eksponat będzie dostępny dla publiczności przez cztery lata, po czym zostanie zastąpiony jego odlewem.

„Apex oferuje wyjątkowe okno na odległą przeszłość naszej planety” – powiedział Ken Griffin. – „Cieszę się, że dzięki współpracy z AMNH miliony odwiedzających i badaczy będą mogły podziwiać i uczyć się od tego wspaniałego okazu z późnej jury.”

Szkielet stegozaura stał się najcenniejszą skamieniałością sprzedaną na aukcji, a Griffin już wcześniej zapowiadał, że jego celem jest udostępnienie go w jednej z wiodących amerykańskich instytucji naukowych. Dzięki temu unikatowy okaz trafił do AMNH, gdzie będzie nie tylko obiektem wystawowym, ale również przedmiotem badań. O zakupie szkieletu przez miliardera informowaliśmy 19 lipca.

Naukowcy z wydziału paleontologii American Museum of Natural History planują wykorzystać szkielet do badań w ramach nowej inicjatywy badawczej. Program będzie skupiał się na biologii stegozaurów, analizując m.in. wzrost i historię życia tych wyjątkowych dinozaurów należących do grupy Ornithischia.

Po początkowej prezentacji w Griffin Atrium, jesienią „Apex” zostanie przeniesiony na czwarte piętro. Nowa lokalizacja stanie się kluczowym punktem wejścia do słynnych sal skamieniałości w Gilder Center.

Richard Gilder Center, otwarte w maju 2023 roku, wzbogaciło ofertę American Museum of Natural History o unikalne atrakcje, takie jak insektarium, wiwarium motyli czy interaktywne wystawy naukowe. Nowoczesne centrum, które stało się miejscem wystawy szkieletu „Apex”, pokazuje zaangażowanie muzeum w popularyzację nauki.

Szkielet stegozaura stanie się również centralnym punktem nowych programów edukacyjnych, które AMNH planuje wdrożyć. Dzięki współpracy z Griffin Exploration Atrium, muzeum zyskało znaczące wsparcie na rzecz promocji nauki i edukacji.

Ken Griffin: Mecenas nauki i sztuki

Ken Griffin, dyrektor generalny Citadel, od lat wspiera instytucje naukowe i kulturalne. W 2017 roku przekazał 16,5 miliona dolarów na wystawę w Field Museum w Chicago, która obejmowała słynnego szkielet T. rexa i odlew tytanozaura, którego goście mogą dotknąć.

Biznesmen, którego majątek szacuje się na 47,1 miliarda dolarów (według Forbesa), po raz kolejny udowadnia, że jego pasja do paleontologii i edukacji ma realny wpływ na dostęp do wiedzy dla milionów ludzi.

Ekspozycja szkieletu stegozaura „Apex” zapowiada się na jedną z najważniejszych atrakcji American Museum of Natural History w Nowym Jorku, przyciągając miłośników dinozaurów i nauki z całego świata.

 

Źródło: foxbusiness
Foto: sothesby, YouTube, American Museum of Natural History
Czytaj dalej

Ciekawostki

Jarmark Bożonarodzeniowy w Gdańsku uznany za najlepszy w Europie

Opublikowano

dnia

Autor:

Gdański Jarmark Bożonarodzeniowy zdobył tytuł najlepszego w Europie, triumfując w internetowym plebiscycie European Best Destinations. W tegorocznym głosowaniu udział wzięło ponad 750 000 osób z całego świata, a Gdańsk zdobył imponujące 92 000 głosów, co stanowi niemal 12% całości.

Jarmark, organizowany na Targu Węglowym w historycznym sercu miasta, przyciąga turystów niepowtarzalnym klimatem. European Best Destinations, organizator plebiscytu promującego europejskie destynacje turystyczne, zachwycił się gdańskim wydarzeniem, opisując je jako miejsce pełne występów artystycznych, świątecznych dekoracji oraz wyjątkowej atmosfery.

„Malownicze, czarujące uliczki Gdańska stają się sceną dla teatru, tańca, kolęd i tworzenia ozdób świątecznych” – podkreślono w oficjalnym komunikacie organizacji.

Zwycięstwo w plebiscycie zostało uhonorowane 3 grudnia specjalną ceremonią na Targu Węglowym, podczas której widzowie mogli podziwiać ekstremalne pokazy akrobatyczne.

Atrakcje, które zachwycają

Gdański Jarmark Bożonarodzeniowy, odbywający się od 22 listopada do 23 grudnia, oferuje szeroką gamę atrakcji:

  • Zakątek Świętego Mikołaja – magiczne miejsce dla najmłodszych.
  • Wenecka karuzela – idealna dla rodzin i miłośników romantycznych chwil.
  • Anielski zakątek – rozświetlony tysiącami świątecznych światełek.
  • Gadający łoś Lucek – kultowa atrakcja, uwielbiana za humor i świąteczną atmosferę.

Nie brakuje także tradycyjnych smakołyków, takich jak grzane wino, pierniki czy regionalne potrawy, a stragany rzemieślników oferują ręcznie robione ozdoby i prezenty.

Gdańsk na tle konkurencji

W tegorocznym rankingu drugie miejsce zajął jarmark bożonarodzeniowy w Krajowej w Rumunii, uzyskując ponad 90 000 głosów, a kolejne pozycje zajęły Genewa w Szwajcarii i Ryga na Łotwie.

Co ciekawe, to nie pierwszy sukces polskich jarmarków. W ubiegłym roku to krakowski jarmark zdobył tytuł najlepszego w Europie, potwierdzając, że Polska staje się prawdziwą stolicą świątecznej atmosfery na kontynencie.

 

Źródło: NFP
Foto: YouTube, Poland Tourism
Czytaj dalej
Reklama

Popularne

Reklama
Reklama

Kalendarz

listopad 2024
P W Ś C P S N
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
252627282930  

Nasz profil na fb

Popularne w tym miesiącu