News USA
Nie żyje Henry Kissinger – człowiek, który przez lata kształtował politykę zagraniczną USA

W środę w swoim domu zmarł Henry Kissinger, były Sekretarz Stanu USA i doradca ds. bezpieczeństwa narodowego, który w młodości uciekł z nazistowskich Niemiec i stał się jedną z najbardziej wpływowych i kontrowersyjnych postaci polityki zagranicznej w historii Ameryki. Miał 100 lat.
Henry Kissinger był synonimem polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych w latach 70-tych.
Otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla za pomoc w zorganizowaniu zakończenia zaangażowania wojskowego Stanów Zjednoczonych w wojnę w Wietnamie. Przypisuje mu się także tajną dyplomację, która pomogła prezydentowi Richardowi Nixonowi otworzyć komunistyczne Chiny na Stany Zjednoczone i Zachód, co zostało podkreślone wizytą Nixona w tym kraju w 1972 r.
Wielu jednak krytykowało Kissingera za bombardowania Kambodży podczas wojny w Wietnamie, które doprowadziły do powstania ludobójczego reżimu Czerwonych Khmerów, oraz za jego poparcie dla zamachu stanu przeciwko demokratycznemu rządowi w Chile.
Na Bliskim Wschodzie Henry Kissinger przeprowadził coś, co stało się znane jako „dyplomacja wahadłowa”, aby oddzielić siły izraelskie i arabskie po zakończeniu wojny Jom Kippur w 1973 roku.
Jego podejście do stosunków amerykańsko-sowieckich oparte na „odprężeniu”, które pomogło złagodzić napięcia i doprowadziło do kilku porozumień o kontroli zbrojeń, w dużej mierze determinowało postawę Stanów Zjednoczonych aż do ery Ronalda Reagana.
Jednak wielu członków Kongresu sprzeciwiło się tajności podejścia Nixona-Kissingera do polityki zagranicznej, a działacze na rzecz praw człowieka atakowali zaniedbanie przez Kissingera praw człowieka w innych krajach.
Żadna sprawa nie skomplikowała dziedzictwa Kissingera bardziej niż wojna w Wietnamie. Kiedy Nixon objął urząd w 1969 r. – po obiecaniu „tajnego planu” zakończenia wojny – w Wietnamie zginęło około 30 000 Amerykanów.
Pomimo wysiłków mających na celu przeniesienie większej odpowiedzialności bojowej na rząd Wietnamu Południowego, krytycy oskarżali Nixona i Kissingera o niepotrzebne przedłużanie wojny, która ostatecznie zakończyła się upadkiem Sajgonu w 1975 r. i śmiercią ponad 58 000 Amerykanów .
Podejmując wysoce kontrowersyjną decyzję, Henry Kissinger podzielił się Pokojową Nagrodą Nobla w 1973 r. ze swoim północnowietnamskim odpowiednikiem Le Duc Tho za zawarte w tym roku paryskie porozumienia pokojowe.
Powołując się na brak rzeczywistego pokoju w Wietnamie, Tho odmówił jej przyjęcia, a dwóch członków Komitetu Nobla złożyło rezygnację w proteście przeciwko podziałowi nagrody.
Chociaż jego era jako wpływowego architekta amerykańskiej polityki zagranicznej dobiegła końca wraz z upadkiem Nixona w wyniku skandalu Watergate, Kissinger nadal był niezależnym inicjatorem i posiadał wpływ na dyplomację USA.
„Żeby negocjować, trzeba zrozumieć sposób postrzegania drugiej strony świata. Muszą także zrozumieć naszą percepcję. Obie strony muszą podjąć decyzję, że spróbują pogodzić te różnice” – Henry Kissinger powiedział w 2008 roku Fareedowi Zakarii w CNN.
W latach 70-tych Henry Kissinger trzy lata z rzędu zajmował pierwsze miejsca w ankiecie „Najbardziej podziwianego mężczyzny” Instytutu Gallupa, a jego życie osobiste, wystąpienia publiczne i wieczory w słynnym nowojorskim klubie Studio 54 kiedyś regularnie pojawiały się na pierwszych stronach gazet.
Kissinger pozostawił żonę Nancy, dwójkę dzieci z pierwszego małżeństwa, Elizabeth i Davida, oraz pięcioro wnucząt.
Urodzony 27 maja 1923 roku w Furth w Niemczech Henry Kissinger, który był Żydem, uciekł przed prześladowaniami nazistowskimi i przybył do Stanów Zjednoczonych w 1938 roku.
Został naturalizowanym obywatelem w 1943 r., zanim służył w czasie II wojny światowej, a później uzyskał doktorat na Uniwersytecie Harvarda, gdzie zaczął wykładać. Jednak pokusa służby publicznej przywiodła go do pracy rządowej – został doradcą ds. bezpieczeństwa narodowego, a następnie Sekretarzem Stanu Nixona.
Podczas ceremonii zaprzysiężenia Kissingera na sekretarza stanu w 1973 r. Nixon nazwał wydarzenie bardzo znaczącym. Po raz pierwszy w historii naturalizowany obywatel został Sekretarzem Stanu Stanów Zjednoczonych.
Po rezygnacji Nixona Kissinger nadal był Sekretarzem Stanu za prezydenta Geralda Forda, ale późniejsze lata jego urzędowania naznaczone były frustracją.
Konserwatyści w Partii Republikańskiej sprzeciwiali się jego podejściu do „odprężenia” wobec Związku Radzieckiego a Wietnam Południowy został w 1975 roku opanowany przez komunistyczny Wietnam Północny, pomimo wcześniejszych porozumień pokojowych.
Po opuszczeniu Departamentu Stanu w 1977 r. Kissinger stał się płodnym autorem podróżującym po całym świecie i międzynarodowym konsultantem.
Na krótko powrócił do rządu federalnego w 2002 r., kiedy prezydent George W. Bush mianował go na stanowisko szefa komisji badającej wydarzenia poprzedzające ataki terrorystyczne z 11 września. Jednak Kissinger złożył rezygnację zaledwie miesiąc później w wyniku pytań o potencjalny konflikt interesów.
Jego pisma i porady dotyczące geopolityki pozostają lekturą obowiązkową w środowisku zajmującym się polityką zagraniczną w Stanach Zjednoczonych i za granicą – mimo że jego krytycy pozostają równie krytyczni.
Źródło: cnn
Foto: YouTube
News USA
Trump ogłasza plan budowy systemu obrony przeciwrakietowej „Golden Dome” za 175 mld USD

Prezydent Donald Trump ogłosił we wtorek ambitny plan budowy nowego, zaawansowanego systemu obrony przeciwrakietowej o nazwie „Golden Dome” (Złota Kopuła), mającego na celu ochronę Stanów Zjednoczonych przed zagrożeniami rakietowymi z całego świata — a nawet z przestrzeni kosmicznej.
Podczas konferencji prasowej w Gabinecie Owalnym, Prezydent Trump — w towarzystwie Sekretarza Obrony Pete’a Hegsetha, trzech republikańskich senatorów i wiceszefa operacji U.S. Space Force generała Michaela Guetleina — ogłosił rozpoczęcie realizacji projektu, który ma kosztować około 175 miliardów dolarów i zostać ukończony w ciągu trzech lat.
„Czekałem na ten dzień. To krok niezbędny dla sukcesu, a nawet przetrwania naszego kraju” — powiedział Trump. „Żyjemy w niebezpiecznym świecie. Ten system będzie fundamentem naszej obrony narodowej.”
Nowoczesna tarcza inspirowana izraelską „Żelazną Kopułą”
Projekt „Golden Dome” czerpie inspirację z izraelskiego systemu „Iron Dome”, który z powodzeniem chroni Izrael przed rakietami krótkiego zasięgu. Nowa amerykańska wersja ma jednak znacznie szersze możliwości — według Donalda Trumpa ma być w stanie neutralizować pociski balistyczne, hipersoniczne, manewrujące, a także zagrożenia z przestrzeni kosmicznej.
Michael Guetlein, który będzie nadzorował rozwój systemu, podkreślił, że będzie to „najbardziej zaawansowany projekt obronny w historii Stanów Zjednoczonych”.
Współpraca z Kanadą
Prezydent Trump poinformował również, że Kanada wyraziła zainteresowanie udziałem w projekcie i wspólną ochroną terytoriów obu państw. Rozpoczęto już rozmowy o ustaleniach finansowych.
Projekt ma być finansowany z nowej ustawy, którą Donald Trump określił jako „jeden, wielki, piękny projekt ustawy” (“one, big, beautiful bill”), obejmującej jego kluczowe priorytety: granice, obronę, energię i podatki.
Wstępnie przyznano na system 25 miliardów dolarów, a Trump nie widzi problemu by pozyskać pozostałe 150 miliardów.
Kontrowersje i krytyka
Pomimo entuzjazmu Trumpa, plan budowy systemu wzbudza kontrowersje. Congressional Budget Office ostrzegło, że całkowity koszt systemu może w perspektywie 20 lat przekroczyć 500 miliardów dolarów. Krytycy zarzucają również brak szczegółów dotyczących technologii i harmonogramu realizacji.
Sekretarz Obrony Pete Hegseth podkreślił, że jego departament pracuje nad „przyspieszoną realizacją” projektu od momentu podpisania przez Trumpa rozporządzenia wykonawczego tydzień po objęciu urzędu w 2025 roku.
„Nie mamy czasu do stracenia. Potencjalne zagrożenia są realne, a rozwój technologii musi dotrzymać im kroku” — powiedział Hegseth.
Źródło: baynews9
Foto: The White House
News USA
Hawaiian Airlines wprowadza surową politykę „no-show” – podróżni mogą stracić pieniądze i mile

Nowa polityka Hawaiian Airlines, obowiązująca od zeszłego czwartku, może mieć poważne konsekwencje finansowe dla pasażerów, którzy nie pojawią się na odprawie mimo posiadania ważnej rezerwacji. Linia lotnicza ostrzega, że brak obecności na jednym odcinku podróży skutkuje anulowaniem całej rezerwacji, w tym lotów powrotnych lub przesiadkowych.
Co więcej, pasażerowie tracą prawo do wykorzystania środków lub mil wydanych na bezzwrotne bilety – nie będą mogli ich użyć jako kredytu na przyszłe podróże.
Co dokładnie się zmienia?
Zgodnie z ogłoszeniem opublikowanym na stronie Hawaiian Airlines:
„Jeśli masz potwierdzoną rezerwację, ale nie pojawisz się na lot, automatycznie anulujemy wszystkie pozostałe odcinki podróży związane z tą rezerwacją – zarówno w jedną, jak i w drugą stronę.”
Nowe zasady dotyczą wszystkich bezzwrotnych biletów zakupionych na terenie USA, bez wyjątków – nawet dla lojalnych klientów z programów HawaiianMiles i Mileage Plan Elite.
Co zrobić, żeby nie stracić biletu?
Linia przypomina, że pasażerowie mogą zmienić lub anulować rezerwację:
- Online, logując się na swoje konto klienta.
- Telefonicznie, dzwoniąc pod numer 1-800-367-5320.
- Na lotnisku, kontaktując się z agentem obsługi klienta w kioskach samoobsługowych lub przy stanowiskach odprawy.
W komunikacie zaznaczono także, że linia będzie rozpatrywać indywidualne przypadki osób, które są obecne na lotnisku, ale spóźnią się na lot.
Jedna polityka po fuzji z Alaska Airlines
Nowe zasady są efektem ujednolicenia polityki po przejęciu Hawaiian Airlines przez Alaska Airlines we wrześniu 2024 roku. Obie linie wdrażają wspólne standardy obsługi pasażerów w ramach zintegrowanej globalnej siatki połączeń.
Hawaiian Airlines przypomina, że warunki anulowania i zmiany zwrotnych biletów nadal podlegają zasadom obowiązującym w chwili zakupu. Pasażerowie są zachęcani do zapoznania się z konkretnymi zasadami taryfowymi przypisanymi do ich rezerwacji.
Źródło: fox32
Foto: YouTube, istock/Michael Vi/
News USA
Trójokie stworzenie z ustami jak temperówka sprzed 500 mln lat odkryto w Kanadzie

Kanadyjscy paleontolodzy dokonali niezwykłego odkrycia w Górach Skalistych – skamieniałość nieznanego wcześniej morskiego drapieżnika o trzech oczach, przypominających pazury kończynach i pysku, który wyglądał jak… temperówka. Nazwano go Mosura fentoni, a jego istnienie rzuca nowe światło na złożoność życia sprzed ponad 500 milionów lat.
Nowe znalezisko pochodzi z legendarnych łupków Burgess – jednego z najbogatszych na świecie stanowisk skamieniałości z okresu kambryjskiego. Szczątki tej „ćmy morskiej” opisał zespół badaczy z Manitoba Museum i Royal Ontario Museum, a ich praca została opublikowana w czasopiśmie Royal Society Open Science.
Niezwykły wygląd pradawnego drapieżnika
Mosura fentoni mierzyła zaledwie kilka centymetrów długości, ale jej wygląd nie miał nic wspólnego z łagodnością. Paleontolodzy opisali ją jako „miniaturowego potwora” z:
- Trzema oczami osadzonymi na głowie,
- Pyskiem przypominającym temperówkę, wyłożonym zębami,
- Parą zakrzywionych, uzbrojonych w kolce „pazurów” wysuwających się z głowy,
- Klapkami po bokach ciała, umożliwiającymi pływanie niczym u współczesnych płaszczek.
„Wygląda jak podwodna wersja Edwarda Nożycorękiego” – żartuje główny autor badania, dr Joe Moysiuk, kurator paleontologii z Manitoba Museum.
O wiele bardziej złożona niż sądzono
Mosura należy do radiodontów – wymarłej grupy prymitywnych stawonogów, do której należał też słynny Anomalocaris. Ale Mosura wyróżnia się spośród nich nowym poziomem anatomicznej złożoności.
Zamiast prostego tułowia, jak u większości radiodontów, ciało Mosury miało aż 16 segmentów zewnętrznych, z których każdy był wyposażony w skrzela – podobnie jak u dzisiejszych stawonogów.
„To pierwszy raz, kiedy widzimy tak złożoną tylną część ciała u radiodonta” – mówi Moysiuk. – „Pokazuje to, że te stworzenia potrafiły specjalizować różne obszary swojego ciała do konkretnych funkcji – zupełnie jak ich współczesne odpowiedniki”.
Badacze odkryli także otwarty układ krążenia: prymitywne serce pompowało krew do dużych komór ciała, tzw. luków, co stanowi kolejny dowód na zaawansowaną budowę tego pradawnego drapieżnika.
Drapieżnik sprzed eksplozji kambryjskiej
Mosura fentoni prawdopodobnie poruszała się w wodach starożytnego oceanu, polując na mniejsze stworzenia i dzieląc środowisko z innymi radiodontami – w tym legendarnym Anomalocaris canadensis.
Dla badaczy najciekawsze może być jednak to, co Mosura mówi o historii życia na Ziemi.
„Eksplozja kambryjska to moment, gdy pojawiły się główne plany budowy ciała dzisiejszych zwierząt” – tłumaczy Stewart Edie z Smithsonian Institution. – „Ale Mosura pokazuje, że złożone formy życia istniały już przed eksplozją kambryjską. To znacznie rozszerza nasze rozumienie tempa ewolucji”.
Przypomnienie o niezwykłej przeszłości Ziemi
Odkrycie Mosury fentoni to nie tylko kolejny okaz do muzealnej gabloty. To kawałek w większej układance, która odsłania, jak zaskakująco bogate i różnorodne było życie u samych początków jego ewolucyjnej drogi.
„To przypomnienie, że nasza planeta była pełna dziwnych, cudownych stworzeń na długo przed tym, jak pojawił się człowiek – a wiele z nich wciąż czeka na odkrycie” – podsumowuje Moysiuk.
Ilustracje Mosury fentoni oraz zdjęcia skamieliny dostępne są na stronie Royal Ontario Museum.
Źródło: npr
Foto: Joseph Moysiuk and Jean-Bernard Caron, YouTube
-
News Chicago3 tygodnie temu
Wypadek w Chatham IL, w którym zginęły 4 dziewczynki, spowodowała kobieta, pracująca wcześniej dla ISP
-
Prawo imigracyjne4 tygodnie temu
Czy legalny status imigrantów zostanie odwołany? Zmiany w prawie wyjaśnia mec. Magdalena Grobelski
-
GOŚCIE BUDZIK MORNING SHOW3 tygodnie temu
Refluks czy choroba refluksowa? Dr n. med. Marzena Konopko radzi jak dbać o przełyk
-
Prawo imigracyjne3 tygodnie temu
Kogo dotyczy obowiązkowa rejestracja w Urzędzie Imigracyjnym? Czy powinniśmy ją robić?
-
News Chicago4 tygodnie temu
Sprawca masakry w Highland Park dostał to na co zasłużył: Nigdy nie wyjdzie na wolność
-
News Chicago3 tygodnie temu
Społeczność Hinsdale jest pogrążona w żałobie po tragicznej śmierci Bretta i Melissy Lane
-
News Chicago3 tygodnie temu
W piątkowym wypadku w La Grange zginęła para z Hinsdale, rodzice pięciorga dzieci
-
News USA3 tygodnie temu
Prezydent Donald Trump poważnie bierze się za miasta-sanktuaria