News Chicago
Grecka kuchnia w Chicago. Zobacz restauracje które zabierają gości na podróż po śródziemnomorskim menu

Grecka kuchnia bazująca na owocach morza, warzywach i rybach, słynie ze swojego dobrego wpływu na nasze zdrowie. W Chicago także staje się coraz bardziej popularna, wnosząc do Wietrznego Miasta śródziemnomorski powiew.
Andros Tawerna
Nie minęło dużo czasu, zanim ten nowicjusz na Logan Square zyskał ogólnokrajowy rozgłos dzięki zachęcającym wnętrzom, ciepłej gościnności i imponującej karcie win obejmującej ponad 25 greckich etykiet.
Program kulinarny składa hołd owocom morza z zachowaniem zrównoważonych praktyk (dostawcy z małych łodzi, wykorzystanie całej ryby i własna masarnia).
Zespół czerpie wskazówki, jak sama nazwa wskazuje, z Andros, najbardziej wysuniętej na północ wyspy archipelagu Cyklad, która wraz z całym wschodnim wybrzeżem Grecji, zwłaszcza Volos i Salonikami, jest ważnym portem dla owoców morza i handlu przyprawami.
Te wpływy uwidaczniają się w takich talerzach jak chrupiąca ośmiornica śródziemnomorska czy łopatka wieprzowa pieczona na węglu drzewnym. Desery godne polecenia to mus czekoladowy z chałwy i baklava froyo.
2542 N. Milwaukee Ave., 773-365-1900, androstaverna.com
Lýra
Zespół odpowiedzialny za Prime & Provisions, Siena Tavern i BomboBar rozwijał tę koncepcję przez ostatnią dekadę, dzięki niezliczonym podróżom do Grecji, a niezapomniane spotkanie z ulicznym muzykiem grającym na lirze, starożytnym greckim instrumencie strunowym, nie było jedyną inspiracją,
Niezwykle świeże owoce morza, mnogość produktów i stonowane połączenia charakteryzują restaurację.
Zacznij od zamówień takich jak carpaccio z okonia morskiego i saganaki z krewetkami, a następnie zrób miejsce na większe talerze, w tym całe śródziemnomorskie branzino, wolno pieczony gyros jagnięcy lub musakę.
Nie zapomnij o przystawkach i sałatkach, zamów kolejny kieliszek Assyrtiko i baw się dobrze przez cały wieczór. Pomiędzy utworami DJ-ów, muzyką na żywo i wystrojem wyspy jest to łatwe zadanie.
905 W. Fulton Market, 312-660-7722, lyrarestaurant.com.
Meze Table
Zainspirowane wspólnym uznaniem dla jedzenia i gościnności, przyjaciółki Elizabeth Gartelos Morris i Beth Salentiny założyły Meze Table, usługę dostarczania greckich dań na wynos.
Menu jest w dużej mierze inspirowane filozofią powolnego gotowania z półwyspu Peloponez, z którego pochodzi rodzina Gartelos Morris, ale ona i Salentiny równie szybko wplotły do niego wpływy ulicznego jedzenia z Aten.
Wynik? Zamów wegetariańską moussakę (warstwy pieczonego bakłażana, cebuli i ziemniaka z greckim beszamelem) lub spanakopitę (chrupiący filo okrywający szpinak i bułgarski ser feta).
Klasyczne meze to imponujący zestaw pulpetów wołowo-wieprzowych z miętą i pietruszką; papryka faszerowana wołowiną w sosie pomidorowym; schłodzony dip z ziemniaków, czosnku i cytryny; i mnóstwo sezonowych warzyw.
Zamów z dwudniowym wyprzedzeniem na odbiór lub dostawę od czwartku do soboty i zbierz przyjaciół do wspólnego posiłku. mezetable.catering
Kala
Nowootwarta restauracja Kala łączy w sobie szybkie, swobodne podejście z filozofią fine-diningu, a także połączenie klasycznej kuchni greckiej ze współczesnymi smakami i technikami.
Wiele przepisów pochodzi od rodziny partnerki Stephanie Guerre i jest zakorzenionych w tradycji Kalamaty – miasta znanego z wyjątkowej oliwy z oliwek, ale także z cytrusów i aromatycznych przystawek wieprzowych.
Menu Kala obfituje w opcje takie jak kanapka z kurczakiem souvlaki z pomarańczą Cara Cara i koprem włoskim. Jest także wersja wieprzowa z marynowaną czerwoną cebulą i ogórkiem czosnkowym z jogurtem greckim.
Podczas gdy miłośnicy mięsa znajdą wiele do spróbowania, wegetarianie również są w dobrych rękach, dzięki takim opcjom, jak ser halloumi z konfiturą wiśniową lub pieczona feta z płatkami filo, miodem i prażonym sezamem.
2523 N. Clark St., kalachicago.com
Avli
Miłośnicy kuchni greckiej mogą udać się do pięciu lokalizacji tej restauracji, w tym do ostatniego otwartego lokalu w Time Out Market, gdzie serwują mrożone frappé i ulubione uliczne jedzenie.
Zespół kucharzy stara się odzwierciedlić różne regiony w swojej kuchni: klopsiki ze starożytnego greckiego miasta Smyrna, placek z serem miodowym z Krety, krewetki feta z Pireusu i placek z dziką zieleniną z Epiru, to tylko kilka propozycji.
Zespół restauracji kładzie nacisk na meraki (robienie czegoś z sercem i duszą) i philoxenia (przyjaźń z nieznajomymi).
Zasmakuj tej gościnności przy stole szefa kuchni oferowanym w Avli on the Park, na wschód od Loop. Posiłek serwowany jest w prywatnej jadalni i obejmuje dwa menu degustacyjne do wyboru: lądowe (inspirowane polami, sadami i pastwiskami Grecji) i morskie. avli.us
Źródło: chicagotribune
Foto: You Tube, printscreen, istock/SHansche
News USA
Społeczeństwo matriarchalne sprzed 9000 lat? Starożytnym miastem Çatalhöyük mogły rządzić kobiety

Nowe badania opublikowane w prestiżowym czasopiśmie Science rzucają światło na jedną z najstarszych znanych osad miejskich świata – Çatalhöyük w południowej Anatolii. Według naukowców, to neolityczne miasto mogło być zorganizowane wokół struktur matrylinearnych i funkcjonować jako społeczeństwo matriarchalne, w którym to kobiety odgrywały kluczową rolę zarówno w strukturze społecznej, jak i rodzinnej.
Genetyczne ślady matriarchatu
Międzynarodowy zespół genetyków, archeologów i antropologów przez 12 lat analizował DNA ponad 130 szkieletów znalezionych w 35 domostwach w Çatalhöyük – jednej z najlepiej zachowanych neolitycznych osad, datowanej na lata 9000–8000 p.n.e.
Łącznie odkryto 395 pochówków, zlokalizowanych pod podłogami glinianych domów. Szczątki należały zarówno do kobiet, jak i mężczyzn. Sekwencjonowanie genetyczne ujawniło jednak, że więzi rodzinne były przekazywane głównie przez linię żeńską. Co więcej, wiele pochowanych osób nie było ze sobą spokrewnionych biologicznie – ale jeśli już istniało pokrewieństwo, to niemal zawsze przez matkę.
Badacze sugerują, że po zawarciu małżeństwa mężczyźni przenosili się do gospodarstw swoich żon, co wskazuje na system rezydencji matrylokalnej, a nie patriarchalnej. Dodatkowo, analiza wykazała, że kobiety były znacznie częściej grzebane z cennymi przedmiotami – w niektórych przypadkach nawet pięciokrotnie częściej niż mężczyźni.
Kult Bogini Matki i symbolika kobiecości
Çatalhöyük od dawna intryguje archeologów m.in. dzięki odnalezionym tam figurkom kobiecym, często interpretowanym jako przedstawienia Bogini Matki – centralnej postaci w systemie wierzeń tej społeczności. Rzeźby, malowidła i układ domostw wskazują na istotną pozycję kobiet nie tylko w życiu religijnym, ale i społecznym.
„Musimy zrezygnować z naszego zachodniego założenia, że wszystkie starożytne społeczeństwa były zorganizowane patriarchalnie,” powiedziała dr Eline Schotsmans z Uniwersytetu Wollongong w Australii, współautorka badania. „Systemy matrylinearne istniały – i nadal istnieją – w wielu kulturach, w tym wśród rdzennych społeczności Australii.”
Kobiety jako fundament wspólnoty – nie tylko w Anatolii
Odkrycia z Çatalhöyük są spójne z innymi badaniami dotyczącymi matrylinearności w prehistorycznych społeczeństwach. W marcu 2025 r. w czasopiśmie Nature opublikowano analizę DNA z cmentarzyska okresu późnego żelaza w Dorset w południowo-zachodniej Anglii.
Zespół naukowców wykazał, że aż dwie trzecie pochowanych tam osób pochodziło z jednej linii matczynej, a mężczyźni byli najprawdopodobniej przybyszami z innych społeczności.
„Pochodzenie przez matkę mogło stanowić kluczowy element tożsamości grupowej,” podsumowali badacze. Wspólnota kobiet miała zapewniać nie tylko wsparcie społeczne, ale też wpływ na własność i prawa do ziemi.
Spojrzenie w przeszłość z nowej perspektywy
Odkrycia z Çatalhöyük stanowią kolejny krok w kierunku dekonstrukcji dominujących narracji o patriarchalnym charakterze dawnych cywilizacji. Badania sugerują, że społeczności oparte na matrylinearności i wysokim statusie kobiet mogły być znacznie powszechniejsze, niż dotąd sądzono.
W świetle tych ustaleń naukowcy apelują o bardziej otwarte podejście do badań nad przeszłością. Jak podkreśla dr Schotsmans, „Tożsamość społeczna i organizacja wspólnot mogą wyglądać bardzo różnie w zależności od miejsca i czasu. I czasem to właśnie kobiety były fundamentem całych cywilizacji.”
Źródło: cbs
Foto: YouTube, Murat Özsoy
News USA
Polski bumerang z kła mamuta jest najstarszy na świecie – ma aż 40 000 lat

Najstarszy znany bumerang na świecie – wykonany z kła mamuta – okazał się starszy, niż dotąd sądzono. Odkryty w jaskini Obłazowa na południu Polski artefakt datowany jest obecnie na między 42 000 a 39 000 lat temu, jak wynika z najnowszych badań opublikowanych w czasopiśmie PLOS One. To niezwykłe odkrycie rzuca nowe światło na obecność i zdolności poznawcze wczesnych Homo sapiens w tej części Europy.
Niepowracający bumerang z epoki lodowcowej
Choć dziś bumerangi kojarzymy głównie z kulturą Aborygenów australijskich, podobne narzędzia – służące przede wszystkim do polowań – były znane również w prehistorycznej Europie.
Artefakt znaleziony w Obłazowej ma 72 cm długości i – jak wykazały eksperymenty – był tzw. bumerangiem niepowracającym, czyli przeznaczonym do rzucania w jednym kierunku, bez powrotu do rzucającego. Mógł służyć jako broń, narzędzie myśliwskie, a być może nawet jako przedmiot rytualny.
Nowe datowanie, nowe wnioski
Pierwotnie uznawano, że bumerang pochodzi sprzed około 30 000 lat, czyli z czasów tzw. kultury pawłowskiej. To już czyniło go wyjątkowym – wpisano go nawet do Księgi Rekordów Guinnessa jako najstarszy bumerang na świecie.
Jednak nowe analizy, przeprowadzone przez zespół międzynarodowych naukowców, dowodzą, że obiekt powstał o co najmniej 10 000 lat wcześniej, co znacznie przesuwa granicę obecności zaawansowanych technologicznie narzędzi w tej części Europy.
Bumerang i symbolika duchowa
Naukowcy podkreślają, że znalezisko z Obłazowej wpisuje się w okres, gdy ludzie zaczęli przejawiać rozbudowane zachowania symboliczne i artystyczne. Bumerang wykonany z kła mamuta stanowi przykład zaawansowanych umiejętności technicznych oraz rozwoju poznawczego Homo sapiens.
Umiejscowienie bumerangu w jaskini może świadczyć o jego szczególnym znaczeniu: leżał w otwartym miejscu, otoczony przez ciężkie głazy oraz czerwony ochrowy pył, typowy dla rytuałów pogrzebowych i symbolicznych. W pobliżu znaleziono również najstarsze znane ludzkie kości z obszaru dzisiejszej Polski.
Bumerang – narzędzie czy relikwia?
Czy bumerang z Obłazowej był używany do polowań, czy raczej pełnił funkcję rytualną? Naukowcy nie są jeszcze zgodni. Z jednej strony niepowracające bumerangi znane są z zastosowań praktycznych: od walki, przez rozbiór tusz, po zeskrobywanie gorącego popiołu.
Z drugiej – otoczenie, w którym go znaleziono, wskazuje na symboliczne lub duchowe znaczenie. Być może był częścią jakiegoś rytuału, pochówku lub ceremonii.
Nowa historia człowieka w Europie
Odkrycie bumerangu przesuwa wstecz granicę obecności współczesnego człowieka na ziemiach polskich. Dotąd uważano, że Homo sapiens dotarli tu około 35 000 lat temu – czyli tysiące lat po zniknięciu neandertalczyków z tego obszaru. Bumerang z Obłazowej dowodzi, że ludzie zamieszkiwali te tereny co najmniej 42 000 lat temu.
To odkrycie ma potencjał, by zmienić nasze rozumienie prehistorii Europy Środkowej – nie tylko w kontekście technologii, ale także duchowości i rozwoju kultury.
Źródło: NFP
Foto: YouTube, PLOS One
Sport
Z Chicago na Biegun Północny: Nicole Las zmierzy się z biegiem zwanym “the coolest marathon”

Podczas gdy tysiące biegaczy przygotowuje się do jesiennego maratonu w Chicago, odważna mieszkanka miasta patrzy znacznie dalej — na sam Biegun Północny. Nicole Las już wkrótce weźmie udział w jednym z najbardziej ekstremalnych biegów długodystansowych na świecie. Maraton na Biegunie Północnym rozgrywa się w niezwykle surowych warunkach: przy temperaturach sięgających około 14°F, na niestabilnym, dryfującym lodzie Arktyki.
“Będę biegła tam, gdzie mieszka Święty Mikołaj” — mówi uśmiechnięta Nicole Las z uśmiechem w rozmowie z NBC 5. — “Im więcej o tym czytałam i oglądałam relacji z poprzednich edycji, tym bardziej czułam, że to właśnie coś dla mnie. Wiem, że to brzmi szalenie, ale… chcę to zrobić.”
Dotąd tylko nieco ponad 100 kobiet ukończyło ten prestiżowy bieg. Las ma nadzieję, że już niedługo dołączy do tego elitarnego grona.
Maraton inny niż wszystkie
W przeciwieństwie do tradycyjnych maratonów asfaltowych, ten bieg wymaga zupełnie innego przygotowania. Nie chodzi tylko o dystans, ale o zmienną nawierzchnię, ekstremalne warunki pogodowe i konieczność zachowania najwyższej ostrożności.
“Treningi są bardzo różnorodne — siła, zwinność, mobilność — wszystko po to, by być gotową na każdy scenariusz” — tłumaczy Nicole Las. — “Zimą trenowałam na dworze, by nauczyć się odpowiedniego ubierania warstwami i radzenia sobie z chłodem. To była dobra próba przed tym, co mnie czeka.”
Trasa maratonu nie jest ustalona z góry. Biegacze docierają na miejsce drogą morską — podróż trwa około tygodnia — a dopiero na lodzie organizatorzy wyznaczają pętlę o długości 2–3 mil. Każdego roku wygląda ona inaczej, w zależności od ukształtowania terenu lodowego.
Nie tylko śnieg i lód
Maraton na Biegunie Północnym to także ryzyko — zarówno związane z warunkami pogodowymi, jak i z dziką przyrodą. Zawodnicy noszą kamizelki ratunkowe, a organizatorzy mają na miejscu zespoły zabezpieczające i obserwatorów gotowych do interwencji w przypadku spotkania z niedźwiedziem polarnym.
Dla Nicole to nie przeszkoda, lecz część przygody.
“To jedno z moich największych marzeń. Coś, co od dawna było na mojej liście rzeczy do zrobienia przed śmiercią” — mówi. — “Włożyłam w to wiele pracy i determinacji. Bez względu na wszystko — zamierzam to przebiec.”
W swoją lodową podróż Nicole Las wyruszy już w lipcu. Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, za kilka tygodni dołączy do grona niewielu osób na świecie, które mogą powiedzieć: “Przebiegłem maraton na Biegunie Północnym.”
Źródło: nbc
Foto: YouTube, North Pole Marathon
-
Polonia Amerykańska4 tygodnie temu
Polonia ma wielkie serca: Pomagamy pani Ewie spod Jarosławia, cioci Moniki Doroty
-
Polonia Amerykańska4 tygodnie temu
W wieku 53 lat zmarł Marcin Więcław były wiceprezes oraz działacz Wisłoki Chicago
-
News USA4 tygodnie temu
Administracja Trumpa wycofuje federalne wytyczne dla aborcji ratujących życie
-
News USA4 tygodnie temu
ICE przekroczył 100 tys. aresztowań nielegalnych imigrantów w czasie drugiej kadencji Trumpa
-
Polonia Amerykańska2 tygodnie temu
Dominika Żak z Chicago została uhonorowana tytułem Miss Piękna z Przesłaniem
-
News USA3 tygodnie temu
Polowanie na ojca oskarżonego o zamordowanie trzech córek przejęły władze federalne
-
News Chicago4 tygodnie temu
Uwaga: Chicago ma obecnie jedną z najgorszych jakości powietrza na świecie
-
Kościół2 tygodnie temu
Kościół św. Wojciecha oficjalnie zabytkiem. Obrońcy historycznej świątyni zwyciężyli