Administracja Ubezpieczeń Społecznych (Social Security Administration – SSA) planuje radykalnie zmniejszyć liczbę wizyt w swoich biurach terenowych – nawet o 50% w roku fiskalnym 2026. Jednocześnie najnowsze analizy ostrzegają, że jeśli Kongres nie podejmie działań, świadczenia Social Security zostaną obniżone o około 23% już w ciągu najbliższych ośmiu lat.

To połączenie decyzji administracyjnych i zbliżającej się niewypłacalności funduszu emerytalnego budzi ogromny niepokój zarówno wśród ekspertów, jak i milionów Amerykanów polegających na Social Security jako podstawowym źródle utrzymania.

Social Security na krawędzi. Dlaczego grożą mu cięcia?

Program Social Security został utworzony w czasach Prezydenta Franklina D. Roosevelta, aby chronić seniorów przed ubóstwem. Finansowany jest z podatków od wynagrodzeń, które odprowadzają pracownicy i pracodawcy.

Przez dziesięciolecia system był stabilny, a nadwyżki z funduszu powierniczego (trust fund) pozwalały uzupełniać niedobory. Jednak:

• od 2010 roku wydatki przekraczają wpływy,
• od około 2019 roku również odsetki od zgromadzonych środków nie pokrywają różnicy,
• według obecnych prognoz fundusz wyczerpie się w 2033 roku.

Po wyczerpaniu rezerw SSA będzie mogła wypłacać świadczenia jedynie ze składek bieżących, co oznacza automatyczną redukcję wypłat o około 23% – chyba że Kongres podejmie reformy.

Przyczyny kryzysu: dłuższe życie, mniej pracowników, więcej emerytów

W ciągu 90 lat od uruchomienia programu:

• przeciętna długość życia znacząco wzrosła,
• pokolenie powojennego wyżu demograficznego masowo przechodzi na emeryturę,
• liczba pracujących przypadających na jednego emeryta spada,
• a rosnące koszty medyczne wydłużają okres pobierania świadczeń.

W efekcie Social Security zużywa swoje rezerwy szybciej, niż pierwotnie zakładano.

Możliwe scenariusze reform

Eksperci wskazują kilka rozwiązań, ale każde z nich ma polityczne ograniczenia:

1. Podniesienie podatku od wynagrodzeń – skuteczne, ale trudne do zaakceptowania przez wyborców w czasach inflacji.
2. Podniesienie limitu dochodów objętych składką – obciążyłoby najbogatszych.
3. Zmiana formuły świadczeń dla przyszłych emerytów – obecni seniorzy byliby chronieni, ale młodsze pokolenia otrzymałyby mniej.
4. Kombinacja powyższych działań – najbardziej realistyczna politycznie.
5. Prywatyzacja części systemu – ma niewielkie poparcie z powodu ryzyka rynkowego.

Biura SSA również pod presją. Administracja tnie kontakty bezpośrednie

Równolegle Social Security SSA planuje ograniczyć liczbę wizyt w swoich placówkach z 31,6 mln do 15 mln rocznie. Uzasadnieniem jest cyfryzacja i przenoszenie usług online, ale:

• w 2025 roku zwolniono ponad 7 000 pracowników,
• wiele biur – zwłaszcza w rejonach wiejskich – zostało zamkniętych,
• tysiące seniorów i osób niepełnosprawnych ma problemy z weryfikacją tożsamości online,
• związki zawodowe ostrzegają przed systemowym zmniejszaniem dostępu do usług.

„SSA chce zastąpić doświadczonych pracowników sztuczną inteligencją i internetem” – alarmuje Jessica LaPointe z AFGE, reprezentującej 30 tys. pracowników.

Według krytyków, ograniczenia są szczególnie groźne teraz – gdy zbliża się potencjalny kryzys wypłat, a miliony osób będą potrzebować pomocy w wyjaśnianiu swoich spraw.

Dlaczego to dotyczy każdego?

Jeśli Kongres nie podejmie działań:

• ponad 70 milionów Amerykanów otrzyma obniżone świadczenia,
• seniorzy o niskich dochodach mogą stracić środki na czynsz, żywność i leki,
• młodsze pokolenia zapłacą wyższą cenę za opóźnienie reform,
• presja na pomoc socjalną i opiekę zdrowotną gwałtownie wzrośnie.

Social Security to największy i najpopularniejszy program społeczny w USA. Jak wskazuje sondaż AP-NORC, 2/3 Amerykanów uważa, że rząd wydaje na niego zbyt mało.

Kryzys może nadejść szybciej, niż przewidywano, zwłaszcza jeśli sytuacja gospodarcza pogorszy się lub napływ pracowników płacących składki spadnie.

Źródło: fox32
Foto: Social Security, istock/Michael Vi/shurkin_son/Andrii Iemelyanenko/

W Kalifornii zapadło przełomowe orzeczenie, które może znacząco zmienić sposób funkcjonowania szkół publicznych. Sędzia federalny Roger Benitez wydał 22 grudnia stały zakaz stosowania tzw. “gender secrecy policies” – przepisów umożliwiających szkołom ukrywanie przed rodzicami informacji o tym, że dziecko zaczęło identyfikować się jako osoba odmiennej płci lub przyjęło inną tożsamość związaną z ideologią LGBT.

Wyrok zapadł w ramach pozwu zbiorowego, który w październiku sędzia dopuścił jako właściwy tryb rozstrzygania sprawy „o charakterze ogólnostanowym”. Sędzia Roger Benitez uznał, że szkoły jako instytucje państwowe nie mogą działać w tajemnicy przed rodzicami, a prawo rodziców do wychowania i informacji o dziecku jest chronione Konstytucją USA.

Rodzice mają prawo wiedzieć

W uzasadnieniu sędzia podkreślił, że spór dotyczy fundamentalnej kwestii „prawa rodzica do informacji”. Benitez stwierdził, że:

• rodzice mają prawo do informacji na podstawie 14. i 1. poprawki do Konstytucji,
• nauczyciele mają prawo przekazywać takie informacje rodzicom, również w oparciu o 1. poprawkę,
• szkoły od dekad informowały rodziców o wszelkich kwestiach zdrowia i bezpieczeństwa uczniów,
• nie wolno tworzyć polityk, które „wyłączają rodziców z procesu” i odbierają im konstytucyjne uprawnienia.

„Nawet jeśli rząd uważa, że wykluczanie rodziców to dobra praktyka, nie może ona być realizowana kosztem ich praw konstytucyjnych” – napisał sędzia w wyroku.

Polityki tajności uznane za nielegalne

Decyzja federalnego sądu unieważnia przepisy stosowane w różnych kalifornijskich okręgach szkolnych, które zobowiązywały nauczycieli do ukrywania informacji o identyfikacji płciowej uczniów, a w niektórych przypadkach groziły im konsekwencjami za informowanie rodziców.

Pozew został zainicjowany przez dwie nauczycielki – Elizabeth Mirabelli i Lori Ann West, które twierdziły, że zmuszano je do zatajenia informacji przed rodzinami ich uczniów. Po wyroku oświadczyły: „To zwycięstwo nie tylko dla nas. To ważny krok w stronę uczciwości, przejrzystości i podstawowych praw rodziców oraz nauczycieli”.

Reprezentujący je prawnik Thomas More Society nazwał decyzję „przywróceniem zdrowego rozsądku” w kalifornijskiej edukacji.

Napięcia wokół szkolnych polityk płci trwają

Spór o tożsamość płciową w szkołach od wielu miesięcy budzi kontrowersje w całych Stanach Zjednoczonych. W ostatnim roku:

• Departament Zdrowia i Opieki Społecznej nakazał stanom usunięcie materiałów promujących ideologię gender z programów nauczania, grożąc utratą funduszy federalnych.
• Departament Edukacji wszczął dochodzenia wobec kilku okręgów w Wirginii, sprawdzając, czy szkoły nie wspierały potajemnych „transycji społecznych” nieletnich.
• w grudniu uczennica katolickiej szkoły w Wirginii wygrała sprawę, w której argumentowała, że szkoła wywierała na nią „ekstremalną presję społeczną”, by afirmowała ideologię transpłciowości.

Decyzja sędziego Rogera Beniteza jest kolejnym zwrotem w debacie o granice autonomii szkoły i prawa rodziców—i może stanowić precedens dla podobnych spraw w innych stanach.

Źródło: cna
Foto: Thomas More Society, istock/monkeybusinessimages/

Ponad siedem tygodni po potężnej, tragicznej katastrofie samolotu transportowego UPS w Louisville potwierdzono śmierć kolejnej osoby ciężko rannej w zdarzeniu. Liczba ofiar wzrosła tym samym do 15. Jak poinformował Burmistrz Louisville Craig Greenberg, zmarłym jest Alain Rodriguez Colina, który odniósł rozległe obrażenia w dniu katastrofy i zmarł w Boże Narodzenie.

Katastrofa podczas startu

Do wypadku doszło 4 listopada, gdy samolot UPS Flight 2976, lecący na Hawaje, rozbił się chwilę po starcie z lotniska Louisville International Airport – globalnego centrum logistycznego UPS. Maszyna wzniosła się zaledwie na 30 stóp wysokości, po czym runęła na obszar komercyjny tuż za lotniskiem, niszcząc kilka budynków.

Na pokładzie znajdowało się trzech pilotów – wszyscy zginęli. Kolejne 12 osób poniosło śmierć na ziemi, w tym zmarły 25 grudnia Alain Rodriguez Colina. Blisko 20 osób zostało rannych.

Samolot przewoził do 20 000 paczek oraz 38 000 galonów paliwa, co sprawiło, że po uderzeniu doszło do ogromnego pożaru.

Wstępne ustalenia NTSB

Według raportu wstępnego National Transportation Safety Board (NTSB):

• podczas startu odpadł lewy silnik od skrzydła,
• na mocowaniu silnika znaleziono pęknięcia,
• rejestrator rozmów w kokpicie odnotował ciągły alarm dźwiękowy przez 25 sekund, aż do momentu katastrofy,
• pole szczątków miało długość pół mili.

Samolotem był McDonnell Douglas MD-11F, model znany z wymagających charakterystyk podczas startu i lądowania.

Śledztwo potrwa lata

Krajowa Rada Bezpieczeństwa Transportu NTSB jest w trakcie kompleksowego dochodzenia, które – jak zapowiedzieli przedstawiciele agencji – może potrwać do dwóch lat. Ostateczny raport ma wyjaśnić, czy pęknięcia w mocowaniu silnika, ewentualne błędy techniczne, serwisowe lub inne czynniki doprowadziły do tragedii.

Tragiczne skutki dla społeczności

Katastrofa wstrząsnęła Louisville – miastem ściśle związanym z działalnością UPS. Burmistrz Greenberg podkreślił, że śmierć Coliny, który długo walczył o życie, „pogłębia ból wspólnoty, ale też przypomina o ludzkim wymiarze tej tragedii”.

Rodzinom wszystkich ofiar zapewniono wsparcie psychologiczne i finansowe. UPS i władze federalne deklarują pełną współpracę z NTSB w celu ustalenia przyczyn oraz zapobieżenia podobnym wypadkom w przyszłości.

Źródło: cbs
Foto: Anela Hadzic, NTSB