W poniedziałek Prezydent Donald Trump i Premier Izraela Benjamin Netanjahu ogłosili w Białym Domu, że osiągnęli porozumienie w sprawie amerykańskiego 20-punktowego planu pokojowego dla Strefy Gazy. Dokument, przedstawiony tydzień wcześniej przywódcom arabskim podczas Zgromadzenia Ogólnego ONZ w Nowym Jorku, ma być – jak określił Trump – „przełomem w dążeniu do pokoju na Bliskim Wschodzie”. Co na to Hamas?

Choć Izrael zaakceptował propozycję, jej realizacja zależy teraz od stanowiska Hamasu, który wciąż przetrzymuje zakładników porwanych podczas ataku z 7 października 2023 r. Donald Trump dał organizacji 72 godziny na ich uwolnienie, podkreślając, że od tego kroku zależy przyszłość całego procesu.

„To może być jeden z najwspanialszych dni w historii cywilizacji” — powiedział Trump.

Warunki porozumienia

Zgodnie z uzgodnieniami:

• Izrael wycofa się ze Strefy Gazy i zawiesi wszystkie operacje wojskowe.
• Uwolnionych zostanie 250 więźniów odsiadujących dożywocie oraz 1 700 mieszkańców Gazy zatrzymanych po ataku Hamasu.
• Izrael zobowiązuje się nie okupować ani nie anektować Gazy.
• Po reformach instytucjonalnych Autonomia Palestyńska otrzyma możliwość przygotowania warunków do samostanowienia i ewentualnej państwowości Palestyny.

Plan zakłada też demilitaryzację i deradykalizację Gazy, całkowite zniszczenie infrastruktury Hamasu oraz stworzenie warunków do odbudowy regionu przy wsparciu międzynarodowym.

Nowy organ: Rada Pokoju

Białym Dom ogłosił powołanie Rady Pokoju, której przewodniczącym zostanie Prezydent Trump. Organ będzie nadzorował odbudowę Gazy i zarządzał tymczasowym technokratycznym komitetem palestyńskim, odpowiedzialnym za podstawowe usługi publiczne.

W skład Rady mają wejść m.in. byli światowi przywódcy, w tym były premier Wielkiej Brytanii Tony Blair, zaangażowany w planowanie powojennej odbudowy.

Równolegle powstaną Międzynarodowe Siły Stabilizacyjne, które zajmą się bezpieczeństwem wewnętrznym i szkoleniem nowych palestyńskich służb porządkowych.

Reakcje międzynarodowe

Plan został oficjalnie poparty przez przywódców m.in. Egiptu, Arabii Saudyjskiej, Jordanii, Kataru, Turcji, Pakistanu, Indonezji i Zjednoczonych Emiratów Arabskich. W wydanym wspólnym oświadczeniu uznali propozycję za „kompleksową drogę do pokoju”, podkreślając, że gwarantuje ona zakończenie wojny, odbudowę Gazy oraz sprzeciw wobec aneksji Zachodniego Brzegu.

Wyzwania i ryzyka

Kluczowym pytaniem pozostaje, czy Hamas zaakceptuje warunki. Benjamin Netanjahu ostrzegł, że odrzucenie planu oznaczać będzie kontynuację działań wojskowych, a Donald Trump zapewnił, że przy takim scenariuszu Izrael będzie miał pełne wsparcie USA.

Źródło: The Epoch Times
Foto: YouTube, The White House

Obrończyni 22-letniego Tylera Robinsona, oskarżonego o zabójstwo znanego konserwatywnego działacza Charliego Kirka, zwróciła się w poniedziałek do sądu o więcej czasu na zapoznanie się z obszernym materiałem dowodowym. Decyzja w sprawie ewentualnego wniosku o przesłuchanie wstępne ma zapaść w późniejszym terminie.

Kluczowy etap postępowania

Przesłuchanie wstępne pozwoli sędziemu ocenić, czy prokuratura dysponuje wystarczającymi dowodami, by skierować sprawę do procesu. Choć oskarżeni mogą zrezygnować z tego etapu, obrończyni Tylera Robinsona, Kathryn Nester, podkreśliła, że jej zespół nie zamierza z tego prawa korzystać.

Prokuratura stanu Utah zarzuca Robinsonowi morderstwo ze szczególnym okrucieństwem i zapowiada ubieganie się o karę śmierci. Podczas krótkiej poniedziałkowej rozprawy obie strony przyznały, że materiał dowodowy zgromadzony przez śledczych jest „ogromny”.

Sam Robinson nie stawił się w sądzie – uczestniczył w posiedzeniu jedynie za pośrednictwem nagrania audio z więzienia. Sędzia Tony Graf wyznaczył kolejną rozprawę na 30 października.

Dowody i kulisy sprawy

Tyler Robinson został aresztowany po tym, jak sam zgłosił się w towarzystwie rodziców do biura szeryfa w swoim rodzinnym mieście w południowo-zachodnim Utah. Prokuratura twierdzi, że dysponuje obciążającymi SMS-ami oraz dowodami DNA, które mają go łączyć z zabójstwem Charliego Kirka.

Jak ujawnił prokurator powiatu Utah, Jeff Gray, Robinson miał zostawić swojej partnerce list, w którym pisał, że dostał szansę by „zabić jednego z czołowych konserwatystów w kraju” i zamierza z niej skorzystać. W wiadomościach tekstowych miał także stwierdzić: „Mam dość jego nienawiści”.

Echo polityczne zabójstwa

Śmierć Charliego Kirka, pochodzącego z Arlington Heights bliskiego sojusznika Donalda Trumpa i założyciela organizacji Turning Point USA, wywołała falę reakcji w całym kraju. Republikanie obiecali kontynuować jego misję przyciągania młodych wyborców do ruchu konserwatywnego.

Prezydent Donald Trump nazwał Kirka „męczennikiem wolności” i zagroził ostrą walką z tym, co określił mianem „radykalnej lewicy”.

Kontrowersje po jego śmierci dotknęły również środowiska zawodowe. W wielu przypadkach pracownicy – od nauczycieli po osoby publiczne – ponieśli konsekwencje za swoje komentarze dotyczące Kirka. Najgłośniejszym przykładem była decyzja stacji ABC o czasowym zawieszeniu programu Jimmy’ego Kimmela, zanim został przywrócony na antenę.

Dziedzictwo Kirka

Założona przez Charlirgo Kirka organizacja Turning Point USA stała się platformą mobilizacji młodych ewangelicznych chrześcijan poprzez podcasty, media społecznościowe i wydarzenia akademickie. Po jego śmierci na scenę wchodzą inni prominentni Republikanie – w tym Gubernator Utah Spencer Cox i senator Mike Lee, którzy we wtorek wezmą udział w spotkaniu na kampusie Utah State University.

Źródło: AP
Foto: YouTube

OpenAI, firma odpowiedzialna za stworzenie ChatGPT, ogłosiła w poniedziałek uruchomienie nowych narzędzi kontroli rodzicielskiej, które mają zwiększyć bezpieczeństwo młodych użytkowników popularnego chatbota. Funkcje te są dostępne od razu dla wszystkich posiadaczy kont ChatGPT.

Choć OpenAI pozwala na korzystanie z ChatGPT od 13. roku życia (za zgodą rodzica lub opiekuna), firma od miesięcy mierzy się z krytyką dotyczącą ochrony nastolatków w sieci. Nasilone oczekiwania wobec spółki pojawiły się po głośnym pozwie rodziców 16-latka, którzy twierdzą, że ich syn odebrał sobie życie po interakcjach z chatbotem.

W sierpniu firma obiecała wprowadzenie dodatkowych zabezpieczeń – poniedziałkowe ogłoszenie to realizacja tych zapowiedzi.

Jak działa kontrola rodzicielska?

Nowe funkcje pozwalają rodzicom połączyć swoje konto z kontem nastolatka i dostosować ustawienia, aby zapewnić bezpieczne korzystanie z narzędzia.

Na kontach młodzieżowych automatycznie blokowane będą treści uznane za nieodpowiednie, w tym:

• materiały drastyczne,
• wyzwania wirusowe,
• role-play o charakterze seksualnym, romantycznym lub brutalnym,
• treści promujące nierealistyczne ideały piękna.

Rodzice będą też mogli włączyć powiadomienia ostrzegające, gdy system wykryje potencjalne oznaki samookaleczenia. W takich przypadkach specjalnie przeszkolony zespół OpenAI oceni sytuację i – jeśli zajdzie potrzeba – skontaktuje się z opiekunami za pośrednictwem e-maila, SMS-a lub powiadomień push.

Firma rozważa także procedury umożliwiające informowanie służb ratunkowych, jeśli nastolatek może być w bezpośrednim niebezpieczeństwie, a kontakt z rodzicem okaże się niemożliwy.

Jednocześnie OpenAI przyznaje, że żadne zabezpieczenia nie są w pełni niezawodne i mogą zostać celowo ominięte. Dodatkowo systemy kontroli działają tylko wtedy, gdy użytkownik jest zalogowany – korzystanie z ChatGPT bez konta nie aktywuje tych funkcji.

Kontekst prawny

Nowe rozwiązania pojawiają się w czasie, gdy Federalna Komisja Handlu (FTC) prowadzi dochodzenie wobec kilku firm technologicznych – w tym OpenAI – dotyczące potencjalnych zagrożeń, jakie chatboty mogą stwarzać dla dzieci i nastolatków.

Źródło: cbs
Foto: istock/Dmitry Nogaev/