Biskup pomocniczy archidiecezji krakowskiej Robert Chrząszcz został wybrany delegatem KEP ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej. Wyboru dokonało 401. Zebranie Plenarne Konferencji Episkopatu Polski obradujące w Katowicach.

Bp Robert Chrząszcz ma 55 lat. W Konferencji Episkopatu Polski jest członkiem Rady ds. Duszpasterstwa Młodzieży, członkiem Zespołu ds. Nowej Ewangelizacji (przy Komisji Duszpasterstwa), Zespołu Roboczego ds. Katechezy Parafialnej oraz członkiem Komisji Nadzorczej Krajowego Biura Organizacyjnego Światowych Dni Młodzieży.

Dotychczas był również członkiem Zespołu przy Delegacie KEP ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej, któremu będzie odtąd przewodniczył.

Jako delegat KEP ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej bp Chrząszcz będzie następcą bp. Piotra Turzyńskiego, który zmarł 14 kwietnia br.

Bp Robert Chrząszcz urodził się 7 października 1969 roku w Wadowicach. Święcenia prezbiteratu przyjął 14 maja 1994 roku, święcenia biskupie 6 lutego 2021 roku. Jego stolicą tytularną jest Forconium, a dewizą biskupią słowa: Christo Portas Aperite (Otwórzcie drzwi Chrystusowi).

BP KEP

fot. BP KEP

Nowy raport o stanie religii na świecie opublikowany przez Pew Research Center ujawnia głębokie przemiany w strukturze religijnej globalnej populacji w latach 2010–2020. Chociaż chrześcijaństwo pozostaje największą religią świata, to właśnie islam odnotował największy wzrost liczbowy w ostatniej dekadzie. O przemianach duchowych i społecznych w świecie mówi Ojciec Paweł Kosiński SJ.

Globalne zmiany: chrześcijaństwo rośnie wolniej niż islam

Z opublikowanego raportu „Jak zmienił się globalny krajobraz religijny od 2010 do 2020 roku” wynika, że liczba chrześcijan wzrosła o 122 miliony, osiągając w 2020 roku 2,3 miliarda wyznawców. Tymczasem populacja muzułmanów wzrosła aż o 327 milionów, do poziomu 2 miliardów – więcej niż łączny wzrost liczebny wszystkich innych grup religijnych.

Raport opiera się na danych z ponad 2700 źródeł: spisów powszechnych, badań demograficznych i rejestrów ludności z 201 krajów. Ze względu na pandemię COVID-19, dane z 2020 roku z niektórych krajów opublikowano dopiero po 2024 roku.

Raport wskazuje, że za wzrost liczby osób niezwiązanych z żądną religią odpowiada w dużej mierze odchodzenie od wiary wśród chrześcijan, zwłaszcza w Ameryce Północnej i Europie Zachodniej. Dla porównania, buddyzm był drugą religią po chrześcijaństwie, która straciła najwięcej wiernych w wyniku konwersji lub sekularyzacji.

Zmiany w USA i Europie, wzrost w Afryce

Stany Zjednoczone były jednym z krajów, w których między 2010 a 2020 rokiem zanotowano największy wzrost liczby osób niezrzeszonych religijnie – obecnie USA zajmują drugie miejsce na świecie pod względem liczby osób nie związanych z żadnym wyznaniem, po Chinach. Mimo to, według danych z 2020 roku, tempo odchodzenia od religii w USA zaczęło się stabilizować.

W międzyczasie Afryka Subsaharyjska stała się nowym centrum chrześcijaństwa. W 2020 roku mieszkało tam 30,7% wszystkich chrześcijan na świecie, podczas gdy w 2010 roku było to 24,8%.

Dla porównania, udział Europy spadł z 25,8% do znacznie niższego poziomu, głównie wskutek sekularyzacji. To znaczący zwrot geograficzny – na początku XX wieku aż dwie trzecie wszystkich chrześcijan mieszkało w Europie, a w Afryce Subsaharyjskiej zaledwie 1%.

Spośród wszystkich analizowanych krajów tylko w Mozambiku udział chrześcijan w populacji wzrósł – o 5 punktów procentowych.

Islam rośnie, ale głównie tam, gdzie już dominuje

Choć islam odnotował największy przyrost liczbowy, raport wskazuje, że udział muzułmanów w populacjach poszczególnych krajów nie zmienił się znacząco. Wzrost ten był bowiem skoncentrowany w państwach, w których muzułmanie już dominują. Głównym czynnikiem był tu wysoki wskaźnik dzietności.

Hinduizm i buddyzm: stabilność i spadek

Hindusi stanowili w 2020 roku czwartą co do wielkości grupę religijną. Ich globalna liczba wzrosła o około 12%, a największy wzrost – o 62% – zanotowano w regionie Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej. Mimo to większość hindusów wciąż mieszka w Indiach, a ich udział w globalnej populacji pozostał na stabilnym poziomie 14,9%.

Z kolei buddyści byli jedyną grupą religijną, która zmniejszyła się liczebnie – z 343 milionów w 2010 roku do 324 milionów w 2020, co oznacza spadek o 5%. Przyczyną była m.in. sekularyzacja w Azji Wschodniej oraz niski przyrost naturalny w krajach z dominującą populacją buddyjską.

Żydzi i inne religie: migracje i niszowe zmiany

Znaczące zmiany odnotowano również w przypadku społeczności żydowskiej.

Wzrost liczby Żydów w Izraelu – z 5,8 mln do 6,8 mln – wynikał głównie z migracji i naturalnego przyrostu ludności.

Wzrost – choć proporcjonalnie niewielki – zanotowali także wyznawcy „innych religii”, takich jak bahaizm, dżinizm, sikhizm, szintoizm, taoizm czy zoroastryzm. Ich liczba wzrosła o 12%, z 154 do 172 milionów, ale ich udział w globalnej populacji pozostał na stałym poziomie – około 2%.

Podsumowanie: świat staje się coraz bardziej zróżnicowany religijnie

Raport Pew Research pokazuje, że globalny krajobraz religijny staje się coraz bardziej dynamiczny i zróżnicowany. Choć chrześcijaństwo nadal dominuje liczbowo, jego udział w populacji maleje, a najszybciej rosnącą religią jest islam.

Równocześnie przybywa ludzi, którzy nie utożsamiają się z żadną religią – zjawisko to staje się jednym z najważniejszych trendów XXI wieku.

Źródło: cna
Foto: istock/Jacob Wackerhausen/Africanway/ gorodenkoff/svarshik/

Amerykańska firma biotechnologiczna ogłosiła uruchomienie nowego projektu o nazwie Nucleus Embryo, który umożliwia analizę ludzkich embrionów pod kątem ponad 900 cech genetycznych – od ryzyka chorób, przez inteligencję, po cechy fizyczne, takie jak wzrost i kolor oczu. Choć założeniem programu jest „optymalizacja” potomstwa w ramach zapłodnienia in vitro (IVF), inicjatywa budzi poważne kontrowersje etyczne i moralne.

Projekt realizowany jest przez Nucleus Genomics, firmę założoną przez 25-letniego przedsiębiorcę Kiana Sadeghiego.

„Widzę świat, w którym sekwencjonowanie, analiza i edycja DNA płynnie łączą się, tworząc prawdziwie zapobiegawczy system opieki zdrowotnej” – mówi Sadeghi na stronie internetowej firmy. – „Każdy rodzic chce dać swoim dzieciom więcej, niż sam miał. Po raz pierwszy w historii Nucleus daje nowe narzędzie, które to umożliwia.”

Selekcja embrionów i zarzuty eugeniki

W ramach programu pary mogą przeskanować nawet 20 embrionów IVF i wybrać te, które najlepiej odpowiadają ich preferencjom. Embriony niespełniające oczekiwań mogą zostać odrzucone.

Kościół katolicki stanowczo potępia tego rodzaju praktyki. Watykański dokument Dignitas Personae (2008) ostrzega, że traktowanie ludzkiego embrionu jako „materiału laboratoryjnego” narusza jego godność, która przysługuje każdej istocie ludzkiej, niezależnie od jej cech genetycznych.

Dokument wyraźnie odrzuca tzw. diagnostykę przedimplantacyjną jako przejaw „eugenicznej mentalności”, prowadzącej do odrzucania embrionów z powodu wykrytych wad:

„Taka selekcja mierzy wartość ludzkiego życia według parametrów ‘normalności’ i zdrowia fizycznego, co może prowadzić do akceptacji dzieciobójstwa i eutanazji” – stwierdza Dykasteria Nauki Wiary.

Etyczne ostrzeżenia: „dziecko jako projekt”

Ojciec Tadeusz Pacholczyk, bioetyk z Narodowego Centrum Bioetyki Katolickiej w USA, wyraził zaniepokojenie nowym trendem w medycynie reprodukcyjnej, obawiając się, że “Pary będą teraz kuszone, by narzucać kontrolę jakości swoim nienarodzonym dzieciom”.

Jego zdaniem społeczne naciski na fizyczną perfekcję powodują, że wiele par decyduje się na aborcję lub eliminację „nieidealnych” embrionów.

„Dzieci stają się abstrakcją, pionkami w grze. Tymczasem każde dziecko, takie jakie jest, zasługuje na miłość, akceptację i ochronę.”

Granice diagnostyki prenatalnej

Choć Kościół odrzuca selekcję embrionów, ale nie sprzeciwia się wykorzystywaniu badań prenatalnych w celach terapeutycznych.

„Jeśli diagnostyka prenatalna służy leczeniu dziecka w łonie matki, jest moralnie dopuszczalna, a nawet godna pochwały” – podkreślił Pacholczyk.

Jako przykład Ojciec Tadeusz Pacholczyk podał chorobę Krabbego, która może być skutecznie leczona poprzez przeszczep szpiku kostnego zaraz po narodzinach – o ile zostanie wykryta odpowiednio wcześnie. Inne schorzenia, jak rozszczep kręgosłupa, mogą być nawet operowane w okresie prenatalnym.

Niebezpieczna przyszłość?

Wątpliwości dotyczą również tego, kto miałby decydować o tym, które cechy są pożądane, a które nie. Jak ostrzega Watykan, spełnianie życzeń wszystkich rodziców jest „materialnie niemożliwe” i zagraża dobru wspólnemu:

„Preferowanie woli niektórych kosztem wolności innych osłabia fundamenty społeczne i prowadzi do pogłębiania nierówności.”

Mimo technicznych możliwości, pytania o granice moralne, wartość ludzkiego życia i godność osoby pozostają bez jednoznacznej odpowiedzi – i wydają się bardziej aktualne niż kiedykolwiek wcześniej.

Źródło: cna
Foto: istock/Svitlana Hulko/ inarik/Eleonora_os/LSOphoto/