Hołdy dla papieża Franciszka zaczęły napływać z całego świata niemal natychmiast po ogłoszeniu jego śmierci przez Watykan w poniedziałkowy poranek. Ojciec Święty zmarł w wieku 88 lat — dzień po swoim ostatnim publicznym wystąpieniu podczas Niedzieli Wielkanocnej, kiedy to pobłogosławił tłumy wiernych zgromadzonych na placu Świętego Piotra. Odszedł papież, który przez ponad dekadę próbował zmieniać oblicze Kościoła – zbliżając go do ubogich, do cierpiących i do wykluczonych.

Głosy żalu i wdzięczności

Prezydent Francji Emmanuel Macron podkreślił transformacyjną rolę papieża Franciszka, pisząc na platformie X:

„Od Buenos Aires po Rzym papież Franciszek niósł Kościół tam, gdzie tliła się nadzieja — do najuboższych, do odrzuconych, do peryferii świata. Niech jego przesłanie jedności z naturą i człowiekiem pozostanie żywe na zawsze.”

Z kolei amerykański wiceprezydent JD Vance, który spotkał się z Franciszkiem zaledwie dzień przed jego śmiercią, wyraził poruszenie: „Moje serce jest z milionami chrześcijan, którzy go kochali. Cieszę się, że mogłem się z nim zobaczyć wczoraj, choć było widać, jak bardzo jest słaby.”

Premier Włoch Giorgia Meloni, jedna z ostatnich osób publicznych, które odwiedziły papieża podczas jego pobytu w szpitalu, mówiła o osobistym wymiarze tej straty: „Miałam zaszczyt korzystać z jego rady i przyjaźni. Zawsze był dla mnie punktem oparcia, nawet w chwilach cierpienia. Żegnamy dziś nie tylko wielkiego pasterza, ale i niezwykłego człowieka.”

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen nazwała go „inspiracją nie tylko dla katolików, ale dla całego świata”, dodając: „Jego pokora i bezgraniczne współczucie były światłem dla wielu. Jego dziedzictwo poprowadzi nas w stronę bardziej sprawiedliwego i pokojowego świata.”

Cisza, modlitwa i kwiaty

Na placu Świętego Piotra zaczęły gromadzić się tłumy. Wśród pielgrzymów panuje cisza, przerywana modlitwami i łzami. W wielu kościołach na całym świecie odprawiono msze w jego intencji — także w odrestaurowanej katedrze Notre-Dame w Paryżu, gdzie zabrzmiały dzwony po raz pierwszy od pożaru.

W swoich kondolencjach Prezydent Izraela Isaac Herzog nazwał Franciszka „człowiekiem głębokiej wiary i współczucia”, wyrażając nadzieję, że „jego modlitwy o pokój na Bliskim Wschodzie zostaną wysłuchane”.

Franciszek wielokrotnie apelował o zakończenie wojny w Gazie i uwolnienie zakładników przetrzymywanych przez Hamas. Jednocześnie nie wahał się krytykować działań Izraela w Strefie Gazy i apelował o międzynarodowe zbadanie zarzutów o ludobójstwo.

Globalny żal, lokalne wspomnienia

Premier Hiszpanii Pedro Sánchez podkreślił w swoich słowach szczególną troskę Franciszka o najbiedniejszych i najbardziej bezbronnych. Premier Polski Donald Tusk opublikował swoje zdjęcie z papieżem, podpisując je: „życzliwy, ciepły, współczujący”. Premier Holandii Dick Schoof nazwał go po prostu: „człowiekiem ludu”.

Prezydent Egiptu Abdel Fattah el-Sisi wyraził uznanie dla „ogromnego dziedzictwa humanistycznego, jakie pozostawił po sobie papież Franciszek” i nazwał go „globalną postacią poświęconą sprawie pokoju i sprawiedliwości”.

Simon Harris, szef irlandzkiej dyplomacji, przypomniał o wkładzie papieża w ochronę środowiska oraz jego staraniach na rzecz dialogu międzyreligijnego: „Był głosem tych, których świat przestał słuchać. Latarnią nadziei.”

Głos kobiet, głos bólu

Nie zabrakło również głosów krytycznych. Konferencja Święceń Kobiet wyraziła żal, że papież nie otworzył drzwi do kapłaństwa kobietom: „Choć jego serce biło dla ubogich i wykluczonych, to kobiety w Kościele wciąż pozostawały poza przestrzenią pełni kapłaństwa. Jego postawa była dla wielu bolesnym rozczarowaniem.”

Papież, który chciał być blisko

Papież Franciszek, 266. następca św. Piotra, był pierwszym papieżem spoza Europy od ponad tysiąca lat i pierwszym Jezuitą na tronie Piotrowym. Przeszedł do historii jako papież, który nie bał się mówić o ranach Kościoła, który kładł rękę na ramieniu trędowatego i płakał nad losem uchodźców.

Dziś Kościół pogrąża się w żałobie. Ale gdzieś w sercach milionów ludzi tli się jego przesłanie – proste, pokorne i mocne: „Nie zapominajcie o miłosierdziu.”

Źródło: chicagotribune
Foto: YouTube, Vatican Media

Dziś o godz. 20 w kaplicy Domu św. Marty odbędzie się obrzęd oficjalnego stwierdzenia zgonu Papieża Franciszka i złożenia jego ciała do trumny – poinformował z upoważnienia kardynała kamerlinga mistrz papieskich ceremonii liturgicznych abp Diego Ravelli.

Obrzęd ten został przewidziany w nowych, przygotowanych na polecenie Franciszka obrzędach pogrzebu papieża. Obrzędowi będzie przewodniczył kard. Kevin Farrell, Kamerling Świętego Kościoła Rzymskiego, a obok niego będzie w nim uczestniczyć dziekan Kolegium Kardynalskiego kard. Giovanni Battista Re, a także członkowie Domu Papieskiego oraz kierownictwo watykańskiej służby zdrowia.

O godz. 19:00 w Bazylice św. Jana na Lateranie będzie celebrowana Eucharystia w intencji zmarłego dziś Ojca Świętego. Liturgii będzie przewodniczył kard. Baldo Reina – papieski wikariusz dla rzymskiej diecezji. Do wspólnej modlitwy zaproszeni są duchowni i wszyscy wierni.

Papież Franciszek zmarł w Poniedziałek Wielkanocny, 21 kwietnia o godzinie 7.35 w Domu św. Marty. Informację o śmierci Ojca Świętego przekazał przed godz. 10.00 z kaplicy Domu św. Marty kardynał kamerling Kevin Farrell. 

Vatican News

Foto: Vatican Media

Śmierć papieża nie kończy historii — rozpoczyna jeden z najbardziej skrywanych i uroczystych rytuałów w świecie religii. To moment, w którym tradycja i duchowość splatają się w sercu Watykanu, a 1,3 miliarda katolików na całym świecie czeka na znak: biały dym unoszący się nad Kaplicą Sykstyńską.

W cieniu fresków Michała Anioła, kardynałowie z całego świata gromadzą się, by w atmosferze milczenia, modlitwy i ścisłej tajemnicy wybrać nowego Biskupa Rzymu.

Sede vacante: Co dzieje się, gdy papież odchodzi?

Chwilę po potwierdzeniu śmierci papieża rozpoczyna się sede vacante – „wakujące miejsce” na Tronie Piotrowym. Władzę przejmuje kamerling, czyli szambelan, obecnie jest to kardynał Kevin Farrell, który odpowiada za administrację Stolicy Apostolskiej oraz zapieczętowanie apartamentu papieskiego.

Większość urzędników watykańskich traci wtedy swoje funkcje, wyjątkiem są m.in. ministra spraw zagranicznych i mistrza ceremonii liturgicznych, którzy pomagają przygotować pogrzeb oraz zorganizować konklawe.

Pożegnanie następcy Piotra

Ciało zmarłego papieża zostaje przeniesione do Bazyliki św. Piotra, gdzie wierni mogą oddać mu hołd. Pogrzeb musi się odbyć między czwartym a szóstym dniem po śmierci. Następnie następuje dziewięć dni oficjalnej żałoby – tzw. novendiali.

W listopadzie 2024 roku papież Franciszek uprościł rytuały pogrzebowe, by podkreślić, że papież jest przede wszystkim biskupem. Sam poprosił o pochówek w bazylice Santa Maria Maggiore – w miejscu, gdzie przechowywana jest ukochana przez niego ikona Matki Boskiej Salus Populi Romani.

Konklawe – głos milczenia

Do konklawe mogą przystąpić tylko kardynałowie poniżej 80. roku życia, a ich liczba nie może przekroczyć 120. Wybory odbywają się w Kaplicy Sykstyńskiej, całkowicie odciętej od świata. Żadnych telefonów, transmisji, kontaktu z zewnętrzem. Tajemnica jest święta – jej złamanie grozi automatyczną ekskomuniką.

Każdy kardynał wypowiada formułę przysięgi i wrzuca głos do urny, wypowiadając słowa:
„Przywołuję na świadka Chrystusa Pana, że mój głos należy do tego, kto powinien zostać papieżem”.

Po zliczeniu, głosy są przebijane igłą i przewlekane nicią – symbol ciągłości – a następnie palone. W zależności od wyniku głosowania, z komina nad Kaplicą unosi się biały lub czarny dym. Biały oznacza jedno: Habemus Papam!

Chemia dymu i emocji

Aby nie było wątpliwości, do pieca dodawane są chemiczne mieszanki zapewniające wyraźne kolory dymu. Czarny dym to znak, że decyzji jeszcze nie ma. Biały – że świat właśnie otrzymał nowego papieża. Na potwierdzenie biją też dzwony Bazyliki św. Piotra.

Kto może zostać papieżem?

Technicznie rzecz biorąc — każdy ochrzczony katolik. Ale od 1378 roku papieżem zostaje wyłącznie kardynał. W gronie potencjalnych następców Franciszka wymienia się m.in.:

• Kard. Pietro Parolin (Włochy, 70 l.) – sekretarz stanu, doświadczony dyplomata,
• Kard. Luis Antonio Tagle (Filipiny, 67 l.) – charyzmatyczny szef misji i faworyt wielu wiernych z Azji,
• Kard. Matteo Zuppi (Włochy, 69 l.) – promowany przez Franciszka, kojarzony z otwartością i dialogiem,
• Kard. Christoph Schönborn (Austria, 80 l.) – uznany teolog, bliski papieżowi Benedyktowi XVI,
• Kard. Marc Ouellet (Kanada, 80 l.) – były szef kongregacji ds. biskupów, ceniony przez konserwatystów.

Tradycja, która przetrwała wieki

Wybór papieża to nie tylko głosowanie. To modlitwa, rozeznanie i duchowy proces, który łączy historię z przyszłością Kościoła. Choć świat z zewnątrz może zobaczyć tylko dym nad Watykanem, za zamkniętymi drzwiami Kaplicy Sykstyńskiej toczy się wydarzenie, które może odmienić bieg dziejów.

A gdy usłyszymy słowa „Habemus Papam!”, rozpocznie się nowy rozdział tej niezwykłej, dwóch tysiącleci liczącej historii.

Źródło: chicagotribune
Foto: YouTube, istock/fabiomax/fabiomax/