Kardynał Kazimierz Nycz, jeden z czołowych przedstawicieli Kościoła katolickiego w Polsce, zaapelował o wprowadzenie obowiązkowych lekcji religii w szkołach publicznych. Jego komentarze pojawiły się w kontekście trwającej debaty na temat roli religii w edukacji, w tym planów rządu dotyczących ograniczenia liczby godzin przeznaczonych na nauczanie religii i etyki.

Podczas wywiadu dla Polskiej Agencji Prasowej (PAP), kard. Nycz stwierdził, że lekcje religii powinny być obowiązkowe dla wszystkich uczniów, argumentując, że znajomość chrześcijaństwa jest niezbędna do pełnego zrozumienia współczesnej kultury i historii Europy. „Jedna godzina lekcji religii tygodniowo powinna być absolutnie obowiązkowa dla wszystkich uczniów, ponieważ żyjemy w cywilizacji europejskiej” – powiedział kardynał.

Wypowiedzi kard. Nycza pojawiły się zaledwie kilka dni po tym, jak Ministerstwo Edukacji zapowiedziało zmniejszenie liczby godzin lekcji religii w szkołach z dwóch do jednej tygodniowo. Zajęcia religijne, obecnie opcjonalne, są finansowane z budżetu państwa i prowadzone przez nauczycieli wybieranych przez Kościół katolicki. Mimo że większość uczniów nadal uczęszcza na te lekcje, ich liczba spada, a publiczna debata nad przyszłością katechezy w szkołach się zaostrza.

Sondaż z 2022 roku wskazuje, że aż 44% Polaków popiera całkowite usunięcie lekcji religii ze szkół.

Wcześniejsze badania pokazują także, że większość społeczeństwa sprzeciwia się publicznemu finansowaniu tych zajęć.

Argumentacja Kardynała Nycza

Kard. Nycz w swojej wypowiedzi podkreślał, że edukacja religijna ma fundamentalne znaczenie dla zrozumienia europejskiej kultury, sztuki, muzyki i architektury. Zwrócił uwagę, że brak edukacji religijnej może ograniczać młodych ludzi w rozumieniu mechanizmów rządzących współczesnym światem i historią Europy.

W wielu krajach europejskich edukacja religijna obejmuje szerokie spektrum wyznań i systemów wierzeń, ale w Polsce zajęcia te koncentrują się niemal wyłącznie na katechizmie katolickim.

Rządowa propozycja ograniczenia liczby godzin religii jest częścią szerszych zmian wprowadzanych przez nową koalicję rządzącą, która objęła władzę pod koniec 2023 roku. Zmiany te obejmują także usunięcie ocen z religii z klasyfikacji rocznej oraz umożliwienie tworzenia klas mieszanych, składających się z uczniów różnych roczników.

Minister edukacji, Barbara Nowacka, tłumaczyła proponowane zmiany, wskazując na potrzebę lepszego zbalansowania planu nauczania. „Jeśli dziecko ma więcej religii niż biologii, chemii, geografii razem wziętych, to coś w procesie edukacyjnym idzie nie tak” – powiedziała Nowacka, dodając, że zainteresowani mogą korzystać z dodatkowych lekcji religii poza obowiązkowym planem zajęć.

Polityczny Kontekst Debaty

Propozycje zmniejszenia roli religii w szkołach są częścią szerszego trendu liberalizacji polityki edukacyjnej po zakończeniu rządów konserwatywnego Prawa i Sprawiedliwości (PiS), które od 2015 roku mocno wspierało Kościół katolicki. PiS dążyło do wprowadzenia obowiązkowej religii lub etyki dla wszystkich uczniów.

W 2021 roku ówczesny Minister Edukacji Przemysław Czarnek argumentował, że edukacja religijna jest kluczowa, by „uratować cywilizację łacińską w Europie i na świecie”.

Koalicja rządząca, która przejęła władzę w grudniu 2023 roku, zmierza w przeciwnym kierunku, starając się zmniejszyć wagę religii w polskich szkołach. Nowa administracja już usunęła oceny z religii z ogólnej średniej ocen i zainicjowała zmiany w organizacji zajęć.

Propozycje ograniczenia lekcji religii spotkały się z mieszanymi reakcjami. Część społeczeństwa, zwłaszcza młodsze pokolenia, popiera zmniejszenie wpływu Kościoła na edukację publiczną. Z drugiej strony Kościół katolicki oraz konserwatywne środowiska nadal naciskają na wzmocnienie religii w szkołach, podkreślając jej rolę w kształtowaniu wartości moralnych.

Kardynał Nycz, reagując na te zmiany, ostrzegał przed marginalizacją edukacji religijnej, argumentując, że bez niej młodzież może mieć trudności ze zrozumieniem wielu aspektów współczesnego świata i dziedzictwa kulturowego Europy.

Źródło: NFP
Foto: YouTube