News USA
Nobel dla Amerykanów: Odkrycie mikroRNA to przełom w genetyce i walce z chorobami
W poniedziałek ogłoszono, że Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny trafi do dwóch amerykańskich naukowców, Victora Ambrosa i Gary’ego Ruvkuna, za odkrycie mikroRNA – małych fragmentów materiału genetycznego, które umożliwiają kontrolowanie procesów zachodzących w komórkach. Ich odkrycie otwiera nowe możliwości w wykrywaniu i leczeniu chorób, w tym raka.
Victor Ambros i Gary Ruvkun zrewolucjonizowali zrozumienie mechanizmów genetycznych, ujawniając nową zasadę regulacji genów. „Ich praca jest fundamentalna dla rozwoju i funkcjonowania organizmów”, podkreślił zespół przyznający nagrodę w Sztokholmie.
Nagrodzeni naukowcy początkowo badali, jak geny kontrolują czas rozwoju komórek u robaków będących modelami badawczymi. Ostatecznie odkryli, że mikroRNA, mimo że nie koduje białek, pełni kluczową rolę w regulacji genów. MikroRNA działa na poziomie komórkowym, włączając i wyłączając konkretne geny, co pozwala organizmom funkcjonować i ewoluować przez miliony lat.
Odkrycie to zaskoczyło świat nauki. Eric Miska, genetyk z Uniwersytetu Cambridge, stwierdził, że było to „całkowite zaskoczenie”, które wywróciło dotychczasowe rozumienie działania genów. „Okazało się, że istnieje cała nowa klasa genów odpowiedzialnych za produkcję mikroRNA, która wcześniej była pomijana” – dodał Miska.
Znaczenie mikroRNA
MikroRNA to potężne narzędzie w badaniach nad chorobami, szczególnie rakiem.
Dr Claire Fletcher, wykładowczyni onkologii molekularnej w Imperial College London, podkreśliła, że mikroRNA może kontrolować działanie zmutowanych genów odpowiedzialnych za rozwój nowotworów. „MikroRNA może zatrzymać aktywność zmutowanego genu, co pozwala skuteczniej walczyć z rakiem” – wyjaśniła Fletcher.
Badania nad mikroRNA mają również potencjał w leczeniu innych chorób, w tym zakaźnych i neurologicznych. Eric Miska zwrócił uwagę na trwające prace nad jego rolą w leczeniu zapalenia wątroby oraz nad tym, jak mikroRNA może pomóc w zwalczaniu schorzeń neurologicznych.
Przyszłość leczenia
Chociaż mikroRNA otwiera drzwi do nowych sposobów leczenia, na zatwierdzenie czekają jeszcze konkretne terapie oparte na tej technologii. Fletcher przewiduje, że w ciągu najbliższych 5–10 lat mikroRNA może odegrać kluczową rolę w leczeniu raka skóry i innych nowotworów.
„Obecnie większość terapii ukierunkowana jest na białka w komórkach. MikroRNA otwiera nowy sposób kontrolowania genów i projektowania leków” – stwierdziła dr Claire Fletcher.

Reakcje Laureatów
Zarówno Victor Ambros, jak i Gary Ruvkun byli zaskoczeni, gdy dowiedzieli się o przyznaniu im Nagrody Nobla. Ruvkun opowiadał o nietypowej pobudce, kiedy telefon zadzwonił o 4:30 rano, a jego żona rozpoznała szwedzki akcent, zwiastujący wielką wiadomość.
„Nagroda Nobla to coś mitycznego. Zmienia życie, to skok kwantowy” – stwierdził Ruvkun, podkreślając wagę tego wyróżnienia.
Ambros, profesor nauk przyrodniczych na University of Massachusetts Medical School, przyznał, że nie spodziewał się Nobla, sądząc, że temat RNA został już wyróżniony w 2006 roku. „To dowód na to, jak ważne jest finansowanie nauk podstawowych i jakie niespodziewane odkrycia mogą z tego wyniknąć” – oświadczył.

Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny obejmuje nagrodę pieniężną w wysokości 11 milionów koron szwedzkich (1 milion dolarów). Ogłoszenia laureatów kontynuowane będą przez cały tydzień, z nagrodami z fizyki, chemii, literatury oraz pokojową Nagrodą Nobla.
Źródło: ap
Foto: YouTube, wikimedia, Nobel Prize
News USA
Oxford Dictionary ogłasza Słowo Roku 2025. Jest nim „Rage bait”
Oxford Languages ogłosiło Word of the Year 2025, a wybór nie tylko zaskakuje, lecz także celnie oddaje kierunek, w jakim zmierza komunikacja w sieci. Zwyciężył termin rage bait, pokonując inne finałowe wyrażenia, takie jak aura farming oraz biohack. To wyrażenie – choć składa się z dwóch słów – stało się symbolem nowej epoki internetowych zachowań, w której emocje stają się najbardziej pożądanym paliwem cyfrowego ruchu.
Co oznacza „rage bait”?
Według definicji Oxford Dictionary, rage bait to: „treści internetowe celowo zaprojektowane po to, aby wywoływać gniew lub oburzenie poprzez frustrację, prowokację lub obraźliwy charakter, zazwyczaj publikowane w celu zwiększenia ruchu lub zaangażowania pod konkretną stroną internetową lub treścią w mediach społecznościowych.”
Innymi słowy: to schemat komunikacyjny, który od lat dominuje w mediach społecznościowych, ale dopiero ostatnio zyskał globalne uznanie jako osobne zjawisko językowe.
Jedno słowo czy dwa?
Choć rage bait to technicznie dwa słowa, Oxford podkreśla, że tytuł Word of the Year może otrzymać zarówno pojedyncze słowo, jak i wyrażenie. Liczy się przede wszystkim wpływ danego terminu na język i kulturę w danym roku.
Manipulacja emocjami zamiast ciekawości
Casper Grathwohl, prezes Oxford Languages, komentując tegoroczny wybór, stwierdził, że gwałtowny wzrost użycia terminu rage bait pokazuje rosnącą świadomość społeczeństwa na temat mechanizmów manipulacji w internecie. Jak zauważył:
„Fakt, że słowo rage bait istnieje i zanotowało tak dramatyczny wzrost użycia, oznacza, że coraz lepiej dostrzegamy taktyki manipulacyjne, w które możemy zostać wciągnięci online. Wcześniej internet koncentrował się na przyciąganiu naszej uwagi poprzez wzbudzanie ciekawości, ale dziś obserwujemy gwałtowną zmianę – polegającą na przejmowaniu i kształtowaniu naszych emocji oraz reakcji.”

Według ekspertów to właśnie emocje – a zwłaszcza złość – są najskuteczniejszym mechanizmem napędzającym zaangażowanie odbiorców. Dlatego termin rage bait idealnie definiuje obecny krajobraz informacyjny.
Kolejny nieoczywisty wybór: „67”
Nie tylko Oxford postawił w tym roku na niestandardowe pojęcia. Dictionary.com ogłosił, że jego Word of the Year „67”. Liczba ta, wymawiana jako „six-seven”, funkcjonuje w internecie jako mem, slangowe powiedzenie lub żart kontekstowy – bez jasnej definicji, ale z dużą elastycznością użycia.
Źródło: scrippsnews
Foto: Philafrenzy, mrpolyonymous/Flickr
News USA
Muzyka koi ból – pielęgniarz z San Diego gra pacjentom na gitarze i ukulele
Pielęgniarz Rod Salaysay, pracujący na oddziale pooperacyjnym UC San Diego Health, oprócz standardowych narzędzi medycznych – takich jak termometr czy stetoskop – korzysta również z gitary i ukulele, aby pomagać chorym w radzeniu sobie z bólem.
Muzyka w terapii bólu
Rod Salaysay, odpowiadając na prośby pacjentów, wykonuje różnorodne utwory – od angielskich i hiszpańskich piosenek folkowych, przez klasyczne kompozycje jak Minuet in G Major, po znane melodie filmowe, m.in. „Somewhere Over the Rainbow”.
Podczas występów pacjenci często się uśmiechają, przytakują, a według obserwacji pielęgniarza spada im tętno, obniża się ciśnienie krwi, a niektórzy proszą o mniejsze dawki leków przeciwbólowych.
Jak podkreśla Salaysay: „W szpitalu często pojawia się cykl: niepokój, ból, lęk. Muzyka może ten cykl przerwać.”
Naukowe podstawy działania muzyki
Choć intuicyjnie wydaje się, że muzyka łagodzi ból, badania naukowe nad tzw. analgezją indukowaną muzyką dopiero się rozwijają. Najnowsze publikacje w „Pain” oraz „Scientific Reports” wskazują, że muzyka może zmniejszać odczuwanie bólu lub zwiększać tolerancję na ból, ale nie zastąpi całkowicie leczenia farmakologicznego.
Najbardziej efektywne w tej terapii jest samodzielne wybranie muzyki przez pacjenta i skoncentrowane słuchanie.
Dlaczego muzyka działa?
Według psychologa dr. Adama Hanleya z Florida State University, ból to złożone doświadczenie – fizyczne, emocjonalne i poznawcze. Na to, jak bardzo boli, wpływa: stan psychiczny, poziom lęku, koncentracja na doznaniu.
Muzyka odciąga uwagę od bólu, aktywuje wiele obszarów mózgu i daje pacjentowi wsparcie emocjonalne.
Dr Caroline Palmer z McGill University dodaje, że muzyka działa nie tylko jako rozpraszacz – wpływa na percepcję bólu poprzez aktywację ścieżek neuronalnych.
Jaka muzyka działa najlepiej?
W badaniu Erasmus University Rotterdam z udziałem 548 osób sprawdzano wpływ 5 gatunków muzycznych (klasyczna, rock, pop, urban, elektroniczna) na tolerancję bólu podczas testu ekspozycji na zimno.
Wyniki wskazały, że każdy gatunek przyniósł ulgę, a najlepiej działała muzyka preferowana przez uczestnika, niezależnie od jej stylu.
„Recepta bez skutków ubocznych”
Niektórzy lekarze mówią już o muzyce jako o najprostszym środku wspomagającym, bez skutków ubocznych. Choćnie zastąpi leczenia medycznego, ale może być potężnym narzędziem wspomagającym terapię bólu.
Źródło: AP
Foto: YouTube
News USA
Belgijski owczarek Soleil zdobył tytuł Best in Show na 2025 National Dog Show
Podczas prestiżowego National Dog Show w Filadelfii, transmitowanego tradycyjnie w Thanksgiving Day, tytuł Best in Show zdobyła sześcioletnia suczka rasy belgijski owczarek o imieniu Soleil. Pokonała ponad 1 900 psów z całego kraju, zwyciężając wcześniej w swojej Herding Group.
Mimo tłumu i atmosfery rywalizacji głęboko czarna Soleil zachowała pełen spokój. Jej przewodnik i handler, Daniel Martin z Princeton w Karolinie Północnej, nie krył wzruszenia, podkreślając, że decydujące okazały się charakter i sposób poruszania się suczki.
Do finałowej rundy zakwalifikowało się siedem psów – laureatów poszczególnych grup: Working, Non-Sporting, Sporting, Terrier, Toy, Hound oraz Herding. Soleil reprezentowała ostatnią z nich. Drugie miejsce (Reserve Best in Show) zajął George – amerykański foxhound z grupy Hound.
Rasa z tradycją – inteligencja i lojalność
Zgodnie z opisem American Kennel Club, owczarek belgijski to pies niezwykle inteligentny, czujny i poważny, znany z wysokiej podatności na szkolenie. To rasa pasterska, której przedstawiciele cieszą się silną więzią z człowiekiem i wyjątkowo źle znoszą samotność. Średnia długość życia wynosi od 10 do 14 lat.
Wydarzenie z historią
National Dog Show powstał w 1879 roku, a nieprzerwanie organizowany jest od 1933. Od 2002 roku transmitowany jest w telewizji i oglądany co roku przez około 20 milionów widzów.
Za organizację odpowiada Kennel Club of Philadelphia, a głównym partnerem wydarzenia jest Purina. Oprócz rywalizacji głównej odbywają się także konkursy dodatkowe, m.in. barking contest.
Źródło: npr
Foto: YouTube
-
News USA4 tygodnie temuDemokraci triumfują w wyborach: Historyczna frekwencja i znaczące zwycięstwa
-
News USA3 tygodnie temuTrump zapowiada „dywidendę celną” – po 2000 USD dla Amerykanów o niższych dochodach
-
News Chicago3 tygodnie temuOperacja „Midway Blitz” dobiega końca. Agenci federalni opuszczają Chicago
-
GOŚCIE BUDZIK MORNING SHOW7 dni temuPielęgnujemy świąteczne tradycje. Patrycja Niżnik zaprasza na Mikołajki i Wigilię
-
Polonia Amerykańska2 tygodnie temuGłosujemy na Emily Reng startującą w Miss Universe – historyczny moment dla Polonii!
-
News Chicago1 tydzień temuCeny gazu nie wzrosną w przyszłym roku w Illinois tak bardzo jak chciał Nicor Gas i Ameren
-
News USA2 tygodnie temuKoniec ulg podatkowych dla osób przebywających nielegalnie w USA
-
News USA3 tygodnie temuICE ujawnia dane dotyczące Polaków w USA. Deportacje, zatrzymania i… polonijne donosy










