Wiceprezydent Stanów Zjednoczonych JD Vance stanie na czele amerykańskiej delegacji na inaugurację pontyfikatu Leona XIV. Informację podał Biały Dom.

Inauguracja nowego pontyfikatu odbędzie się w niedzielę 18 maja. Wiceprezydentowi będzie towarzyszyć jego żona Usha Vance oraz sekretarz stanu Marco Rubio wraz z małżonką Jeanette Rubio. Jak zaznaczono w komunikacie, Leon XIV jest pierwszym Papieżem ze Stanów Zjednoczonych, a JD Vance pierwszym katolikiem konwertytą, który pełni urząd wiceprezydenta.

JD Vance gościł w Watykanie podczas świąt wielkanocnych. W Wielki Piątek uczestniczył w Liturgii Męki Pańskiej w Bazylice św. Piotra, a w Wielkanoc w Domu św. Marty spotkał się z papieżem Franciszkiem, w przeddzień jego śmierci. 19 kwietnia został przyjęty przez watykańskiego sekretarza stanu kard. Pietra Parolina oraz szefa papieskiej dyplomacji abp. Paula Gallaghera.

Na pogrzebie argentyńskiego papieża na czele amerykańskiej delegacji stał sam prezydent Donald Trump.

Krzysztof Bronk – Watykan

Foto: Vatican Media

Katolicy na całym świecie wciąż świętują historyczny wybór papieża Leona XIV — pierwszego papieża pochodzącego ze Stanów Zjednoczonych. Wybrany w zeszłym tygodniu Ojciec Święty jest nie tylko naturalnym obywatelem USA, ale także obywatelem Peru, gdzie przez wiele lat pełnił posługę duszpasterską. Jego wybór na papieża otworzył ciekawą dyskusję prawną: czy obywatel USA może zostać głową innego państwa i jednocześnie zachować amerykańskie obywatelstwo? Odpowiedź przedstawia Ojciec Paweł Kosiński SJ.

Papież jako monarcha — a amerykańskie prawo

Choć papież jest przede wszystkim głową Kościoła katolickiego, formalnie sprawuje również funkcję monarchy absolutnego Watykanu. Zgodnie z Prawem Podstawowym Państwa Watykańskiego posiada pełnię władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej — a więc rolę analogiczną do głowy państwa.

 Istotne jest jednak to, że aby taka utrata była skuteczna, działanie musi być dobrowolne i podjęte z jasnym zamiarem zrzeczenia się obywatelstwa. Departament Stanu USA domyślnie zakłada, że obywatele USA chcą zachować obywatelstwo, chyba że jednoznacznie zadeklarują inaczej przed przedstawicielem konsularnym.

„Dopóki papież Leo nie powie wprost, że zrzeka się obywatelstwa amerykańskiego, formalnie pozostaje obywatelem USA” – mówi Hunker.

Obywatelstwo i podatki: dylemat papieża zza oceanu

Mimo papieskiego statusu, Leon XIV — jako obywatel USA mieszkający za granicą — może być zobowiązany do składania deklaracji podatkowych do amerykańskiego Urzędu Skarbowego IRS. To rzadka sytuacja, bo ostatnich trzech papieży — Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek — pochodziło z krajów, które nie nakładają takich obowiązków na obywateli mieszkających poza granicami.

Jak donosi Washington Post, możliwe, że konieczne będzie wydanie przez IRS interpretacji prawnej lub nawet interwencja Kongresu, by jednoznacznie rozstrzygnąć tę nietypową sytuację.

A co z obywatelstwem peruwiańskim?

Zgodnie z konstytucją Peru, obywatelstwo — nawet nadane przez naturalizację — także nie przepada automatycznie. Może być utracone tylko w wyniku formalnego zrzeczenia się go przed właściwym organem. Oznacza to, że Leon XIV zachowa obywatelstwo peruwiańskie, jeśli sam nie zdecyduje inaczej.

Kardynał Robert Prevost w Peru

Czy papież ma obywatelstwo watykańskie?

I tak — i nie. Każdy kardynał lub urzędnik Kurii Rzymskiej otrzymuje paszport watykański w ramach pełnionej funkcji, co daje im tzw. obywatelstwo funkcjonalne. W przypadku papieża sytuacja jest inna.

Z prawnego i teologicznego punktu widzenia papież nie potrzebuje paszportu — to jego osoba stanowi fundament i źródło wszelkiego obywatelstwa watykańskiego.

Przypadek wyjątkowy — ale nie bez precedensu

W 2014 roku papież Franciszek odnowił swój argentyński paszport, mimo że od lat nie odwiedzał swojej ojczyzny. To pokazuje, że zachowanie obywatelstwa świeckiego nie jest sprzeczne z funkcją papieża — ale też nie ma praktycznego znaczenia.

„Nie ma nic złego w zachowywaniu paszportów, ale nie są już potrzebne. Papież to inna rzeczywistość — to inny świat” – podkreśla Gagliarducci.

Podsumowując, Papież Leon XIV, jako obywatel USA i Peru, wnosi nową perspektywę do papiestwa — nie tylko kulturową, ale i prawną. Jego wybór przypomina, jak bardzo współczesne papiestwo funkcjonuje na przecięciu Kościoła, państwa i prawa międzynarodowego.

Kardynał Robert Prevost z braćmi

Chociaż Leon XIV jest teraz duchową głową ponad miliarda katolików i suwerennym władcą najmniejszego państwa świata, to z punktu widzenia prawa cywilnego nadal może pozostać obywatelem swojego kraju urodzenia — o ile sam zdecyduje się tego nie zmieniać.

Źródło: cna
Foto: Vatican Media, John Prevost

Choć wielu mieszkańców Chicago z nadzieją wypatruje wizyty swojego “rodaka” na Tronie Piotrowym, w poniedziałek, Papież Leon XIV dał jasno do zrozumienia, że jego powrót do rodzinnego miasta nie nastąpi szybko. Zrobił to rozmawiając z Lesterem Holtem, prezenterem „NBC Nightly News”.

W poniedziałek, podczas swojej pierwszej oficjalnej audiencji dla przedstawicieli mediów z całego świata, papież – wychowany w Chicago – wygłosił przemówienie, w którym wezwał do uwolnienia dziennikarzy więzionych na całym globie oraz ostrzegł przed zagrożeniami związanymi ze sztuczną inteligencją.

Po zakończeniu spotkania, zszedł ze sceny, aby osobiście przywitać kilkudziesięciu gości VIP – w tym znanych dziennikarzy, watykańskich urzędników, pisarzy oraz inne osobistości.

Szczególną uwagę poświęcił Lesterowi Holtowi, prezenterowi „NBC Nightly News” i dawnemu dziennikarzowi stacji CBS2 w Chicago, który przez 14 lat relacjonował wiadomości z Wietrznego Miasta.

Jak relacjonował Holt, ich rozmowa przebiegła w swobodnej, przyjacielskiej atmosferze i trwała ponad minutę.

„Zapytałem papieża: ‘Jakie znaczenie ma fakt, że papież pochodzi z Ameryki?’” – wspomina Holt. „A on na to: ‘To ty mi powiedz’ – i dodał, że słyszał historie o ludziach wracających do kościoła właśnie dlatego, że papież jest Amerykaninem”.

Lester Holt zapytał również, czy Ojciec Święty planuje odwiedzić Stany Zjednoczone – lub choćby rodzinne Chicago – w najbliższym czasie. „Odpowiedział krótko: ‘Nie sądzę’” – przyznał dziennikarz. „To właściwie nie było zaskoczenie. Z tego, co słyszymy, ma teraz mnóstwo pracy w Watykanie, zanim pomyśli o podróżach”.

W studiu programu „Today Show” Craig Melvin zażartował, że całe spotkanie to było „po prostu dwóch chłopaków z Chicago, którzy spotkali się w Watykanie”.

Historyczny moment w karierze

Dla 66-letniego Holta, który z końcem maja przechodzi na emeryturę po ponad dekadzie jako główny prezenter „NBC Nightly News”, była to chwila wyjątkowa.

„To z pewnością jeden z najważniejszych momentów w mojej karierze” – powiedział dziennikarz.

Papież Leon XIV, pierwszy amerykański biskup Rzymu, od momentu wyboru wzbudza ogromne zainteresowanie w Stanach Zjednoczonych. Jego pontyfikat już teraz postrzegany jest jako przełomowy – zarówno ze względu na pochodzenie, jak i odważne podejście do współczesnych wyzwań, takich jak technologia, prawa człowieka czy reformy Kościoła.

Choć jego wizyta w USA nie jest na razie planowana, spotkanie z Lesterem Holtem pokazuje, że Ojciec Święty nie zapomina o swoich korzeniach – i pozostaje blisko tych, którzy dzielą jego amerykańską przeszłość.

Źródło: WBEZ
Foto: YouTube, Vatican Media