News Chicago
Dzieci Mokotowa, Żoliborza, Woli. Polonijne obchody 73. rocznicy Powstania Warszawskiego
Z okazji 73. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego na kwaterze weterańskiej cmentarza Maryhill w Niles pod Chicago odbyła się akademia rocznicowa. Uroczystość upamiętniającą zryw powstańczej Warszawy w niedzielne popołudnie przygotowali członkowie Związku Narodowych Sił Zbrojnych oddział Chicago. Pod pomnikiem odprawiona została msza święta w intencji uczestników powstania. Odczytany został apel poległych i odbył się krótki program artystyczny. Wśród gości obecny był konsul generalny Piotr Janicki oraz skromna grupa weteranów II wojny światowej. Pod pomnikiem Żołnierza Polskiego zostały złożone kwiaty i zapalone znicze.
Relacja Andrzeja Baraniaka
Skromna grupa żyjących jeszcze uczestników tych historycznych wydarzeń uczestniczyła wcześniej w tradycyjnym nabożeństwie sprawowanym w kościele pod wezwaniem św. Konstancji oraz żołnierskim obiedzie. Nieliczni wybrali się do stolicy, aby uczestniczyć w warszawskich obchodach rocznicowych. Przed wyjazdem gościliśmy ich na antenie naszego radia.
Galeria zdjęć
Julian Eugeniusz Kulski, syn przedwojennego wiceprezydenta Warszawy, obecnie uznany architekt i ekspert banku światowego w momencie wybuchu wojny miał 10 lat, a w czasie powstania był już 15 letnim weteranem. „Miałem 10 lat jak się wojna zaczęła, a 12 lat gdy złożyłem przysięgę jako żołnierz Związku Walki Zbrojnej. W wieku 13 lat byłem aresztowany przez gestapo, trzymany na Pawiaku, przesłuchiwany na Alei Szucha, bity i torturowany. Potem byłem tak wściekły na Niemców, że dostałem się do Kedywu i nie mogłem się doczekać, żeby zabijać Niemców. Jak powstanie wybuchło, to już byłem młodym weteranem” – powiedział autor książki „Kolor odwagi”. Julian Kulski walczył na Żoliborzu w ugrupowaniu „Żywiciela”. Był żołnierzem 9. kompanii Kedywu, elitarnej jednostki Armii Krajowej. Dwukrotnie ranny. W ostatnim dniu powstania skacząc z piętra, aby uniknąć ognia czołgowego złamał nogę. „Walczyliśmy przeciwko czołgom. Ja się bardzo bałem czołgów, jak przejeżdżały nad moją głową. „Stukasy” nas bombardowały. Pamiętam jak „stukas” leciał z bombą i był tak blisko, że widziałem oczy pilota. Najgorsze było to, że w okopach zachorowałem na gruźlicę” – wspominał.
Wśród tych, którzy 73 lat temu szli bić się z Niemcami był dwudziestoletni wówczas Stanisław Stawski. Strzelec – radiotelegrafista z kompanii łączności w dywizji Baszta. W jednej z pierwszych swoich powstańczych akcji zabezpieczał łączność oddziału podczas ataku na niemiecką fabrykę przy ulicy Belwederskiej. Atak się nie powiódł. Trzeba było przeczekać i pod osłoną próbować odwrotu. Powrót z akcji okazał się sporym zaskoczeniem dla koleżanek i kolegów, którzy zdążyli się już pomodlić za spokój duszy młodego radiotelegrafisty i jego kolegów. Pod koniec działań na Mokotowie Stanisław Stawski przeżył gehennę ewakuacji kanałami do śródmieścia.
Tadeusza Gubałę, wiceprezesa Oddziału AK w USA godzina W zastała na Woli, w rejonie Domu Janusza Korczaka, gdzie walczył w kompanii 315. Pierwszą akcją była wyprawa po benzynę. „Wpadliśmy do warsztatu naprawczego na Okopowej, przy zbiegu z ulicą Towarową. Niemcy widząc, co się dzieje uciekli, a myśmy zaczęli buszować po zakładzie, żeby zobaczyć który samochód jeszcze można uruchomić. Jeden był ogumiony, więc jeden z mechaników, który był obecny, strzelec Magiera go zastartował. Ja w międzyczasie chodziłem między tymi samochodami, które miały benzynę w bakach, a stały już bez ogumienia na kanałach do reperacji i wyciągałem co tylko mogłem tego drogocennego płynu(…). Ja dostałem dyspozycję, żeby ją taskać na barykadę, która się znajdowała na ulicy Górczewskiej, między ulica Młynarską, a Staszica. To był punkt bardzo umocniony. Obsadzony przez jednostki w pełni uzbrojone jak: Parasol, Zośka i Miotła, jeśli się nie mylę, które stały również na barykadzie przy Wolskiej i Młynarskiej. Tę benzynę udało mi się „dotaskać” do ulicy Górczewskiej. W podnieceniu całej tej operacji wszedłem na zaminowane pole przed barykadą. Koledzy, którzy mnie od razu rozpoznali wyprowadzili mnie jednak z tej pułapki”.
Powstanie Warszawskie było najważniejszym etapem akcji Burza, która miała poderwać do walki cały kraj. Po odwołaniu przez generała Bora-Komorowskiego marszu na Warszawę wiele jednostek walczyło z Niemcami w różnych regionach kraju. Cztery lata temu zwycięską bitwę pod Radkowem koło Nagłowic i Krzepinem prowadzoną przez żołnierzy Okręgu Radom-Kielce wspominał ówczesny prezes Koła AK w Chicago, śp. pułkownik Marian Prusek, ps. Żubr. „Oczekując na zrzuty po trzech dniach walk pod Radkowem, kiedy Niemcy mieli swoje lotnisko 20 kilometrów obok, byliśmy atakowani nie tylko z powietrza, ale i artylerią, bo pogoda sprzyjała. Mogli nas wymacać, ale wyszliśmy z tej operacji zwycięsko. Rozbiliśmy kilka czołgów, zdziesiątkowaliśmy załogę lotniska w Nagłowicach, bo ich wezwano do pomocy. Oni byli ubrani w szare mundury, które na tle zieleni lasu były łatwe do wykrycia”.
Po rozformowaniu oddziałów AK młody żołnierz chciał wrócić do szkoły. W tym celu udał się do Krakowa, ale po krótkim czasie wpadł na jego trop Urząd Bezpieczeństwa. Miał do wyboru albo ponownie iść do lasu, albo uciekać za granicę. Wybrał tę drugą opcję. W styczniu 1946 roku przekroczył granicę Czech, następnie Niemiec skąd dotarł do Włoch i Anglii skąd w 1951 roku przypłynął do Chicago.
Andrzej Baraniak
abaraniak@radiodoen.com
Źródło: Inf. własna
Zdjęcia: Andrzej Baraniak/Ryszard Siek
News Chicago
To będą jedne z najcieplejszych świąt w historii Chicago, ale będzie szaro..
Chicago może w tym roku przeżyć wyjątkowo ciepłe Boże Narodzenie. Zamiast białych świąt synoptycy prognozują temperatury powyżej 50°F, co może uplasować 25 grudnia wśród dziesięciu najcieplejszych świątecznych dni od początku prowadzenia pomiarów.
Napływ ciepłego powietrza z południa
Zgodnie z prognozami National Weather Service, w tym tygodniu do regionu napłyną masy ciepłego powietrza znad południowych stanów USA. Temperatura będzie stopniowo rosnąć, osiągając kulminację w czwartek, 25 grudnia.
Wcześniejsze prognozy sugerowały nawet wartości zbliżone do 60°F, jednak obecne modele wskazują, że tak wysoka temperatura raczej się nie pojawi. Mimo to święta będą zdecydowanie cieplejsze niż zwykle.
Szansa na rekordowy wynik
Najcieplejsze Boże Narodzenie w historii Chicago odnotowano w 1982 roku – 64°F. Drugie miejsce zajmuje 2023 rok – 59°F. Aby tegoroczny dzień świąteczny znalazł się w gronie „top 10”, wystarczy osiągnąć co najmniej 52°F. Dla porównania: średnia wieloletnia temperatura maksymalna dla 25 grudnia wynosi 34°F.
Świąteczna szarówka zamiast śniegu
Mimo ciepła świąteczna aura nie będzie słoneczna. Prognozy przewidują: lekką mżawkę, niskie chmury, niższe temperatury w rejonie jeziora — około 40 kilka stopni Fahrenheita.
Według meteorologów taki układ stworzy „świąteczną, ponurą szarugę”.
Kontrast z mroźnym początkiem zimy
Prognozowane ocieplenie następuje zaledwie tydzień po silnym, arktycznym mrozie, który przyniósł Chicago najbardziej śnieżny początek zimy od prawie 50 lat. Krótkotrwała odwilż sprawiła jednak, że niemal cały śnieg już stopniał.
Źródło: blockclubchicago
Foto: istock/Jessie Li/
News Chicago
Sąd Najwyższy blokuje plan federalizacji Gwardii Narodowej w Chicago
Sąd Najwyższy USA odrzucił we wtorek wniosek administracji Prezydenta Donalda Trumpa o dopuszczenie do natychmiastowej federalizacji i rozmieszczenia żołnierzy Gwardii Narodowej w rejonie Chicago podczas trwającego sporu prawnego. Decyzja zapadła stosunkiem głosów 6–3, a zdanie odrębne złożyli sędziowie Clarence Thomas, Samuel Alito i Neil Gorsuch. Oznacza to utrzymanie w mocy wcześniejszego orzeczenia sądu federalnego, które blokowało wysłanie żołnierzy na ulice Chicago i okolic.
Sąd: administracja nie wykazała podstaw prawnych
W niepodpisanym postanowieniu Sąd Najwyższy uznał, że administracja nie spełniła wymogów wynikających z Title 10, na które powoływał się prezydent Donald Trump. Zdaniem sądu, aby prezydent mógł federalizować Gwardię Narodową w celu egzekwowania prawa, musi istnieć:
- wyraźna podstawa ustawowa lub konstytucyjna dla użycia regularnych sił zbrojnych do egzekwowania prawa,
- a prezydent musi wykazać, że nie jest w stanie wykonać prawa przy użyciu tych sił.
Sąd wskazał, że takie przypadki są „wyjątkowe”, ponieważ obowiązuje Posse Comitatus Act, który zasadniczo zabrania wojsku prowadzenia działań policyjnych na terenie USA, o ile nie upoważni do tego Kongres.
Pritzker: „To wielkie zwycięstwo dla Illinois i amerykańskiej demokracji”
Gubernator Illinois JB Pritzker po decyzji Sądu Najwyższego wydał oświadczenie rozpoczynające się słowami: „To wielkie zwycięstwo dla Illinois i amerykańskiej demokracji.”
Illinois oraz miasto Chicago pozwały administrację Trumpa po tym, jak prezydent próbował federalizować jednostki Gwardii Narodowej, powołując się na konieczność ochrony federalnych obiektów i egzekwowania prawa imigracyjnego.
Kontekst: Operacja „Midway Blitz” i protesty w Broadview
Decyzja Prezydenta Trumpa o użyciu Gwardii Narodowej nastąpiła po tym, jak we wrześniu ruszyła intensywna operacja imigracyjna „Operation Midway Blitz”, w ramach której aresztowano tysiące osób w rejonie Chicago.
W efekcie:
- nasiliły się protesty pod federalnym ośrodkiem przetwarzania zatrzymanych w Broadview,
- pojawiły się apele administracji o wzmocnienie ochrony,
- Trump zarzucał „koordynowane ataki” na federalne obiekty.
Jednak sędzina April Perry z sądu federalnego oceniła informacje Departamentu Bezpieczeństwa Narodowego jako „niewiarygodne” i stwierdziła, że nie wykazano upadku lokalnej władzy cywilnej. „Sądy działają, a osoby naruszające prawo są zatrzymywane. Nie ma potrzeby sięgania po wojsko” – napisała Perry.

Sądy niższych instancji: „Protest to nie rebelia”
W październiku sprawę rozpatrzyła również 7. Izba Sądu Apelacyjnego, która podtrzymała zakaz rozmieszczania żołnierzy w Chicago. W uzasadnieniu stwierdzono m.in., że:
- „opór polityczny nie jest rebelią”,
- „protest nie staje się rebelią tylko dlatego, że protestujący domagają się zmian politycznych lub są uzbrojeni”.
Sąd uznał też, że nie ma dowodów, iż protesty uniemożliwiały federalnym agentom egzekwowanie prawa imigracyjnego. Ośrodek w Broadview – mimo demonstracji – pozostawał otwarty, a incydenty były „szybko opanowywane”.

Administracja Trumpa: „Sądy nie mogą podważać decyzji prezydenta”
Solicitor General D. John Sauer argumentował przed Sądem Najwyższym, że:
- decyzje prezydenta o federalizacji Gwardii Narodowej nie podlegają kontroli sądowej,
- zagrożenia i akty przemocy zmuszają Departament Bezpieczeństwa Narodowego do kierowania zasobów na ochronę budynków zamiast egzekwowania prawa.
Administracja chciała, aby Sąd Najwyższy zezwolił na natychmiastowe rozmieszczenie żołnierzy. Sąd jednak uznał, że rząd nie wykazał, że wojsko ma podstawy prawne do działania w Illinois.

Spór ogólnokrajowy. Siedem stanów przeciw Trumpowi
Federalizacja Gwardii Narodowej stała się osią sporu w wielu stanach:
- w Los Angeles i Portland sądy częściowo blokowały działania prezydenta,
- w Oregonie sędzia uznała, że Trump nie miał podstaw prawnych i trwale zakazała użycia Gwardii Narodowej w mieście,
- w Waszyngtonie, D.C. sąd orzekł, że federalizacja narusza prawo; decyzja została wstrzymana na 21 dni na czas apelacji.
W rezultacie USA mają obecnie sprzeczne orzeczenia w 7. i 9. Okręgu, ale oba sądy zgadzają się co do jednego: sądy mogą kontrolować, czy prezydent prawidłowo używa Title 10.
Co dalej?
Decyzja Sądu Najwyższego nie kończy sporu, ale wyznacza jego kierunek:
- federalizacja Gwardii Narodowej nie może służyć obchodzeniu ograniczeń Posse Comitatus Act,
- prezydent musi wykazać, że wyczerpał wszystkie możliwości egzekwowania prawa innymi siłami,
- sądy mają prawo badać, czy warunki Title 10 zostały spełnione.
Administracja Trumpa może nadal prowadzić działania egzekucyjne w Illinois, ale bez wsparcia Gwardii Narodowej, dopóki postępowanie sądowe trwa.
Źródło: cbs
Foto: YouTube, National Guard
News Chicago
To ostatnie dni, by zobaczyć „Illumination: Tree Lights” w Morton Arboretum
W Lisle pod Chicago trwają już ostatnie dni jednej z najbardziej lubianych świątecznych atrakcji na przedmieściach – „Illumination: Tree Lights at The Morton Arboretum”. To 13. edycja wydarzenia, które od lat przyciąga tłumy i stało się jedną z najbardziej cenionych zimowych ekspozycji świetlnych w USA. Tegoroczna odsłona potrwa do soboty, 3 stycznia 2026 r.
Od debiutu wydarzenie odwiedziło już ponad 2 miliony osób. Tegoroczna trasa to jednomilowa, dostępna dla osób z niepełnosprawnościami ścieżka złożona z 20 immersyjnych instalacji świetlnych, które odmieniają zimowy krajobraz Arboretum w spektakl światła, koloru i muzyki.
Nowość: Dog Admission Night – 2 stycznia
Na prośbę odwiedzających Arboretum wprowadziło nową atrakcję – Dog Admission Night, czyli specjalny wieczór, podczas którego odwiedzający mogą zabrać na szlak swoje psy. Dodatkowe wydarzenie tej serii odbędzie się piątek, 2 stycznia. Wymagany jest standardowy bilet na Illumination dla osoby oraz dodatkowy bilet dla psa (10 USD).
„Vivid Creatures” – nowe kolorowe rzeźby na szlaku
Wśród drzew pojawiły się cztery nowe, ponadnaturalnych rozmiarów rzeźby zwierząt z najnowszej wystawy Arboretum – „Vivid Creatures”, autorstwa Heather i Feza BeGaetz. Rzeźby podświetlone w ramach Illumination tworzą efektowny, bajkowy klimat i przyciągają wzrok najmłodszych.
Ogniska, smakołyki i IllumiDomes – zimowa atmosfera w pełni
Na terenie Arboretum:
- płoną klimatyczne ogniska,
- dostępne są przekąski, napoje i nowość sezonu – s’mores hot chocolate w limitowanym kubku Morton Arboretum,
- restauracja Ginkgo serwuje sezonowe menu z widokiem na finałową instalację nad Meadow Lake.
Dla grup dostępne są nowe IllumiDomes – ogrzewane, przezroczyste kopuły o wysokości 13 stóp, które można wynająć na 90-minutowe prywatne spotkania. W cenie: zestawy s’mores, ciepłe napoje bezalkoholowe i świąteczne przekąski. Opcjonalnie dostępny jest pakiet z alkoholem.
Dni i godziny otwarcia
Illumination będzie czynne codziennie od 26 grudnia do 3 stycznia, w godzinach 4:30–9:30 PM (ostatnie wejście: 8:30 PM). Wydarzenie jest nieczynne w Wigilię i Boże Narodzenie.

Ceny biletów i dostępność
Bilety można kupić na mortonarb.org/illumination. Ceny zależą od dnia i godziny. Członkowie Arboretum otrzymują 20% zniżki. Dzieci do 3. roku życia wchodzą bezpłatnie. Arboretum dołączyło także do programu Museums for All, oferując mocno obniżone ceny:
- 10 dolarów dla dorosłych z kartami EBT/LINK lub WIC,
- 5 dolarów dla dzieci.
Nowością jest również elastyczna zmiana rezerwacji – można ją modyfikować aż do rozpoczęcia wydarzenia.
Energooszczędna ekspozycja zaprojektowana specjalnie dla Arboretum
Wystawa „Illumination” została stworzona we współpracy z międzynarodowym studiem projektowym Lightswitch i wykorzystuje energooszczędne oświetlenie LED. Sponsorami wydarzenia są m.in. Invesco QQQ, ComEd, Duly Health and Care oraz Morton Salt.

O Morton Arboretum
Morton Arboretum, położone w Lisle niedaleko Chicago, to uznany ogród botaniczny i centrum badań nad drzewami. Kompleks obejmuje 1700 akrów, 9 mil dróg, 16 mil szlaków pieszych, Grand Garden, Children’s Garden oraz liczne programy edukacyjne.
Więcej informacji: mortonarb.org
Źródło: dailyherald
Foto: Morton Arboretum
-
GOŚCIE BUDZIK MORNING SHOW4 tygodnie temuPielęgnujemy świąteczne tradycje. Patrycja Niżnik zaprasza na Mikołajki i Wigilię
-
News USA3 tygodnie temuRząd wstrzymuje rozpatrywanie wszystkich wniosków imigracyjnych z 19 państw
-
GOŚCIE BUDZIK MORNING SHOW3 tygodnie temuTomasz Potaczek z Chicago ponownie na podium Mistrzostw Świata w Kettlebell
-
News USA2 tygodnie temuHistoryczne wystąpienie prezydenta: Trump o uroczystości Niepokalanego Poczęcia
-
News USA3 tygodnie temuUniwersytet Kolorado zapłaci 10,3 mln USD za przymus szczepień przeciw COVID-19
-
NEWS Florida4 tygodnie temuKlientów Florida Power & Light czeka rekordowa podwyżka cen energii elektrycznej
-
Polonia Amerykańska3 tygodnie temuMsza Św. w intencji ofiar stanu wojennego zostanie odprawiona 14 grudnia w Kościele Św. Trójcy
-
News Chicago3 tygodnie temuKawiarniany wagon Metry: Pasażerowie zachwyceni, przewoźnik planuje kolejny krok











































