Kościół
“Agca nie był sam”. Czy nowa publikacja o kulisach zamachu na Jana Pawła II ujawni niewygodne fakty?

Zamach na Papieża Jana Pawła II był przedsięwzięciem zrealizowanym przez związek przestępczy o charakterze zbrojnym, w którego skład wchodzili funkcjonariusze służb bułgarskich, a także NRD i ZSRR – to podsumowanie trwającego kilka lat śledztwa, któremu poświęcona jest książka “Agca nie była sam. Wokół udziału komunistycznych służb w zamachu na Jana Pawła II” Michała Skwary i Andrzeja Grajewskiego. To kolejna publikacja, rzucająca światło na kulisy akcji mającej pozbawić życia papieża Wojtyłę.
Autorzy – prowadzący śledztwo IPN prokurator Michał Skwara i dziennikarz “Gościa Niedzielnego”, historyk i znawca służb PRL Andrzej Grajewski zapoznali się z ogromną ilością dokumentów, które odsłaniają tło jednej z najbardziej bulwersujących zbrodni XX wieku.
Wywiad PRL wiedział o planach zamachu
Śledztwo, wszczęte przez IPN w 2006 r., choć zostało umorzone z powodu niewykrycia sprawców, ujawniło wiele dotychczas nieznanych faktów, potwierdzających wcześniejsze założenia. Prokuratorzy zapoznali się ze zbiorem zastrzeżonym, będącym w gestii szefa wywiadu, poprosili o pomoc prawną włoski wymiar sprawiedliwości, przesłuchali byłych funkcjonariuszy Departamentu IV MSW, którego zadaniem było zwalczanie i inwigilacja Kościoła. Dotarli do informacji, przekazanej przez b. funkcjonariusza Wywiadu Wojskowego, że wywiad PRL kilka tygodni przed zamachem wiedział o nim, ale nie zrobił nic, żeby mu zapobiec. Prokuratorzy zbadali też kilkadziesiąt metrów bieżących akt.
Proces Ali Agcy
Badacze przeanalizowali także 20 tys. stron kart z procesu Ali Agcy oraz akta, wytworzone przez komisję Mitrochina wraz z raportem końcowym i dokumenty z Bułgarii. W efekcie powstało rzetelne studium, potwierdzające wiele dotychczasowych poszlak, m.in. fakt, że jeden z bułgarskich współorganizatorów zamachu z 13 maja 1981 r., Sergiej Antonow, miał związek z bułgarskim wywiadem, który za wiedzą genseka partii komunistycznej Teodora Żiwkowa prowadził akcję “Erozja 81”.
Nowa książka o zamachu na JPII
Książka składa się z dwóch części – tekstu postanowienia o umorzeniu śledztwa, którego autorem jest prokurator Skwara i analizy historycznej, napisanej przez Andrzeja Grajewskiego.
Umorzenie śledztwa
Uzasadniając decyzję o umorzeniu prokurator Skwara, który dokładnie rekonstruuje fakty organizowania zamachu, jego przebiegu i zacierania śladów zbrodni stwierdza, że postępowanie wobec dwóch współsprawców – Bułgarów Todora Ajwazowa i Jeliu Wasilewa zostaje umorzone, gdyż zostało zakończone prawomocnym wyrokiem włoskiego sądu. “W toku postępowania nie udało się ustalić tożsamości innych funkcjonariuszy państw komunistycznych, którzy brali udział w związku przestępczym o charakterze zbrojnym, dlatego też w pozostałym zakresie, co do członków związku przestępczego, postępowanie należało umorzyć z powodu niewykrycia sprawców”. Podobnie – wyjaśnia prokurator IPN – należy umorzyć śledztwo wobec niewykrycia sprawców, czyli funkcjonariuszy państw komunistycznych, którzy kierowali zamachem 13 maja 1981 r.
Wojtyła zagrożeniem dla Kremla
Dziennikarz i historyk Andrzej Grajewski maluje ogólniejsze tło wydarzeń, wskazując, dlaczego zamach na papieża Wojtyłę stał się priorytetem. W podsumowaniu stwierdza, że wybór kard. Karola Wojtyły na papieża od pierwszej chwili został odebrany przez Kreml jako zagrożenie. Zaledwie rok po konklawe kierownictwo sowieckie zatwierdziło dokument “Wytyczne do działań przeciwko polityce Watykanu w stosunku do krajów socjalistycznych”. Dla radzieckich towarzyszy było już jasne, że w swoim nauczaniu Jan Paweł II uwzględnia także kraje, które pozostały za jałtańskim murem, a wolność religijną uznaje za jedno z podstawowych praw człowieka. To zaś ugodziłoby w reżim sowiecki. “Wytyczne…” zobowiązywały więc sowieckie instytucje wszelkich działań, dyskredytujących Jana Pawła II. KGB miało zaś stosować także “środki aktywne”, czyli mord polityczny.
Sojusz NRD, PRL i bułgarskiego wywiadu
“Bratnie wywiady” zmobilizowały wysiłki – polska agentura, inwigilująca Jana Pawła II i jego otoczenie, bułgarska, która była oddelegowana do “mokrej roboty”, enerdowska – do zacierania śladów i akcji dezinformacyjnej. W efekcie 13 maja 1981 podczas audiencji na Placu św. Piotra turecki terrorysta Ali Agca oddał do Jana Pawła II kilka strzałów. Zamach był zorganizowany perfekcyjnie, ale, jak skomentował to po latach Jan Paweł II: “Czyjaś ręka strzelała, ale Inna prowadziła kulę”.
Poszlaki w śledztwie
Papież Wojtyła cudem przeżył zamach, historycy nadal badają okoliczności tej ponurej zbrodni. Książka Marka Skwary i Andrzeja Grajewskiego jest poważnym studium, rzucającym światło na jej mechanizmy i jednoznacznie wskazuje na sprawców i choć najważniejsze dokumenty są nadal poza zasięgiem badaczy, wszystkie poszlaki wskazują jednoznacznie, kto był jej inspiratorem, a jakie zadania wzięli na siebie “podwykonawcy”.
źródło: Kai
Foto: CNS photo/L’Osservatore Romano
News USA
Patriarcha Bartłomiej I rozmawiał z Trumpem o pokoju, Ukrainie i Bliskim Wschodzie

Patriarcha ekumeniczny Konstantynopola Bartłomiej I spotkał się w tym tygodniu w Stanach Zjednoczonych z Prezydentem Donaldem Trumpem. Rozmowy toczyły się w „serdecznej atmosferze” i dotyczyły m.in. trwających konfliktów na Ukrainie i Bliskim Wschodzie – informuje Jezuita, Ojciec Paweł Kosiński.
Wsparcie dla działań pokojowych
Bartłomiej I, uznawany za pierwszego wśród równych zwierzchników Kościoła prawosławnego, pogratulował Donaldowi Trumpowi „inicjatyw i ogólnych wysiłków na rzecz pokoju na świecie, a zwłaszcza w Ukrainie”. Obaj przywódcy rozmawiali również o trudnej sytuacji chrześcijan na Bliskim Wschodzie.
W spotkaniu uczestniczył wiceprezydent USA J.D. Vance oraz inni hierarchowie prawosławni. Bartłomiej złożył także Trumpowi kondolencje po zabójstwie Charliego Kirka – bliskiego przyjaciela prezydenta i konserwatywnego aktywisty, który został zastrzelony 10 września.
Długa kadencja, trudne pojednanie
Bartłomiej sprawuje urząd patriarchy ekumenicznego od 1991 roku. Jego kadencja naznaczona jest próbami budowania mostów między Kościołem Wschodnim a Rzymem.
W marcu hierarcha podkreślił, że historyczny rozłam z 1054 roku – tzw. Wielka Schizma – narastał stopniowo i „nie jest nie do pokonania”. Papież Leon XIV w czerwcu zadeklarował, że Stolica Apostolska będzie kontynuować wysiłki na rzecz przywrócenia pełnej jedności Kościoła, „poprzez braterski dialog i wzajemne słuchanie”.
„Zielony Patriarcha” i Nagroda Templetona
W ramach swojej pierwszej od czterech lat wizyty w USA Bartłomiej pozostanie w kraju niemal dwa tygodnie.
Jednym z głównych punktów podróży będzie uroczystość wręczenia Nagrody Templetona 24 września, za „pionierskie wysiłki łączenia naukowego i duchowego rozumienia świata przyrody” oraz zaangażowanie w budowanie mostów między religiami.
Bartłomiej od lat znany jest jako „Zielony Patriarcha”. W swoich wystąpieniach wzywa wiernych do troski o środowisko.
Źródło: cna
Foto: wikimedia, YouTube
News USA
Religia coraz rzadziej wpływa na wybory Amerykanów. Raport Pew Research Center

Nowe badanie Pew Research Center pokazuje, że religia odgrywa coraz mniejszą rolę w decyzjach wyborczych Amerykanów. Zdecydowana większość respondentów przyznaje, że ich głosowanie nie jest motywowane przekonaniami religijnymi. O wynikach analizy mówi Jezuita, Ojciec Paweł Kosiński.
Badanie przeprowadzono w dniach 5–11 maja 2025 r. w ramach panelu American Trends Panel na próbie 8 937 dorosłych Amerykanów. Margines błędu wynosił ±1,4 pkt proc.
Jak Amerykanie głosują?
- 56% badanych stwierdziło, że religia wpływa na ich decyzje wyborcze „w niewielkim stopniu” lub „wcale”.
- 18% wskazało, że religia odgrywa rolę „w pewnym stopniu”.
- 25% uznało, że religia ma „duży” lub „znaczny” wpływ na ich głosowanie.
Zdaniem Susan Hanssen, profesor historii z Uniwersytetu w Dallas, wyniki są „uderzające”, ponieważ nie układają się w klasyczny rozkład. “Albo religia ma duże znaczenie, albo nie ma go wcale. Niewielu ludzi wskazuje wpływ umiarkowany” – wyjaśnia badaczka.”
Różnice między grupami religijnymi
Badanie ujawniło duże rozbieżności między wyznaniami:
-
Ewangelikalni chrześcijanie: 51% twierdzi, że religia ma duży wpływ na ich głosowanie – to najwyższy wynik spośród wszystkich grup.
-
Katolicy: 24% mówi o dużym wpływie, 22% o umiarkowanym, a 54% przyznaje, że religia odgrywa niewielką lub żadną rolę.
-
Ateiści: aż 88% deklaruje brak jakiegokolwiek wpływu religii na ich decyzje wyborcze.
-
Chrześcijanie nieewangeliczni: należą do grup, w których religia najmniej kształtuje preferencje polityczne.
Wśród katolików 67% zgadza się, że Bóg nie ingeruje w wyniki wyborów prezydenckich w USA. Jedynie 5% uważa, że wybór Donalda Trumpa był „bezpośrednio aprobowany przez Boga”.
Podziały polityczne
Badanie wskazuje także na różnice partyjne:
- Republikanie – 34% deklaruje, że religia silnie wpływa na ich głosowanie.
- Demokraci – tylko 18% podziela ten pogląd.
Republikanie częściej też wyrażają przekonanie, że wyniki ostatnich wyborów „są częścią ogólnego planu Boga”.
Trump a „dobrzy chrześcijanie”
W kontekście ostatnich wyborów prezydenckich Pew zapytało chrześcijan o Donalda Trumpa:
- 80% uznało, że „dobrzy chrześcijanie mogą się nie zgadzać w sprawie Trumpa”.
- 11% stwierdziło, że sprzeciw wobec niego jest niezbędny, by być dobrym chrześcijaninem.
- 7% uważa, że poparcie dla Trumpa jest warunkiem bycia dobrym chrześcijaninem.
Źródło: cna
Foto: istock/Alan Mazzocco/Drazen Zigic/
Polonia Amerykańska
Dzień Dziecka Utraconego: Bądźmy razem w modlitwie za dzieci, których nie ma z nami

Serdecznie zapraszamy wszystkich rodziców na Dzień Dziecka Utraconego, który odbędzie się 11 października w kościele św. Konstancji. To szczególny czas modlitwy, refleksji i wsparcia dla tych, którzy doświadczyli straty dziecka.
Program wydarzenia:
- 6:00 pm – Dekalog osieroconych rodziców
- 6:30 pm – Modlitwa różańcowa za dzieci utracone oraz sakrament pojednania
- 7:00 pm – Msza święta i adoracja Najświętszego Sakramentu
Prosimy, aby każdy rodzic przyniósł ze sobą:
- świecę dla każdego utraconego dziecka,
- kartkę z imieniem dziecka.
Wydarzenie poprowadzą: ks. Krzysztof Świerczewski, s. Maksymiliana Kamińska MChR oraz zespół z Poradni Rachel.
Niech będzie to czas modlitwy, pamięci i wspólnoty.
Foto: istock/izzzy71/
-
News USA3 tygodnie temu
Administracja Trumpa grozi odcięciem funduszy za „ideologię gender” w szkołach
-
News USA1 tydzień temu
Zabójstwo Ukrainki w Charlotte wywołało debatę o bezpieczeństwie publicznym
-
News Chicago3 tygodnie temu
Molly Borowski z Chicago uciekała przed policją z prędkością 109 mil na godzinę
-
News USA3 tygodnie temu
Sfingował własną śmierć, by uciec do kochanki. 45-latek z Wisconsin odsiedzi 89 dni
-
News USA2 tygodnie temu
Niepowtarzalna trasa Lecha Wałęsy – 45 lat Solidarności, 28 miast, jedno przesłanie
-
News USA3 tygodnie temu
Strzelanina w Minneapolis: Dlaczego Robin Westman otworzył/a ogień do dzieci?
-
News Chicago3 dni temu
Ted Dabrowski zawalczy z Pritzkerem o fotel gubernatora Illinois w 2026 roku
-
Polonia Amerykańska3 dni temu
Błyszcząca ABBA NIGHT fundacji You Can Be My Angel w obiektywie StelmachLens, 12 września