Zadłużenie amerykańskich gospodarstw domowych osiągnęło w trzecim kwartale rekordowy poziom 18,59 biliona dolarów, co oznacza wzrost o 197 miliardów dolarów w porównaniu z poprzednim kwartałem – wynika z najnowszego raportu Rezerwy Federalnej w Nowym Jorku. Wzrost obejmuje wszystkie główne kategorie zadłużenia – od kart kredytowych po kredyty hipoteczne i studenckie.

Mimo niepokojącej skali zadłużenia, ekonomiści twierdzą, że sytuacja konsumentów pozostaje względnie stabilna.

„Saldo zadłużenia rośnie w umiarkowanym tempie, a wskaźniki przeterminowanych spłat stabilizują się” – wyjaśnił Donghoon Lee, doradca ds. badań ekonomicznych w nowojorskim Fed. „Niskie wskaźniki zaległości w spłacie kredytów hipotecznych odzwierciedlają odporność rynku nieruchomości, wspieraną wysokim kapitałem własnym i surowymi kryteriami kredytowymi”.

Kredyty hipoteczne i konsumenckie w górę

Saldo kredytów hipotecznych wzrosło o 137 miliardów dolarów, do 13,07 biliona dolarów, co oznacza wzrost o prawie pół biliona w porównaniu z rokiem poprzednim. Wskaźnik poważnych zaległości (90 dni i więcej) wzrósł nieznacznie – do 1,28%, wobec 1,08% rok wcześniej.

Salda na kartach kredytowych zwiększyły się o 24 miliardy dolarów, osiągając 1,23 biliona dolarów, a zaległości w spłacie minimalnie spadły – z 7,1% do 7,05%. Z kolei zadłużenie z tytułu kredytów samochodowych utrzymało się na poziomie 1,66 biliona dolarów, z niewielkim wzrostem zaległości o 0,1%.

Kredyty studenckie: gwałtowny wzrost zaległości

Największy niepokój budzą kredyty studenckie, których łączna kwota wzrosła o 15 miliardów dolarów, do 1,65 biliona dolarów. Po wznowieniu spłat po pandemicznej przerwie, wskaźnik poważnych zaległości w spłacie skoczył do 14,3% – najwyższego poziomu w historii.

Jak wyjaśnił nowojorski oddział Fed, dane te uwzględniają również wcześniejsze, niezgłoszone opóźnienia z okresu 2020–2024, które teraz zostały oficjalnie ujęte w dokumentach kredytowych.

Eksperci: „Wzrost zadłużenia jest naturalny”

Choć liczby mogą wydawać się alarmujące, ekonomiści wskazują, że wzrost zadłużenia jest proporcjonalny do rozwoju gospodarki.

„To normalne, że zadłużenie rośnie wraz z populacją i rozwojem ekonomicznym” – komentuje Ted Rossman, starszy analityk w Bankrate. „Co ważne, wskaźnik zadłużenia w relacji do dochodów pozostaje niższy niż w latach 1990–2010. W ostatnich latach wzrósł, ale nie w sposób niepokojący”.

Gospodarka w kształcie litery K

Coraz częściej ekonomiści opisują amerykańską gospodarkę jako „gospodarkę w kształcie litery K” – gdzie zamożni konsumenci nadal wydają dużo, podczas gdy gospodarstwa o niskich i średnich dochodach borykają się z rosnącymi kosztami życia.

„Widzimy gospodarkę dwuprędkościową – silną konsumpcję wśród bogatszych rodzin i osłabienie w niższych grupach dochodowych” – wyjaśnia Beth Hammack, prezes oddziału Fed w Cleveland. „To właśnie wydatki zamożnych utrzymują wzrost PKB”.

Według analizy Marka Zandiego z Moody’s Analytics, 20% najbogatszych Amerykanów zwiększa wydatki, podczas gdy 80% najbiedniejszych ogranicza konsumpcję do poziomu zgodnego z inflacją.

Akcje w górę, gospodarka wciąż silna

Rekordowe wzrosty na giełdzie – Dow Jones +11%, Nasdaq +22%, S&P 500 +16% w tym roku – również przyczyniają się do utrzymania wysokiej konsumpcji.

Mimo częściowego zamknięcia rządu federalnego, które trwa już ponad miesiąc, ekonomiści pozostają ostrożnymi optymistami.

„Na poziomie gospodarstw domowych widać napięcia, ale ogólny obraz makroekonomiczny pozostaje pozytywny” – podsumował Rossman. „To wciąż gospodarka, w której bogaci się bogacą – ale system jako całość trzyma się mocno”.

Źródło: The Epoch Times
Foto: istock/mohd izzuan/Yauhen Akulich/peshkov/Moment Makers Group/

Donald Trump ostrzegł, że Stany Zjednoczone mogą podjąć działania militarne przeciwko Nigerii, jeśli tamtejszy rząd nie powstrzyma prześladowań chrześcijan. W poście opublikowanym 1 listopada w mediach społecznościowych prezydent napisał, że jego administracja jest gotowa „z całą mocą odpowiedzieć na masakry chrześcijan w Nigerii”.

„Jeśli rząd Nigerii nadal będzie tolerował zabijanie chrześcijan, Stany Zjednoczone natychmiast wstrzymają wszelką pomoc i wsparcie, a jeśli zajdzie taka potrzeba – zbrojnie wkroczą do tego kraju, by całkowicie unicestwić islamskich terrorystów odpowiedzialnych za te potworne zbrodnie” – napisał prezydent.

Donald Trump dodał, że polecił Pentagonowi „przygotować się do ewentualnej akcji”, zapowiadając, że „jeśli dojdzie do ataku, będzie on szybki i bezwzględny”.

„Rząd Nigerii powinien działać szybko” – ostrzegł.

Pentagon potwierdza gotowość

Sekretarz Wojny Pete Hegseth potwierdził, że Departament Obrony analizuje możliwe scenariusze reakcji „Zabijanie niewinnych chrześcijan w Nigerii – i gdziekolwiek indziej – musi się natychmiast zakończyć. Departament Wojny przygotowuje się do działania. Albo rząd Nigerii zacznie chronić swoich obywateli, albo zniszczymy terrorystów, którzy dokonują tych okrucieństw” – napisał Hegseth w odpowiedzi na post prezydenta.

Nigeria uznana za kraj szczególnego zagrożenia

Groźba interwencji pojawiła się dzień po tym, jak Donald Trump zapowiedział wpisanie Nigerii na listę krajów szczególnego zagrożenia (ang. Country of Particular Concern, CPC) w ramach Ustawy o Międzynarodowej Wolności Religijnej z 1998 roku.

Status CPC przyznaje się państwom, które dopuszczają się lub tolerują „poważne naruszenia wolności religijnej”, takich jak tortury, przetrzymywanie bez wyroku czy wymuszone zaginięcia.

„Chrześcijaństwo w Nigerii stoi w obliczu egzystencjalnego zagrożenia. Tysiące chrześcijan ginie, a radykalni islamiści są odpowiedzialni za tę masową rzeź. Dlatego uznaję Nigerię za kraj szczególnego zainteresowania” – ogłosił Trump 31 października.

Rosnące napięcia i reakcje

Nigeria od lat zmaga się z falą przemocy wobec chrześcijan, szczególnie na północy kraju, gdzie aktywne są ugrupowania Boko Haram i Państwo Islamskie w Afryce Zachodniej (ISWAP). Według danych organizacji monitorujących prawa człowieka, od początku roku w atakach zginęło ponad 5 tys. osób.

Źródło: cna
Foto: YouTube, The White House

Polska ma najwyższy wskaźnik zatrudnienia ukraińskich uchodźców spośród wszystkich państw Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), które przyjęły znaczną liczbę osób uciekających przed rosyjską inwazją. Tak wynika z najnowszego raportu migracyjnego OECD.

Według danych przytoczonych w raporcie, w 2024 roku aż 78% przesiedlonych Ukraińców w Polsce znajdowało pracę – to najwyższy wynik wśród 38 państw członkowskich organizacji. Kolejne miejsca zajęły Litwa (72%) i Wielka Brytania (69%). Najniższe wskaźniki odnotowano w Hiszpanii (17%), Szwajcarii (28%) i Norwegii (31%).

Polska w czołówce imigracyjnej gospodarki OECD

OECD zwraca uwagę, że Polska nie tylko przoduje w aktywizacji uchodźców z Ukrainy, ale także znajduje się wśród krajów o najwyższym ogólnym wskaźniku zatrudnienia imigrantów – 78,4%, co znacząco przewyższa średnią dla OECD (70,9%) oraz średnią dla Unii Europejskiej (67,9%).

Lepsze wyniki notują jedynie Islandia (84,7%), Nowa Zelandia (80,6%), Czechy (79%) i Węgry (78,6%). Dla porównania, w krajach takich jak Turcja (44,6%), Meksyk (53,6%), Belgia (61,7%), Grecja (62,2%) czy Francja (63%) wskaźniki są znacznie niższe.

Co istotne, w Polsce zatrudnienie imigrantów jest wyższe niż wśród osób urodzonych w kraju – różnica wynosi 6,6 punktu procentowego, co stanowi czwarty najwyższy wynik wśród państw OECD.

Wpływ uchodźców na gospodarkę

Polska stała się głównym miejscem schronienia dla osób uciekających przed wojną w Ukrainie. Obecnie przebywa tu blisko milion ukraińskich uchodźców, co plasuje kraj na drugim miejscu w Europie – po Niemczech (ok. 1,2 mln).

Jak wynika z badań UNHCR i Deloitte, uchodźcy z Ukrainy przyczynili się w 2024 roku do wzrostu polskiego PKB o 2,7%.

Z kolei analizy Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) pokazują, że Ukraińcy – zarówno uchodźcy, jak i migranci zarobkowi – wpłacają do budżetu więcej w podatkach, niż otrzymują w świadczeniach, wspierając wzrost gospodarczy o 0,5–2,4% rocznie.

Gwałtowny wzrost imigracji do Polski

OECD odnotowuje, że w ciągu ostatniej dekady napływ cudzoziemców do Polski wzrósł ponad ośmiokrotnie. W 2023 roku do kraju przyjechało 374 tys. imigrantów, podczas gdy w 2013 roku było ich zaledwie 46,6 tys.. To ósmy najwyższy wynik wśród wszystkich państw OECD.

Wzrosła również liczba osób ubiegających się o azyl – z 2 765 w 2019 roku do 14 445 w 2024 roku, czyli o 422%. To trzeci najwyższy wzrost w OECD, po Estonii i Stanach Zjednoczonych.

Rząd zaostrza politykę migracyjną

Pomimo pozytywnych danych gospodarczych, obecny rząd – który objął władzę pod koniec 2023 roku – zapowiedział bardziej restrykcyjną politykę migracyjną. Nowa strategia zakłada ograniczenie liczby imigrantów i wniosków o azyl poprzez zaostrzenie przepisów wizowych oraz zakaz ubiegania się o azyl przez osoby przekraczające granicę nielegalnie.

Według danych Eurostatu, w 2024 roku Polska wydała najmniej od dekady zezwoleń na pierwszy pobyt cudzoziemcom spoza UE, choć liczbowo wciąż była trzecim krajem Unii pod względem ich liczby.

Polska jako nowy model integracji?

Eksperci OECD podkreślają, że doświadczenie Polski może stać się modelem skutecznej integracji uchodźców poprzez szybki dostęp do rynku pracy. Jednocześnie zwracają uwagę, że dalsze powodzenie tej polityki będzie zależeć od utrzymania stabilnego rynku pracy, dostępu do edukacji oraz polityk wspierających adaptację społeczną.

Źródło: NFP
Foto: YouTube, istock/Png-Studio/