News USA
Nowy System Wjazdu-Wyjazdu (EES) do krajów UE od października 2025 – co musisz wiedzieć
Unia Europejska wprowadza od 12 października 2025 r. automatyczny system EES (Entry/Exit System), który zrewolucjonizuje sposób przekraczania granic zewnętrznych przez obywateli spoza UE. System będzie stopniowo wdrażany w 29 krajach Schengen i ma być w pełni operacyjny do 10 kwietnia 2026 r.
Czym jest EES?
Entry/Exit System EES to cyfrowy system rejestracji osób spoza Unii Europejskiej podróżujących na krótki pobyt, zarówno tych, którzy potrzebują wizy krótkoterminowej, jak i tych, którzy są zwolnieni z obowiązku wizowego. Każdorazowo przy przekroczeniu granicy zbierane będą dane takie jak: imię i nazwisko, rodzaj dokumentu podróżnego, data i miejsce przekroczenia granicy, zdjęcie twarzy i odciski palców.
Po co EES?
System zastąpi tradycyjne pieczątkowanie paszportów, co ma liczne zalety:
- umożliwi skuteczniejsze wykrywanie osób przekraczających dozwolony czas pobytu („overstayers”),
- ograniczy przypadki oszustw związanych z dokumentami i tożsamością,
- usprawni i przyspieszy kontrole graniczne dzięki automatyzacji i potencjalnie skróci kolejki na granicach.
Gdzie i kiedy będzie obowiązywał?
-
EES zostanie wdrożony w krajach obszaru Schengen: we wszystkich państwach UE (z wyjątkiem Cypru i Irlandii) oraz w czterech państwach stowarzyszonych: Islandii, Liechtensteinie, Norwegii i Szwajcarii.
-
Od daty startu (12 października 2025) początkowo nie wszystkie przejścia graniczne będą miały pełną infrastrukturę do zbierania odcisków palców i danych biometrycznych; proces wdrażania ma potrwać 6 miesięcy.
Kogo EES nie będzie dotyczył
System nie obejmie:
- obywateli UE / EFTA,
- posiadaczy dokumentów pobytowych (settlement permits lub podobnych),
- osób z wizą długoterminową lub lokalnym pozwoleniem na ruch graniczny.
Co się zmienia dla podróżnych?
-
Podczas wjazdu i wyjazdu przez granice zewnętrzne zbierane będą dane biometryczne: zdjęcie twarzy i odciski palców (chyba że podróżny korzysta z wizy krótkoterminowej – wtedy odciski mogą być już wcześniej zarejestrowane).
-
Dokumenty paszportowe i inne wymogi wjazdowe pozostają ważne, ale konieczne będzie zgoda na pobranie danych biometrycznych.
-
W samych granicach UE kontrole będą przeprowadzane szybciej i bardziej cyfrowo, co może oznaczać mniej czasu spędzanego w kolejkach.
System EES to znacząca zmiana w zasadach podróży dla obywateli spoza Unii Europejskiej — bardziej cyfrowa, dokładna i bezpieczna. Dla osób planujących wjazd do strefy Schengen ważne jest, aby mieć aktualny paszport oraz być przygotowanym na procedury biometryczne od momentu wdrożenia.
Więcej informacji znajdziesz na stronie: https://travel-europe.europa.eu/pl/ees##
Źródło: travel-europe.europa.eu
Foto: istock/CandyRetriever/:Drazen Zigic/
News USA
Dziesiątki tysięcy pożegnały Charliego Kirka: Modlitwa, refleksja i wezwanie do odnowy
W niedzielę 21 września stadion State Farm, zwykle rozbrzmiewający okrzykami kibiców futbolu amerykańskiego, zamienił się w miejsce zbiorowej modlitwy i narodowej refleksji. Dziesiątki tysięcy ludzi – politycy, duchowni, liderzy konserwatywnego ruchu i zwykli obywatele – przybyły, by oddać hołd Charliemu Kirkowi. 31-letni komentator i założyciel Turning Point USA zginął 10 września zastrzelony podczas wystąpienia na Utah Valley University.
Nabożeństwo żałobne, zorganizowane jedenaście dni po tragedii, przyciągnęło zarówno głowy państwa, jak i osoby, które znały Charliego Kirka osobiście. Na scenie przemawiali m.in. Prezydent Donald Trump, Wiceprezydent J.D. Vance, członkowie gabinetu, dziennikarze, przyjaciele i jego żona – Erika Kirk.
Wdowa przebacza
W najbardziej poruszającym momencie uroczystości Erika Kirk zwróciła się do zgromadzonych z przesłaniem miłosierdzia. Cytując słowa Chrystusa z krzyża – „Ojcze, przebacz im, bo nie wiedzą, co czynią” – powiedziała, że wybacza 22-letniemu Tylerowi Robinsonowi, oskarżonemu o zabójstwo jej męża.
„Temu młodemu człowiekowi wybaczam. Wybaczam mu, bo tak uczyniłby Chrystus i tak uczyniłby Charlie” – mówiła przez łzy.
Wskazała przy tym, że misją jej męża było docieranie do „zagubionych chłopców Zachodu” – młodych mężczyzn pozbawionych celu, wiary i poczucia sensu. „Charlie chciał ratować młodych mężczyzn, takich jak ten, który odebrał mu życie” – dodała.
Wdowa zaapelowała do zgromadzonych, aby na nienawiść odpowiadać miłością, i zapowiedziała kontynuację misji męża: wspierania rodziny, wiary i budowania przyszłości opartej na chrześcijańskich wartościach.
„Będzie żył wiecznie” – Trump o spuściźnie Kirka
Donald Trump w swoim wystąpieniu nazwał Kirka „męczennikiem amerykańskiej wolności”.
„Nikt z nas nigdy nie zapomni Charliego. Historia także nie” – powiedział prezydent. – „Jego głos będzie rozbrzmiewał przez pokolenia, a jego imię zapisze się w kronikach największych patriotów Ameryki”.
Trump wspominał, że Kirk przez lata otrzymywał groźby, ale nigdy nie zrezygnował z działalności publicznej. – „Charlie wierzył w swoje motto: Nigdy się nie poddawaj i nigdy, przenigdy się nie wycofuj. Wierzył w to naprawdę – i miał całkowitą rację”.
Ostatnie chwile
Frank Turek, chrześcijański autor i mentor Kirka, był świadkiem dramatycznych wydarzeń na Uniwersytecie Utah Valley. Wspominał moment, gdy padły strzały, oraz desperacką walkę ochroniarzy o życie komentatora.
„Chcę, żebyście wiedzieli: zrobiliśmy wszystko, co możliwe. Ale Charliego już nie było. Zmarł natychmiast, bez bólu” – mówił Turek, ze łzami w oczach.
Erika Kirk wspominała chwilę, gdy zobaczyła ciało męża w szpitalu. „Na jego twarzy widniał lekki uśmiech. Dla mnie to znak Bożego miłosierdzia w obliczu tragedii”.
„Męczennik wiary”
Wiara chrześcijańska była wątkiem przewodnim całej uroczystości. Na nagraniu odtworzonym podczas nabożeństwa Charlie Kirk odpowiadał na pytanie, jak chciałby być zapamiętany: „Za odwagę w wierze. Wiara jest najważniejsza”.
Donald Trump określił go jako „największego ewangelistę amerykańskiej wolności”, a wiceprezydent Vance dodał, że był „męczennikiem za wiarę i bohaterem Stanów Zjednoczonych”.
Sekretarz Obrony Pete Hegseth podkreślał, że Kirk dostrzegał istotę „wojny duchowej”, a nie tylko politycznej. Tucker Carlson przypominał, że jego przesłanie sprowadzało się do wezwania do pokuty i wewnętrznej przemiany. Donald Trump Jr. wspominał zaś o odwadze Kirka w obliczu realnych zagrożeń, gdy mimo gróźb nigdy nie zrezygnował z wystąpień.
Dziedzictwo Turning Point USA
Wspomnienia dotyczyły także drogi, którą przeszedł Charlie Kirk jako założyciel Turning Point USA. Trump przypomniał, że w 2012 roku, mając zaledwie 18 lat i 1800 dolarów w kieszeni, stworzył organizację, która dziś zrzesza setki tysięcy studentów w całym kraju.
Tyler Bowyer, dyrektor operacyjny TPUSA, mówił o początkach pracy u boku Kirka. „Pracowaliśmy dzień i noc. Charlie przemierzał cały kraj, szukając wsparcia. Miał nieustępliwą energię i wiarę w swoją wizję”.
Żałoba i odrodzenie
Choć uroczystość miała charakter żałobny, atmosfera na stadionie była przepełniona także nadzieją i poczuciem wspólnoty. Uczestnicy ubrani w czerwone, białe i niebieskie barwy podkreślali, że nie przyszli tylko opłakiwać, lecz świętować życie i przesłanie Charliego Kirka.
„Oczywiście, że jesteśmy smutni” – mówił 15-letni Hezekiah Rivers. – „Ale to dopiero początek tego, co Charlie chciał, żeby się wydarzyło”.
Chris Johnson z Pensylwanii nazwał wydarzenie „największym odrodzeniem wiary, rodziny i patriotyzmu od pokoleń”.
Młody mieszkaniec Arizony, Calvin Gate, dodał: – „Wierzę, że Bóg obróci tę tragedię w dobro. Charlie zginął, ale jego misja trwa”.
Dziedzictwo, które pozostaje
Śmierć Charliego Kirka wstrząsnęła amerykańską sceną polityczną, ale jego zwolennicy są przekonani, że jego dziedzictwo nie zginie wraz z nim. Turning Point USA kontynuuje działalność, a słowa jego żony, Eriki, wyznaczają kierunek: stawiać wiarę i rodzinę na pierwszym miejscu, odpowiadać miłością na nienawiść i prowadzić młodych ku wartościom, w które wierzył Charlie.
Dla tysięcy zgromadzonych w Glendale, a także dla milionów śledzących transmisję, 21 września stał się nie tylko dniem żałoby, lecz także momentem jedności i odnowy.
„Charlie przewodził, a my idziemy dalej” – powtarzano na stadionie.
Źródło: The Epoch Times
Foto: YouTube, The White House
News USA
Donald Trump zapowiada spotkanie z Xi Jinpingiem i rozmowy o TikToku
Prezydent Donald Trump ogłosił w piątek, że spotka się z przewodniczącym Chińskiej Republiki Ludowej Xi Jinpingiem podczas szczytu regionalnego w Korei Południowej pod koniec października, a następnie planuje wizytę w Chinach na początku przyszłego roku. Zapowiedź padła po niemal dwugodzinnej rozmowie telefonicznej między przywódcami dwóch największych gospodarek świata.
Prezydent Trump poinformował w mediach społecznościowych, że Xi ma odwiedzić Stany Zjednoczone „w odpowiednim czasie”. Dodał również, że rozmowy przyniosły postępy w sprawie tzw. „TikTok Deal”, czyli umowy mającej zapewnić dalsze funkcjonowanie popularnej aplikacji w USA. Szczegółów jednak nie podał.
Różnice w narracji obu stron
W oświadczeniu Pekinu nie znalazły się wzmianki o planowanych wizytach. Strona chińska podkreśliła natomiast apel Xi o unikanie nowych barier handlowych, które mogłyby zaszkodzić relacjom gospodarczym. Pekin nie ujawnił także, czy zgodzi się na sprzedaż udziałów kontrolnych w TikToku, czego domaga się Waszyngton.
Mimo różnic w komunikatach, obie strony podkreślają gotowość do bezpośredniego spotkania, co ma być sygnałem, że współpraca – choć trudna – pozostaje możliwa.
TikTok na celowniku
Donald Trump utrzymuje, że negocjacje w sprawie TikToka są „na dobrej drodze”. Chińska spółka-matka aplikacji, ByteDance, wyraziła wdzięczność za rozmowy, deklarując chęć kontynuowania usług w USA, nie podając jednak szczegółów dotyczących kwestii własności i kontroli nad algorytmem.
Sprawa aplikacji stała się kluczowym punktem sporu o bezpieczeństwo danych. Amerykańscy urzędnicy wskazują, że chińskie prawo zobowiązuje firmy do współpracy z rządem, co rodzi obawy o prywatność i bezpieczeństwo narodowe. Pekin z kolei podkreśla, że wszelkie rozwiązania muszą być zgodne z chińskimi regulacjami i chronić interesy obu stron.
Handel, fentanyl i wojna w Ukrainie
Rozmowa Trumpa z Xi dotyczyła również innych kluczowych kwestii, m.in. handlu, kryzysu związanego z fentanylem oraz wojny w Ukrainie. Prezydent USA ocenił rozmowę jako „bardzo udaną” i zapowiedział kolejne kontakty telefoniczne.
Administracje USA i Chin prowadzą intensywne negocjacje od miesięcy. Do tej pory odbyły się cztery rundy rozmów, a kolejna planowana jest w najbliższych tygodniach. Obie strony wycofały się z części ceł i kontroli eksportowych, ale nadal nie ma porozumienia w sprawie technologii, zakupów amerykańskich produktów rolnych ani kontroli nad napływem fentanylu do USA.
Rosnąca presja ekonomiczna
Wojna handlowa z Chinami i dodatkowe cła odbijają się szczególnie mocno na amerykańskich rolnikach, którzy utracili znaczną część rynku zbytu. Eksport niektórych produktów – takich jak sorgo – spadł nawet o 97% w porównaniu z rokiem ubiegłym.
Eksperci wskazują jednak, że ewentualne porozumienie w sprawie fentanylu i ceł mogłoby złagodzić napięcia i ożywić wymianę handlową.
Źródło: AP
Foto: The White House, Britannica
News USA
Kraków już po raz piąty został najlepszym miastem na krótki wypad w Europie
Kraków ponownie znalazł się na szczycie prestiżowego rankingu przygotowanego przez brytyjskie stowarzyszenie konsumenckie i magazyn Which?. To już piąty raz, kiedy dawna stolica Polski zdobyła tytuł najlepszego miasta na krótki wyjazd w Europie, wyprzedzając tak znane destynacje jak Wenecja, Walencja czy Wiedeń.
Najwyższe oceny za klimat i ceny
Miasto otrzymało szczególnie wysokie noty za jakość zakwaterowania, gastronomię oraz łatwość poruszania się. Kraków okazał się też bezkonkurencyjny pod względem stosunku jakości do ceny – jako jedyne miasto w zestawieniu otrzymał w tej kategorii pełne pięć gwiazdek.
„Była królewska stolica Polski może poszczycić się scenerią rodem z planu filmowego, łatwym do zwiedzania starym miastem i jednymi z najwspanialszych zabytków architektury Europy” – podkreślają autorzy raportu.
Rory Boland, redaktor Which? Travel, zauważa, że Kraków w ocenie ankietowanych wypadł lepiej niż Paryż i Rzym także pod względem jedzenia i napojów.
Smaki i kultura w sercu miasta
Magazyn rekomenduje odwiedzającym spróbowanie kreatywnej polskiej kuchni w restauracji Bottiglieria 1881, jedynej w Polsce z dwiema gwiazdkami Michelin. Z kolei wieczory – według autorów zestawienia – najlepiej spędzić przy muzyce jazzowej w legendarnych piwnicznych barach, jak choćby Piwnica pod Baranami na krakowskim rynku.
Miasto pełne turystów
W 2023 roku Kraków odwiedziło prawie 8 milionów osób, z czego 1,5 mln stanowili turyści zagraniczni. Najwięcej przyjechało z Wielkiej Brytanii (21%), Niemiec (9%), Włoch (8%) i Stanów Zjednoczonych (7%). Co ciekawe, to właśnie turyści z Bliskiego Wschodu zostawili w mieście najwięcej pieniędzy – średnio 2654 zł na osobę.
Blaski i cienie popularności
Choć turystyka napędza lokalną gospodarkę, rosnąca liczba odwiedzających budzi obawy części mieszkańców. Wskazują oni na wzrost kosztów życia, problemy z hałasem i uciążliwościami w centrum.
Władze Krakowa od kilku lat wprowadzają rozwiązania mające na celu równowagę między potrzebami turystów a komfortem mieszkańców. Wśród nich znalazła się współpraca z Airbnb w zakresie promowania odpowiedzialnej turystyki (2020), program patroli turystycznych (2021), a także zakaz nocnej sprzedaży alkoholu w sklepach (2023).
Na początku tego roku powołano także funkcję „nocnego burmistrza”, który ma godzić interesy mieszkańców, przedsiębiorców i gości. Samorząd apeluje również do rządu o zgodę na wprowadzenie podatku turystycznego.
Ranking oparty na doświadczeniu podróżnych
Oceny magazynu Which? powstały na podstawie ankiety przeprowadzonej wśród członków organizacji, którzy oceniali europejskie miasta w siedmiu kategoriach: jedzenie i napoje, zakwaterowanie, zabytki i atrakcje kulturalne, zakupy, łatwość poruszania się, brak tłumów oraz stosunek jakości do ceny.
Źródło: NFP
Foto: istock/fotolupa/bruev/
-
News Chicago3 dni temu
Uczcijmy pamięć Charliego Kirka w Chicago – wydarzenie w Lemont
-
News USA4 tygodnie temu
Administracja Trumpa grozi odcięciem funduszy za „ideologię gender” w szkołach
-
News USA2 tygodnie temu
Zabójstwo Ukrainki w Charlotte wywołało debatę o bezpieczeństwie publicznym
-
News Chicago4 tygodnie temu
Molly Borowski z Chicago uciekała przed policją z prędkością 109 mil na godzinę
-
News Chicago1 tydzień temu
Ted Dabrowski zawalczy z Pritzkerem o fotel gubernatora Illinois w 2026 roku
-
News USA4 tygodnie temu
Sfingował własną śmierć, by uciec do kochanki. 45-latek z Wisconsin odsiedzi 89 dni
-
News USA3 tygodnie temu
Niepowtarzalna trasa Lecha Wałęsy – 45 lat Solidarności, 28 miast, jedno przesłanie
-
News USA4 tygodnie temu
Strzelanina w Minneapolis: Dlaczego Robin Westman otworzył/a ogień do dzieci?