Stany Zjednoczone znów pogrążyły się w kryzysie budżetowym. Prezydent Donald Trump i Kongres nie zdołali osiągnąć kompromisu w sprawie finansowania rządu przed środowym terminem, co doprowadziło do zawieszenia działalności części instytucji federalnych.

Co się wydarzyło?

• To już trzeci raz za kadencji Trumpa, kiedy dochodzi do zamknięcia rządu, a pierwszy od jego powrotu do Białego Domu.
• Około 750 tys. pracowników federalnych zostanie wysłanych na bezpłatny urlop, a część z nich może zostać trwale zwolniona.
• Zamknięte zostaną liczne biura i agencje, a prezydent zapowiada „nieodwracalne decyzje” wobec programów szczególnie cenionych przez Demokratów.
• Administracja zapowiada kontynuację priorytetowych działań, m.in. programu deportacyjnego, podczas gdy usługi publiczne – od edukacji po ochronę środowiska – będą mocno ograniczone.

Prezydent Donald Trump, podkreślił, że odpowiedzialność za impas spoczywa na Demokratach.

Spór o priorytety budżetowe

• Demokraci domagają się finansowania dopłat do ubezpieczeń zdrowotnych, które wygasają w ramach Affordable Care Act i grożą gwałtownym wzrostem składek.
• Republikanie odmawiają negocjacji, zachęcając Trumpa do utrzymywania twardej postawy.
• Po spotkaniu w Białym Domu Trump dodatkowo zaostrzył konflikt, publikując film wyśmiewający liderów Demokratów.

“Zamknięcia generują koszty ekonomiczne, strach i zamieszanie w całym kraju” – zauważyła Rachel Snyderman z Bipartisan Policy Center.

Skutki dla gospodarki

• Poprzednie zamknięcia rządowe rynki finansowe przyjmowały ze spokojem, jednak tym razem eksperci – m.in. z Goldman Sachs – ostrzegają, że brak oznak szerszych negocjacji może pogłębić niepewność.
• Już w tym tygodniu mogą być widoczne skutki dla rynku pracy i usług publicznych.
• Administracja Trumpa przygotowuje się nie tylko do urlopów pracowników, ale także do masowych zwolnień, w ramach planu redukcji aparatu państwowego.

Co pozostaje otwarte, a co nie?

• Programy Medicare i Medicaid będą kontynuowane, choć z możliwymi opóźnieniami.
• Pentagon i Departament Bezpieczeństwa Wewnętrznego zachowają ciągłość działania.
• Muzea Smithsonian pozostaną otwarte przynajmniej do poniedziałku.
• Byli zarządcy parków narodowych apelują o ich zamknięcie z powodu zagrożeń związanych z brakami kadrowymi.

Prezydent Trump ostrzegł jednak, że administracja może celowo ograniczać programy wspierane przez Demokratów, w tym inicjatywy społeczne i środowiskowe.

Brak drogi wyjścia

W Izbie Reprezentantów Republikanie przegłosowali projekt tymczasowego finansowania do połowy listopada, jednak ustawa wielokrotnie upadała w Senacie. Do jej przyjęcia potrzeba 60 głosów, co wymaga współpracy obu partii – a tej na razie brak.

“Amerykanie odczuwają skutki rosnących kosztów zdrowotnych” – mówił lider Demokratów w Senacie Chuck Schumer, pod presją lewicowego skrzydła partii.

Przewodniczący Izby, Mike Johnson, obwinia jednak Demokratów o kryzys: “Chcą walczyć z Trumpem. Wielu dobrych ludzi ucierpi z tego powodu.”

Historyczny kontekst

• Najdłuższe zamknięcie w historii – 35 dni – miało miejsce podczas pierwszej kadencji Donalda Trumpa i dotyczyło finansowania muru na granicy z Meksykiem.
• W 2013 roku, za prezydentury Baracka Obamy, rząd był zamknięty przez 16 dni z powodu sporów o Obamacare.
• Wcześniejsze przerwy w finansowaniu zdarzały się, ale nigdy nie były tak częste i politycznie zaostrzone jak obecnie.

Źródło: baynews9
Foto: The White House, istock/Phototreat/

W poniedziałek przedstawiciele YouTube, należącego do Google’a, zgodzili się zapłacić 24,5 mln dolarów w ramach ugody w sprawie pozwu wytoczonego przez Donalda Trumpa po tym, jak serwis zawiesił jego konto w następstwie ataków na Kapitol 6 stycznia 2021 roku.

Ugoda zakończyła ponad czteroletni proces, którego finał miał nastąpić 6 października, podczas rozprawy pod przewodnictwem sędziny Yvonne Gonzalez-Rogers. Zgodnie z dokumentami sądowymi, złożonymi w poniedziałek:

• Trump otrzyma 22 mln dolarów, które mają zasilić Fundusz na rzecz National Mall i projekt budowy sali balowej Białego Domu,
• pozostałe 2,5 mln dolarów trafi do innych stron związanych ze sprawą, w tym do pisarki Naomi Wolf oraz Amerykańskiego Związku Konserwatywnego.

Kolejne zwycięstwo w sporach Trumpa z Big Tech

Alphabet (spółka-matka Google’a) jest już trzecią wielką firmą technologiczną, która rozstrzygnęła pozew Trumpa związany z blokadą jego kont w mediach społecznościowych po zakończeniu pierwszej kadencji.

• Meta (Facebook) zgodziła się w ubiegłym roku na wypłatę 25 mln dolarów,
• X (dawny Twitter) rozstrzygnął spór ugodą w wysokości 10 mln dolarów.

W chwili składania pozwów eksperci prawni oceniali szanse Prezydenta Trumpa na zwycięstwo jako minimalne. Ostatecznie jednak wszystkie trzy sprawy zakończyły się korzystnymi dla niego ugodami.

Nowe relacje Trumpa z branżą technologiczną

Od czasu przejęcia Twittera w 2022 roku przez Elona Muska, który później wspierał jego zwycięską kampanię prezydencką w 2024 roku, relacje Donalda Trumpa z Big Tech uległy zmianie.

Podczas drugiej inauguracji Trumpa w styczniu br. na znak solidarności obecni byli m.in. Mark Zuckerberg (Meta) i Sundar Pichai (Alphabet), co komentatorzy odczytali jako sygnał woli bliższej współpracy branży z Białym Domem.

Inne ugody medialne

YouTube to nie jedyny przypadek, w którym Donald Trump osiągnął finansowe porozumienie z mediami.

• ABC News zapłaciło w grudniu 15 mln dolarów w ramach ugody dotyczącej pozwu o zniesławienie,
• Paramount w lipcu zgodziło się na wypłatę 16 mln dolarów w związku z kontrowersyjnym materiałem w programie 60 Minutes.

Google nie przyznał się winy

Ugoda nie oznacza przyznania się do winy ze strony Google’a. Rzecznicy firmy potwierdzili zawarcie porozumienia, ale odmówili dalszych komentarzy. Konto Trumpa na YouTube zostało przywrócone w 2023 roku.

Wpływ finansowy ugody jest marginalny dla Alphabet— przy wycenie rynkowej sięgającej blisko 3 bln dolarów, spółka odnotowała wzrost wartości o około 600 mld dolarów (25%) od czasu powrotu Prezydenta Trumpa do Białego Domu.

Źródło: chicagotribune
Foto: istock/raybon009/pressureUA/

Waszyngton znów znalazł się w impasie. Pomimo poniedziałkowych rozmów przywódcy Kongresu i Prezydent Donald Trump nie osiągnęli porozumienia w sprawie tymczasowej ustawy budżetowej, która miała zapobiec zamknięciu rządu o północy 1 października.

Spotkanie w Białym Domu bez przełomu

W poniedziałek w Białym Domu spotkali się spiker Izby Reprezentantów Mike Johnson (R–Luizjana), lider mniejszości w Izbie Hakeem Jeffries (D–Nowy Jork), lider większości w Senacie John Thune (R–Dakota Południowa) oraz lider mniejszości Chuck Schumer (D–Nowy Jork). Rozmowy zakończyły się fiaskiem, a główną osią sporu pozostają wydatki na opiekę zdrowotną.

“Mamy bardzo duże różnice zdań w tej kwestii” – przyznał Schumer. “Prezydent może uniknąć zamknięcia rządu, ale rozmowy wciąż są bardzo trudne.”

Jeffries był jeszcze bardziej stanowczy, mówiąc: “Demokraci walczą o ochronę opieki zdrowotnej Amerykanów i nie poprzemy stronniczego, republikańskiego projektu ustawy, który niszczy system opieki zdrowotnej.”

Republikanie: najpierw budżet, potem reformy

Republikanie podkreślają, że proponowana siedmiotygodniowa rezolucja ma wyłącznie utrzymać obecny poziom wydatków, by dać Kongresowi czas na wypracowanie 12 ustaw budżetowych potrzebnych do finansowania rządu w przyszłym roku.

Wiceprezydent J.D. Vance skrytykował strategię Demokratów:

“To absurdalne wykorzystywać spór o reformę zdrowia jako narzędzie nacisku. Jesteśmy gotowi rozmawiać o tych problemach, ale nie kosztem paraliżu państwa. Rządu się nie zamyka.”

Demokraci: to kryzys zdrowotny

Schumer ostrzegł, że brak dodatkowych funduszy doprowadzi do dramatycznych konsekwencji: zamykania szpitali na terenach wiejskich, cięć w Medicaid i wzrostu składek na ubezpieczenia. Demokraci żądają także przedłużenia ulg podatkowych na zakup polis zdrowotnych w ramach Obamacare, które wygasają z końcem roku. Skorzystało z nich dotąd około 20 milionów Amerykanów.

Rezolucja zablokowana w Senacie

19 września Izba Reprezentantów uchwaliła tzw. „czystą” rezolucję ciągłą – ustawę, która po prostu przedłuża obecne finansowanie. Dokument przepadł jednak w Senacie stosunkiem głosów 44 do 48. Przeciwko zagłosowała cała opozycja wraz z Senatorką Lisą Murkowski (R–Alaska). Ośmiu republikańskich senatorów nie wzięło udziału w głosowaniu.

“To prosta uchwała, która pozwoli nam spokojnie uchwalać budżet w normalnym trybie” – przekonywał lider większości John Thune. “Demokraci sztucznie blokują proces.”

Pat od 1997 roku

Kongres nie przyjął kompletu 12 ustaw budżetowych w terminie od 1997 roku. Zazwyczaj posłowie i senatorowie ratują się serią krótkoterminowych rezolucji i wielkim pakietem zbiorczym pod koniec roku. Tym razem jednak nawet pierwszy krok – tymczasowe finansowanie – utknął w martwym punkcie.

Źródło: The Epoch Times
Foto: The White House, YouTube