News USA
Masz w domu fortunę w słoiku? Co warto wiedzieć o rzadkich centach – zanim znikną na zawsze

Choć większość centów jest warta dokładnie tyle, ile wskazuje ich nazwa, niektóre z nich mogą osiągać zawrotne ceny na aukcjach kolekcjonerskich. A teraz, gdy Stany Zjednoczone przygotowują się do zakończenia produkcji tej drobnej monety, warto przyjrzeć się bliżej swoim domowym zapasom.
Zaprzestanie emisji centów przez Departament Skarbu USA związane jest z rosnącymi kosztami produkcji – obecnie wybicie jednego centa kosztuje więcej niż jego nominalna wartość. Choć monety będą nadal legalnym środkiem płatniczym, ich przyszła dostępność może znacząco spaść, co już dziś wywołuje spekulacje na temat potencjalnego wzrostu wartości niektórych egzemplarzy.
Jak rozpoznać wartościową monetę?
Nie każdy cent to skarb, ale istnieją konkretne roczniki i cechy, na które warto zwrócić uwagę:
🔹 1943 – miedziany cent z czasów wojny
W 1943 r., z powodu niedoboru miedzi, centy były bite ze stali. Jednak kilkadziesiąt monet wybito przez pomyłkę z miedzi. Te rzadkie egzemplarze osiągają ogromne wartości – nawet setki tysięcy dolarów – ponieważ do dziś potwierdzono istnienie tylko ok. 20 takich monet.
🔹 1909 – słynne centy VDB
Pierwsze centy z wizerunkiem Abrahama Lincolna zawierały inicjały projektanta – Victora Davida Brennera (VDB). Wersje z tego rocznika, zwłaszcza te wybite w mennicy San Francisco (oznaczone jako 1909-S VDB), mogą być warte tysiące dolarów.
🔹 1982 – rok przejściowy
W tym roku zmieniono skład monety z miedzianego na cynkowy. Powstało kilka wersji różniących się składem i wyglądem. Monety miedziane są cięższe niż cynkowe – to najprostszy sposób, by sprawdzić typ. Te różnice sprawiają, że niektóre egzemplarze z 1982 r. mają wartość kolekcjonerską.
Najłatwiej zidentyfikować rzadką monetę, korzystając z przewodników numizmatycznych, które szczegółowo opisują cenne roczniki i znaki mennic.
Czy centy z 2025 roku będą warte więcej?
Raczej nie. Mimo że ostatnie produkowane centy mogą mieć wartość sentymentalną lub historyczną, ich wartość kolekcjonerska będzie prawdopodobnie znikoma, ponieważ zostaną wybite w milionach egzemplarzy. Liczy się data, znak mennicy i stan monety. Tylko niewielka część centów spełnia te trzy warunki jednocześnie.
Dlaczego USA kończy z produkcją centów?
Decyzję o zakończeniu produkcji centów ogłosił Prezydent Donald Trump w lutym 2025 r., uzasadniając ją kosztami. O jego decyzji informowaliśmy tutaj. Ostatnie zamówienie na puste krążki do produkcji centów już złożono. Gdy zapasy się wyczerpią – centy nie będą już bite.
Według raportu Mennicy Stanów Zjednoczonych, wyprodukowanie jednego centa kosztowało w 2024 r. aż 3,69 centa. Dla porównania – produkcja pięciocentówki (nikla) kosztowała 13,78 centa.
Jeśli masz w domu słoik pełen monet – to dobry moment, żeby go przejrzeć. Być może ukrywa się w nim mały skarb. Warto zainwestować w niewielką wagę jubilerską, sprawdzić monety z 1943, 1982 i 1909 roku oraz zasięgnąć porady profesjonalnych numizmatyków lub skorzystać z katalogów kolekcjonerskich.
Bo jak pokazuje historia – czasem jednocentowa moneta może zmienić życie.
Źródło: nbc
Foto: Etsy, istock/breakermaximus/pixelheadphoto/
News Chicago
White Castle uruchamia dostawy robotyczne w Chicago – pierwsza taka usługa w historii sieci

Po ponad stuletniej obecności na rynku fast foodów, White Castle wkracza w nową erę dzięki współpracy z Coco Robotics, światowym liderem w dziedzinie miejskich robotycznych dostaw. Firma ogłosiła, że Chicago zostało wybrane na miejsce startu jej pierwszego w historii programu dostaw z wykorzystaniem robotów autonomicznych. Pierwszą lokalizacją oferującą innowacyjną formę dostawy jest restauracja przy 2356 West Roosevelt Road na Near West Side.
Autonomiczne burgery już na wyciągnięcie ręki
Klienci zamawiający posiłki z tego punktu przez Uber Eats mogą teraz zauważyć informację, że zamówienie może zostać dostarczone przez autonomiczny pojazd Coco. Po przybyciu robota, użytkownik otrzymuje powiadomienie i może otworzyć jego pokrywę bezpośrednio z poziomu aplikacji.
Roboty stworzone dla miejskiej dżungli
Roboty Coco zostały zaprojektowane specjalnie do poruszania się w gęstej zabudowie miejskiej. Już wcześniej przemierzały ulice Chicago w ramach współpracy z innymi lokalami gastronomicznymi, sprawdzając się w trudnych warunkach pogodowych i na nierównych chodnikach.
W pełni bezemisyjne pojazdy mają na celu nie tylko skrócić czas dostawy, ale też zmniejszyć zatłoczenie parkingów, odciążyć kierowców i zoptymalizować proces realizacji zamówień – wszystko to bez kompromisów w jakości jedzenia i obsługi.
Nowy standard w dostawie jedzenia?
White Castle to pierwsza ogólnokrajowa sieć fast foodów, która wdraża dostawy robotyczne na taką skalę. Jeśli projekt w Chicago okaże się sukcesem, firma może wkrótce rozszerzyć usługę na inne miasta w całych Stanach Zjednoczonych.
Dla mieszkańców Chicago oznacza to jedno: burgery przyszłości właśnie wjechały na ulice.
Źródło: nbc
Foto: White Castle
News Chicago
Nicole Las z Chicago ukończyła ekstremalny maraton na Biegunie Północnym

Nicole Las z dzielnicy Garfield Ridge w Chicago dołączyła do elitarnego grona zaledwie 134 kobiet na świecie, które ukończyły maraton na… Biegunie Północnym. Jak przyznaje, ponad 20 zim spędzonych w Wietrznym Mieście okazało się nieocenionym treningiem przed tym ekstremalnym wyzwaniem. „To był jeden z najwspanialszych momentów w moim życiu” podkreśla.
Nicole Las właśnie wróciła do Chicago, przywożąc ze sobą nie tylko medal, ale też wspomnienia, które zostaną z nią na zawsze. O jej planach informowaliśmy 26 czerwca.
Tydzień podróży lodołamaczem, 50 okrążeń w błocie pośniegowym
Zanim mogła stanąć na linii startu, Nicole spędziła tydzień na pokładzie lodołamacza, który dotarł do geograficznego Bieguna Północnego. Tam organizatorzy dokładnie sprawdzili stabilność lodu, by wyznaczyć bezpieczną trasę maratonu — pętlę o długości około 1 kilometra, którą uczestnicy musieli pokonać 50 razy, by osiągnąć dystans 42,2 km.
„To była naprawdę trudna trasa. Niesamowicie ciężka fizycznie i psychicznie” — relacjonuje Nicole. — „Kałuże na trasie z każdą godziną stawały się coraz głębsze — sięgały do połowy łydki, a czasem nawet do kolan.”
Temperatury były ekstremalnie niskie, wiatr przenikliwy, a teren trudny i zdradliwy. Dla bezpieczeństwa uczestnicy biegli w specjalnych kamizelkach ratunkowych. Choć Nicole zajęła ostatnie miejsce wśród kobiet z czasem ponad 10,5 godziny, to i tak jest dumna, że dała radę.
Spotkanie z dziką Arktyką
Bieganie w jednym z najbardziej surowych miejsc na Ziemi było samo w sobie niesamowitym przeżyciem — ale dla Nicole równie zapadające w pamięć było to, co zobaczyła po drodze. A było to 14 niedźwiedzi polarnych, stada fok i mors.
Spełnienie marzenia
Udział w maratonie na Biegunie Północnym to nie tylko fizyczne wyzwanie, ale też ogromna determinacja, logistyka i odwaga. Nicole Las udowodniła, że nie ma rzeczy niemożliwych — nawet w najbardziej odległych i wymagających zakątkach świata.
„To było coś, czego nigdy nie zapomnę. Czysta radość, czysty zachwyt — mimo błota, zimna i zmęczenia” — podsumowuje.
W maratonie wziął również udział Polak, Marcin Aslanowicz, zajmując 5 miejsce wśród mężczyzn z czasem 4.37.
Źródło: nbc
Foto: North Pole Marathon
News USA
Ziemniak i pomidor – kuzyni z pradawnej przeszłości

Ziemniak, skromny bohater obiadowych talerzy, może się pochwalić zaskakującym pochodzeniem. Według najnowszego badania opublikowanego w prestiżowym czasopiśmie Cell, jego przodkiem był… pomidor. Tak, to nie jest pomyłka – pomidor, czerwony owoc znany z sałatek i sosów, jest bliskim krewnym ziemniaka. Choć z pozoru nie mają ze sobą wiele wspólnego – różnią się wyglądem, smakiem i zastosowaniem kulinarnym – naukowcy ustalili, że dzielą wspólnego przodka sprzed około 9 milionów lat.
“W końcu rozwiązaliśmy zagadkę pochodzenia ziemniaków” – ogłosiła Sanwen Huang z Chińskiej Akademii Nauk Rolniczych, jedna z głównych autorek badania.
Ewolucyjna układanka
Przez lata naukowcy byli zaintrygowani podobieństwem ziemniaka do dzikiego gatunku z Chile o nazwie Etuberosum. Ta roślina wygląda podobnie do ziemniaka, ale nie tworzy jadalnych bulw. Kluczowy element układanki dostarczył dopiero starożytny przodek pomidora.
Badacze odkryli, że powstanie dzisiejszego ziemniaka było wynikiem hybrydyzacji – połączenia dwóch różnych gatunków. Jeden z nich, spokrewniony z pomidorem, przekazał gen SP6A, który uruchamia proces tworzenia bulw. Drugi, przypominający Etuberosum, dodał gen IT1, odpowiadający za rozwój podziemnych łodyg.
Wspólnie umożliwiły one roślinie wytwarzanie bogatych w skrobię bulw, które stały się fundamentem naszej codziennej diety.
Największe genetyczne badanie ziemniaka
Zespół przeanalizował genomy 450 odmian ziemniaka uprawnego oraz 56 gatunków dzikich. To największa tego typu analiza, jaka kiedykolwiek powstała. Jak podkreśla pierwszy autor badania, Zhiyang Zhang z Instytutu Genomiki Rolniczej w Shenzhen – zebranie tak szerokiego materiału z dzikich roślin było wyjątkowym wyzwaniem.
Nie tylko geny – także język
Co ciekawe, związek pomidora i ziemniaka można dostrzec także… w języku. Jak przypomina słownik Merriam-Webster, słowo tomato wywodzi się z języka nahuatl jako tomatl, a w języku angielskim jego zapis i brzmienie upodobniły się do potato, które trafiło tam wcześniej.
Czy to koniec niespodzianek?
To przełomowe odkrycie nie tylko rozwiązuje jedną z zagadek ewolucji roślin, ale też pokazuje, jak złożone i nieprzewidywalne mogą być ścieżki natury. Być może w przyszłości poznamy jeszcze więcej niespodziewanych rodzinnych powiązań na naszych talerzach.
Źródło: cbs
Foto: istock/Marcotrapani/Nednapa/
-
News Chicago2 tygodnie temu
Atak nożem i kontrowersyjny występ na góralskim pikniku w Oak Forest
-
News USA2 tygodnie temu
Lech Wałęsa wygłosi serię wykładów w USA. Spotkaj się z legendą wolności
-
News USA6 dni temu
Szpitale dziecięce wstrzymują operacje zmiany płci po dekrecie Prezydenta Trumpa
-
NEWS Florida3 dni temu
Floryda dokonała egzekucji Edwarda Zakrzewskiego osiągając rekord 9 osób straconych
-
News USA1 tydzień temu
Rodzinna wycieczka w Arkansas zamieniła się w horror. Trwa obława na sprawcę brutalnego zabójstwa
-
News USA2 tygodnie temu
Transpłciowe kobiety nie wystartują na Olimpiadzie w LA w żeńskich konkurencjach
-
News Chicago1 tydzień temu
Tragedia podczas wesela w Schaumburgu. 76-latek zastrzelił synową z powodu rozwodu
-
Polonia Amerykańska3 tygodnie temu
„Śmiech wzbroniony” na bis! Teatr Nasz zaprasza na spektakle 25 i 26 lipca