W środę firma Axiom Space zatwierdziła skład załogi na swoją czwartą prywatną misję załogową na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Misja oznaczona jako Ax-4 ma wystartować najwcześniej 8 czerwca 2025 roku o godzinie 9:11 czasu wschodniego (ET) z Centrum Kosmicznego im. Kennedy’ego na Florydzie. Astronauci polecą na pokładzie kapsuły SpaceX Dragon, wyniesionej przez rakietę Falcon 9. Wśród nich po raz pierwszy będzie Polak – Sławosz Uznański.

Międzynarodowa załoga i polski akcent

Załoga Ax-4 to wyjątkowa, międzynarodowa kombinacja astronautów reprezentujących cztery kraje:

• Peggy Whitson (USA) – dowódczyni misji, weteranka lotów kosmicznych i była astronautka NASA,
• Shubhanshu Shukla (Indie) – pilot misji,
• Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska) – specjalista misji, inżynier i kandydat Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA),
• Tibor Kapu (Węgry) – specjalista misji, przedstawiciel węgierskiego programu kosmicznego HUNOR.

Misja Ax-4 zapisze się w historii jako pierwszy wspólny lot astronautów z Indii, Polski i Węgier w ramach rządowo wspieranej inicjatywy kosmicznej. Dla każdego z tych krajów będzie to również pierwszy załogowy lot kosmiczny od ponad 40 lat.

Nowa era w komercyjnej astronautyce

Ax-4 to kolejny krok Axiom Space w kierunku rozwoju komercyjnych lotów kosmicznych, realizowanych we współpracy z NASA, SpaceX oraz międzynarodowymi partnerami, w tym Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), Polską Agencją Kosmiczną (POLSA) i węgierską agencją HUNOR.

Przed planowanym startem firma zorganizuje wirtualną konferencję prasową, podczas której zostaną przedstawione szczegóły misji, założenia naukowe i operacyjne, a także znaczenie współpracy między agencjami.

Wciąż wiele znaków zapytania

Choć data startu i skład załogi są już oficjalne, konkretne cele naukowe misji oraz czas trwania pobytu na ISS nie zostały jeszcze ujawnione. Axiom Space nie podała również szczegółów dotyczących programu szkoleniowego ani procedur bezpieczeństwa dla międzynarodowego składu.

Sławosz Uznański

Misja Ignis – cel i znaczenie

Projekt realizowany przez Polską Agencję Kosmiczną POLSA we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA) będzie częścią misji Axiom 4, operowanej przez firmę SpaceX.

Sławosz Uznański, wybrany przez ESA w 2022 roku spośród 22 000 kandydatów, od tego czasu intensywnie przygotowuje się do swojej misji. Obecnie ukończono 30% jego szkolenia, które obejmuje m.in. naukę procedur awaryjnych i reagowania na sytuacje medyczne na orbicie. O Polaku pisaliśmy już 30 czerwca 2023 r.

„Misja Ignis to dopiero początek. Budujemy technologiczną przyszłość Polski, a nasze ambicje sięgają jeszcze dalej” – powiedział Uznański.

O misji Ignis informowaliśmy tutaj.

Źródło: fox35
Foto: Sławosz Uznański, SpaceX

27-letnia Tiffany Slaton z Jeffersonville w stanie Georgia została odnaleziona żywa po trzech tygodniach od zaginięcia podczas samotnej wędrówki po górach Sierra Nevada w Kalifornii. Kobieta przetrwała trudne warunki pogodowe, schroniwszy się w opustoszałej chacie, do której dostęp był zablokowany przez grubą warstwę śniegu.

Zaginięcie i rozpoczęcie poszukiwań

Rodzina Slaton zgłosiła zaginięcie Tiffany 29 kwietnia, kiedy kontakt z kobietą urwał się na dziewięć dni. Śledczy ustalili, że po raz ostatni widziano ją 20 kwietnia w pobliżu jeziora Huntington, około 62 mil na wschód od Fresno. Cztery dni później pojawiła się w sklepie Cressman’s General Store, położonym około 18 mil od jeziora, po czym ślad po niej zaginął.

Służby prowadziły zakrojone na szeroką skalę poszukiwania – przeszukano ponad 600 mil kwadratowych, jednak zaspy śnieżne uniemożliwiły dotarcie do wielu rejonów, w tym rejonu Kaiser Pass. Pomimo użycia śmigłowców, nie udało się zlokalizować żadnych śladów zaginionej.

Odnalezienie przez przypadek

Przełom nastąpił w środę, gdy odśnieżono drogę prowadzącą przez Kaiser Pass. Christopher Gutierrez, właściciel Vermilion Valley Resort, udał się na teren swojej posesji, by przygotować się do sezonu letniego. W jednej z wynajmowanych chatek zauważył otwarte drzwi i ślady obecności człowieka.

“Widziałem buty, otwarte drzwi i pomyślałem, że to pewnie wędrowiec, który schronił się przed burzą śnieżną” – relacjonował Gutierrez. “Gdy zbliżaliśmy się do domku, nagle pojawiła się Tiffany. Wyskoczyła jak jeleń w świetle reflektorów. Nie powiedziała ani słowa, po prostu podbiegła i rzuciła się na mnie z uściskiem.”

Christopher Gutierrez natychmiast przetransportował Slaton do Kaiser Pass, gdzie czekali już ratownicy i służby medyczne. Kobieta była odwodniona, ale ogólnie w dobrym stanie. Została przewieziona do szpitala na obserwację.

Reakcja rodziny i służb

Rodzice Tiffany, którzy planowali przyjazd w rejon poszukiwań, dowiedzieli się o odnalezieniu córki podczas zakupów.

“Trudno było powstrzymać łzy i ekscytację” – powiedział ojciec Slaton. “Wiedziałam, że ją odnaleźli. Bobby płakał, a ja po prostu musiałam kogoś przytulić” – dodała jej matka.

Biuro Szeryfa Powiatu Fresno przyznało, że choć w przeszłości zdarzało się, że ludzie przetrwali kilka dni w trudnym, górskim terenie, przeżycie trzech tygodni bez kontaktu ze światem to sytuacja bez precedensu.

„Cud” i lekcja przetrwania

Christopher Gutierrez powiedział, że celowo pozostawia niektóre chaty otwarte właśnie z myślą o przypadkach takich jak ten – jako potencjalne schronienie dla zagubionych wędrowców. Odnalezienie Tiffany Slaton nazwał „cudem” i podkreślił, że kobieta wybrała mało uczęszczany szlak, co mogło utrudnić jej odnalezienie, ale też zapewniło spokój i bezpieczeństwo w czasie kryzysu.

Źródło: cbs
Foto: Biuro Szeryfa Powiatu Fresno

Uber wprowadza nową usługę o nazwie Route Share, zaprojektowaną z myślą o osobach dojeżdżających do pracy, które szukają tańszej alternatywy dla tradycyjnych przejazdów. Nowa opcja przypomina formułę carpoolingu – zorganizowane, grupowe przejazdy z góry ustalonymi trasami i przystankami – i ma konkurować z transportem publicznym pod względem ceny i wygody.

Route Share będzie funkcjonować na zasadzie „cyklicznych przejazdów wahadłowych”, kursujących co 20 minut w godzinach szczytu: od 6:00 do 10:00 rano oraz od 4:00 do 8:00 po południu, od poniedziałku do piątku. Pasażerowie będą korzystać z ustalonych punktów odbioru i wysiadania, niedaleko od miejsca docelowego, a przejazd będzie współdzielony z maksymalnie dwiema innymi osobami.

Nowa usługa zostanie początkowo uruchomiona w siedmiu dużych miastach – m.in. w Nowym Jorku, San Francisco i Chicago – z planami dalszej ekspansji na kolejne rynki w USA.

Nawet 50% taniej niż UberX

Jak informuje firma, Route Share pozwoli pasażerom zaoszczędzić do 50% w porównaniu do klasycznych przejazdów UberX. Dla porównania, obecna opcja UberPool oferuje przeciętnie około 20% oszczędności.

Wraz z nową usługą Uber zapowiedział również dwa nowe karnety oszczędnościowe, które mają jeszcze bardziej obniżyć koszty przejazdów:

• Price Lock Pass (w wybranych miastach już dostępny za 2,99 USD miesięcznie) umożliwia zablokowanie stałej ceny na maksymalnie 10 najczęściej używanych tras.
• Prepaid Pass, dostępny tego lata, zaoferuje zniżki na pakiety przejazdów (5, 10, 15 lub 20), opłacanych z góry.

Odpowiedź na potrzeby pasażerów wrażliwych na cenę

Wprowadzenie Route Share wpisuje się w nową strategię Ubera, która kładzie nacisk na obsługę bardziej oszczędnych klientów, szczególnie w godzinach największego zapotrzebowania. Podczas ostatniego spotkania wynikowego CEO Ubera, Dara Khosrowshahi, podkreślił, że firma intensyfikuje wysiłki, aby przyciągnąć dojeżdżających do pracy, oferując im bardziej dostępne cenowo rozwiązania.

To również kolejny krok w kierunku rywalizacji z transportem publicznym. Uber nie ukrywa, że chce stać się atrakcyjną alternatywą dla autobusów i metra – oferując wygodę, punktualność i przystępność finansową.

Elastyczność i planowanie z wyprzedzeniem

Route Share umożliwia rezerwację przejazdu z wyprzedzeniem – od 10 minut do nawet 7 dni. Firma prowadzi także rozmowy z partnerami w celu zapewnienia ulg podatkowych dla dojeżdżających do pracy, co dodatkowo może zwiększyć atrakcyjność tej usługi wśród osób pracujących w standardowych godzinach.

Nowa oferta uzupełnia inne funkcje Ubera, takie jak Uber Reserve, która pozwala na planowanie kursów z wyprzedzeniem nawet do 90 dni – szczególnie popularna na przedmieściach, gdzie klienci coraz częściej wybierają rezerwacje jako preferowaną formę korzystania z platformy.

Zmieniające się nastroje konsumenckie

Wprowadzenie Route Share i nowych pakietów przejazdów następuje w kontekście spadającego zaufania konsumenckiego, które – jak wynika z ostatnich danych – osiągnęło najniższy poziom od maja 2020 roku. W tej sytuacji wielu pasażerów szuka tańszych form codziennego transportu, a Uber chce odpowiedzieć na tę potrzebę.

Źródło: abc7
Foto: YouTube, istock/Sundry Photography/