Połącz się z nami

News USA

Polski dług publiczny przekroczył 2 biliony złotych — to rekordowy wzrost w 2024 r.

Opublikowano

dnia

W 2024 roku publiczne zadłużenie Polski po raz pierwszy w historii przekroczyło poziom 2 bilionów złotych, osiągając 2,01 biliona zł (466 mld euro), co odpowiada 55,3% produktu krajowego brutto (PKB) — wynika z najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego (GUS), opracowanych zgodnie z unijną metodologią ESA.

Ten historyczny poziom zadłużenia to efekt największego rocznego wzrostu nominalnego długu w historii Polski — o ponad 320 miliardów złotych, czyli o 19% rok do roku. Szybsze tempo wzrostu zanotowano tylko w pandemicznym roku 2020, gdy dług zwiększył się o 28%.

Inwestycje obronne i infrastrukturalne głównym czynnikiem wzrostu zadłużenia

Zwiększone potrzeby finansowe państwa wynikały głównie z rosnących nakładów na obronność oraz infrastrukturę. Jednocześnie nominalny PKB Polski osiągnął rekordowe 3,64 biliona złotych w 2024 roku.

W ślad za wzrostem zadłużenia poszedł także deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych, który sięgnął 239,8 miliarda złotych, czyli 6,6% PKB. To znaczący wzrost względem 2023 roku, gdy deficyt wynosił 5,3% PKB, i najwyższy poziom od czasu pandemicznego roku 2020 (6,9%).

Wskaźnik zadłużenia wyższy niż zakładały prognozy rządowe

Według wcześniejszych prognoz Ministerstwa Finansów, dług publiczny miał wynieść 54,6% PKB w 2024 roku, a w kolejnych latach stopniowo rosnąć: do 58,4% w 2025 r., 61,3% w 2027 r., z planowanym lekkim spadkiem do 61,2% w 2028 r.

Resort finansów przewidywał także mniejszy deficyt, na poziomie 5,5% PKB. Jesienią zaprezentowano plan stopniowego ograniczenia deficytu, tak aby w 2030 roku zejść poniżej unijnego progu 3%.

Unijne limity i możliwe wyjątki dla wydatków obronnych

Zgodnie z przepisami fiskalnymi Unii Europejskiej, państwa członkowskie są zobowiązane do utrzymywania deficytu budżetowego poniżej 3% PKB i długu publicznego poniżej 60% PKB. Przekroczenie tych wartości może skutkować uruchomieniem procedury nadmiernego deficytu (EDP).

Jednak w obliczu rosnących nakładów obronnych, szczególnie po rosyjskiej inwazji na Ukrainę, Komisja Europejska rozważa możliwość wyłączenia wydatków na obronność z kalkulacji deficytu, odpowiadając na postulaty państw członkowskich oraz wezwania Prezydenta USA Donalda Trumpa do zwiększenia wydatków NATO do poziomu 5% PKB.

„Sfera fiskalna pozostaje daleka od równowagi, głównie z powodu niezbędnych inwestycji w obronność i infrastrukturę” – ocenili analitycy PKO BP.

Polska w unijnym porównaniu: drugi najwyższy deficyt

Z opublikowanych we wtorek danych Eurostatu wynika, że Polska miała drugi najwyższy deficyt w Unii Europejskiej w 2024 roku, ustępując jedynie Rumunii (9,3% PKB). Kolejne miejsca zajęły Francja (5,8%) i Słowacja (5,3%), przy średniej unijnej na poziomie 3,1%.

W sumie 12 państw członkowskich przekroczyło dopuszczalny próg deficytu, a sześć krajów odnotowało nadwyżki budżetowe, w tym Dania, która może pochwalić się najwyższą – na poziomie 4,5% PKB.

Dług Polski wciąż poniżej średniej UE

Choć zadłużenie Polski znacząco wzrosło, pozostaje ono poniżej unijnej średniej, która w 2024 roku wyniosła 81% PKB. Najwyższy poziom zadłużenia w UE miała Grecja (153,6% PKB), a najniższy — Estonia (23,6%).

Źródło: NFP
Foto: istock/artJazz/Rafal Olkis/diegograndi/

News USA

Times Square w barwach czerwieni, bieli i błękitu. Nowy Rok rozpocznie wielkie odliczanie do 250. urodzin USA

Opublikowano

dnia

Autor:

Times-Square nowy rok

Gdy 31 grudnia o północy w Nowym Jorku tradycyjnie opadnie słynna kula na Times Square, jej barwy – czerwień, biel i błękit – nie tylko powitają rok 2026, ale także zainaugurują wielomiesięczne, ogólnokrajowe obchody 250-lecia Deklaracji Niepodległości USA. Organizatorzy zapowiadają, że to, co wydarzy się w nadchodzącym roku, będzie największym i najbardziej widowiskowym cyklem uroczystości w historii współczesnej Ameryki.

Początek świętowania: dwa opady konfetti i patriotyczna kula

W tym roku Times Square zyska dodatkowy akcent patriotyczny – zostanie przeprowadzony drugi opad konfetti, a barwy iluminacji kuli mają symbolizować jedność i historię USA. Za przygotowania odpowiada America250, dwupartyjna komisja powołana przez Kongres w 2016 roku, kierowana przez Rosie Rios, była skarbniczkę Stanów Zjednoczonych.

„Cokolwiek sobie wyobrażacie – będzie jeszcze bardziej spektakularnie” – zapowiada Rios. „To będzie święto epokowe, najbardziej inspirujące, jakie widział ten kraj, a może i świat”.

Amerykanie zobaczą w 2026 roku coś bezprecedensowego: drugie opuszczenie kuli Times Square, tym razem 3 lipca, w przeddzień Dnia Niepodległości. Po raz pierwszy od 120 lat kula opadnie poza tradycyjną noc sylwestrową.

Pierwsza kula z 1907 r. była konstrukcją drewniano-żelazną, ważyła około 700 funtów i miała zaledwie 5 stóp średnicy. Dzisiejsza wersja, tzw. Constellation Ball, ma 12 stóp średnicy i waży prawie 12 000 funtów.

Jedynymi latami bez opadnięcia kuli były 1942 i 1943 r. – w czasie wojennego zaciemnienia Nowego Jorku.

Narodowa mobilizacja: America Gives i Rose Parade

Noworoczne wybicie północy będzie oznaczało start America Gives – ogólnokrajowej inicjatywy wolontariackiej mającej uczynić rok 2026 największym w historii sezonem działań społecznych w USA.

Dzień później America250 weźmie udział w słynnej Rose Parade w Pasadenie. Ich platforma, zatytułowana “Soaring Onward Together for 250 Years”, ma przedstawiać trzy ogromne bieliki – symbolizujące przeszłość, teraźniejszość i przyszłość narodu.

„Chcemy przywitać ten rok od oceanu do oceanu – od Nowego Jorku po Kalifornię” – dodaje Rios. „Obchody muszą być oddolne, wspólnotowe. Zamierzamy dotrzeć od Guamu po Alaskę, od Fairbanks po Filadelfię”.

Ogólnokrajowe przygotowania: Freedom 250 i tysiące inicjatyw

Prezydent Donald Trump ogłosił równolegle program Freedom 250, który ma koordynować dodatkowe wydarzenia rocznicowe w całym kraju.

W planach znajdują się:

  • duże pokazy fajerwerków,
  • imprezy stanowe i lokalne,
  • wspólne, ogólnostanowe potlucks,
  • konkursy dla uczniów,
  • projekty dokumentujące historie mieszkańców,
  • rekonstrukcje historyczne i wydarzenia edukacyjne.

Rosie Rios podkreśla, że jubileusz 250-lecia to okazja, by w czasach politycznych podziałów przypomnieć Amerykanom wspólną historię, wartości i symbole.

250 lat od deklaracji niepodległości – czas wielkiego świętowania

Rok 2026 zapowiada się jako największa seria uroczystości w dziejach współczesnych USA, a Nowy Jork, tradycyjnie witający Nowy Rok, stanie się miejscem inauguracji narodowego święta, które potrwa wiele miesięcy.

Organizatorzy nie mają wątpliwości: jubileusz będzie okazją, by miliony Amerykanów – niezależnie od przekonań czy miejsca zamieszkania – wspólnie przypomniały sobie początki swojego państwa i wartości, które zdefiniowały jego historię.

Źródło: scrippsnews
Foto: Times Square, YouTube
Czytaj dalej

News USA

Poznań. Obchody 107. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Fot. KPRP

Opublikowano

dnia

Autor:

Czytaj dalej

News USA

Rozmowa Prezydenta RP z Prezydentem USA

Opublikowano

dnia

Autor:

Dzisiaj odbyła się kolejna rozmowa telefoniczna Prezydenta RP Karola Nawrockiego z Prezydentem Stanów Zjednoczonych Donaldem Trumpem.

Na początku Prezydenci złożyli sobie życzenia z okazji Świąt Bożego Narodzenia. W dalszej części rozmowy Karol Nawrocki i Donald Trump podjęli temat stanu relacji transatlantyckich, oraz bezpieczeństwa w regionie w związku z toczącą się wojną na Ukrainie wywołaną przez Federację Rosyjską – w szczególności dyskutowano o postępach uzgodnień pokojowych.

Rozmawiano także o udziale Polski w pracach grupy G20, polsko–amerykańskiej współpracy gospodarczej i sprawach energetyki. Rozmowa odbyła się w ciepłej i serdecznej atmosferze.

 

KPRP
Czytaj dalej
Reklama

Popularne

Kalendarz

kwiecień 2025
P W Ś C P S N
 123456
78910111213
14151617181920
21222324252627
282930  

Nasz profil na fb

Popularne w tym miesiącu