Połącz się z nami

News USA

Nowe trendy w macierzyństwie: Coraz więcej urodzeń po 40. roku życia, mało wśród nastolatek

Opublikowano

dnia

Nowy raport Narodowego Centrum Statystyki Zdrowia (NCHS) ukazuje istotne zmiany w trendach urodzeń w Stanach Zjednoczonych. Podczas gdy ogólny współczynnik dzietności spada, rośnie liczba kobiet decydujących się na macierzyństwo po 40. roku życia. Jednocześnie liczba urodzeń wśród nastolatek osiągnęła historycznie niski poziom.

Spadająca dzietność i przesunięcie wieku matek

Z najnowszych danych wynika, że w 2023 roku Amerykanki miały średnio 1,62 dziecka, co oznacza dalszy spadek w porównaniu do 1,66 dziecka w 2021 i 2022 roku. Od 1990 roku współczynnik dzietności zmniejszył się o 14%, głównie z powodu spadku liczby urodzeń wśród kobiet poniżej 30. roku życia.

Po raz pierwszy w historii w 2023 roku więcej dzieci urodziły kobiety po 40. roku życia niż nastolatki.

To efekt długoterminowych działań na rzecz zdrowia publicznego, mających na celu redukcję liczby ciąż nastolatek oraz rozwoju medycyny wspomagającej płodność u starszych kobiet.

Według dr Elizabeth Wildsmith, demografki z organizacji Child Trends, „nastąpiła zmiana w rozkładzie wieku matek”. W latach 90. nastolatki stanowiły aż 13% wszystkich rodzących, natomiast w 2023 roku było to już tylko 4%.

Co więcej, wskaźnik urodzeń wśród dziewcząt w wieku 10–14 lat praktycznie spadł do zera, co eksperci uznają za ogromny sukces w dziedzinie zdrowia publicznego.

Dlaczego kobiety decydują się na późniejsze macierzyństwo?

Dane wskazują, że obecnie najwięcej dzieci rodzą kobiety w wieku 30–34 lat, podczas gdy dekadę temu najliczniejszą grupą matek były kobiety 25–29-letnie. Od 1990 do 2023 roku współczynnik dzietności kobiet w wieku 35–39 lat wzrósł o 71%, a w grupie 40–44 lat – aż o 127%.

Eksperci wskazują kilka powodów tych zmian:

  • Zmiana wartości społecznych i kulturowych – coraz więcej kobiet odkłada macierzyństwo na później, priorytetowo traktując edukację i karierę.
  • Lepszy dostęp do antykoncepcji – kobiety mogą skuteczniej planować swoją płodność.
  • Postęp medycyny rozrodczej – rozwój technologii takich jak zapłodnienie in vitro (IVF) zwiększa szanse na późne macierzyństwo.
  • Wzrost kosztów życia i wychowania dziecka – kobiety częściej czekają na większą stabilizację finansową.

Jak podkreśla Wildsmith, gdy kobiety mają większą kontrolę nad swoją płodnością, otwierają się przed nimi szersze możliwości zawodowe i ekonomiczne.

Rekordowy spadek urodzeń wśród nastolatek – nierówności regionalne

Mimo że ogólny spadek liczby urodzeń wśród nastolatek jest ogromnym sukcesem zdrowia publicznego, różnice regionalne pozostają znaczące.

  • Najniższe wskaźniki urodzeń wśród nastolatek odnotowano w Nowej Anglii, Kalifornii, Nowym Jorku, Minnesocie i stanie Waszyngton. W tych regionach dużą rolę odgrywa edukacja seksualna oraz łatwy dostęp do antykoncepcji.
  • Najwyższe wskaźniki nadal utrzymują się w południowych stanach, takich jak Missisipi, Arkansas i Luizjana, gdzie są dwukrotnie wyższe niż średnia krajowa.

Na przykład w Missisipi53% nastolatków nie stosowało antykoncepcji podczas ostatniego stosunku, co prowadzi do wyższego wskaźnika nieplanowanych ciąż. Pomimo tego, liczba urodzeń wśród nastolatek w stanie spadła o połowę w ciągu ostatniej dekady – z 46,1 na 1000 urodzeń w 2012 roku do 23,6 w 2021 roku.

Macierzyństwo po 40. roku życia – szanse i zagrożenia

Postęp w medycynie umożliwia coraz większej liczbie kobiet zdrowe ciąże po 40. roku życia, jednak eksperci ostrzegają przed rosnącymi zagrożeniami zdrowotnymi.

  • Ryzyko powikłań rośnie stopniowo z wiekiem – obejmuje ono cukrzycę ciążową, stan przedrzucawkowy oraz ryzyko nieprawidłowości genetycznych, takich jak zespół Downa.
  • U kobiet po 40. roku życia ryzyko stanu przedrzucawkowego wynosi 10%, co stanowi podwójny wzrost w porównaniu do młodszych grup.
  • Świadoma i proaktywna opieka prenatalna – stosowanie aspiryny w czasie ciąży, monitorowanie ciśnienia krwi oraz kontrolowanie cukrzycy ciążowej pomagają minimalizować zagrożenia.

Dr Arianna Cassidy, specjalistka medycyny matczyno-płodowej, podkreśla: “Nie ma jednego momentu, w którym nagle wszystkie te zagrożenia się pojawiają. To kontinuum – stopniowy wzrost ryzyka, który można kontrolować dzięki odpowiedniej opiece medycznej.”

Nowa era macierzyństwa

Zmiany w trendach urodzeń w USA są odzwierciedleniem ewolucji społeczeństwa, rozwoju technologii oraz postępu medycyny.

  • Macierzyństwo staje się coraz bardziej świadomą decyzją – kobiety wybierają późniejsze urodzenie dzieci, korzystając z nowoczesnych metod wspomagania płodności.
  • Edukacja i dostęp do antykoncepcji skutecznie ograniczyły liczbę nieplanowanych ciąż wśród nastolatek, choć wciąż występują różnice regionalne.
  • Długofalowe skutki tych zmian – zarówno dla rynku pracy, jak i systemu opieki zdrowotnej – będą tematem dalszych badań demograficznych.

Źródło: cnn
Foto: istock/nensuria/shironosov/Andrii Zastrozhnov/zdenkam/

News USA

Zełenski zgadza się na moratorium na ataki na rosyjską infrastrukturę energetyczną

Opublikowano

dnia

Autor:

Prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski wyraził zgodę na moratorium dotyczące ataków na rosyjską infrastrukturę energetyczną po rozmowie telefonicznej z Prezydentem USA, Donaldem Trumpem, która miała miejsce 19 marca. Decyzja ta stanowi część szerszych negocjacji dotyczących zawieszenia broni w trwającym konflikcie.

Częściowe zawieszenie broni w sektorze energetycznym

Sekretarz Stanu Marco Rubio i doradca ds. bezpieczeństwa narodowego Mike Waltz wydali wspólne oświadczenie w sprawie rozmowy Trump–Zełenski, potwierdzając, że obaj przywódcy “uzgodnili częściowe zawieszenie broni w odniesieniu do infrastruktury energetycznej”.

Zełenski potwierdził te ustalenia w poście na platformie X, pisząc: “Poparłem ten krok, a Ukraina potwierdziła gotowość do jego wdrożenia”.

Rozmowa telefoniczna między Trumpem a Zełenskim trwała około godziny i odbyła się dzień po tym, jak Donald Trump zaproponował Prezydentowi Rosji Władimirowi Putinowi zawieszenie ataków na infrastrukturę energetyczną.

Po tej rozmowie Kreml poinformował, że Putin natychmiast nakazał wstrzymanie nowych rosyjskich ataków na ukraińskie obiekty energetyczne.

Czy Rosja przestrzega porozumienia?

Zaledwie kilka godzin przed rozmową Zełenskiego z Trumpem rosyjskie siły zbrojne przeprowadziły zmasowany atak dronów na Ukrainę.

Podczas konferencji prasowej w Finlandii prezydent Ukrainy oświadczył, że około 150 rosyjskich dronów szturmowych zostało wystrzelonych przeciwko celom w Ukrainie, w tym w obiekty energetyczne, infrastrukturę transportową i szpitale.

Rosyjskie władze zarzuciły natomiast Ukrainie, że 19 marca ukraińskie siły przeprowadziły atak na terminal naftowy w regionie Krasnodaru, podpalając tamtejszy zbiornik paliwowy.

Pomimo tych incydentów Trump zapewnił na swojej platformie Truth Social: “Jesteśmy na dobrej drodze”, a rozmowy pokojowe nadal postępują.

Szerzej zakrojone negocjacje o zawieszeniu broni

W zeszłym tygodniu Wołodymir Zełenski wyraził poparcie dla amerykańskiej propozycji 30-dniowego zawieszenia broni, obejmującego nie tylko infrastrukturę energetyczną, ale całość działań zbrojnych.

Po rozmowie Donalda Trumpa z Władimirem Putinem Biały Dom ogłosił, że kolejnym etapem rozmów będzie zawieszenie broni na Morzu Czarnym, które może doprowadzić do bardziej kompleksowego rozejmu.

“Zespoły techniczne spotkają się w Arabii Saudyjskiej w nadchodzących dniach, aby omówić rozszerzenie zawieszenia broni na Morze Czarne w drodze do pełnego zawieszenia broni” — czytamy we wspólnym oświadczeniu Rubio i Waltza.

Kwestia monitorowania porozumienia

Pomimo pozytywnych sygnałów dotyczących zawieszenia broni, Kreml wyraził obawy o egzekwowanie umowy i jej monitorowanie. Po rozmowie Trump–Putin Moskwa zażądała zaprzestania zagranicznej pomocy wojskowej i dostarczania wywiadowczych informacji dla Ukrainy, twierdząc, że jest to warunek dalszych rozmów pokojowych.

Sekretarz Stanu Marco Rubio i doradca ds. bezpieczeństwa narodowego Mike Waltz przekazali, że Zełenski poprosił o zwiększenie dostaw systemów obrony powietrznej dla Ukrainy, a Trump zgodził się “współpracować z nim, aby znaleźć możliwości wsparcia, szczególnie w Europie”.

Ekspert ds. polityki międzynarodowej, James Robbins, skomentował, że obie strony konfliktu mogą traktować tymczasowe zawieszenie broni jako okazję do wzmocnienia swoich pozycji przed dalszymi walkami.

“Pomysł, że Rosja będzie nadmiernie zaniepokojona tym, co Ukraina zrobi w ciągu tych 30 dni, jest naiwny. Rosja prawdopodobnie podejmie w tym czasie dodatkowe kroki przygotowawcze” — ocenił Robbins.

Trump i Zełenski rozmawiają o przyszłości Ukrainy

Podczas rozmowy 19 marca Donald Trump i Wołodymyr Zełenski omówili także możliwość wymiany jeńców wojennych oraz wysiłki na rzecz odnalezienia dzieci, które zaginęły lub zostały uprowadzone z Ukrainy podczas wojny.

Według Rubio i Waltza, Trump zaproponował, aby USA odegrały bardziej aktywną rolę w ukraińskim sektorze energetycznym, oferując wsparcie w zarządzaniu elektrowniami. “Amerykańska własność tych elektrowni mogłaby zapewnić im najlepsze zabezpieczenie” — stwierdzili.

Zełenski nie odniósł się bezpośrednio do propozycji Trumpa dotyczącej amerykańskiego zarządzania elektrowniami, ale podkreślił, że Ukraina pozostaje otwarta na dalsze rozmowy w sprawie zawieszenia broni i przyszłości gospodarczej kraju.

 

Źródło: The Epoch Times
Foto: YouTube
Czytaj dalej

News USA

Egzekucja mordercy z Arizony zakończyła walkę o sprawiedliwość rodziny ofiary

Opublikowano

dnia

Autor:

W środę 53-letni Aaron Brian Gunches został stracony w więzieniu stanowym w Florence w Arizonie. Był drugim z czterech więźniów, których egzekucję zaplanowano na ten tydzień w Stanach Zjednoczonych. Mężczyzna został skazany na śmierć za porwanie i zamordowanie byłego męża swojej dziewczyny w 2002 roku.

Egzekucja bez incydentów, ale czy bezboleśnie?

Egzekucję przeprowadzono za pomocą śmiertelnego zastrzyku z pentobarbitalu. Jak poinformował John Barcello, zastępca dyrektora departamentu więziennictwa Arizony, Aaron Gunches został uznany za zmarłego o godzinie 10:33 rano.

Świadkowie obecni w komorze egzekucyjnej relacjonowali, że skazany nie wypowiedział żadnych ostatnich słów. Leżąc na noszach, w białym kombinezonie, wpatrywał się prosto przed siebie. Po podaniu leku wziął kilka głębokich oddechów, a następnie wydał dźwięk przypominający chrapanie.

Według Dale’a Baicha, eksperta ds. kary śmierci z Uniwersytetu Stanowego Arizony, Gunches mógł cierpieć na obrzęk płuc, co oznacza, że “tonął we własnych płynach”. “Chociaż mogło to wyglądać spokojnie, tak nie było” – powiedział Baich. Jednak inni świadkowie nie zauważyli oznak bólu czy duszności.

Zbrodnia, która wstrząsnęła Arizoną

Władze podały, że w 2002 roku Ted Price, były mąż dziewczyny Gunchesa, został brutalnie pobity przez swoją byłą żonę, po czym stracił przytomność. Wtedy Aaron Gunches i dwie kobiety przewieźli go na pustynię w pobliżu Mesa w Arizonie, gdzie został zastrzelony.

Gunches został aresztowany w styczniu 2003 roku, gdy otworzył ogień do funkcjonariusza policji stanowej w pobliżu granicy z Kalifornią. Policjant przeżył dzięki kamizelce kuloodpornej, a analiza łusek doprowadziła do rozwiązania sprawy morderstwa Price’a.

Aaron Gunches przyznał się do winy w 2007 roku i został skazany na śmierć.

Opóźniona egzekucja i walka o sprawiedliwość

Pierwotnie egzekucję Gunchesa zaplanowano na kwiecień 2023 roku, ale została wstrzymana przez Gubernator Katie Hobbs, która zarządziła przegląd procedur kary śmierci w stanie. Po zmianach w składzie zespołu wykonującego egzekucje, kara śmierci została ostatecznie przywrócona, o czym informowaliśmy 29 listopada.

Ted Price

Sam Aaron Gunches kilkakrotnie próbował przyspieszyć własną egzekucję. W 2022 roku zwrócił się do Sądu Najwyższego Arizony o natychmiastowe wykonanie wyroku, jednak później zmienił zdanie. Pod koniec zeszłego roku ponownie poprosił o “pominięcie formalności” i jak najszybszą egzekucję, twierdząc, że wyrok śmierci jest “dawno spóźniony”.

Reakcja rodziny ofiary

Rodzina Teda Price’a przez ponad 20 lat czekała na sprawiedliwość. „To nie jest zamknięcie, ale ulga” – powiedziała jego siostra, Karen Price, podkreślając, że choć proces prawny dobiegł końca, ból po stracie pozostaje.

„Nie musimy już walczyć z systemem, ale to nie przywróci nam Teda” – dodała.

Córka Price’a, Brittney Price, zaznaczyła, że przez lata ponowne przeżywanie tej tragedii “było ogromnym obciążeniem” dla rodziny. „Dzisiaj kończy się ten bolesny rozdział” – powiedziała.

Ostatni posiłek i ostatnie chwile

Na swój ostatni posiłek Aaron Gunches zamówił podwójnego cheeseburgera z bekonem w stylu western, dwie kanapki, frytki, krążki cebulowe oraz baklawę na deser. Nie zwrócił się do rodziny ofiary i nie przeprosił za swoje czyny. Nie prosił też o ułaskawienie – konsekwentnie podkreślał, że przyjmuje swój los.

Kara śmierci w USA

Gunches był drugim skazańcem straconym w tym tygodniu w Stanach Zjednoczonych – dzień wcześniej wyrok wykonano w Luizjanie, a kolejne egzekucje zaplanowano na Florydzie i w Oklahomie.

Arizona stała się pierwszym od lat stanem rządzonym przez Demokratów, który przeprowadził egzekucję. Ostatni raz taka sytuacja miała miejsce w 2017 roku w Wirginii.

Źródło: nbc
Foto: Arizona Department of Corrections, Karen Price, YouTube
Czytaj dalej

News USA

Dzisiaj Prezydent Trump ma podpisać dekret o zamknięciu Departamentu Edukacji

Opublikowano

dnia

Autor:

Prezydent Donald Trump planuje w czwartek podpisać rozporządzenie wykonawcze, które wzywa do zamknięcia Departamentu Edukacji Stanów Zjednoczonych – podaje anonimowy urzędnik Białego Domu. To spełnienie jego wyborczej obietnicy, by wyeliminować agencję, którą konserwatyści od dawna postrzegają jako zbędną i ideologicznie skażoną.

Choć Donald Trump zapowiada likwidację departamentu, faktyczne rozwiązanie agencji wymagałoby zgody Kongresu, który powołał ją do życia w 1979 roku. Wcześniejsze próby Republikanów, by ją zamknąć, nie uzyskały wystarczającego poparcia, nawet w ich własnych szeregach.

Co zawiera nowe rozporządzenie?

Według Białego Domu, dokument nakaże Sekretarz Edukacji Lindzie McMahonpodjęcie wszelkich niezbędnych kroków w celu ułatwienia zamknięcia Departamentu Edukacji i zwrócenia kompetencji edukacyjnych poszczególnym stanom”. Jednocześnie ma on zapewnić płynność działania kluczowych programów.

Mimo tych deklaracji nie określono, które funkcje departamentu miałyby zostać przekazane innym agencjom, a które całkowicie zlikwidowane.

Trump kontra Departament Edukacji

Za pierwszej kadencji Donalda Trumpa administracja drastycznie ograniczyła rolę Departamentu Edukacji:

  • Zmniejszono zatrudnienie o połowę
  • Ograniczono działalność Biura Praw Obywatelskich
  • Ograniczono fundusze dla Instytutu Nauk Edukacyjnych

Mimo to kluczowe programy federalne nadal działają, a departament zarządza miliardami dolarów rocznie, które wspierają edukację, badania naukowe i pożyczki studenckie.

Krytycy ostrzegają, że likwidacja departamentu pogłębiłaby nierówności w edukacji. Narodowy Związek Rodziców stwierdził, że byłaby to „katastrofa dla milionów dzieci”, zwłaszcza z ubogich rodzin.

Czy plan Trumpa ma szanse?

Pomysł zamknięcia Departamentu Edukacji od lat krąży wśród konserwatystów, ale dotąd nigdy nie znalazł wystarczającego poparcia, nawet wśród Republikanów. W 2023 roku podobna propozycja w Izbie Reprezentantów została odrzucona, ponieważ 60 Republikanów głosowało przeciwko niej.

Źródło: AP
Foto: YouTube, istock/Evgenia Parajanian/
Czytaj dalej
Reklama

Popularne

Reklama
Reklama

Kalendarz

marzec 2025
P W Ś C P S N
 12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31  

Nasz profil na fb

Popularne w tym miesiącu