Papież Franciszek wyraził zdecydowaną krytykę wobec planów masowych deportacji imigrantów, które są częścią programu politycznego Donalda Trumpa. W swojej wypowiedzi, skierowanej do nowego prezydenta USA, papież uznał takie działania za „hańbę”, podkreślając, że nie są one rozwiązaniem problemów, a jedynie obciążają najbiedniejszych i najbardziej potrzebujących.

Komentarze papieża padły podczas występu w włoskim talk-show „Che Tempo Che Fa” w niedzielę wieczorem, a później w poniedziałek, w dniu inauguracji Donalda Trumpa, papież wysłał mu oficjalny telegram. W wiadomości Franciszek wyraził nadzieję, że pod przewodnictwem Trumpa Ameryka będzie nadal realizować swoje ideały jako kraj „możliwości i gościnności”, otwarty dla wszystkich.

Papież modlił się, aby naród amerykański podjął wysiłki na rzecz budowy sprawiedliwego społeczeństwa, w którym nie ma miejsca na nienawiść, dyskryminację ani wykluczenie.

„Jeśli te plany są prawdziwe, to będzie to hańba, ponieważ to biedni, nieszczęśni ludzie, którzy nic nie mają, będą musieli zapłacić za problem” – powiedział Franciszek w programie telewizyjnym, odnosząc się do planów deportacji imigrantów przez administrację Trumpa.

„To nie jest sposób na rozwiązywanie problemów” – dodał papież, wyrażając swoje przekonanie, że masowe deportacje nie przyniosą żadnych pozytywnych rezultatów.

Poprzednia konfrontacja: Mur na granicy USA-Meksyk

Papież Franciszek, który od początku swojego pontyfikatu stawiał na pierwszym miejscu sprawy związane z migracją, już wcześniej krytykował Donalda Trumpa za plany budowy muru na granicy amerykańsko-meksykańskiej.

W 2016 roku, w trakcie wizyty w Meksyku, papież powiedział, że każdy, kto buduje mur, aby powstrzymać migrantów, „nie jest chrześcijaninem”. Jego komentarze wywołały szeroką debatę, a Trump odpowiedział, sugerując, że papież nie rozumie kwestii bezpieczeństwa narodowego.

Również po inauguracji Trumpa, wielu amerykańskich biskupów zdecydowanie sprzeciwiło się jego polityce imigracyjnej. Arcybiskup Waszyngtonu, kardynał Robert McElroy, uznał plany deportacji za „niezgodne z doktryną katolicką”, odwołując się do biblijnego nakazu „przyjmowania obcych”.

Natomiast kard. Blase Cupich z Chicago podkreślił, że obawy o bezpieczeństwo nie mogą przesłaniać obowiązku obrony praw człowieka i godności wszystkich ludzi.

Migranci na pierwszym planie papieskiej troski

Papież Franciszek, wychowany w Argentynie w rodzinie włoskich imigrantów, od zawsze stawiał na pierwszym planie troskę o migrantów. Wzywał rządy do przyjmowania, ochrony i integrowania uchodźców i imigrantów, podkreślając, że ich godność i prawa są ważniejsze niż jakiekolwiek obawy związane z bezpieczeństwem narodowym.

Jego stanowisko w tej sprawie jest konsekwentne i niezmienne – dla papieża, pomoc i otwartość wobec migrantów to fundamentalna część chrześcijańskiego przesłania miłosierdzia.

Franciszek wielokrotnie podkreślał, że zbyt często migrantów traktuje się jako zagrożenie, zapominając o ich ludzkiej godności i prawie do lepszego życia. Jego działania i słowa mają na celu przypomnienie światu, że pomoc dla potrzebujących jest jednym z najważniejszych zadań społecznych i moralnych.

Reakcje na politykę Trumpa w Kościele katolickim

Podczas gdy Donald Trump stawia na zaostrzenie polityki imigracyjnej, Kościół katolicki w Stanach Zjednoczonych wciąż pozostaje w opozycji do takich rozwiązań, wzywając do większej otwartości i solidarności z migrantami.

Źródło: wttw
Foto: YouTube, istock/Rex_Wholster/

Polski rząd ogłosił decyzję o zmniejszeniu liczby finansowanych przez państwo lekcji religii w szkołach publicznych. Od 1 września 2025 roku uczniowie będą mieli jedną godzinę katechezy tygodniowo zamiast dotychczasowych dwóch. Zmiana ta, mimo jej uzasadnienia logistycznego i finansowego, spotkała się z ostrym sprzeciwem Kościoła katolickiego.

Nowe zasady organizacji lekcji religii

Rozporządzenie, podpisane przez minister edukacji Barbarę Nowacką, zakłada także, że lekcje religii będą organizowane jako pierwsza lub ostatnia godzina lekcyjna w ciągu dnia, aby uczniowie, którzy nie uczestniczą w zajęciach, nie musieli przerywać swojego planu dnia.

Ministerstwo Edukacji podkreśla, że nowe przepisy mają na celu zwiększenie elastyczności w układaniu harmonogramów lekcji, zwłaszcza w szkołach, gdzie udział w katechezie jest ograniczony.

Reakcja Kościoła katolickiego

Kościół katolicki stanowczo sprzeciwił się decyzji, określając ją mianem „bezprawnego działania”. Konferencja Episkopatu Polski (KEP) argumentuje, że zmiana została wprowadzona bez wymaganej konsultacji z Kościołem i innymi związkami wyznaniowymi, co narusza zasady zapisane w konkordacie między Polską a Watykanem z 1993 roku.

„Oczekujemy, że Ministerstwo Edukacji powstrzyma się od działań konfrontacyjnych wobec osób wierzących” – napisali biskupi w oświadczeniu.

Dodatkowo hierarchowie kościelni wyrażają obawy, że zmniejszenie liczby lekcji religii ogranicza prawo rodziców do wychowywania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami oraz wsparcie uczniów w rozwoju duchowym.

Kontekst decyzji

Barbara Nowacka zaproponowała reformę w grudniu 2023 roku, wkrótce po objęciu urzędu ministra edukacji. Twierdziła wówczas, że dwie godziny katechezy tygodniowo to zbyt dużo w kontekście ograniczonych zasobów państwa, zwłaszcza że liczba uczniów uczęszczających na te zajęcia sukcesywnie maleje. Wskazała także na możliwość finansowania dodatkowych godzin religii przez sam Kościół.

„Zmiana nie narusza konkordatu ani nie uniemożliwia Kościołowi prowadzenia dodatkowych zajęć w przestrzeniach szkolnych lub kościelnych” – mówiła Nowacka w wywiadzie dla TVN24.

Zmieniająca się religijność Polaków

Decyzja rządu odzwierciedla szersze zmiany społeczne i kulturowe. Z danych wynika, że liczba Polaków identyfikujących się jako katolicy spadła z 88% w 2011 roku do 71% w 2021 roku.

Równocześnie coraz mniej uczniów uczestniczy w lekcjach religii, co jest szczególnie widoczne w większych miastach, takich jak Wrocław czy Częstochowa, które już wcześniej wzywały do ograniczenia finansowania katechezy z miejskich budżetów.

Spory prawne i wyzwania organizacyjne

Kościół zapowiada kroki prawne, twierdząc, że zmiana narusza obowiązujące przepisy. Wcześniejsze zmiany organizacyjne, takie jak możliwość łączenia klas religijnych z różnych grup wiekowych przy niskiej liczbie uczestników, również spotkały się z oporem i trafiły do Trybunału Konstytucyjnego.

Rząd pozostaje jednak stanowczy. Według Ministerstwa Edukacji zmniejszenie liczby lekcji religii pozwoli na bardziej efektywne zarządzanie zasobami w systemie oświaty i dostosowanie oferty edukacyjnej do rzeczywistych potrzeb uczniów.

Źródło: NFP
Foto: YouTube, istock/Grzegorz Zdziarski/ijeab/

Papież skierował przesłanie do nowego prezydenta Stanów Zjednoczonych. W dniu jego zaprzysiężenia Franciszek zapewnił Donalda Trumpa o swych modlitwach, aby Bóg obdarzył go „mądrością, siłą i ochroną w wypełnianiu jego zaszczytnych obowiązków”, a zarazem wspierał go w promowaniu pokoju i pojednania między narodami.

„Z okazji zaprzysiężenia Pana na czterdziestego siódmego prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki, składam Panu serdeczne pozdrowienia i zapewniam o moich modlitwach” – napisał do Ojciec Święty.

Powołując się na ideały Ameryki jako kraju „możliwości i gościnności dla wszystkich”, wyraził nadzieję, że pod przywództwem Donalda Trumpa „naród amerykański będzie prosperował i zawsze dążył do budowania bardziej sprawiedliwego społeczeństwa, w którym nie ma miejsca na nienawiść, dyskryminację czy wykluczenie”.

W przesłaniu na inaugurację prezydentury Donalda Trumpa Papież wspomniał też o licznych wyzwaniach, przed którymi stoi dziś ludzkość, w tym o pladze wojny. Z tego względu prosi Boga, aby kierował wysiłkami amerykańskiego przywódcy w promowaniu pokoju i pojednania między narodami.

Autor: Krzysztof Bronk – Watykan

Foto: YouTube