Profesor Uniwersytetu Chicagowskiego znalazł się wśród trzech ekonomistów, którym w poniedziałek przyznano Nagrodę Nobla w dziedzinie ekonomii. Badali oni instytucjonalne korzenie dobrobytu narodowego, analizując wyniki gospodarcze byłych kolonii europejskich. Daron Acemoglu i Simon Johnson z MIT oraz James Robinson z University of Chicago zostali nagrodzeni za swoje badania nad tym, jak różne instytucje w byłych koloniach kształtują dzisiejsze losy gospodarcze tych regionów.

Królewska Szwedzka Akademia Nauk przyznaje Nagrodę Nauk Ekonomicznych od 1969 roku. Wczorajsze ogłoszenie zwiększa łączną liczbę laureatów do 96. Nagroda, o wartości około 1,058 miliona dolarów, zostanie podzielona między laureatów.

Laureaci Nobla prześledzili, jak europejski kolonializm wywarł długotrwały wpływ na instytucje polityczne i gospodarcze byłych kolonii, co z kolei miało decydujący wpływ na ich rozwój lub stagnację.

Według ich badań, kolonie, w których osiedlała się duża liczba Europejczyków, tworzyły inkluzywne i demokratyczne instytucje, które sprzyjały gospodarczemu wzrostowi. Z kolei tam, gdzie osadników było mniej, powstawały autokratyczne, eksploatacyjne struktury władzy, które hamowały rozwój tych krajów.

Jak wyjaśnił Daron Acemoglu podczas konferencji prasowej w Sztokholmie, ich badania nie oceniają kolonializmu jako jednoznacznie dobrego czy złego, lecz pokazują, jak różne strategie kolonialne prowadziły do odmiennych trajektorii rozwoju instytucji politycznych i gospodarczych. Te różnice przetrwały wieki i nadal wpływają na współczesną gospodarkę narodów.

Demokratyczne versus autokratyczne rządy

Wyniki badań badaczy sugerują, że demokratyczne instytucje sprzyjają długoterminowemu rozwojowi, ale Acemoglu podkreśla, że demokracja sama w sobie nie jest gwarancją sukcesu. Wprowadzenie demokratycznych wyborów w głęboko podzielonych społeczeństwach może prowadzić do konfliktów, co zagraża stabilności.

Samo stworzenie instytucji demokratycznych nie wystarcza do zapewnienia powszechnego dobrobytu, a wiele demokracji zmaga się dziś z wyzwaniami, które podważają ich zdolność do realizacji tego celu.

Jednocześnie Chiny, działające w ramach autokratycznej struktury rządowej, stały się drugą co do wielkości gospodarką na świecie, wyciągając setki milionów ludzi z ubóstwa.

Daron Acemoglu przyznał, że autokracje mogą tymczasowo przyspieszyć wzrost gospodarczy, skupiając zasoby na wybranych sektorach, ale ten model rozwoju ma swoje ograniczenia. Podkreślił jednak, że choć demokracje nie zawsze osiągają swoje cele, to rządy autorytarne często nie potrafią długoterminowo zapewnić zrównoważonego wzrostu i dobrobytu.

Wyboista droga demokracji

Obecnie poparcie dla demokracji na całym świecie jest na historycznie niskim poziomie, co stanowi wyzwanie dla przyszłości tego ustroju. Demokracje przeżywają trudny okres, co wpływa na ich zdolność do realizacji obietnicy powszechnego dobrobytu i lepszego zarządzania. Kluczowe jest, aby odzyskały swoją pozycję jako systemy zapewniające sprawiedliwe i efektywne rządy, które służą interesom szerokich grup społecznych.

„Badaliśmy nierówności na świecie dzisiaj i w przeszłości, starając się zrozumieć ogromne nierówności między krajami zamożnymi, takimi jak Stany Zjednoczone, a krajami biednymi” — powiedział James A. Robinson z University of Chicago. „I myślę, że próba zrozumienia tych różnic, ich przyczyn i tego, co można z nimi zrobić, była przedmiotem naszych badań. I myślę, że to jest ważne dla wszystkich”.

Przyznanie tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii trzem badaczom, którzy skupili się na instytucjonalnych fundamentach dobrobytu, pokazuje, jak kluczowe dla rozwoju narodów są trwałe i inkluzywne instytucje. Badania Acemoglu, Johnsona i Robinsona dostarczają cennych wskazówek dla polityków i ekonomistów na całym świecie, jak kształtować przyszłość gospodarczą w oparciu o lekcje przeszłości.

Źródło: fox32, npr
Foto: University of Chicago, Nobel Prize

Erika Carr, samotna matka z Utah, która spędziła swoje ostatnie miesiące życia, gromadząc fundusze na przyszłość swoich dzieci i na pokrycie kosztów własnego pogrzebu, zmarła po długiej walce z chorobą nowotworową. Informację o jej śmierci przekazała w sobotę jej kuzynka, Angelique Rivera, za pośrednictwem mediów społecznościowych.

O niezwykłej determinacji Eriki Carr informowaliśmy 1 października.

„Erika była niezwykle silna i walczyła, ile mogła, dla dobra swoich dzieci. Była głęboko wdzięczna za wszystkie wyrazy wsparcia, miłości i modlitwy, które otrzymała od ludzi na całym świecie,” napisała Angelique Rivera w swoim pożegnalnym wpisie.

Historia 30-letniej Eriki wzruszyła wielu ludzi na całym świecie, gdy w zeszłym miesiącu matka z Utah zwróciła się o pomoc na platformie  GoFundMe, by zabezpieczyć przyszłość swoich dzieci, Jeremiaha i Aaliyah, oraz pokryć koszty własnego pogrzebu.

Carr trafiła na nagłówki mediów, gdy podzieliła się swoją walką z rakiem płuc w stadium terminalnym oraz zespołem Cushinga, rzadkim zaburzeniem hormonalnym, które dodatkowo pogarszało jej stan zdrowia.

W maju 2022 roku zdiagnozowano u niej raka  kiedy trafiła na pogotowie z bólem ramienia, który okazał się pierwszym objawem zaawansowanej choroby.

W obliczu nieuleczalnej choroby, we wrześniu Erika Carr podjęła decyzję o zakończeniu leczenia, gdy lekarze dawali jej zaledwie trzy miesiące życia.

W tym czasie postanowiła rozpocząć zbiórkę pieniędzy z nadzieją na uzbieranie 5000 dolarów na pokrycie kosztów pogrzebu. Jednak jej apel szybko zyskał ogromną popularność w internecie, a darowizny napływały z całego świata.

W ciągu kilku tygodni kampania  GoFundMe zebrała prawie 1,2 miliona dolarów, co znacznie przekroczyło początkowe oczekiwania Eriki Carr. Zebrane pieniądze mają teraz służyć jako zabezpieczenie dla jej dzieci.

W ostatniej aktualizacji na stronie zbiórki Erika napisała, że fundusze, które pozostaną po jej pogrzebie, zostaną przekazane na fundusz powierniczy, aby zapewnić wsparcie dla Jeremiaha i Aaliyah na przyszłość.

Śmierć Eriki Carr poruszyła serca wielu ludzi i pozostawiła po sobie niezwykłe dziedzictwo miłości i troski o przyszłość swoich dzieci.

Źródło: scrippsnews
Foto: GoFundMe

W poniedziałek, po ponad siedmiu latach od brutalnych zabójstw dwóch nastolatek w Delphi, w Indianie, rozpoczął się proces Richarda Allena, oskarżonego o tą zbrodnię. Wydarzenie budzi ogromne zainteresowanie, a wybór ławy przysięgłych jest pierwszym krokiem w tym długo oczekiwanym procesie.

Richard Allen, mieszkaniec centralnej Indiany, został oskarżony o zabójstwo 13-letniej Abigail Williams i 13-letniej Liberty German, których ciała znaleziono w lutym 2017 roku na leśnym szlaku w pobliżu Monon High Bridge. Sprawa ta przez lata pozostawała niewyjaśniona, a jej tajemniczość wstrząsnęła zarówno lokalną społecznością, jak i całym krajem.

W połowie września tego roku, specjalny sędzia oddalił wniosek obrony, która domagała się ponownego rozpatrzenia przez Sąd Apelacyjny Indiany dwóch kluczowych decyzji podjętych przed procesem.

Pierwsza z nich pozwala prokuraturze na przedstawienie 61 rzekomych zeznań Allena, złożonych podczas jego pobytu w więzieniu. Zeznania te, jak twierdzą prokuratorzy, mają charakter przyznania się do winy, choć obrona twierdzi, że Allen był poddany presji i cierpiał na problemy psychiczne w momencie ich składania. Druga decyzja sędziego zablokowała obronie możliwość wprowadzenia teorii o rytualnej ofierze związanej z pogańską religią nordycką, znaną jako Odynizm, którą zamierzali przedstawić ławie przysięgłych.

Obrona kwestionuje dowody

Zespół obrońców Richarda Allena stanowczo utrzymuje, że ich klient jest niewinny, twierdząc, że policja zatrzymała niewłaściwego człowieka. Obrona planowała wprowadzić teorię, zgodnie z którą morderstwa były wynikiem działania grupy osób powiązanych z Odynizmem. Teoria ta została jednak zablokowana przez sędziego, co zmusza obronę do szukania innych strategii na procesie.

Pomimo to obrońcy Allena nadal kwestionują ustalenia śledztwa, twierdząc, że prawdziwi sprawcy nie zostali jeszcze zatrzymani. W ramach przygotowań do procesu złożyli również wniosek o doprowadzenie ławy przysięgłych na miejsce, gdzie odkryto ciała nastolatek, co ich zdaniem mogłoby pomóc w ocenie okoliczności zbrodni.

Rzekome przyznanie się do winy

Prokuratura twierdzi, że Allen przyznał się do zabójstwa wielu osobom – od członków swojej rodziny, przez strażników więziennych, po psychologa więziennego. Jednak obrona argumentuje, że jego rzekome zeznania nie zostały złożone dobrowolnie.

Prawnicy Allena podkreślają, że ich klient był zmuszany do mówienia przez strażników więziennych i znajdował się w takim stanie psychicznym, który mógł wpłynąć na jego wypowiedzi.

Tragiczna śmierć Abigail i Liberty

Abigail Williams i Liberty German zostały zabite 13 lutego 2017 roku podczas spaceru po popularnym szlaku w Delphi, niedaleko mostu Monon High Bridge. Ich zaginięcie i późniejsze odkrycie ciał wstrząsnęło lokalną społecznością, a śledztwo przyciągnęło uwagę całego kraju.

Przez lata poszukiwań, władze nie były w stanie znaleźć sprawcy, aż do aresztowania Richarda Allena w październiku 2022 roku, o którym informowaliśmy tutaj.

Proces Richarda Allena

We wtorek prawdopodobnie kompletowanie ławy przysięgłych zostanie zakończone. Wygłoszenie oświadczeń wstępnych prokuratora i zespołu obrońców ma odbyć się w piątek.

Frances Gull, sędzina specjalna w tej sprawie, zakazała nagrywania wideo i audio z sali sądowej oraz zakazała używania urządzeń elektronicznych. Proces ma potrwać do 15 listopada.

Źródło: nbc
Foto: YouTube