Kultura

Rzym: Caravaggio na wyciągnięcie ręki

Opublikowano

10 miesięcy temu

dnia

29 września 2024

Autor:

bwyderka

Rzym kojarzy się cudzoziemcom przede wszystkim z zabytkami starożytnej czy też sakralnej architektury, słynnymi na całym świecie miejscami. Jak mówią jednak sami Rzymianie – dosłownie w każdym miejscu Wiecznego Miasta możemy zetknąć się z bezcennymi skarbami kultury oraz sztuki, skrytymi często w wydawałoby się zwyczajnych miejscach. Tak jest chociażby z Caravaggiem, którego 453. rocznicę urodzin obchodzimy w niedzielę 29 września, i jego najsłynniejszymi dziełami.

Przepiękny plac Piazza Navona, wyjątkowy, zachowany od starożytności Panteon – to oczywiście miejsca obowiązkowe do odwiedzenia dla każdego turysty w Rzymie. Idąc od jednego tego miejsca do drugiego warto pamiętać, że przemierzamy okolice, które kilka wieków wcześniej od 1594 do 1606 roku przemierzał Caravaggio, kiedy przebywał w Rzymie i tworzył tu swoje wspaniałe dzieła. Widział te same ściany, wdawał się tam w uliczne burdy, obserwował ludzi, poszukując modeli do swych obrazów, tworzył i mieszkał.

„Madonna Pielgrzymów” u Świętego Augustyna

Odkrywanie śladów Caravaggia, który zrewolucjonizował malarstwo europejskie, wprowadzając do niego grę światła i cienia, można zacząć od okolic Piazza Navona, na którym artysta bywał zapewne codziennie i odwiedzenia kościoła św. Augustyna. Kościół znajduje się niedaleko gmachu Senatu przy Piazza di sant’Agostino. Pod koniec sierpnia 2024 roku świątynię odwiedził papież Franciszek, modląc się tam przy relikwiach Świętej Moniki, matki doktora Kościoła.

Papież modlił się wtedy jeszcze w innym miejscu w tym kościele – przed obrazem „Madonna pielgrzymów” (Madonna dei Pellegrini), jednym z najbardziej znanych arcydzieł Caravaggia, datowanym na lata 1604-1606. Znajduje się on w kaplicy Cavalettich, w lewej nawie kościoła. Warto do specjalnej puszki umieszczonej przy kaplicy wrzucić monetę 1 euro, by obraz został oświetlony. To dopiero pozwoli dostrzec wspaniałą grę światła i cienia na obrazie.

Sam obraz Madonny Pielgrzymów wywołał zresztą niemały skandal, kiedy został wywieszony w bocznej nawie kościoła św. Augustyna. Przedstawia Madonnę z dużym już Dzieciątkiem na rękach, stojącą ze skrzyżowanymi nogami – co współcześni uznali za nazbyt frywolny gest. Przed nią klęczą pielgrzymi – notable, którzy zamówili obraz, ale przedstawieni w brudnych ubraniach biedaków, z kijami w dłoniach, boso, z brudnymi piętami. W dodatku w postaci Madonny współcześni odnajdywali twarz znanej w Rzymie kurtyzany Leny.

Caravaggio był malarzem realistą, obserwował pielgrzymów licznie przybywających do Rzymu w roku jubileuszu A.D. 1600 i widział, jak wyglądają, w jakich strojach przybywają. W dodatku był awanturnikiem i w pewnym sensie człowiekiem ulicy. Na pobliskim Piazza Navona, gdzie zapewne widywał Lenę, wdawał się też w awantury uliczne. Odwiedzał też pobliski szpital dla ubogich, by obserwować anatomię ludzką.

Madonna Pielgrzymów

Mecenat kardynała Del Monte

Dwunastoletni pobyt Caravaggia w Rzymie koncentrował się w okolicy, w której położony jest kościół św. Augustyna. Nieopodal, przy ulicy Rinascimento, również w pobliżu Piazza Navona znajduje się pałac Medyceuszy, w którym mieści się obecnie siedziba Senatu. W czasie, kiedy Caravaggio przebywał w Rzymie, pałac był wynajmowany przez kardynała Del Monte, miłośnika sztuki. Ten doceniając nowatorstwo malarstwa Caravaggia zaprosił artystę, by tworzył na jego dworze. Caravaggio przez dwa lata – do 1601 roku – mieszkał w pałacu, gdzie kształcił się również w dziedzinie muzyki.

I właśnie za przyczyną kardynała Del Monte namalował swoje kolejne wielkie arcydzieła, które można podziwiać w położonym nieopodal kościele San Luigi dei Francesi, położonym zaledwie 100 metrów od Senatu. Caravaggio za poparciem kardynała Del Monte otrzymał zadanie dokończenia malowania znajdującej się w lewej nawie kaplicy Contarelli przed jubileuszem 1600 roku. To tam umieścił cykl swoich słynnych dzieł dotyczących Świętego Mateusza. Warto więc tam wstąpić, by podziwiać obrazy: „Św. Mateusz z aniołem”, „Powołanie św. Mateusza” oraz „Męczeństwo św. Mateusza”.

Św. Mateusz i Anioł

Adres znaleziony dzięki sądowej rozprawie

Inne dzieła Caravaggia można podziwiać w miejscach oddalonych nieco dalej od rejonu Piazza Navona i Senatu. „Nawrócenie Świętego Pawła” czy „Męczeństwo Świętego Piotra” Caravaggia znajdziemy w położonym przy Piazza del Popolo 12 kościele Santa Maria del Popolo. Inne słynne dzieła artysty, choćby „Chłopiec z koszem owoców” można oglądać w Galerii Borghese. Jeszcze inne znajdziemy w Galerii Barberini czy Muzeach Watykańskich, a także w innych galeriach.

Wróćmy jednak do okolic Piazza Navona i miejsc, które Caravaggio przemierzał codziennie. W położonym pół kilometra od kościoła wąskim zaułku przy Vicolo del Divino Amore pod numerem 21, na 1. piętrze Caravaggio mieszkał w latach 1604-1605. Dziś to miejsce jest ciągiem niskich kamieniczek połączonych ze sobą. Miejsce, w którym mieszkał artysta oznaczone jest tablicą.

Skąd wiadomo, ze to na pewno adres, pod którym mieszkał Caravaggio? Z akt sadowych. Artysta, który często wdawał się w bójki i wielokrotnie był notowany przez policję po jednej z awantur uciekł z Rzymu, nie płacąc czynszu za wynajem mieszkania. Właścicielka zgłosiła to na policję, odbyła się też sprawa sądowa, podczas której kobieta dokładnie podała adres i okres, w jakim malarz przebywał w tym mieszkaniu. W archiwach rzymskich odnaleziono te dokumenty.

Dom Caravaggia na Vincolo del Divino Amore

Dotknąć drzwi Caravaggia

Idąc dosłownie 30 metrów dalej uliczką Nicolo del Divino Amore można dostrzec wejście do jednego z mieszkań, którego kamienne odrzwia przypominają dokładnie obramowanie drzwi, w których stoi Madonna na obrazie „Madonna dei Pellegrini”. Być może to właśnie w tych drzwiach stała modelka pozując do słynnego obrazu Caravaggia.

Taki jest Rzym, w którym nie tylko ślady Caravaggia, ale i wiele innych niezwykłych i przepięknych można nie tylko oglądać, ale i dotykać.

Family News Service

Foto: wikimedia, W. Rogacin

Powiązane tematy:Caravaggio papież Franciszek rzym

Nastepne

Ostatnie pokazy “Rigoletta” w Lyric Opera of Chicago: 1 i 6 października

Nie przegap

Niesamowity film “Powołany 2” jeszcze w ten weekend w Chicago

News Chicago

Nowe życie starych arcydzieł: Galerię europejskiego wzornictwa ponownie otwarto w Art Institute of Chicago

Opublikowano

4 dni temu

dnia

11 lipca 2025

Autor:

bwyderka

Po ponad półrocznym remoncie, galerie europejskiego wzornictwa z XVII, XVIII i XIX wieku w Art Institute of Chicago znów otwierają się dla publiczności. Od piątku zwiedzający będą mogli zobaczyć o 40% więcej dzieł sztuki – w zupełnie nowej aranżacji, która łączy nowoczesny minimalizm z bogactwem historycznych form.

310 dzieł, w tym ponad 80 nigdy wcześniej niepokazywanych

W odnowionych przestrzeniach zaprezentowano 310 obiektów, w tym ponad 80 eksponowanych po raz pierwszy. Wśród nich znajdują się:

niemiecka rokokowa misa do ponczu z końca XVIII wieku, prezentowana niegdyś na Wystawie Kolumbijskiej w Chicago w 1893 roku,
angielski neogotycki kredens,
para chińskich porcelanowych waz z czerwonej glazury, oprawionych w paryski złocony brąz.

To prawdziwa uczta dla miłośników sztuki dekoracyjnej – od porcelany, przez meble, po kunsztowne detale z kości słoniowej, hebanu, srebra i lakierowanego drewna.

Nowa przestrzeń, nowe podejście

Odświeżona przestrzeń na drugim piętrze, o powierzchni 4500 stóp kwadratowych, została całkowicie przeprojektowana. Zamiast czterech mniejszych sal, powstały dwie:

długa, główna galeria – przypominająca otwarty korytarz, w którym jednym spojrzeniem można objąć całą różnorodność epok i technik,
kameralna sala boczna – poświęcona w całości ceramice, z dwoma spektakularnymi, 4,2-metrowymi gablotami.

Minimalizm i ponadczasowość

Projekt przygotowany przez hiszpańską firmę Barozzi Veiga, to pierwsza przebudowa galerii realizowana w ramach kompleksowego planu architektonicznego muzeum, zainicjowanego w 2019 roku. Choć instytucja nie ujawnia kosztów projektu, efekty są wyraźne: nowoczesne, ascetyczne wnętrza kontrastują z barokowym przepychem i neoklasycznym dostojeństwem eksponatów.

Nowością są wolnostojące gabloty, które umożliwiają oglądanie obiektów z każdej strony. Taki układ nie tylko podnosi komfort zwiedzania, ale także pozwala na regularną rotację eksponatów – mniej więcej co pół roku.

Dzban i misa, około 1745 roku. Manufaktura Porcelany Capodimonte. Model Giuseppe Gricci.

Silna kolekcja i lokalne wsparcie

Galerie te są częścią większej narracji wystawienniczej, która w Art Institute rozpoczyna się od średniowiecza i renesansu, a kończy na sztuce dekoracyjnej z lat 1900–1945. XVIII-wieczne rokoko i neoklasycyzm są najmocniejszymi punktami zbiorów – w dużej mierze dzięki hojnym darczyńcom z Chicago.

Galerie noszą imię Eloise W. Martin, chicagowskiej kolekcjonerki i dobrodziejki muzeum, która nie tylko sfinansowała ich powstanie, ale również wspierała rozwój zbiorów.

Nowa odsłona galerii europejskiego wzornictwa to nie tylko więcej sztuki, ale też świeże spojrzenie na to, jak można ją prezentować. Dla miłośników piękna, designu i historii – to obowiązkowy punkt na mapie kulturalnej Chicago.

Źródło: WBEZ
Foto: Art Institute

Czytaj dalej

News Chicago

Teatr Northbrook zaprasza najmłodszych widzów na magiczny spacer z wyobraźnią i muzyką

Opublikowano

4 dni temu

dnia

11 lipca 2025

Autor:

bwyderka

Już tego lata Northbrook Park District i Teatr dla Młodej Widowni zapraszają najmłodsze dzieci i ich opiekunów na wyjątkowe wydarzenie plenerowe, które łączy sztukę, muzykę i przyrodę w inspirującą całość. Nowa interaktywna produkcja „Klub Wędrówek Maluchów: Wyobraźnia w Naturze” to teatralna przygoda dla dzieci w wieku od 2 do 5 lat, rozgrywająca się na łonie natury.

Spacer, który staje się teatrem

Spektakl to interaktywny spacer teatralny, który poprowadzi uczestników wzdłuż malowniczego Szlaku Czasu w Techny Prairie Park and Fields. W rolę przewodników wcielą się dwie urocze postacie – Królik Przewodnik i Szczur Przewodnik – którzy zabiorą dzieci i ich opiekunów w pełną wyobraźni wędrówkę.

Po drodze spotkają barwną grupę przyjaznych, „muzykalnych” zwierząt: Kaczkę, Żabę, Wiewiórkę i Skunksa, które zagrają na żywo na takich instrumentach jak ukulele, gitara, tamburyn, flet czy dzwonki. Dzieci będą aktywnie uczestniczyć w teatralnych zabawach, muzycznych grach i działaniach plastycznych inspirowanych otaczającą je naturą.

Dzieci jako współtwórcy

Za reżyserię odpowiada Ashley Laverty, doświadczona twórczyni spektakli dla najmłodszych i założycielka nagradzanej grupy Kerfuffle, specjalizującej się w teatrze dla dzieci. Inspiracją dla produkcji były samotne spacery reżyserki w czasie pandemii, a same postacie i elementy fabularne powstały we współpracy z dziećmi – poprzez improwizacje i zabawy teatralne.

Dla kogo?

Spektakl został stworzony z myślą o dzieciach w wieku 2–5 lat, które najlepiej reagują na interaktywne formy sztuki – i oczywiście z myślą o ich opiekunach. Trasa spaceru wynosi od 500 do 1600 stóp, a wydarzenie odbywa się w całości całkowicie na świeżym powietrzu. Zaleca się zaopatrzenie wygodne buty otraz otwarcie na wspólne odkrywanie przyrody.

Informacje praktyczne

Termin: 12 lipca – 2 sierpnia 2025 (rano, w wybrane dni)
Miejsce: Techny Prairie Park and Fields, 1700 Techny Road, Northbrook
Bilety: 17 USD za osobę
Rezerwacje: nbparks.org lub telefonicznie pod numerem (847) 291-2993

O Northbrook Park District:

Działający od 1927 roku Northbrook Park District wspiera rozwój społeczności lokalnej poprzez tworzenie dostępnych, zrównoważonych i inspirujących przestrzeni oraz programów rekreacyjnych i kulturalnych dla wszystkich grup wiekowych.

Źródło: dailyherald
Foto: Northbrook Park District

Czytaj dalej

News Chicago

Paul McCartney powraca na scenę! Legenda The Beatles zagra dwukrotnie w Chicago podczas jesiennej trasy „Got Back” 2025

Opublikowano

4 dni temu

dnia

10 lipca 2025

Autor:

bwyderka

Paul McCartney, 83-letnia ikona światowej muzyki, były lider The Beatles i frontman zespołu Wings, ogłosił powrót na scenę. Jesienią 2025 roku ruszy w kolejną odsłonę trasy koncertowej „Got Back”, która zakończy się dwoma wyjątkowymi koncertami w United Center w Chicago, zaplanowanymi na 24 i 25 listopada.

Trasa pełna muzycznej historii

Paul McCartney po raz pierwszy wystartował z trasą „Got Back” w 2022 roku, prezentując 16 wyprzedanych koncertów w całych Stanach Zjednoczonych. Jej kontynuacja w 2025 roku to 19 dat w największych miastach Ameryki Północnej, które ponownie zgromadzą fanów wszystkich pokoleń.

Nowa trasa rozpocznie się 29 września w Palm Desert (Kalifornia), a zakończy 25 listopada w Chicago, oferując publiczności niepowtarzalną podróż przez 60 lat historii muzyki.

Bilety – co warto wiedzieć

Przedsprzedaż biletów rusza 15 lipca o godz. 10:00 czasu lokalnego.
Sprzedaż otwarta dla wszystkich rozpocznie się 18 lipca.
Bilety będą dostępne za pośrednictwem oficjalnych kanałów sprzedaży.

Wieczór z legendą rocka

Organizatorzy obiecują wyjątkowe doświadczenie koncertowe: „Koncerty Paula ożywiają najbardziej ukochany katalog muzyczny wszech czasów. Od Hey Jude, przez Band on the Run, aż po Let It Be – to coś więcej niż koncert. To hołd dla dziesiątek piosenek, które stały się ścieżką dźwiękową naszego życia.”

Podczas każdego wieczoru McCartney prezentuje hity zarówno z czasów The Beatles, jak i swojej solowej kariery oraz działalności z zespołem Wings. To kilkugodzinne widowisko, które porusza, bawi i inspiruje.

Trasa „Got Back 2025” – pełna lista koncertów

29 września – Palm Desert, CA – Acrisure Arena
4 października – Las Vegas, NV – Allegiant Stadium
7 października – Albuquerque, NM – Isleta Amphitheater
11 października – Denver, CO – Coors Field
14 października – Des Moines, IA – Casey’s Center
17 października – Minneapolis, MN – U.S. Bank Stadium
22 października – Tulsa, OK – BOK Center
29 października – Nowy Orlean, LA – Smoothie King Center
2–3 listopada – Atlanta, GA – State Farm Arena
6 listopada – Nashville, TN – The Pinnacle
8 listopada – Columbus, OH – Nationwide Arena
11 listopada – Pittsburgh, PA – PPG Paints Arena
14 listopada – Buffalo, NY – KeyBank Center
17–18 listopada – Montreal, QC – Bell Centre
21 listopada – Hamilton, ON – TD Coliseum
24–25 listopada – Chicago, IL – United Center

Paul McCartney – ponadczasowa legenda

Paul McCartney to nie tylko członek The Beatles, ale także kompozytor, multiinstrumentalista i zdobywca niezliczonych nagród, w tym 18 statuetek Grammy. Pomimo wieku, wciąż zachwyca energią sceniczną i emocjonalnym zaangażowaniem, które przyciąga rzesze fanów – zarówno tych, którzy dorastali z jego muzyką, jak i nowych pokoleń odkrywających klasyki rocka.