Waszyngton znów znalazł się w impasie. Pomimo poniedziałkowych rozmów przywódcy Kongresu i Prezydent Donald Trump nie osiągnęli porozumienia w sprawie tymczasowej ustawy budżetowej, która miała zapobiec zamknięciu rządu o północy 1 października.

Spotkanie w Białym Domu bez przełomu

W poniedziałek w Białym Domu spotkali się spiker Izby Reprezentantów Mike Johnson (R–Luizjana), lider mniejszości w Izbie Hakeem Jeffries (D–Nowy Jork), lider większości w Senacie John Thune (R–Dakota Południowa) oraz lider mniejszości Chuck Schumer (D–Nowy Jork). Rozmowy zakończyły się fiaskiem, a główną osią sporu pozostają wydatki na opiekę zdrowotną.

“Mamy bardzo duże różnice zdań w tej kwestii” – przyznał Schumer. “Prezydent może uniknąć zamknięcia rządu, ale rozmowy wciąż są bardzo trudne.”

Jeffries był jeszcze bardziej stanowczy, mówiąc: “Demokraci walczą o ochronę opieki zdrowotnej Amerykanów i nie poprzemy stronniczego, republikańskiego projektu ustawy, który niszczy system opieki zdrowotnej.”

Republikanie: najpierw budżet, potem reformy

Republikanie podkreślają, że proponowana siedmiotygodniowa rezolucja ma wyłącznie utrzymać obecny poziom wydatków, by dać Kongresowi czas na wypracowanie 12 ustaw budżetowych potrzebnych do finansowania rządu w przyszłym roku.

Wiceprezydent J.D. Vance skrytykował strategię Demokratów:

“To absurdalne wykorzystywać spór o reformę zdrowia jako narzędzie nacisku. Jesteśmy gotowi rozmawiać o tych problemach, ale nie kosztem paraliżu państwa. Rządu się nie zamyka.”

Demokraci: to kryzys zdrowotny

Schumer ostrzegł, że brak dodatkowych funduszy doprowadzi do dramatycznych konsekwencji: zamykania szpitali na terenach wiejskich, cięć w Medicaid i wzrostu składek na ubezpieczenia. Demokraci żądają także przedłużenia ulg podatkowych na zakup polis zdrowotnych w ramach Obamacare, które wygasają z końcem roku. Skorzystało z nich dotąd około 20 milionów Amerykanów.

Rezolucja zablokowana w Senacie

19 września Izba Reprezentantów uchwaliła tzw. „czystą” rezolucję ciągłą – ustawę, która po prostu przedłuża obecne finansowanie. Dokument przepadł jednak w Senacie stosunkiem głosów 44 do 48. Przeciwko zagłosowała cała opozycja wraz z Senatorką Lisą Murkowski (R–Alaska). Ośmiu republikańskich senatorów nie wzięło udziału w głosowaniu.

“To prosta uchwała, która pozwoli nam spokojnie uchwalać budżet w normalnym trybie” – przekonywał lider większości John Thune. “Demokraci sztucznie blokują proces.”

Pat od 1997 roku

Kongres nie przyjął kompletu 12 ustaw budżetowych w terminie od 1997 roku. Zazwyczaj posłowie i senatorowie ratują się serią krótkoterminowych rezolucji i wielkim pakietem zbiorczym pod koniec roku. Tym razem jednak nawet pierwszy krok – tymczasowe finansowanie – utknął w martwym punkcie.

Źródło: The Epoch Times
Foto: The White House, YouTube

W poniedziałek Prezydent Donald Trump i Premier Izraela Benjamin Netanjahu ogłosili w Białym Domu, że osiągnęli porozumienie w sprawie amerykańskiego 20-punktowego planu pokojowego dla Strefy Gazy. Dokument, przedstawiony tydzień wcześniej przywódcom arabskim podczas Zgromadzenia Ogólnego ONZ w Nowym Jorku, ma być – jak określił Trump – „przełomem w dążeniu do pokoju na Bliskim Wschodzie”. Co na to Hamas?

Choć Izrael zaakceptował propozycję, jej realizacja zależy teraz od stanowiska Hamasu, który wciąż przetrzymuje zakładników porwanych podczas ataku z 7 października 2023 r. Donald Trump dał organizacji 72 godziny na ich uwolnienie, podkreślając, że od tego kroku zależy przyszłość całego procesu.

„To może być jeden z najwspanialszych dni w historii cywilizacji” — powiedział Trump.

Warunki porozumienia

Zgodnie z uzgodnieniami:

• Izrael wycofa się ze Strefy Gazy i zawiesi wszystkie operacje wojskowe.
• Uwolnionych zostanie 250 więźniów odsiadujących dożywocie oraz 1 700 mieszkańców Gazy zatrzymanych po ataku Hamasu.
• Izrael zobowiązuje się nie okupować ani nie anektować Gazy.
• Po reformach instytucjonalnych Autonomia Palestyńska otrzyma możliwość przygotowania warunków do samostanowienia i ewentualnej państwowości Palestyny.

Plan zakłada też demilitaryzację i deradykalizację Gazy, całkowite zniszczenie infrastruktury Hamasu oraz stworzenie warunków do odbudowy regionu przy wsparciu międzynarodowym.

Nowy organ: Rada Pokoju

Białym Dom ogłosił powołanie Rady Pokoju, której przewodniczącym zostanie Prezydent Trump. Organ będzie nadzorował odbudowę Gazy i zarządzał tymczasowym technokratycznym komitetem palestyńskim, odpowiedzialnym za podstawowe usługi publiczne.

W skład Rady mają wejść m.in. byli światowi przywódcy, w tym były premier Wielkiej Brytanii Tony Blair, zaangażowany w planowanie powojennej odbudowy.

Równolegle powstaną Międzynarodowe Siły Stabilizacyjne, które zajmą się bezpieczeństwem wewnętrznym i szkoleniem nowych palestyńskich służb porządkowych.

Reakcje międzynarodowe

Plan został oficjalnie poparty przez przywódców m.in. Egiptu, Arabii Saudyjskiej, Jordanii, Kataru, Turcji, Pakistanu, Indonezji i Zjednoczonych Emiratów Arabskich. W wydanym wspólnym oświadczeniu uznali propozycję za „kompleksową drogę do pokoju”, podkreślając, że gwarantuje ona zakończenie wojny, odbudowę Gazy oraz sprzeciw wobec aneksji Zachodniego Brzegu.

Wyzwania i ryzyka

Kluczowym pytaniem pozostaje, czy Hamas zaakceptuje warunki. Benjamin Netanjahu ostrzegł, że odrzucenie planu oznaczać będzie kontynuację działań wojskowych, a Donald Trump zapewnił, że przy takim scenariuszu Izrael będzie miał pełne wsparcie USA.

Źródło: The Epoch Times
Foto: YouTube, The White House

Były Minister Sprawiedliwości i Prokurator Generalny RP, Zbigniew Ziobro, został w poniedziałek siłą wyprowadzony przez policję z samolotu na Lotnisku Chopina w Warszawie i doprowadzony przed sejmową komisję śledczą ds. Pegasusa. To efekt decyzji sądu, który wcześniej nakazał jego zatrzymanie po serii nieusprawiedliwionych nieobecności.

Komisja od ponad roku próbowała bezskutecznie przesłuchać Zbigniewa Ziobrę w sprawie wykorzystania oprogramowania szpiegowskiego Pegasus przez rząd Prawa i Sprawiedliwości. Były minister tłumaczył swoją odmowę względami zdrowotnymi – przechodzi leczenie onkologiczne – oraz twierdził, że sama komisja została powołana nielegalnie.

Burzliwe przesłuchanie

Podczas trwającego blisko osiem godzin wystąpienia Ziobro potwierdził, że odegrał kluczową rolę w zakupie Pegasusa w 2017 r. — i nie tylko nie wyparł się tej decyzji, ale nazwał ją powodem do dumy.

„Cieszę się, że to zrobiłem i zrobiłbym to ponownie” — mówił, argumentując, że państwo musi dysponować narzędziami do przełamywania zabezpieczeń telefonów „przestępców i terrorystów”.

Ziobro wskazywał m.in. na śledztwo dotyczące Sławomira Nowaka, byłego ministra w rządzie Donalda Tuska, oskarżonego o korupcję.

Zarzuty wobec PiS

Obecny rząd twierdzi jednak, że Pegasus był wykorzystywany do inwigilowania przeciwników politycznych. Z rządowego raportu wynika, że w latach 2017–2022 narzędzie to mogło zostać użyte wobec blisko 600 osób – w tym polityków opozycji, prawników i dziennikarzy.

Prokuratura uznaje sam zakup oprogramowania za nielegalny. Już wcześniej w tej sprawie oskarżono Michała Wosia, byłego wiceministra w resorcie Ziobry.

Przyznanie się Ziobry do roli w zakupie Pegasusa zostanie wykorzystane do przygotowania wniosku do prokuratury o zbadanie, czy były minister popełnił przestępstwo.

Spór o legalność komisji

Zbigniew Ziobro powoływał się przed komisją na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, który uznał jej działalność za niezgodną z prawem. Obecna koalicja rządząca nie uznaje jednak legitymacji TK, argumentując, że zasiadają w nim sędziowie powołani w sposób sprzeczny z konstytucją za czasów PiS.

Pegasus – narzędzie kontrowersji

Pegasus, stworzony przez izraelską firmę NSO Group, umożliwia zdalne przejęcie kontroli nad smartfonami – łącznie z odczytem wiadomości, podsłuchem rozmów czy dostępem do aparatu. Organizacje praw człowieka od lat alarmują, że program bywa używany przez rządy autorytarne do zwalczania opozycji i ograniczania wolności obywatelskich.

Źródło: NFP
Foto: YouTube