News Chicago
Triduum Paschalne: Czy chrześcijanie w pierwszych wiekach tak samo obchodzili dni poprzedzające Wielkanoc?
Jak obchody Triduum Paschalnego w pierwszych wiekach rodzącego się Kościoła, wpłynęły na kształt współczesnych celebracji liturgicznych Wielkiego Czwartku, Wielkiego Piątku i Wigilii Paschalnej wyjaśnia o. prof. Bazyli Degórski OSPPE, patrolog Papieskiego Uniwersytetu św. Tomasza z Akwinu i Instytutu Duchowości „Teresianum” w Rzymie.
Szczytem całego Wielkiego Tygodnia jest Wigilia Paschalna. Wyrasta ona ze święta Paschy żydowskiej.
„Pierwsi chrześcijanie, którzy prawie wszyscy byli pochodzenia lub kultury żydowskiej, nie oderwali się od swoich korzeni, ale nadal obchodzili Paschę, nadając jej jednak nowe, Chrystusowe znaczenie” – twierdzi o. prof. Bazyli Degórski OSPPE.
Dla pierwszych chrześcijan termin „pascha” odnosił się realnie do śmierci i zmartwychwstania Jezusa.
„Był zastrzeżony dla Wigilii Wielkanocy i Dnia Wielkanocnego” – wyjaśnia w rozmowie z Family News Service o. prof. Degórski – „Jak w tym fragmencie Augustyna: “jest to nasze doroczne święto i nasza Pascha, nie symboliczna jak dla starożytnych poprzez zabicie baranka, ale urzeczywistniona jak dla nowych ludzi w ofierze, którą jest Zbawiciel. Tak, Chrystus, nasza Pascha, został złożony w ofierze, a stare rzeczy przeminęły, a oto stały się nowe””.
Pascha chrześcijańska bardzo wcześnie w historii była poprzedzana wcześniejszym przygotowaniem.
„Na Wigilię Paschalną wierni przychodzili przygotowani postem. Czas trwania i forma takiego postu mogły być różne w zależności od konkretnego regionu” – wyjaśnia o. Degórski. Jest to zwyczaj nawiązujący do słów Jezusa: „Przyjdą dni, kiedy oblubieniec zostanie im zabrany: wtedy w tym dniu będą pościć” (Mk 2,20).

Ojciec profesor podkreśla, ze dni bezpośrednio poprzedzające Paschę z czasem stały się bardzo ważne dla chrześcijan.
„Pragnienie bliższego prześledzenia wydarzeń Męki Pańskiej sprzyjało rozszerzeniu celebracji liturgicznej na kilka dni, czyli na Triduum Paschalne: Wielki Piątek (krzyż), Wielką Sobotę (spoczynek Jezusa w grobie) z nocnym czuwaniem aż do Niedzieli Wielkanocnej” – mówi o. Degórski.
Zauważa, że ślad Triduum Paschalnego znajduje się już w pismach Orygenesa († 253): „Pierwszym dniem jest dla nas dzień męki Zbawiciela, drugim dzień, w którym zstąpił do piekieł, trzecim zaś dzień zmartwychwstania”.

Tradycje pierwszego Kościoła z Jerozolimy ukształtowały sposób celebracji, który znamy i obchodzimy po dziś dzień.
„Szczegółowe informacje o liturgii Wielkiego Tygodnia docierają do nas z dziennika – sporządzonego między 381 a 384 r. – przez pątniczkę Egerię (Eterię), która przybyła do Palestyny z Zachodu” – wyjaśnia o. prof. Degórski.
“Opisała ona uroczystości wielkanocne, a szczególnie liturgię „Wielkiego Tygodnia”, po tym, jak cesarz Konstantyn odkrył miejsca ukrzyżowania i pochówku Jezusa. „Konstantyn wybudował nad nimi bazylikę Grobu Pańskiego (Anastasis). Świątynia ta zawierała Martyrium (miejsce ukrzyżowania), Anastasis (Grób Pański), atrium i baptysterium” – opisuje paulin.
„To właśnie z Jerozolimy wywodzi się procesja palmowa w niedzielę poprzedzającą Wielkanoc” – twierdzi ojciec profesor. Lud wraz z biskupem zbierał się na Górze Oliwnej, a następnie po przeczytaniu Ewangelii opisującej wjazd Jezusa do Jerozolimy wszyscy procesyjnie wchodzili do miasta, śpiewając hymny i psalmy.

Jak podkreśla o. Degórski wszystkie uroczystości były przeniknięte rozważaniem męki Pańskiej aż do Wielkiej Soboty.
„Wielki Czwartek był sprawowany na pamiątkę ustanowienia Eucharystii, ale obejmował także pojednanie penitentów i konsekrację olejów świętych” – wyjaśnia. Dodaje, że około VI w. wprowadzono po Mszy św. „obmycie nóg” dwunastu ubogim, którego za przykładem Chrystusa dokonywał biskup.
„Wielki Piątek obejmował nabożeństwo z czytaniami, hymnami i modlitwami” – mówi o. prof. Degórski.
„W Jerozolimie w centrum tego dnia umieszczano ucałowanie relikwii Krzyża Świętego. Obrzęd ten szybko przedostał się do licznych Kościołów Wschodu i Zachodu. Wielki Piątek kończył się komunią świętą (bez sprawowania jednak mszy świętej). Wielka Sobota była zawsze, także na Wschodzie, dniem całkowicie aliturgicznym, a więc bez sprawowania Eucharystii. Dopiero po zachodzie słońca rozpoczynało się wielkie czuwanie wielkanocne” – wyjaśnia patrolog.

Triduum Paschalne jest szczytem roku liturgicznego w Kościele katolickim. Trwa od wieczora Wielkiego Czwartku do nieszporów Wielkiej Niedzieli. Choć chronologicznie są to trzy dni, liturgicznie są jednym dniem, który odsłania przed wiernymi jedność misterium paschalnego Chrystusa: Jego męki, śmierci i zmartwychwstania.
Celebracja Triduum kończy okres Wielkiego Postu, a najważniejszym jej punktem jest liturgia Wigilii Paschalnej o Zmartwychwstaniu Pańskim. Liturgiczne celebracje, które odbywają się w czasie Triduum to: Msza Wieczerzy Pańskiej, Wielki Piątek Męki Pańskiej oraz Msza św. Wigilii Paschalnej o Zmartwychwstaniu Pańskim.
Family News Service
Foto: Family News Service
Kościół
Rozpoczął się Adwent 2025 – czas oczekiwania, nadziei i duchowego przygotowania
30 listopada przypadła pierwsza niedziela Adwentu. W tym roku okres oczekiwania na Boże Narodzenie trwa niespełna cztery tygodnie, co – jak zauważają duchowni – może sprawić, że wierni zostaną „zaskoczeni” przez święta, jeśli wcześniej nie wejdą głębiej w duchowy wymiar tego czasu. O jego znaczeniu mówi Jezuita, Ojciec Paweł Kosiński.
Kościół, chcąc pomóc wiernym przygotować się na radość wcielenia Chrystusa, oferuje symbole, pieśni i tradycje, które mają prowadzić przez Adwent jako czas nadziei, skupienia i refleksji. Papież Franciszek określił go kiedyś jako drogę ku „horyzontowi nadziei”.
Pieśni adwentowe – muzyka oczekiwania
Jednym z najważniejszych sposobów duchowego przygotowania są pieśni liturgiczne, które łączą w sobie pragnienie przyjścia Zbawiciela oraz świadomość ludzkiej słabości.
Ciekawym przykładem jest hiszpańska kolęda „Alepun”, której rytm przywodzi na myśl stukot kopyt osiołka niosącego ciężarną Maryję do Betlejem. Łączy ona elementy ciemności z nadzieją, co jest charakterystyczne dla duchowego klimatu Adwentu.
Symbolika przestrzeni kościoła
Adwent bywa określany jako „mały Wielki Post”, choć pozostaje czasem radosnego oczekiwania. Stąd liturgiczna symbolika:
- fiolet i róż – barwy pokuty, ale także radości (niedziela Gaudete),
- brak kwiatów na ołtarzu i ograniczona muzyka – podkreślenie prostoty i ciszy,
- nieodmawianie „Gloria” – aby zabrzmiało ono uroczyście dopiero w noc Narodzenia Pańskiego.
Warto zauważyć, że fiolet używany w Adwencie ma odcień z nutą błękitu, co symbolicznie ukazuje Maryjny charakter tego okresu. Pełniejsze ozdoby pojawiają się dopiero 8 grudnia w uroczystość Niepokalanego Poczęcia, a kwiaty – w trzecią niedzielę Adwentu (Gaudete) jako zapowiedź nadchodzącej radości.

Roraty w Katedrze Ś. Wita w Pradze
Święci obecni w czasie Adwentu
Liturgia tego okresu przewiduje niewiele wspomnień świętych – jedynie pięć na przestrzeni czterech tygodni, aby nie odwracać uwagi od oczekiwania na przyjście Chrystusa. Wśród nich wyróżniają się:
- św. Mikołaj (6 grudnia) – biskup znany z hojności, prekursor tradycji obdarowywania,
- św. Łucja (13 grudnia) – symbol światła, która niosła pomoc uwięzionym, nosząc świece na głowie.
Kościół szczególnie podkreśla rolę Maryi, której uroczystość Niepokalanego Poczęcia (8 grudnia) rozpoczyna rok liturgiczny. Następnie, 12 grudnia, obchodzone jest święto Matki Bożej z Guadalupe, przypominające o łasce i działaniu Boga w historii zbawienia.

Gigantyczny wieniec adwentowy w Kaufbeuren w Bawarii, Niemcy
Adwent jako czas świadomego przygotowania
Choć w sklepowych witrynach dominuje przedświąteczna atmosfera, Kościół proponuje coś innego – świadome zatrzymanie się, wejście w ciszę i oczekiwanie. Okres Adwentu ma być czasem:
- budowania duchowego napięcia i nadziei,
- pogłębionej modlitwy,
- przygotowania na spotkanie z Chrystusem,
- aby święta Bożego Narodzenia nie przyszły niespodziewanie.
Źródło: cna
Foto: Wyższe Seminarium Duchowne Salwatorianów, Draceane, Angela Huster
Kościół
Wizyta Papieża Leona XIV w Turcji, 27-30 listopada. Fot. Vatican Media
Kościół
Chrześcijanie w Turcji, którą odwiedza Leon XIV, są systemowo prześladowani
W czwartek rozpoczęła się sześciodniowa pielgrzymka papieża Leona XIV do Turcji i Libanu. Niestety nowo opublikowany raport organizacji European Centre for Law and Justice (ECLJ) opisuje narastającą prawną, instytucjonalną i społeczną wrogość wobec chrześcijan w tym kraju, wskazując na systemowy charakter problemu. Dokument pt. „Prześladowanie chrześcijan w Turcji” prezentuje Ojciec Paweł Kosiński SJ.
Społeczność zredukowana do „kruchej pozostałości”
Według autorów raportu, chrześcijanie – niegdyś integralna część kultury Anatolii – zostali zredukowani do marginalnej grupy. Choć przed I wojną światową stanowili około 20% populacji, dziś w Turcji mieszka zaledwie ok. 257 tys. chrześcijan, czyli mniej niż 0,3% społeczeństwa.
Proces ten nie był wynikiem jednego wydarzenia, lecz wrogich działań, takich jak:
- restrykcyjne ustawy,
- blokady administracyjne,
- konfiskaty majątku,
- brak uznania osobowości prawnej kościołów,
- oraz nasilających się od niedawna wydaleń duchownych, misjonarzy i konwertytów.
Uwarunkowania historyczne i negowanie ludobójstwa
Raport podkreśla, że brak uznania ludobójstwa Ormian i innych chrześcijan z czasów I wojny światowej (zginęło wtedy ok. 1,5 mln Ormian i 500 tys. przedstawicieli innych wyznań) sprzyja utrzymywaniu atmosfery przyzwolenia na wrogość.
Według autorów raportu, państwowe media oraz politycy często przedstawiają chrześcijan jako zagrożenie dla państwa.
Wskazano również, że należąca do władz gazeta Yeni Akit miała edytować treści na Wikipedii w sposób oczerniający chrześcijan, Żydów i inne grupy.
Przykłady naruszeń – od ograniczeń prawnych po akty przemocy
Raport European Centre for Law and Justice ECLJ wymienia liczne naruszenia:
- Brak uznania kościołów jako podmiotów prawnych, przez co nie mogą one formalnie:
- posiadać nieruchomości,
- zatrudniać personelu,
- podejmować kroków prawnych,
- otwierać kont bankowych.
- Zamknięcie seminarium Halki (1971 r.) i brak reaktywacji mimo obietnic.
- Zakaz udziału cudzoziemców w wyborach patriarchalnych i ograniczenia wobec przywódców chrześcijańskich.
- Blokowanie wyborów rad fundacji kościelnych, konfiskaty majątku (tzw. „mazbut”).
- Wydalanie pastorów protestanckich oraz misjonarzy pod zarzutem zagrożenia dla bezpieczeństwa narodowego.
- Ataki fizyczne, m.in. zamach terrorystyczny na kościół katolicki w 2024 roku, w którym zginęła jedna osoba.
Traktat, który nie chroni wszystkich
Choć Turcja podpisała Traktat z Lozanny, gwarantujący prawa religijne mniejszościom, wąska interpretacja dokumentu sprawia, że pełną ochronę prawną otrzymują jedynie Grecy prawosławni, Ormianie apostolscy i Żydzi, natomiast katolicy i protestanci pozostają poza zakresem ochrony.
Co więcej, religia islamska powiązana jest oficjalnie z tożsamością narodową, a dla chrześcijan spoza grup objętych traktatem zwolnienie z obowiązkowej edukacji religijnej jest wyjątkowo trudne.
Papież w katolickiej katedrze w Stambule
Wezwanie do działania
Autorzy raportu apelują do władz Turcji o:
- pełne prawne uznanie wszystkich kościołów,
- zaprzestanie ingerencji w struktury chrześcijańskie,
- ochronę miejsc kultu,
- powstrzymanie wydaleń duchownych,
- zwrócenie skonfiskowanych nieruchomości.
Kontekst wizyty papieża Leona XIV
W obliczu przedstawionych danych, pielgrzymka papieża może stać się okazją do publicznego zwrócenia uwagi na dramatyczną sytuację chrześcijan w Turcji, którzy od wieków współtworzyli dziedzictwo regionu.
Źródło: cna
Foto: YouTube, Bazylika Św. Antoniego Padewskiego w Stambule, Vatican Media
-
News Chicago4 tygodnie temuICE zatrzymało dwóch Polaków w Edison Park. Pracowali przy remoncie domu
-
News USA4 tygodnie temuDemokraci triumfują w wyborach: Historyczna frekwencja i znaczące zwycięstwa
-
News USA3 tygodnie temuTrump zapowiada „dywidendę celną” – po 2000 USD dla Amerykanów o niższych dochodach
-
News Chicago3 tygodnie temuOperacja „Midway Blitz” dobiega końca. Agenci federalni opuszczają Chicago
-
Polonia Amerykańska2 tygodnie temuGłosujemy na Emily Reng startującą w Miss Universe – historyczny moment dla Polonii!
-
News USA3 tygodnie temuICE ujawnia dane dotyczące Polaków w USA. Deportacje, zatrzymania i… polonijne donosy
-
News Chicago4 tygodnie temuNaloty imigracyjne w Halloween: Burmistrz Evanston IL mówi o „bezprawiu”
-
Polonia Amerykańska3 tygodnie temuPolonia w Chicago świętuje 107. rocznicę odzyskania niepodległości Polski









































