59-letni Charles Crawford, skazany ponad trzy dekady temu za porwanie, gwałt i zabójstwo 20-letniej studentki college’u społecznego, został w środę stracony w Więzieniu Stanowym Missisipi w Parchman. Crawford został uznany za zmarłego o godzinie 6:15PM po podaniu śmiertelnego zastrzyku. Była to druga egzekucja w stanie w tym roku i kolejna w okresie, gdy liczba wykonywanych kar śmierci w USA ponownie wzrasta.

Ostatnie słowa i przebieg egzekucji

Przed wykonaniem wyroku Charles Crawford wypowiedział krótkie oświadczenie: „Moja rodzino, kocham was. Jestem w pokoju. Mam pokój Boży. Będę w niebie”. Zwrócił się także do rodziny ofiary, mówiąc: „Prawdziwego pokoju nie da się osiągnąć bez Boga”.

Egzekucja rozpoczęła się o 6:01PM. Świadkowie relacjonowali, że mężczyzna przez kilka minut głęboko oddychał, po czym jego oddech stawał się coraz płytszy. O 6:08PM przestał się poruszać.

Marc McClure, naczelnik wydziału operacyjnego Departamentu Więziennictwa Missisipi, poinformował, że egzekucja „przebiegła zgodnie z procedurami” i poprosił o modlitwę za rodzinę ofiary. Ani bliscy Crawforda, ani rodziny zamordowanej Kristy Ray nie zwrócili się do mediów.

Zbrodnia sprzed ponad 30 lat

Charles Crawford został skazany za porwanie Kristy Ray z domu jej rodziców w powiecie Tippah, 29 stycznia 1993 roku. Kiedy matka młodej kobiety wróciła do domu, jej samochodu już nie było, a na stole leżał list z żądaniem okupu.

Crawford został zatrzymany dzień później. Początkowo twierdził, że wracał z polowania, później mówił, że „stracił przytomność” i nie pamięta zabicia Ray.

W chwili aresztowania czekał na proces w innej sprawie – gwałtu i napaści z użyciem młotka na dwie nastolatki w 1991 roku. W obu przypadkach został uznany za winnego. To wcześniejsze skazanie sąd uznał za okoliczność obciążającą, która umożliwiła wymierzenie kary śmierci.

Kristy Ray

Długa batalia prawna

Przez ponad 30 lat Charles Crawford składał liczne apelacje. Jego prawnicy twierdzili, że w procesie o morderstwo został pozbawiony prawa do obrony, jaką chciał przyjąć – sprzeciwiał się przyznaniu do winy oraz strategii opartej na niepoczytalności.

W środę, na kilka minut przed planowaną egzekucją, Sąd Najwyższy USA odrzucił jego ostatni wniosek o wstrzymanie wyroku, nie podając uzasadnienia. Sędzina Sonia Sotomayor, wraz z sędzinami Eleną Kagan i Ketanji Brown Jackson, złożyła zdanie odrębne.

Sotomayor wskazała, że zgodnie z orzeczeniem Sądu Najwyższego z 2018 roku obrońcy nie mogą działać wbrew wyraźnej decyzji oskarżonego, który nie chce przyznać się do winy. Gdyby prawo to uznano za mające moc wsteczną, Crawford mógłby ubiegać się o nowy proces.

„Sąd odmawia rozstrzygnięcia tej kwestii, mimo że życie człowieka jest zagrożone” – napisała Sotomayor.

Kontrowersje i reakcje

Sąd Najwyższy stanu Missisipi również odrzucił apelację, argumentując, że Charles Crawford złożył ją zbyt późno.

W oświadczeniu wydanym po egzekucji, Biuro ds. Adwokatury po Wyroku Karnym oświadczyło, że wykonanie wyroku nastąpiło „bez zapewnienia uczciwego procesu”. „Pomimo wad systemu prawnego, Charles ‘Chuck’ Crawford spędzał każdy dzień w więzieniu, starając się być lepszym człowiekiem i wspierać innych” – napisano.

Jego adwokatka Krissy Nobile określiła go jako „szanowaną i inspirującą postać w celi śmierci”.

Coraz więcej egzekucji

Egzekucja Crawforda była trzecią w USA w ciągu dwóch dni – po wtorkowych wyrokach wykonanych na Florydzie i w Missouri, o których informowaliśmy wczoraj.

Według danych Death Penalty Information Center, w 2025 roku wykonano już 38 egzekucji, a co najmniej sześć kolejnych zaplanowano do końca roku. Następnym straconym ma być Richard Djerf z Arizony, skazany za zabicie czterech członków rodziny ponad 30 lat temu.

Źródło: AP
Foto: Find a Grave, Mississippi Department of Corrections, istock/Greggory DiSalvo/

Stany Zjednoczone potwierdziły, że utrzymają swoją obecność wojskową w Polsce – poinformował w środę Minister Obrony Władysław Kosiniak-Kamysz po rozmowie z amerykańskim Sekretarzem Wojny Pete’em Hegsethem w Brukseli. Rozmowa odbyła się przy okazji spotkania ministrów obrony państw NATO, które koncentrowało się na wzmocnieniu odstraszania, walce z dronami, zwiększeniu inwestycji w obronność oraz dalszym wsparciu Ukrainy.

“Sekretarz Hegseth potwierdził sojusznicze zobowiązania między Stanami Zjednoczonymi a Polską” – przekazał Kosiniak-Kamysz, dodając, że współpraca wojskowa między krajami „pozostaje stabilna i oparta na zaufaniu”.

USA chwalą Polskę za przywództwo w NATO

Pete Hegseth pochwalił Polskę za bycie „liderem” w dziedzinie wydatków na obronność. W 2025 roku Polska przeznacza na wojsko 4,5% PKB, co stanowi najwyższy poziom w całym NATO.

“Polska ma bardzo dobre relacje ze Stanami Zjednoczonymi, inwestuje w zbrojenia i dokonuje znaczących zakupów od amerykańskich sojuszników” – powiedział Kosiniak-Kamysz.

W Polsce stacjonuje obecnie około 10 tysięcy żołnierzy amerykańskich. Potwierdzenie ich dalszej obecności, jak zaznaczył minister, daje Polsce „przewagę nad krajami, które wciąż nie mają pewności co do przyszłości amerykańskiego kontyngentu”.

Trump zapowiada: żołnierze zostaną w Polsce

Po powrocie Donalda Trumpa do Białego Domu pojawiły się obawy, że jego administracja może dążyć do ograniczenia amerykańskiej obecności w Europie. Jednak po spotkaniu z Prezydentem Polski Karolem Nawrockim w ubiegłym miesiącu Trump zapowiedział, że wojska w Polsce pozostaną, a nawet „mogą zostać wzmocnione”.

Nowe inicjatywy NATO i współpraca regionalna

Podczas szczytu NATO omówiono m.in. misję Eastern Sentry, uruchomioną w odpowiedzi na naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony. Brytyjski minister obrony John Healey poinformował, że Wielka Brytania przedłuży udział w misji do końca roku, a brytyjskie samoloty „będą nadal patrolować polskie niebo”.

Równocześnie Władysław Kosiniak-Kamysz, wraz z ministrami obrony Norwegii, Danii, Estonii, Litwy, Łotwy, Szwecji, Islandii i Finlandii, podpisał list intencyjny o utworzeniu w Polsce nordycko-bałtyckiego centrum szkoleniowego dla ukraińskich żołnierzy.

Dodatkowo Polska i Ukraina zawarły porozumienie o wspólnej produkcji sprzętu wojskowego, które ma wzmocnić współpracę przemysłów obronnych obu państw.

Źródło: NFP
Foto: YouTube, Władysław Kosiniak-Kamysz

Wadliwa konstrukcja eksperymentalnego okrętu podwodnego Titan była bezpośrednią przyczyną jego implozji, w której zginęło pięć osób podczas wyprawy do wraku Titanica — wynika z opublikowanego w środę końcowego raportu Narodowej Rady Bezpieczeństwa Transportu (NTSB).

Raport końcowy Narodowej Rady Bezpieczeństwa Transportu (NTSB) wskazuje, że kadłub Titana zbudowano z kompozytu włókna węglowego, który „zawierał liczne wady strukturalne i nie spełniał podstawowych wymagań dotyczących wytrzymałości i trwałości”.

W dokumencie podkreślono, że firma OceanGate, właściciel jednostki, nie przeprowadziła niezbędnych testów wytrzymałościowych a jej przedstawiciele „nie byli świadomi rzeczywistego poziomu bezpieczeństwa” pojazdu.

Katastrofa, której można było uniknąć

Titan uległ katastrofalnej implozji w czerwcu 2023 roku podczas zanurzenia w północnym Atlantyku, w pobliżu wraku Titanica. Wszystkie pięć osób na pokładzie natychmiast zginęło.

NTSB zauważa jednak, że reakcja firmy po utracie kontaktu z łodzią była opóźniona, a wrak mógł zostać odnaleziony szybciej, gdyby OceanGate postępowała zgodnie ze standardowymi procedurami reagowania kryzysowego. „Nawet jeśli uratowanie załogi nie było możliwe, wcześniejsza reakcja pozwoliłaby zaoszczędzić czas i zasoby” – napisano w raporcie.

Rażące zaniedbania i brak nadzoru

Ustalenia Narodowej Rady Bezpieczeństwa Transportu NTSB pokrywają się z raportem amerykańskiej Straży Przybrzeżnej, opublikowanym w sierpniu 2024 roku, w którym katastrofę uznano za „możliwą do uniknięcia”.

Straż Przybrzeżna określiła system bezpieczeństwa OceanGate jako „krytycznie wadliwy”, wskazując na rażące rozbieżności między procedurami a praktyką operacyjną.

W raporcie NTSB znalazły się również cytaty byłych pracowników firmy, którzy alarmowali o lekceważeniu zasad bezpieczeństwa. Jeden z techników miał usłyszeć od prezesa OceanGate, że „jeśli Straż Przybrzeżna stanie się problemem, kupi kongresmena, by problem zniknął”.

Tragedia i jej następstwa

W implozji zginęli:

• Stockton Rush – prezes OceanGate,
• Paul-Henri Nargeolet – francuski badacz i ekspert ds. Titanica,
• Hamish Harding – brytyjski podróżnik i miliarder,
• Shahzada Dawood i jego syn Suleman Dawood – członkowie znanej pakistańskiej rodziny przemysłowców.

Tragedia wywołała falę pozwów sądowych oraz apelów o zaostrzenie regulacji dotyczących prywatnych wypraw głębinowych.

Rekomendacje po tragedii

NTSB zaleca Straży Przybrzeżnej USA utworzenie panelu ekspertów, który zbada kwestie bezpieczeństwa w pojazdach ciśnieniowych przewożących pasażerów. Rada proponuje również opracowanie nowych przepisów regulujących działalność komercyjnych operatorów takich ekspedycji oraz upowszechnienie wyników dochodzenia w branży prywatnej eksploracji morskiej.

OceanGate zawiesiła działalność w lipcu 2023 roku i ostatecznie ją zakończyła. Rzecznik firmy odmówił komentarza w sprawie raportu.

Titan rozpoczął ostatni rejs 18 czerwca 2023 roku. Po około dwóch godzinach utracono z nim kontakt, a wieczorem wszczęto poszukiwania w rejonie około 435 mil od wybrzeża Nowej Fundlandii. Wielodniowa akcja ratunkowa, obserwowana przez media na całym świecie, zakończyła się potwierdzeniem tragicznej implozji.

Źródło: baynews9
Foto: YouTube