Połącz się z nami

News USA

Nie żyje Michaił Gorbaczow – ostatni sowiecki przywódca, dzięki któremu upadł komunizm w Związku Radzieckim

Opublikowano

dnia

91-letni Michaił Gorbaczow zmarł we wtorek, po długiej chorobie – wynika z oświadczenia Centralnego Szpitala Klinicznego w Moskwie. Choć sprawował władzę niecałe siedem lat, dokonał serii wielkich zmian. Doprowadził do upadku autorytarnego państwa sowieckiego, uwolnienia narodów Europy Wschodniej spod rosyjskiej dominacji i końca dziesięcioleci konfrontacji nuklearnej Wschód-Zachód.

Prezydent USA Joe Biden nazwał Gorbaczowa „człowiekiem o niezwykłej wizji” i „rzadkim przywódcą”, który miał „wyobrażenie, aby zobaczyć, że inna przyszłość jest możliwa, i odwagę zaryzykować całą swoją karierę, aby ją osiągnąć.

„Rezultatem był bezpieczniejszy świat i większa wolność dla milionów ludzi” – powiedział Biden w oświadczeniu.

„Trudno pomyśleć o jednej osobie, która zmieniła bieg historii bardziej w pozytywnym kierunku” niż Gorbaczow, napisał na Twitterze Michael McFaul, analityk polityczny i były ambasador USA w Moskwie.

„Gorbaczow był idealistą, który wierzył w siłę idei i jednostek. Powinniśmy uczyć się z jego spuścizny”.

Upadek Gorbaczowa był upokarzający. Jego władza została nadszarpnięta przez próbę zamachu stanu w sierpniu 1991 roku. Ostatnie miesiące swojego urzędowania spędził na obserwowaniu republiki po ogłoszeniu niepodległości, aż do dymisji 25 grudnia 1991 roku. Związek Radziecki rozpadł się dzień później.

Gorbaczow mógł mieć większy wpływ na drugą połowę XX wieku niż jakakolwiek inna postać polityczna. W 1985 r. rozpoczął “Pierestrojkę”.

„Postrzegam siebie jako człowieka, który rozpoczął reformy, które były konieczne dla kraju, Europy i świata”, powiedział w wywiadzie dla AP w 1992 r., wkrótce po opuszczeniu urzędu.

„Często jestem pytany, czy zacząłbym to wszystko od nowa, gdybym musiał to powtórzyć? Tak, rzeczywiście. I z większą wytrwałością i determinacją” – powiedział.

Gorbaczow zdobył Pokojową Nagrodę Nobla w 1990 roku za swoją rolę w zakończeniu zimnej wojny i spędził swoje późniejsze lata zbierając wyróżnienia i nagrody ze wszystkich zakątków świata. Jednak w swoim kraju był powszechnie pogardzany.

Rosjanie obwiniali go o upadek Związku Radzieckiego w 1991 roku – niegdyś budzącego strach supermocarstwa, którego terytorium podzieliło się na 15 odrębnych narodów.

Gorbaczow nigdy nie zamierzał rozmontowywać systemu sowieckiego. Chciał go poprawić.

W swoich pamiętnikach napisał, że od dawna był sfrustrowany, że w kraju o ogromnych bogactwach naturalnych dziesiątki milionów żyją w ubóstwie.

Uwolnił więźniów politycznych, pozwolił na otwartą debatę i wielokandydatowe wybory, dał swoim rodakom swobodę podróżowania, powstrzymał ucisk religijny, zmniejszył arsenały nuklearne, nawiązał bliższe więzi z Zachodem i nie stawiał oporu upadkowi reżimów komunistycznych w państwach satelickich Europy Wschodniej.

Ale siły, które uwolnił szybko wymknęły się jego kontroli.

Wybuchły długo tłumione napięcia etniczne, wywołując wojny i niepokoje w niespokojnych miejscach, takich jak południowy Kaukaz. Strajki i niepokoje pracownicze towarzyszyły wzrostom cen i niedoborom dóbr konsumpcyjnych.

W jednym z najgorszych momentów swojej kadencji Gorbaczow usankcjonował rozprawę z niespokojnymi republikami bałtyckimi na początku 1991 roku.

Przemoc zwróciła przeciwko niemu wielu intelektualistów i reformatorów. Konkurencyjne wybory przyniosły także nowe pokolenie populistycznych polityków, którzy zakwestionowali politykę i autorytet Gorbaczowa.

Najważniejszym z nich był jego były protegowany i ewentualny wróg, Borys Jelcyn, który został pierwszym prezydentem Rosji.

Michaił Siergiejewicz Gorbaczow urodził się 2 marca 1931 roku we wsi Privolnoye w południowej Rosji. Obaj jego dziadkowie byli chłopami, przewodniczącymi kołchozów i członkami partii komunistycznej, podobnie jak jego ojciec.

Pomimo znakomitych referencji partyjnych, rodzina Gorbaczowa nie wyszła bez szwanku z terroru rozpętanego przez sowieckiego dyktatora Józefa Stalina: Obaj dziadkowie zostali aresztowani i uwięzieni za rzekomo antysowiecką działalność.

W 1950 roku dostał się na moskiewski uniwersytet, gdzie poznał swoją żonę Raisę Maximovnę Titorenko i wstąpił do partii komunistycznej.

Był prawdziwym, choć nieortodoksyjnym wyznawcą socjalizmu. Został wybrany do potężnego Komitetu Centralnego partii w 1971 roku, przejął sowiecką politykę rolną w 1978 roku i został pełnoprawnym członkiem Biura Politycznego w 1980 roku.

Po drodze mógł podróżować na Zachód, do Belgii, Niemiec, Francji, Włoch i Kanady. Te podróże głęboko wpłynęły na jego myślenie, wstrząsając jego wiarą w wyższość socjalizmu w stylu sowieckim.

Dopiero w marcu 1985 roku partia ostatecznie wybrała go na przywódcę. Miał wtedy  54 lata.

Jego kadencja była wypełniona trudnymi okresami, w tym źle przemyślaną kampanią antyalkoholową, wycofaniem wojsk sowieckich z Afganistanu i katastrofą nuklearną w Czarnobylu.

Jednak począwszy od listopada 1985 roku Gorbaczow rozpoczął serię przyciągających uwagę spotkań na szczycie ze światowymi przywódcami, zwłaszcza z prezydentami USA Ronaldem Reaganem i George’em Bushem, co doprowadziło do bezprecedensowych, głębokich redukcji w amerykańskim i sowieckim arsenale nuklearnym.

Gorbaczow pracował nad Fundacją Gorbaczowa, którą stworzył, aby zająć się globalnymi priorytetami w okresie postzimnowojennym, oraz z fundacją Zielonego Krzyża, która powstała w 1993 roku, aby pomóc kultywować „bardziej harmonijne relacje między ludźmi a środowiskiem”.

W 2000 r. Gorbaczow objął ster małej Zjednoczonej Partii Socjaldemokratycznej w nadziei, że wypełni ona próżnię pozostawioną przez Partię Komunistyczną, której, jak powiedział, nie udało się zreformować w nowoczesną partię lewicową po rozpadzie Związku Radzieckiego. Z funkcji prezesa zrezygnował w 2004 roku.

Chociaż powiedział, że Putin zrobił wiele, aby przywrócić stabilność i prestiż Rosji po burzliwej dekadzie po upadku Związku Radzieckiego, Gorbaczow protestował przeciwko rosnącym ograniczeniom wolności mediów, a w 2006 r. kupił jedną z ostatnich rosyjskich gazet śledczych, Nowaja Gazeta.

Gorbaczow wypowiedział się także przeciwko inwazji Putina na Ukrainę.

Dzień po ataku 24 lutego wydał oświadczenie wzywające do „wcześniejszego zaprzestania działań wojennych i natychmiastowego rozpoczęcia negocjacji pokojowych”.

Nie ma na świecie nic cenniejszego niż ludzkie życie. Negocjacje i dialog na bazie wzajemnego szacunku i uznania interesów to jedyny możliwy sposób na rozwiązanie najostrzejszych sprzeczności i problemów” – powiedział.

Oficjalna agencja informacyjna Tass poinformowała, że Michaił Gorbaczow ​​zostanie pochowany na moskiewskim cmentarzu Nowodziewiczy obok swojej żony.

 

Źródło: dailyherald
Foto: You Tube

News USA

Prezydent Trump umacnia partnerstwo z ZEA. Emiraty zainwestują 200 mld USD w USA

Opublikowano

dnia

Autor:

W czwartek, podczas wizyty w Abu Zabi, Prezydent Donald Trump ogłosił zawarcie nowych umów inwestycyjnych ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi o łącznej wartości ponad 200 miliardów dolarów. Porozumienia te znacząco wzmacniają strategiczne partnerstwo między Stanami Zjednoczonymi a jednym z kluczowych graczy gospodarczych regionu Zatoki Perskiej.

Nowe umowy są kontynuacją zawartego w marcu porozumienia ramowego o wartości 1,4 biliona dolarów, obejmującego dziesięcioletnie inwestycje w infrastrukturę sztucznej inteligencji, półprzewodniki, sektor energetyczny oraz przemysłowy.

Inwestycje kluczowe dla gospodarki i bezpieczeństwa USA

Nowe porozumienia obejmują szereg strategicznych branż:

  • Energetyka: Umowa o wartości 60 miliardów dolarów dotycząca rozbudowy infrastruktury naftowej i gazowej ma obniżyć koszty energii, stworzyć tysiące miejsc pracy w USA i ZEA oraz wzmocnić pozycję USA na globalnym rynku energetycznym.
  • Energia jądrowa: Holtec International i Industrial Holding Company z Emiratów zainwestują 30 miliardów dolarów w budowę floty małych reaktorów modułowych (SMR), rozpoczynając od lokalizacji w stanie Michigan.
  • Lotnictwo: Boeing i GE Aerospace zawarły kontrakt z Etihad Airways wart 14,5 miliarda dolarów, co – według Białego Domu – wesprze 60 000 amerykańskich miejsc pracy.
  • Przemysł aluminiowy: Emirates Global Aluminum zainwestuje 4 miliardy dolarów w budowę nowoczesnej huty w Oklahomie – pierwszej tego typu w USA od 45 lat – co podwoi krajową zdolność produkcyjną aluminium i stworzy 1000 nowych miejsc pracy.

Przełomowy pakt o sztucznej inteligencji i bezpieczeństwie technologicznym

Wśród najistotniejszych postanowień znalazł się dwustronny pakt o współpracy w zakresie sztucznej inteligencji, który przewiduje znaczne inwestycje Emiratów w amerykańskie centra danych.

Kluczowym elementem umowy są bezprecedensowe zobowiązania Zjednoczonych Emiratów Arabskich ZEA do dostosowania przepisów bezpieczeństwa narodowego do amerykańskich standardów, co ma chronić technologie USA przed wyciekiem do krajów takich jak Chiny.

Emiraty – rosnący inwestor w gospodarce USA

Według danych Białego Domu:

  • W 2023 roku zagraniczne inwestycje bezpośrednie ZEA w USA osiągnęły 35 miliardów dolarów, wspierając ponad 33 000 miejsc pracy.
  • Dwustronny handel towarami w 2024 r. osiągnął 34,4 miliarda dolarów, z czego USA odnotowały nadwyżkę handlową w wysokości 19,5 miliarda – trzecią co do wielkości na świecie.

Ambasada ZEA w swoim oświadczeniu opublikowanym 14 maja na platformie X podkreśliła, że partnerstwo „napędza innowacje, tworzy miejsca pracy i wspiera wzrost gospodarczy w różnych sektorach”.

Część większego planu inwestycyjnego w regionie Zatoki Perskiej

Nowe umowy wpisują się w szerszą strategię gospodarczą, obejmującą łącznie 2 biliony dolarów inwestycji z krajów Zatoki Perskiej:

  • 600 miliardów dolarów z Arabii Saudyjskiej
  • 1,2 biliona dolarów w handlu z Katarem

Według Białego Domu, działania te są zgodne z planami Donalda Trumpa, by kierować kapitał na amerykańską innowację, miejsca pracy i infrastrukturę, przy jednoczesnym wzmacnianiu bezpieczeństwa narodowego oraz ekspansji rynkowej USA na Bliskim Wschodzie.

Dodatkowe inwestycje z amerykańskiego sektora prywatnego

Podczas tej samej podróży Prezydent Trump ogłosił również dodatkowe inwestycje o wartości prawie 25 miliardów dolarów od amerykańskich firm:

  • Sanofi, gigant biofarmaceutyczny, zapowiedział 20 miliardów dolarów inwestycji w amerykańskie zakłady produkcyjne, badania i rozwój.
  • Kraft Heinz ogłosił 3 miliardy dolarów inwestycji w modernizację amerykańskich zakładów wytwórczych, w tym tych produkujących ketchup i dania gotowe.

Nowe umowy ze Zjednoczonymi Emiratami Arabskimi to nie tylko wzmocnienie gospodarki USA, ale również sygnał rosnącej współpracy transatlantyckiej w kluczowych obszarach bezpieczeństwa, innowacji i energii.

To również dowód, że Bliski Wschód pozostaje strategicznym partnerem gospodarczym i geopolitycznym Waszyngtonu, szczególnie w obliczu rosnących globalnych napięć i konkurencji technologicznej.

Źródło: The Epoch Times
Foto: Official White House Photo by Daniel Torok/Molly Riley
Czytaj dalej

News USA

Axiom Space wyśle czwartą prywatną misję na ISS. W składzie załogi jest Polak

Opublikowano

dnia

Autor:

W środę firma Axiom Space zatwierdziła skład załogi na swoją czwartą prywatną misję załogową na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Misja oznaczona jako Ax-4 ma wystartować najwcześniej 8 czerwca 2025 roku o godzinie 9:11 czasu wschodniego (ET) z Centrum Kosmicznego im. Kennedy’ego na Florydzie. Astronauci polecą na pokładzie kapsuły SpaceX Dragon, wyniesionej przez rakietę Falcon 9. Wśród nich po raz pierwszy będzie Polak – Sławosz Uznański.

Międzynarodowa załoga i polski akcent

Załoga Ax-4 to wyjątkowa, międzynarodowa kombinacja astronautów reprezentujących cztery kraje:

  • Peggy Whitson (USA) – dowódczyni misji, weteranka lotów kosmicznych i była astronautka NASA,
  • Shubhanshu Shukla (Indie) – pilot misji,
  • Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska) – specjalista misji, inżynier i kandydat Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA),
  • Tibor Kapu (Węgry) – specjalista misji, przedstawiciel węgierskiego programu kosmicznego HUNOR.

Misja Ax-4 zapisze się w historii jako pierwszy wspólny lot astronautów z Indii, Polski i Węgier w ramach rządowo wspieranej inicjatywy kosmicznej. Dla każdego z tych krajów będzie to również pierwszy załogowy lot kosmiczny od ponad 40 lat.

Nowa era w komercyjnej astronautyce

Ax-4 to kolejny krok Axiom Space w kierunku rozwoju komercyjnych lotów kosmicznych, realizowanych we współpracy z NASA, SpaceX oraz międzynarodowymi partnerami, w tym Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), Polską Agencją Kosmiczną (POLSA) i węgierską agencją HUNOR.

Przed planowanym startem firma zorganizuje wirtualną konferencję prasową, podczas której zostaną przedstawione szczegóły misji, założenia naukowe i operacyjne, a także znaczenie współpracy między agencjami.

Wciąż wiele znaków zapytania

Choć data startu i skład załogi są już oficjalne, konkretne cele naukowe misji oraz czas trwania pobytu na ISS nie zostały jeszcze ujawnione. Axiom Space nie podała również szczegółów dotyczących programu szkoleniowego ani procedur bezpieczeństwa dla międzynarodowego składu.

Sławosz Uznański

Misja Ignis – cel i znaczenie

Projekt realizowany przez Polską Agencję Kosmiczną POLSA we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA) będzie częścią misji Axiom 4, operowanej przez firmę SpaceX.

Sławosz Uznański, wybrany przez ESA w 2022 roku spośród 22 000 kandydatów, od tego czasu intensywnie przygotowuje się do swojej misji. Obecnie ukończono 30% jego szkolenia, które obejmuje m.in. naukę procedur awaryjnych i reagowania na sytuacje medyczne na orbicie. O Polaku pisaliśmy już 30 czerwca 2023 r.

„Misja Ignis to dopiero początek. Budujemy technologiczną przyszłość Polski, a nasze ambicje sięgają jeszcze dalej” – powiedział Uznański.

O misji Ignis informowaliśmy tutaj.

Źródło: fox35
Foto: Sławosz Uznański, SpaceX
Czytaj dalej

News USA

Zaginioną mieszkankę Georgii odnaleziono żywą po 3 tygodniach w górach Sierra Nevada

Opublikowano

dnia

Autor:

27-letnia Tiffany Slaton z Jeffersonville w stanie Georgia została odnaleziona żywa po trzech tygodniach od zaginięcia podczas samotnej wędrówki po górach Sierra Nevada w Kalifornii. Kobieta przetrwała trudne warunki pogodowe, schroniwszy się w opustoszałej chacie, do której dostęp był zablokowany przez grubą warstwę śniegu.

Zaginięcie i rozpoczęcie poszukiwań

Rodzina Slaton zgłosiła zaginięcie Tiffany 29 kwietnia, kiedy kontakt z kobietą urwał się na dziewięć dni. Śledczy ustalili, że po raz ostatni widziano ją 20 kwietnia w pobliżu jeziora Huntington, około 62 mil na wschód od Fresno. Cztery dni później pojawiła się w sklepie Cressman’s General Store, położonym około 18 mil od jeziora, po czym ślad po niej zaginął.

Służby prowadziły zakrojone na szeroką skalę poszukiwania – przeszukano ponad 600 mil kwadratowych, jednak zaspy śnieżne uniemożliwiły dotarcie do wielu rejonów, w tym rejonu Kaiser Pass. Pomimo użycia śmigłowców, nie udało się zlokalizować żadnych śladów zaginionej.

Odnalezienie przez przypadek

Przełom nastąpił w środę, gdy odśnieżono drogę prowadzącą przez Kaiser Pass. Christopher Gutierrez, właściciel Vermilion Valley Resort, udał się na teren swojej posesji, by przygotować się do sezonu letniego. W jednej z wynajmowanych chatek zauważył otwarte drzwi i ślady obecności człowieka.

“Widziałem buty, otwarte drzwi i pomyślałem, że to pewnie wędrowiec, który schronił się przed burzą śnieżną” – relacjonował Gutierrez. “Gdy zbliżaliśmy się do domku, nagle pojawiła się Tiffany. Wyskoczyła jak jeleń w świetle reflektorów. Nie powiedziała ani słowa, po prostu podbiegła i rzuciła się na mnie z uściskiem.”

Christopher Gutierrez natychmiast przetransportował Slaton do Kaiser Pass, gdzie czekali już ratownicy i służby medyczne. Kobieta była odwodniona, ale ogólnie w dobrym stanie. Została przewieziona do szpitala na obserwację.

Reakcja rodziny i służb

Rodzice Tiffany, którzy planowali przyjazd w rejon poszukiwań, dowiedzieli się o odnalezieniu córki podczas zakupów.

“Trudno było powstrzymać łzy i ekscytację” – powiedział ojciec Slaton. “Wiedziałam, że ją odnaleźli. Bobby płakał, a ja po prostu musiałam kogoś przytulić” – dodała jej matka.

Biuro Szeryfa Powiatu Fresno przyznało, że choć w przeszłości zdarzało się, że ludzie przetrwali kilka dni w trudnym, górskim terenie, przeżycie trzech tygodni bez kontaktu ze światem to sytuacja bez precedensu.

„Cud” i lekcja przetrwania

Christopher Gutierrez powiedział, że celowo pozostawia niektóre chaty otwarte właśnie z myślą o przypadkach takich jak ten – jako potencjalne schronienie dla zagubionych wędrowców. Odnalezienie Tiffany Slaton nazwał „cudem” i podkreślił, że kobieta wybrała mało uczęszczany szlak, co mogło utrudnić jej odnalezienie, ale też zapewniło spokój i bezpieczeństwo w czasie kryzysu.

Źródło: cbs
Foto: Biuro Szeryfa Powiatu Fresno
Czytaj dalej
Reklama

Popularne

Reklama
Reklama

Kalendarz

sierpień 2022
P W Ś C P S N
1234567
891011121314
15161718192021
22232425262728
293031  

Nasz profil na fb

Popularne w tym miesiącu