News USA

Dlaczego Sąd Najwyższy odrzucił ustawę Roe vs Wade – najważniejsze przyczyny

Opublikowano

3 lata temu

dnia

27 czerwca 2022

Autor:

bwyderka

24 czerwca Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych wydał opinię w sprawie Dobbs przeciwko Jackson Women’s Health Organization uchylającą sprawę Roe przeciwko Wade i Planned Parenthood przeciwko Casey. Tym samym oddał kwestię polityki aborcyjnej stanom i wybranym przez obywateli przedstawicielom. O epokowej zmianie w prawie Stanów Zjednoczonych mówi Jezuita, Ojciec Paweł Kosiński.

Dlaczego Trybunał podjął taką decyzję? Oto niektóre z powodów, które sędziowie podali w opinii większości za obalenie Roe:

1. Konstytucja nie odnosi się do aborcji.

W opinii wskazano, że aborcja nie jest wymieniona w Konstytucji, ani też, jak głosi opinia, nie jest to prawo „domyślnie chronione przez jakikolwiek przepis konstytucyjny, w tym ten, na którym opierają się obecnie głównie obrońcy Roe i Casey – klauzula sprawiedliwego procesu”.

2. Aborcja nie jest „głęboko zakorzeniona w historii i tradycji tego Narodu”.

Precedens Sądu Najwyższego orzekł, że każde prawo, które nie zostało wyraźnie wymienione w Konstytucji, musi być „głęboko zakorzenione w historii i tradycji tego Narodu” oraz „wpisane w koncepcję wolności uporządkowanej”.

„Prawo do aborcji nie należy do tej kategorii” – podsumował sąd.

3. Aborcja jest „zasadniczo inna” niż przedmiot powiązanych orzeczeń sądowych, ponieważ wiąże się z odebraniem życia.

Sędziowie napisali, że aborcja „fundamentalnie różni się” od innych decyzji związanych ze stosunkami seksualnymi, antykoncepcją i małżeństwem, ponieważ niszczy to, co inne orzeczenia sądowe nazywają „życiem płodowym” i to, co prawo Missisipi określa jako „nienarodzonego człowieka”.

„Żadna z innych decyzji cytowanych przez Roe i Casey nie dotyczyła krytycznego moralnego pytania związanego z aborcją” – czytamy w opinii.

4. Dzięki Roe głosy kobiet w sprawie aborcji nie zostały wysłuchane.

Uniemożliwiając wybranym przedstawicielom obywateli na szczeblu stanowym i lokalnym regulowanie aborcji, sąd argumentuje, że głosy kobiet – zarówno za, jak i przeciw aborcji – zostały uciszone przez Roe.

„Nasza decyzja… pozwala kobietom po obu stronach aborcji dążyć do wpływania na proces legislacyjny poprzez wpływanie na opinię publiczną, lobbowanie ustawodawców, głosowanie i ubieganie się o urząd” – mówi decyzja Dobbs.

„Kobiety nie są pozbawione władzy wyborczej czy politycznej. Warto zauważyć, że odsetek kobiet, które rejestrują się do głosowania i oddania głosu, jest stale wyższy niż odsetek mężczyzn, którzy to robią”.

5. Stany mają „uzasadniony interes” w regulowaniu aborcji.

Ustawa regulująca aborcję, podobnie jak inne przepisy dotyczące zdrowia i opieki społecznej, jest uprawniona do „silnego domniemania ważności”, jeśli istnieje „racjonalna podstawa, na której ustawodawca mógł sądzić, że służyłoby to uzasadnionym interesom państwa”.

„Te uzasadnione interesy obejmują poszanowanie i zachowanie życia prenatalnego na wszystkich etapach rozwoju;

ochrona zdrowia i bezpieczeństwa matek;
eliminacja szczególnie makabrycznych lub barbarzyńskich procedur medycznych;
zachowanie integralności zawodu lekarza; łagodzenie bólu płodu;
zapobieganie dyskryminacji ze względu na rasę, płeć lub niepełnosprawność”.

6. Rozumowanie Roe było „nadmiernie słabe”.

„Roe bardzo się mylił od samego początku. Jego rozumowanie było wyjątkowo słabe, a decyzja miała szkodliwe konsekwencje. I daleko od doprowadzenia do narodowego rozwiązania kwestii aborcji, Roe i Casey wzniecili debatę i pogłębili podziały” – powiedział Alito w decyzji.

7. Stanowy konsensus w sprawie aborcji istniał przed Roe.

Prawo do aborcji było „całkowicie nieznane w prawie amerykańskim” aż do drugiej połowy XX wieku, mówi decyzja Alito.

„W rzeczywistości, kiedy uchwalono czternastą poprawkę, trzy czwarte stanów uznało aborcję za przestępstwo na wszystkich etapach ciąży”.

8. Sąd Najwyższy nie może rozstrzygnąć sporu dotyczącego aborcji, ale ustawodawca może.

„Nadszedł czas, aby wziąć pod uwagę Konstytucję i zwrócić kwestię aborcji wybranym przedstawicielom narodu” – czytamy w decyzji.

„Niezdolność Trybunału do zakończenia debaty w tej sprawie nie powinna być zaskakująca. Ten Sąd nie może doprowadzić do trwałego rozwiązania zaciekłej kontrowersji narodowej po prostu przez dyktowanie ugody i nakazanie ludziom, aby ruszyli dalej. Jakikolwiek wpływ, jaki Trybunał może mieć na postawy publiczne, musi wynikać z siły naszych opinii, a nie z próby sprawowania „surowej władzy sądowniczej”.

Źródło: cna

Foto: You Tube, istock/:zimmytws

Nastepne

Przypłacili życiem podróż do lepszego świata. 46 martwych migrantów w przyczepie w Teksasie

Nie przegap

Katastrofa pociągu Amtrak w Missouri. 3 osoby nie żyją, ponad 40 jest rannych

News USA

Kumulacja loterii Powerball rośnie – do wygrania jest już 629 milionów dolarów

Opublikowano

1 godzinę temu

dnia

20 listopada 2025

Autor:

bwyderka

Ledwo opadły emocje związane z kumulacją loterii Mega Millions, a już miłośników gier loteryjnych czekają kolejne. W środowym losowaniu Powerball nie padła główna wygrana, co oznacza, że kumulacja wzrosła do imponującej kwoty 629 milionów dolarów (cash value 294,5 miliona dolarów). 14 listopada szczęśliwy mieszkaniec Georgii wygrał 980 milionów w Mega Millions, do jakiej kwoty dojdzie jackpot w Powerball?

Wyniki losowania z 19 listopada 2025

Wylosowane w środę liczby to: 10 – 31 – 49 – 51 – 68, Powerball: 19, Power Play: 2x. W środowym losowaniu:

nie było zwycięzcy głównej nagrody (jackpot),
nie padła również wygrana 2 miliony dolarów (Match 5 + Power Play),
jedna osoba z New Jersey trafiła “Match 5”, zdobywając 1 milion dolarów.

Kolejne losowanie – już w sobotę

Następne losowanie odbędzie się w sobotę, 22 listopada. Kwota 629 milionów dolarów plasuje obecną kumulację w gronie najwyższych tegorocznych puli Powerball. Zainteresowanie graczy rośnie, a punkty sprzedaży oraz platformy internetowe notują wzmożony ruch przed najbliższym losowaniem.

Co warto wiedzieć przed grą?

Szansa trafienia “jackpota” wynosi ok. 1 do 292 milionów.
Możliwe jest zwiększenie wygranych niższych kategorii poprzez opcję Power Play (w środę 2x).
Gracze powinni pamiętać o terminach sprzedaży kuponów, które różnią się w zależności od stanu.

Najwyższe wygrane w Powerball:

Lp.	Kwota kumulacji	Data losowania	Zwycięzca / uwagi
1	$2 040 000 000	7 listopada 2022	Jeden zwycięski los, Kalifornia
2	$1 765 000 000	11 października 2023	Jeden zwycięski los, Kalifornia
3	$1 586 000 000	13 stycznia 2016	Podział między 3 losy – Kalifornia, Floryda, Tennessee
4	$1 326 000 000	6 kwietnia 2024	Jeden zwycięski los, Oregon
5	$1 080 000 000	19 lipca 2023	Jeden zwycięski los, Kalifornia
6	$842 400 000	1 stycznia 2024	Jeden zwycięski los, Michigan
7	$768 400 000	27 marca 2019	Jeden zwycięski los, Wisconsin
8	$758 700 000	23 sierpnia 2017	Jeden zwycięski los, Massachusetts
9	$754 600 000	6 lutego 2023	Jeden zwycięski los, Waszyngton
10	$731 100 000	20 stycznia 2021	Jeden zwycięski los, Maryland

Źródło: Powerball
Foto: YouTube

Czytaj dalej

News USA

Amazon zwróci klientom do $51 – rozpoczęto wypłaty w ramach ugody z FTC

Opublikowano

2 godziny temu

dnia

20 listopada 2025

Autor:

bwyderka

Klienci Amazon mogą w najbliższym czasie otrzymać zwrot kosztów subskrypcji Prime, jeśli – często bez swojej pełnej świadomości – zostali do niej zapisani. Federalna Komisja Handlu (FTC) poinformowała, że wypłaty w ramach ugody z platformą rozpoczęły się 12 listopada i potrwają do 24 grudnia.

Łączna wartość ugody wynosi $2,5 miliarda, z czego:

$1,5 miliarda zostanie przekazane klientom jako zwroty,
$1 miliard zostanie zapłacony przez Amazon jako kara finansowa.

Dlaczego wypłacane są zwroty?

Według FTC, część użytkowników została nieświadomie zapisana do programu Prime poprzez tzw. „kwestionowane procesy rejestracji”. Amazon zaprzeczył zarzutom o wprowadzanie klientów w błąd, podkreślając, że rozliczenie umożliwia firmie skupienie się na dalszym rozwoju.

„Pracujemy niezwykle ciężko, aby proces zapisu i rezygnacji z Prime był jasny i prosty, i by oferować znaczną wartość naszym lojalnym użytkownikom” – przekazano w oświadczeniu.

Kto kwalifikuje się do zwrotu?

Zwrot otrzymają automatycznie osoby, które:

mieszkają w Stanach Zjednoczonych,
zapisały się do Amazon Prime między 23 czerwca 2019 r. a 23 czerwca 2025 r. za pośrednictwem procesów rejestracji zakwestionowanych przez FTC,
korzystały z maksymalnie trzech korzyści Prime w ciągu dowolnych 12 miesięcy od momentu zapisu.

Nie jest wymagane składanie wniosku – płatność zostanie przekazana automatycznie na powiązany rachunek bankowy.

Ile wyniesie zwrot?

Większość uprawnionych klientów otrzyma do $51, co odpowiada kosztom rocznej subskrypcji Amazon Prime. Osoby, które zauważyły już przychodzącą płatność od Amazon lub FTC, najprawdopodobniej otrzymały właśnie rekompensatę w ramach tej ugody.

Źródło: scrippsnews
Foto: Amazon

Czytaj dalej

News USA

Priorytetowe wizy dla kibiców Mistrzostw Świata – Trump uruchamia program „FIFA Pass”

Opublikowano

3 godziny temu

dnia

19 listopada 2025

Autor:

bwyderka

W poniedziałek Administracja Prezydenta Donalda Trumpa ogłosiła nową inicjatywę dla zagranicznych podróżnych udających się do Stanów Zjednoczonych na przyszłoroczne Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej. Program, nazwany „FIFA Pass” (prioritized appointments scheduling system), umożliwi osobom posiadającym bilety na mecze szybsze uzyskanie terminów rozmów wizowych.

Przyspieszone procedury dla posiadaczy biletów

Podróżni, którzy zakupili bilety poprzez oficjalny system sprzedaży FIFA, będą mogli skorzystać ze specjalnego portalu umożliwiającego przyspieszoną obsługę w procesie aplikacji wizowej.

„Jeżeli masz bilet na Mistrzostwa Świata, możesz otrzymać priorytetowy termin rozmowy wizowej” – powiedział Prezydent FIFA Gianni Infantino, który spotkał się z Donaldem Trumpem w Gabinecie Owalnym, by omówić szczegóły systemu. Zwracając się do amerykańskiego przywódcy, dodał: „Powiedział Pan już przy naszym pierwszym spotkaniu: America welcomes the world.”

Donald Trump zachęcił kibiców do jak najszybszego składania wniosków wizowych.

USA wzmacnia obsadę konsularną

Jak poinformował Sekretarz Stanu Marco Rubio, administracja wysłała ponad 400 dodatkowych urzędników konsularnych do placówek na całym świecie, aby sprostać zwiększonemu zapotrzebowaniu na wizy. Obecnie w około 80% lokalizacji na świecie aplikanci mogą uzyskać termin rozmowy wizowej w ciągu 60 dni.

„Przeprowadzimy dokładnie takie samo sprawdzanie jak u innych wnioskodawców. Jedyna różnica polega na tym, że przesuwamy ich wyżej w kolejce” – zaznaczył Marco Rubio.

Priorytet bezpieczeństwa i kontrowersje wokół Seattle

Podczas Mistrzostw Świata 104 mecze odbędą się na stadionach w Kanadzie, Meksyku i USA. Organizacja turnieju jest dla Donalda Trumpa jednym z priorytetów, a Gianni Infantino regularnie odwiedza Biały Dom.

Podczas ogłoszenia inicjatywy Trump zasugerował możliwość przeniesienia meczów z Seattle, jednego z 11 amerykańskich miast-gospodarzy, jeśli uzna je za niebezpieczne. Odniósł się do wyboru na na burmistrza Katie Wilson, aktywistki zapowiadającej m.in. utrzymanie statusu „sanctuary city” dla migrantów.

„Jeśli pojawią się oznaki jakichkolwiek problemów, poproszę Gianniego, aby przeniósł mecze do innego miasta” – stwierdził Donald Trump.

Gianni Infantino nie zadeklarował zmian lokalizacji, podkreślając jednak wagę bezpieczeństwa: „Bezpieczeństwo i ochrona to absolutny priorytet podczas Mistrzostw Świata. Widać dziś, że ludzie ufają Stanom Zjednoczonym, co pokazuje liczba już sprzedanych biletów.”