Profesor Uniwersytetu Northwestern, Joel Mokyr, znalazł się w gronie trzech laureatów tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii. Wyróżnienie przyznano za przełomowe badania nad tym, jak postęp technologiczny i idee napędzają długofalowy wzrost gospodarczy. 79-letni Mokyr podzieli nagrodę o wartości ok. 1,2 mln dolarów z Philippe’em Aghionem z Collège de France i London School of Economics oraz Peterem Howittem z Uniwersytetu Browna.

Ekonomia innowacji

Jak podkreślił Komitet Noblowski, prace laureatów pomogły ekonomistom lepiej zrozumieć mechanizm, dzięki któremu nowe idee i technologie przełamują istniejące schematy, prowadząc do tzw. twórczej destrukcji – procesu, w którym innowacje zastępują przestarzałe rozwiązania. To zjawisko, opisane w 1942 roku przez Josepha Schumpetera, uznano za „istotny fakt kapitalizmu”.

Laureaci wykazali, że zrównoważony wzrost gospodarczy nie jest oczywistością, lecz wymaga podtrzymywania ciągłego procesu innowacji.

„Ich prace pokazują, że jeśli nie będziemy wspierać twórczej destrukcji, gospodarka może popaść w stagnację” – powiedział John Hassler, przewodniczący komisji przyznającej nagrodę.

Wkład Joela Mokyra

Mokyr, historyk gospodarczy i ekonomista, od dekad bada wpływ industrializacji, kultury i postępu technologicznego na rozwój społeczeństw. Jego prace wskazują, że za rewolucjami przemysłowymi stoją nie tylko wynalazki, ale także systematyczny rozwój wiedzy naukowej i klimat kulturowy sprzyjający innowacjom.

Komitet Noblowski podkreślił, że Mokyr „pokazał, iż aby innowacje tworzyły samonapędzający się proces rozwoju, musimy nie tylko wiedzieć, że coś działa, ale rozumieć, dlaczego działa”.

Twórcza destrukcja w praktyce

Zjawisko twórczej destrukcji jest widoczne w wielu współczesnych branżach: handel internetowy zastępuje centra handlowe, serwisy streamingowe wyparły wypożyczalnie wideo, a reklamy cyfrowe przejmują rynek od prasy drukowanej.

Aghion i Howitt już w 1992 roku opracowali model matematyczny opisujący, jak innowacje zastępują starsze technologie, tworząc nową równowagę gospodarczą. Ich prace w znacznym stopniu wpłynęły na sposób, w jaki ekonomiści analizują dynamikę wzrostu i produktywności.

Optymizm wobec technologii

Joel Mokyr od lat broni tezy, że nowe technologie – nawet jeśli trudne do uchwycenia w danych statystycznych – realnie podnoszą jakość życia. Gdy część ekonomistów twierdziła, że wynalazki cyfrowe mają mniejszy wpływ niż np. samochód czy samolot, Mokyr wskazywał na darmowe lub tanie usługi, takie jak streaming muzyki, które przynoszą ogromne korzyści użytkownikom.

„Kiedyś miałem tysiąc płyt CD, a wcześniej wydawałem większość studenckiego budżetu na winyle. Dziś mam dostęp do całej biblioteki muzycznej za kilka dolarów miesięcznie” – mówił w wywiadzie dla AP w 2015 roku.

Zaskoczony laureat

Gdy o świcie zadzwoniła do niego komisja noblowska, Joel Mokyr – jak sam przyznał – właśnie sięgał po pierwszą filiżankę kawy. „Nie miałem pojęcia, że coś takiego się wydarzy. Zawsze mówiłem studentom, że mam większe szanse zostać papieżem niż dostać Nobla… a przecież jestem Żydem” – żartował.

Choć w przyszłym roku skończy 80 lat, nie planuje przejścia na emeryturę. „To praca mojego życia” – powiedział, po czym zakończył rozmowę, by wyprowadzić psa na spacer.

Nobel z ekonomii – fakty

Nagroda Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie nauk ekonomicznych została ustanowiona w 1968 roku i od tego czasu przyznano ją 57 razy 99 laureatom – w tym zaledwie trzem kobietom. Połowa tegorocznej nagrody (11 mln koron szwedzkich, ok. 1,2 mln dolarów) trafi do Mokyra, a drugą połowę podzielą Aghion i Howitt.

Jak co roku, medale i dyplomy zostaną wręczone 10 grudnia – w rocznicę śmierci Alfreda Nobla.

Źródło: dailyherald
Foto: YouTube, Northwestern University

Jedna z najbardziej rozpoznawalnych restauracji w Chicago znalazła się w prestiżowym rankingu najlepszych burgerowni w kraju. Według najnowszego zestawienia bloga Only In Your State, Kuma’s Corner zajęła 13. miejsce wśród 50 najlepszych restauracji skupiających się na burgerach w USA.

Burgery z duszą heavy metalu

Założony w 2005 roku Kuma’s Corner to coś więcej niż zwykły bar i grill. Lokal słynie z unikalnego klimatu heavy metalu, surowego wystroju, głośnej muzyki i – przede wszystkim – z legendarnych burgerów gourmet, których nazwy inspirowane są zespołami metalowymi.

Blog Only In Your State szczególnie poleca firmowego burgera Kuma, serwowanego z wędzonym boczkiem na drewnie jabłoniowym, cheddarem i jajkiem sadzonym w bułce precelkowej.

W zestawieniu wyróżniono również pikantnego burgera Plague Bringer oraz zmieniającą się ofertę burgera miesiąca, która przyciąga stałych bywalców i nowych gości.

Więcej niż tylko burgery

Oprócz mięsnych klasyków, Kuma’s oferuje także imponujący wybór whisky, piw rzemieślniczych i kreatywnych koktajli, które idealnie uzupełniają charakter menu i atmosferę miejsca.

Gdzie spróbować?

Miłośnicy dobrej kuchni mogą odwiedzić oryginalną lokalizację Kuma’s Corner w dzielnicy Avondale przy 2900 W. Belmont Ave., lub wybrać się do filii w Schaumburgu – idealnej opcji dla tych, którzy szukają metalowej energii i soczystych burgerów poza granicami miasta.

Źródło: secretchicago
Foto: Kuma’s Corner

Dwóch politycznych debiutantów dołączyło w zeszłym tygodniu do rywalizacji o mandat w 6. Okręgu wyborczym stanu Illinois, obecnie reprezentowanym przez demokratę Seana Castena z Downers Grove. Zgłoszenia do Federalnej Komisji Wyborczej (FEC) złożyli: Joseph „Joey” Ruzevich, mieszkaniec Chicago, który wystartuje w prawyborach Partii Demokratycznej, oraz Skylar Duensing z Shorewood, ubiegający się o nominację Partii Republikańskiej.

Dwie nowe kandydatury zwiększają liczbę uczestników wyścigu do czterech. Oprócz nich w kampanii wezmą udział również urzędujący Kongresman Sean Casten oraz republikańska kandydatka Niki Conforti z Glen Ellyn.

Kim są nowi kandydaci?

Joseph Ruzevich to inżynier oprogramowania i były zawodowy koszykarz, który grał w Niemczech. Jak wynika z jego strony kampanijnej, nie posiada wcześniejszego doświadczenia politycznego. W sierpniu złożył pierwsze oświadczenie organizacyjne w FEC, a w zeszłym tygodniu przekazał jego zaktualizowaną wersję.

Nie ogłosił jednak swojej kandydatury publicznie i dotychczas nie złożył sprawozdań finansowych kampanii.

Skylar Duensing to działacz polityczny, który również po raz pierwszy ubiega się o urząd wybieralny. Dokumenty kandydackie w FEC złożył 19 września. Choć mieszka w 14. Okręgu, startuje w 6., co jest dozwolone przez prawo federalne – członkowie Kongresu nie muszą mieszkać w okręgu, który reprezentują.

Duensing, podobnie jak Ruzevich, nie przedstawił jeszcze raportów finansowych. Zgodnie z przepisami, kandydaci mają czas do 15 października, by złożyć sprawozdania obejmujące okres od 1 lipca do 30 września.

Skylar Duensing

Doświadczeni rywale

Demokrata Sean Casten reprezentuje 6. Okręg od 2019 roku, kiedy pokonał wieloletniego republikańskiego Kongresmana Petera Roscama. W nadchodzących wyborach ubiega się o piątą kadencję.

Jego potencjalna rywalka, Niki Conforti, ma już za sobą kampanijne doświadczenie — w 2024 roku przegrała z Castenem, a wcześniej bezskutecznie walczyła o nominację Partii Republikańskiej w 2022 roku.

Niki Conforti

Kluczowe daty

6. )kręg wyborczy obejmuje części powiatów Cook i DuPage. Prawybory w Illinois odbędą się 17 marca 2026 roku, a wybory powszechne – 3 listopada 2026 roku.

Źródło: dailyherald
Foto: Niki Conforti, Skylar for Congress, Joseph „Joey” Ruzevich