Karta Polaka jest dokumentem potwierdzającym przynależność do Narodu Polskiego. Nie oznacza jednak posiadania obywatelstwa polskiego, ani nie jest dokumentem uprawniającym do przekraczania granicy lub osiedlania się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Karta Polaka nie może zostać przyznana osobie posiadającej obywatelstwo polskie lub zezwolenie na pobyt stały na terytorium RP lub posiadającej status bezpaństwowca.

Kto może otrzymać Kartę Polaka?

Kartę Polaka możesz otrzymać, jeśli:

• wykażesz swój związek z polskością poprzez przynajmniej podstawową znajomość języka polskiego oraz znajomość i kultywowanie polskich tradycji i zwyczajów;
• w obecności konsula złożysz pisemną deklarację przynależności do Narodu Polskiego;
• wykażesz, że jesteś narodowości polskiej lub co najmniej jedno z Twoich rodziców lub dziadków albo dwoje pradziadków było narodowości polskiej albo przedstawisz zaświadczenie upoważnionej organizacji polskiej lub polonijnej (obwieszczenie zostanie znowelizowane nie później niż 14.01.2020 r.) potwierdzające Twoje aktywne zaangażowanie w działalność na rzecz języka i kultury polskiej lub polskiej mniejszości narodowej przez okres co najmniej ostatnich trzech lat;
• złożysz oświadczenie, że Ty lub Twoi wstępni nie repatriowali się z terytorium RP na podstawie umów zawartych przez Polskę w latach 1944-1957 z:
  • Białoruską Socjalistyczną Republiką Radziecką,
  • Ukraińską Socjalistyczną Republiką Radziecką,
  • Litewską Socjalistyczną Republiką Radziecką,
  • Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich,
• masz polskie pochodzenie, które zostało potwierdzone zgodnie z przepisami ustawy z dnia 9.11.2000 r. o repatriacji pod warunkiem wykazania się znajomością języka polskiego w stopniu przynajmniej podstawowym.

Potwierdzenie znajomości języka polskiego

Zaświadczenie o ukończeniu kursu języka polskiego nie wystarczy jako potwierdzenie znajomości języka w postępowaniu o przyznanie Karty Polaka.

Dokumenty, które potwierdzają znajomość języka to:

• świadectwo ukończenia szkoły lub studiów w Polsce,
• dyplom ukończenia szkoły za granica z wykładowym językiem polskim,
• poświadczenie znajomości języka polskiego wydane na podstawie ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim.

Jeżeli nie posiadasz żadnego z wyżej wymienionych dokumentów znajomość języka oceni konsul. Rozmowa z konsulem, prowadzona w języku polskim, dotyczyć będzie m.in. polskich tradycji i zwyczajów.

Jak długo Karta Polaka jest ważna i jak przedłużyć ważność Karty Polaka?

Karta Polaka jest ważna przez 10 lat od dnia jej przyznania. Ważność Karty można przedłużyć na kolejne 10 lat składając wniosek o jej przedłużenie u właściwego konsula.

Karta Polaka przyznana osobie, która ukończyła 65 lat, jest ważna na czas nieokreślony.

Karta Polaka wydana małoletniemu jest ważna 10 lat, nie dłużej jednak niż rok po osiągnięciu pełnoletności. Ważność Karty można przedłużyć na kolejne 10 lat, jeśli jej posiadacz złoży wniosek najpóźniej na 3 miesiące przed utratą ważności Karty. Oznacza to, że po ukończeniu 18 lat, posiadacz Karty Polaka powinien złożyć wniosek o jej przedłużenie nie później niż w ciągu kolejnych 9 miesięcy.

Z jakich uprawnień może korzystać posiadacz Karty Polaka?

Posiadacz Karty Polaka ma prawo do:

• zwolnienia z obowiązku posiadania zezwolenia na pracę oraz podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej na takich samych zasadach co obywatele polscy;
• odbywania studiów, studiów doktoranckich oraz innych form kształcenia, a także uczestniczenia w badaniach naukowych i pracach rozwojowych;
• korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej w stanach nagłych;
• ulgi 37% przy przejazdach w Polsce w pociągach osobowych, pospiesznych i ekspresowych, na podstawie biletów jednorazowych;
• bezpłatnego wstępu do wybranych muzeów państwowych w Polsce;
• pomocy konsula w sytuacji zagrożenia życia lub bezpieczeństwa, w ramach jego kompetencji, z
• zastosowaniem i poszanowaniem zwyczajów i prawa międzynarodowego,
• zwolnienia z opłat konsularnych za:
  • przyjęcie i rozpatrzenie wniosku o wydanie wizy krajowej w celu korzystania z uprawnień wynikających z posiadania Karty Polaka;
  • przyjęcie i opracowanie wniosku o nadanie obywatelstwa polskiego;
• otrzymania świadczenia pieniężnego na częściowe pokrycie utrzymania w Polsce w przypadku złożenia wniosku o pobyt stały. Świadczenie pieniężne przyznaje się na okres do 9 miesięcy;
• pierwszeństwa przy ubieganiu się o pomoc finansową przeznaczoną na wspieranie Polaków za granicą.

Źródło: gov.pl
Foto; istock/nito100/ Anna Koberska

Już od wtorku 20 maja można się rejestrować na drugą turę Wyborów Prezydenta RP. Można to zrobić online, listownie lub osobiście w Konsulacie generalnym RP w Chicago, a także w siedzibie Radia Maryja przy 6965 W. Belmont, Chicago, codziennie od 10.00 AM. Osoby, które się zarejestrowały na pierwszą turę nie muszą się ponownie rejestrować. Rejestracja dla osób, które dotychczas tego nie zrobiły, a mają ważne paszporty będzie trwała przez jeden tydzień, tj. do wtorku, 27 maja b.r.

Komunikat Konsulatu Generalnego RP w Chicago:

Konsul Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Chicago zachęca do jak najszybszego zapisywania się do spisu wyborców i nie czekanie do ostatnich dni!

PONOWNE GŁOSOWANIE W WYBORACH PREZYDENTA RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Chicago informuje

Ponowne głosowanie w wyborach Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej – druga tura – na terenie USA odbędzie się w sobotę 31 maja 2025 r. w godzinach 7:00 – 21:00 (7 am – 9 pm) czasu lokalnego właściwego dla każdej z obwodowych komisji wyborczych.

Głosowanie w drugiej turze przeprowadzone będzie w tych samych obwodach głosowania i w tych samych lokalach wyborczych, w który przeprowadzona była pierwsza tura wyborów.

Na terenie okręgu konsularnego KG RP w Chicago utworzono 20 obwodowych komisji wyborczych.

Listę obwodowych komisji wyborczych w Stanach Zjednoczonych Ameryki można znaleźć na stronie: https://www.gov.pl/web/usa/obwodowe-komisje-wyborcze-okw-w-usa

REJESTRACJA DO GŁOSOWANIA PRZEZ STRONĘ eWybory

Osoby, które były zapisane na pierwszą turę głosowania w dniu 17 maja, nie muszą rejestrować się ponownie i głosują w tych samych lokalach wyborczych, o ile nie zamierzają zmienić miejsca głosowania ze względu np. na planowaną w tym terminie podróż.

Osoby, które nie były zarejestrowane do głosowania za granicą w I turze wyborów, lub wiedzą, że w dniu ponownego głosowania będą w innym miejscu za granicą, będą mogły zarejestrować się samodzielnie na stronie https://ewybory.msz.gov.pl lub na tej stronie będą mogły dokonać zmiany swojego obwodu głosowania z pierwszej tury.

Rejestracja w tym trybie lub zmiana miejsca głosowania możliwa będzie do dnia 27 maja 2025 r. do godz. 23.59 czasu lokalnego.

Rejestracja w tym trybie lub zmian osoby, które pobrały zaświadczenie o prawie do głosowania przed dniem 18 maja 2025 r., otrzymały dwa zaświadczenia i mogą z zaświadczeniem uprawniającym do głosowania w dniu ponownego głosowania oddać głos w dowolnym obwodzie głosowania w kraju lub za granicą.

Konsulat Generalny RP w Chicago przypomina, że rejestrując się na stronie www.eWybory.msz.gov.pl nie można posłużyć się tym samym adresem e-mail lub numerem telefonu, którym posłużył się przy rejestracji inny wyborca! W takiej sytuacji zarejestrowany do wyborów został/zostanie tylko pierwszy wyborca, który użył/użyje tego adresu email lub numeru telefonu – pozostałe osoby nie zostały/nie zostaną zarejestrowane!

Sytuacje takie występowały najczęściej w przypadku członków tej samej rodziny.

Informujemy również, że system eWybory wysyła dwa powiadomienia. Pierwsze powiadomienie informuje tylko o tym, że wniosek został wprowadzony do systemu. Nie jest to jednak potwierdzenie, że wniosek o rejestrację wyborcy został zaakceptowany i że wyborca został dopisany do spisu wyborców.

O ostatecznej akceptacji wniosku informuje dopiero kolejna wiadomość z systemu eWybory.

Jeśli zatem nie otrzymali/nie otrzymają Państwo informacji o tym, że Państwa wniosek został zaakceptowany oznacza to, że nie zostali Państwo dopisani do spisu wyborców.

Status rejestracji do wyborów mogą Państwo sprawdzić na stronie eWybory (zakładka na dole strony „Sprawdź status rejestracji”)

W przypadku nieotrzymania z systemu eWybory potwierdzenia o tym, że Państwa wniosek został zaakceptowany, prosimy o niezwłoczne przesłanie zgłoszenia do Konsulatu w sposób opisany poniżej (przypominamy, że zgłoszenie takie musi wpłynąć do Konsulatu najpóźniej do dnia 27 maja 2025 roku do godziny 23:59)

Rejestracja do drugiej tury za pośrednictwem aplikacji eWybory – https://ewybory.msz.gov.pl zostanie uruchomiona w najbliższych dniach, o czym Konsulat poinformuje w odrębnym komunikacie.

REJESTRACJA W KONSULACIE GENERALNYM RP W CHICAGO

Istnieje także możliwość dokonania rejestracji lub zmiany miejsca głosowania za pośrednictwem Konsulatu. W tym celu należy złożyć odpowiedni wniosek, opatrzony własnoręcznym podpisem.

Wniosek można złożyć:

• osobiście w urzędzie konsularnym lub
• wysłać pocztą na adres: 1530 North Lake Shore Drive, Chicago, IL 60610 lub
• przesłać skan lub zdjęcie wniosku na adres: chicago.legal@msz.gov.pl

Wniosek musi dotrzeć do Konsulatu najpóźniej do dnia 27 maja 2025 r. do godziny 23:59

Wnioski złożone po tym terminie nie będą mogły zostać uwzględnione i taka osoba nie zostanie dopisana do spisu wyborców

Wzór wniosku o dopisanie do spisu wyborców znajdą Państwo na dole strony w dziale „Materiały”.

GŁOSOWANIE W DRUGIEJ TURZE W POLSCE

ZAŚWIADCZENIE O PRAWIE DO GŁOSOWANIA

Osoby, które w dniu ponownego głosowania będą chciały zagłosować w Polsce, muszą złożyć wniosek osobiście w urzędzie gminy o dopisanie ich do spisu wyborców albo – jeżeli posiadają profil zaufany, podpis osobisty albo kwalifikowany podpis elektroniczny – mogą zmienić obwód głosowania na obwód głosowania w Polsce online, przez ePUAP.

Osoby, które wiedzą, że w dniu ponownego głosowania będą w innym miejscu za granicą, jak i osoby, które wiedzą, że w dniu ponownego głosowania będą w Polsce, mogą wnioskować do konsula lub w urzędzie gminy w Polsce o wydanie zaświadczenia o prawie do głosowania.

Wydanie przez konsula zaświadczenia możliwe jest do dnia 29 maja 2025 r. do północy czasu polskiego.

Oznacza to, że wniosek musi trafić do Konsulatu z odpowiednim wyprzedzeniem, aby możliwe było przygotowanie zaświadczenia i wydanie go obywatelowi przed tym terminem.

Osoby, które już pobrały zaświadczenia o prawie do głosowania przed dniem 18 maja 2025 r., otrzymały dwa zaświadczenia i mogą z zaświadczeniem uprawniającym do głosowania w dniu ponownego głosowania zagłosować w dowolnym obwodzie głosowania w kraju albo za granicą.

Prosimy śledzić również informacje na stronie Polska w USA – Wybory Prezydenta RP za Granicą: https://www.gov.pl/web/usa/wybory-prezydenta-rp-2025-za-granica oraz na stronie internetowej Państwowej Komisji Wyborczej: https://wybory.gov.pl/prezydent2025/ 

Źródło: informacja własna, Konsulat Generalny RP w Chicago
Foto: istock/KangeStudio/andriano_cz/

W maju odbiorcy świadczeń Social Security mogą zauważyć, że ich wypłaty trafiają na konta nieco później niż zwykle. Powodem jest nietypowy układ dat w kalendarzu, który obowiązuje w programie wypłat rent i emerytur.

Jak działa harmonogram wypłat Social Security?

Administracja Social Security (SSA) wypłaca świadczenia w zależności od daty urodzenia beneficjenta:

• Osoby urodzone od 1. do 10. dnia miesiąca otrzymują płatności w drugą środę miesiąca.
• Osoby urodzone od 11. do 20. dnia – w trzecią środę miesiąca.
• Osoby urodzone po 20. dniu – w czwartą środę miesiąca.

W tym roku druga środa maja przypadła wyjątkowo późno – 14 maja, co oznacza, że pierwsza runda wypłat również została przesunięta na maksymalnie późną możliwą datę w 2025 roku. To opóźnienie może być odczuwalne dla niektórych beneficjentów, którzy przyzwyczajeni są do wcześniejszych terminów.

Podobne sytuacje wystąpiły lub wystąpią jeszcze m.in. 12 lutego, 13 sierpnia i 12 listopada – również z powodu korzystnego lub niekorzystnego układu dni tygodnia w danym miesiącu.

Inne zasady dla wcześniejszych i podwójnych świadczeń

Niektórzy odbiorcy otrzymują świadczenia według innych reguł:

• Osoby, które rozpoczęły pobieranie świadczeń przed majem 1997 roku, otrzymują swoje przelewy 3. dnia każdego miesiąca.

• Osoby otrzymujące zarówno Social Security, jak i Supplemental Security Income (SSI), mają ustalony harmonogram:

  • SSI – 1. dnia miesiąca

  • Social Security – 3. dnia miesiąca

W maju odbiorcy SSI otrzymają dwie wypłaty: jedną 1 maja (za maj) oraz kolejną 30 maja (za czerwiec). Wynika to z faktu, że 1 czerwca przypada w weekend, a SSA nie dokonuje wypłat w soboty ani niedziele.

Co zrobić w przypadku opóźnienia płatności?

Administracja Social Security zachęca, by w przypadku opóźnienia płatności:

1. Najpierw skontaktować się z bankiem lub instytucją finansową, aby upewnić się, że środki nie zostały już zaksięgowane.
2. Jeśli minęły ponad trzy dni robocze od planowanej daty wypłaty, a pieniądze nadal nie dotarły, należy skontaktować się bezpośrednio z SSA, aby zgłosić brakującą płatność.

Agencja zapewni wtedy pomoc w rozwiązaniu problemu i – jeśli to konieczne – zleci zastępczą płatność.

Elektroniczne płatności to standard

Obecnie około 99% beneficjentów otrzymuje swoje świadczenia drogą elektroniczną. To najbezpieczniejszy i najszybszy sposób otrzymywania środków, a także najłatwiejszy do monitorowania i odzyskania w przypadku problemów z przekazem.

Dla pewności możesz sprawdzić aktualne daty wypłat na stronie: www.ssa.gov.

Źródło: foxbusiness
Foto: istock/ Richard Stephen/Zinkevych/