W poniedziałek Polska ogłosiła, że Konsulat Generalny Rosji w Krakowie zostanie zamknięty, w odpowiedzi na dowody wskazujące na udział rosyjskich służb specjalnych w podpaleniu centrum handlowego Marywilska 44 w Warszawie. Dramatyczne wydarzenie miało miejsce dokładnie rok temu.

Decyzję o zamknięciu konsulatu w Krakowie ogłosił Minister Spraw Zagranicznych Radosław Sikorski w niedzielę, dokładnie rok po pożarze, który zniszczył jeden z największych obiektów handlowych stolicy.

“Na podstawie ustaleń naszych służb, zdecydowałem o cofnięciu zgody na funkcjonowanie konsulatu Federacji Rosyjskiej w Krakowie” – napisał Sikorski w serwisie X.

Dowody na sabotaż i reakcja Polski

Podczas spotkania ministrów spraw zagranicznych w Londynie, Sikorski potwierdził, że odpowiedzialni za podpalenie są agenci działający na zlecenie Moskwy byli. “To był akt sabotażu, który mógł zakończyć się tragicznie. Rosyjski konsulat w Krakowie zostanie zamknięty, a jeśli ataki będą się powtarzać – podejmiemy kolejne kroki” – zapowiedział.

To już drugi rosyjski konsulat zamknięty przez Polskę – wcześniej, w związku z innymi incydentami sabotażu, zamknięto placówkę w Poznaniu. Po decyzji z 12 maja jedynym rosyjskim konsulatem w Polsce pozostaje ten w Gdańsku.

Moskwa zapowiada odwet

Rosyjskie MSZ zapowiedziało odwet. Rzeczniczka Kremla, Maria Zacharowa, oświadczyła, że “Warszawa działa przeciwko swoim obywatelom, rujnując relacje dwustronne”, i że Rosja “odpowie w odpowiednim czasie”. Wcześniej Rosja zamknęła polski konsulat w Petersburgu w reakcji na decyzję o zamknięciu konsulatu w Poznaniu.

Podpalenie Marywilskiej 44: coraz więcej szczegółów

Premier Donald Tusk poinformował, że polskie służby “z całą pewnością” wiedzą, iż pożar Marywilskiej 44 był efektem zorganizowanego podpalenia zleconego przez rosyjskie służby. Część sprawców została zatrzymana, reszta została zidentyfikowana i jest poszukiwana.

Zniszczone w pożarze centrum handlowe, w którym mieściło się około 1400 sklepów, do dziś pozostaje zamknięte. Sąsiadujący z nim Park Handlowy Marywilska 44 działa normalnie.

Szerszy kontekst: wojna hybrydowa

Polskie władze twierdzą, że akty sabotażu to element rosyjskiej wojny hybrydowej, mającej na celu destabilizację krajów wspierających Ukrainę. Polscy śledczy współpracują z organami ścigania z Litwy, która również padła ofiarą podobnych ataków – m.in. podpalenia sklepu IKEA w Wilnie.

Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar i Minister Spraw Wewnętrznych Tomasz Siemoniak potwierdzili, że Polska zna dokładny przebieg podpalenia, a działania sprawców były koordynowane przez osobę przebywającą w Rosji.

Źródło: The Epoch Times
Foto: YouTube, Konsulat Generalny Rosji w Krakowie

Departament Bezpieczeństwa Krajowego USA (DHS) formalnie ogłosił w poniedziałek zamiar zakończenia tymczasowego statusu ochronnego (TPS) dla obywateli Afganistanu przebywających obecnie w Stanach Zjednoczonych. Decyzja została uzasadniona „poprawą warunków” w ich ojczyźnie – mimo że kraj wciąż pozostaje pod rządami Talibów.

Jeśli decyzja nie zostanie zaskarżona lub nie zostanie zawieszona przez sąd, TPS dla Afgańczyków wygaśnie 12 lipca, a ochrona zostanie formalnie zakończona 60 dni po opublikowaniu informacji w Federal Register – czyli 20 maja.

Utrata ochrony po ewakuacji z Kabulu

Status ochronny TPS został przyznany Afgańczykom przez administrację prezydenta Joe Bidena w 2022 roku, niedługo po dramatycznym wycofaniu wojsk amerykańskich z Afganistanu i przejęciu władzy przez Talibów. Miał on zapewnić tymczasową ochronę przed deportacją dla tych, którzy nie mogli bezpiecznie wrócić do kraju pogrążonego w chaosie politycznym i militarnym.

Jednak jak stwierdziła w poniedziałek Sekretarz DHS Kristi Noem, rząd uznał, że Afganistan „nie spełnia już kryteriów TPS”. „Sytuacja bezpieczeństwa i gospodarcza w kraju wykazuje oznaki stabilizacji, dlatego ochrona nie jest już konieczna” – powiedziała Noem.

Kwestie bezpieczeństwa i „przywracanie integralności” systemu

Departament Bezpieczeństwa Krajowego DHS wskazał również, że część osób objętych statusem TPS stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego i narodowego, podkreślając, że system ochrony tymczasowej nie może być nadużywany.

TPS może zostać nadany, gdy w kraju pochodzenia panują warunki uniemożliwiające bezpieczny powrót – np. wojna, klęski żywiołowe, czy masowe zamieszki. Decyzja DHS sugeruje, że według administracji takie okoliczności w Afganistanie już nie występują.

Pozwy i sprzeciw organizacji imigracyjnych

Decyzja spotkała się z ostrą krytyką ze strony organizacji broniących praw imigrantów. Grupa CASA Inc. złożyła pozew przeciwko DHS, kwestionując legalność procedury zakończenia ochrony TPS dla Afgańczyków oraz Kameruńczyków.

Kristi Noem

Nie tylko Afgańczycy tracą ochronę

Decyzja wobec Afgańczyków wpisuje się w szersze działania administracji zmierzające do ograniczenia programów ochronnych. DHS ogłosił wcześniej zakończenie TPS dla obywateli Kuby, Haiti i Nikaragui, którzy przybyli do USA w ramach tzw. programu zwolnień humanitarnych. Ich dwuletnie pozwolenia na pracę wygasły 24 kwietnia.

W osobnym przypadku sąd federalny wstrzymał natomiast decyzję o cofnięciu TPS dla 350 000 Wenezuelczyków, wskazując na możliwe naruszenia proceduralne.

Źródło: The Epoch Times
Foto: YouTube, istock/Juan Alberto Casado/

Nadchodzący długi weekend z okazji Memorial Day (Dnia Pamięci) może okazać się rekordowy pod względem liczby podróży – tak wynika z najnowszych prognoz Amerykańskiego Automobilklubu (AAA). Organizacja szacuje, że między czwartkiem 22 maja a poniedziałkiem 26 maja w trasę wyruszy aż 45,1 miliona Amerykanów – co najmniej 50 mil od miejsca zamieszkania.

To najwyższy wynik w historii obchodów Memorial Day i pierwszy raz od dwóch dekad, gdy zostanie pobity rekord ustanowiony w 2005 roku (44 mln podróżnych). W porównaniu z zeszłym rokiem liczba ta wzrosła o 3,2%.

Samochodem, samolotem, a może pociągiem?

Większość podróżnych – około 39,4 mln osób – wybierze samochód, co oznacza wzrost o 1,2 mln w porównaniu do 2024 roku. AAA zwraca uwagę, że podróżowanie rano może pomóc uniknąć korków – największy ruch przewidywany jest po południu i wieczorem.

Najlepsze i najgorsze godziny na podróż samochodem (wg AAA i INRIX):

• Czwartek (22 maja): najlepiej przed południem, najgorzej 1:00PM–9:00PM
• Piątek (23 maja): najlepiej przed 11:00AM, najgorzej 12:00PM–8:00PM
• Sobota (24 maja): najlepiej przed południem, najgorzej 2:00PM–6:00PM
• Niedziela (25 maja): najlepiej przed 1:00PM, najgorzej 1:00PM–5:00PM
• Poniedziałek (26 maja): najlepiej przed 2:00PM, najgorzej 4:00PM–7:00PM

Dobrą wiadomością dla kierowców są niższe ceny benzyny – średnia krajowa cena za galon zwykłej benzyny wynosi obecnie 3,13 USD, w porównaniu do 3,59 USD w analogicznym okresie w 2024 roku.

Podróże lotnicze i inne środki transportu

Na wycieczki samolotowe zdecyduje się około 3,6 miliona Amerykanów – o 1,8% więcej niż rok temu. Choć nie jest to rekord, to potwierdza trend rosnącego zainteresowania lotami krajowymi w długie weekendy.

Dodatkowe 2 miliony osób planuje podróżować pociągami, autobusami lub statkami wycieczkowymi – to lekki wzrost względem ubiegłorocznych 1,9 miliona.

.

Dlaczego podróżujemy?

AAA wskazuje, że mimo trwających obaw o wysokie koszty życia, wielu Amerykanów nie rezygnuje z planów wyjazdowych, traktując długi weekend jako okazję do spotkań z bliskimi, krótkich wyjazdów krajowych czy relaksu na plaży.

„Niektórzy ruszają w dalekie podróże, ale wiele rodzin po prostu pakuje samochód i jedzie odwiedzić rodzinę czy znajomych. Długi weekend to idealny czas, by na chwilę oderwać się od codzienności” – powiedziała Stacey Barber, wiceprezes ds. podróży w AAA.

Źródło: foxbusiness
Foto: istock/flySnow/