W ten weekend Muzeum Sztuki Współczesnej w Chicago (MCA) otworzyło jedną z najważniejszych wystaw sezonu — „Yoko Ono: Music of the Mind”, obejmującą blisko 70 lat twórczości artystki. Ekspozycja, złożona z około 200 dzieł, to podróż przez jej karierę: od wczesnych konceptualnych prac i performansów po filmy, instalacje i sztukę interaktywną.

Wystawa, przygotowana pierwotnie przez Tate Modern w Londynie, po raz pierwszy trafiła teraz do Stanów Zjednoczonych. Publiczność w Chicago będzie mogła ją oglądać do 22 lutego w siedzibie Muzeum Sztuki Współczesnej MCA przy 220 E. Chicago Ave.

Więcej niż muza Johna Lennona

Choć dla wielu Yoko Ono pozostaje ikoną popkultury i żoną Johna Lennona, kuratorka chicagowskiej odsłony, Jamillah James, chce, by odwiedzający odkryli ją na nowo – jako niezależną, odważną i wizjonerską artystkę.

“Ta wystawa to fantastyczny przegląd dorobku Ono w różnych mediach” – mówi James. “Chciałabym, by ludzie przyszli z otwartym umysłem, odkładając na bok uprzedzenia, i po prostu zaangażowali się w jej niezwykłą, intelektualną pracę, która zachęca do myślenia, działania i współtworzenia świata.”

Sztuka, która zaprasza do działania

Ekspozycja prowadzi widzów chronologicznie przez kolejne etapy życia Yoko Ono – od Nowego Jorku, przez Tokio i Londyn, aż po jej powrót do USA. W pierwszej sali prezentowane są „obrazy instruktażowe”, czyli tekstowe kompozycje z lat 60., które stanowią zaproszenie do stworzenia własnego dzieła.

W jednej z nich, „Smoke Painting”, Ono instruuje: „Podświetl płótno papierosem przez dowolny czas. Obserwuj ruch dymu. Obraz kończy się, gdy całe płótno zniknie.”

Takie prace, oparte na uczestnictwie widza, stanowią sedno jej filozofii artystycznej.

Inne dzieła również wymagają interakcji – publiczność może wbijać gwoździe w obraz, ściskać dłoń przez płótno, albo zostawiać własne przemyślenia na ścianie galerii. W instalacji „Helmets (Pieces of Sky)” z 2001 roku odwiedzający wyciągają elementy układanki z hełmów wiszących nad głowami – symboliczny gest „odzyskiwania nadziei po wojnie”.

“Performans jest dla Yoko kluczowy” – podkreśla James. “Jej sztuka nie istnieje bez widza. To widz ją uruchamia.”

Współpraca, dźwięk i pamięć

Wystawa przypomina również o licznych artystycznych partnerstwach Ono – od wczesnych projektów z Anthonym Coxem po film „Aos” z 1964 roku, w którym pojawia się John Lennon.

W chicagowskiej wersji Jamillah James rozszerzyła część muzyczną ekspozycji. W specjalnie zaprojektowanym „Music Room” zwiedzający mogą usiąść na miękkich pufach i słuchać utworów Ono – od eksperymentalnych nagrań po jej bardziej znane piosenki.

Kuratorce zależało też na podkreśleniu literackiej strony twórczości artystki. Dlatego w MCA znalazło się miejsce dla aktywacji jej kultowej publikacji „Grapefruit” (1964) oraz interaktywnej instalacji „Mend Piece” (1966), gdzie odwiedzający składają potłuczone filiżanki i talerze – gest naprawy i wspólnoty.

Zakończenie pod niebem Chicago

Ekspozycję zamyka poetycka praca „Sky TV” – transmisja na żywo z nieba nad muzeum. Ono stworzyła ją w latach 60-tych, mieszkając w nowojorskim apartamencie bez okien. Dzieło symbolizuje tęsknotę za światłem, przestrzenią i wolnością.

Yoko Ono ma zresztą własną historię z Chicago – w Jackson Park znajduje się jej pierwsza stała instalacja w USA, „Sky Landing”, a piosenka „Walking on Thin Ice” była częściowo inspirowana widokiem jeziora Michigan.

Bilety na wystawę „Yoko Ono: Music of the Mind” można kupić tutaj.

Źródło: blockclubchicago
Foto: Muzeum Sztuki Współczesnej

17 października Muzeum Polskie w Ameryce z dumą kontynuowało piękną tradycję Imienin Kościuszki, upamiętniając dziedzictwo i patriotyczne ideały Tadeusza Kościuszki. Uroczystość, organizowana corocznie przez Oddział Fundacji Kościuszkowskiej w Chicago, stanowi okazję do uhonorowania wybitnych postaci za ich pracę i wkład w rozwój społeczności polonijnej. Wieniec laurowy przyznano prof. Johnowi Kulczyckiemu.

W tym roku Fundacja Kościuszkowska uhonorowała profesora Johna Kulczyckiego – członka dożywotniego, wieloletniego przyjaciela oraz sponsora Muzeum Polskiego w Ameryce – przyznając mu wieniec laurowy w uznaniu jego zasług i oddania sprawom Polonii.

W poprzednich latach laureatami tego wyróżnienia byli m.in. prezes MPA Richard Owsiany oraz dyrektor zarządzająca MPA Małgorzata Kot.

Muzeum Polskie w Ameryce składa gorące podziękowania Oddziałowi Fundacji Kościuszkowskiej w Chicago oraz wszystkim, którzy tego dnia wspólnie świętowali i pielęgnowali pamięć o Tadeuszu Kościuszce.

Źródło: Muzeum Polskie w Ameryce
Foto: Muzeum Polskie w Ameryce

Bezpłatne i wyczekiwane co roku wydarzenie organizowane przez Chicago Architecture Center – Open House Chicago – powraca w ten weekend, zapraszając mieszkańców i turystów do zwiedzania ponad 200 wyjątkowych lokalizacji, do których na co dzień wstęp nie jest możliwy.

Wśród powracających ulubieńców znajdziemy takie klasyki jak Fine Arts Building przy 410 S. Michigan Ave. czy imponującą Grand Banking Hall w Wintrust przy 231 S. LaSalle Street – monumentalne wnętrze w stylu neogreckim, w którym nietrudno poczuć się jak w świątyni bogów finansów.

Tegoroczna edycja przynosi jednak również 30 zupełnie nowych miejsc na mapie wydarzenia. Wszystkie warte uwagi – ale oto pięć, które szczególnie zasługują na wizytę.

Hilliard Towers Apartments – Near South Side

Wzniesione w 1966 roku okrągłe wieże mieszkalne przy 30 W. Cermak Road to dzieło Bertranda Goldberga, twórcy słynnego Marina City. Choć powstały jako budynki socjalne, ich projekt daleki był od szarej, brutalistycznej rzeczywistości typowej dla tamtej epoki.

Goldberg zaprojektował przestrzeń pełną światła, zieleni i godnych warunków życia. Dziś odnowione i zarządzane prywatnie Hilliard Towers wciąż oferują mieszkania w przystępnych cenach – to żywy dowód na to, że architektura społeczna może być piękna i humanistyczna.

Hilliard Towers Apartments

Ganz Hall – Uniwersytet Roosevelta

Jeśli znacie Auditorium Theater, arcydzieło Adlera i Sullivana przy 430 S. Michigan Ave., to wiecie, że w tym budynku kryje się prawdziwe bogactwo historii. Ale nie każdy wie o istnieniu Ganz Hall – perły z końca XIX wieku, mieszczącej się na siódmym piętrze.

To olśniewające wnętrze z pozłacanymi łukami, ręcznie malowanymi muralami i stalowymi żyrandolami przenosi odwiedzających w czasy wiktoriańskiego Chicago.

To także rzadka okazja, by zobaczyć w jednym miejscu dzieła Louisa Sullivana, Dankmara Adlera, Alberta Fleury’ego, witrażystów z Millet & Healy oraz młodego Franka Lloyda Wrighta. Warto również zajrzeć do odrestaurowanego Pokoju Sullivana i Biblioteki Murray-Green na drugim piętrze.

Ganz Hall – Uniwersytet Roosevelta

Komitet ds. Japońsko-Amerykańskiej Służby – West Ridge

Przy 5700 N. Lincoln Ave. kryje się przykład znakomitej adaptacji architektonicznej. Dawny modernistyczny oddział U.S. Bank zyskał drugie życie jako centrum społecznościowe prowadzone przez Japońsko-Amerykański Komitet Służby (JASC).

Nowa przestrzeń mieści ośrodek opieki dla dorosłych, sale robocze, archiwum i bibliotekę, dokumentującą historię społeczności japońskiej w Chicago. Dzięki pracy architektów z Metis Design, budynek stał się inspirującym przykładem, jak dawne przestrzenie komercyjne można przekształcić w miejsca zorientowane na ludzi i lokalność.

The Japanese American Service Committee

Narodowe Muzeum Mieszkalnictwa Publicznego – Near West Side

W miejscu dawnego osiedla Jane Addams Homes, zbudowanego w 1937 roku, powstało pierwsze w USA muzeum poświęcone historii mieszkalnictwa publicznego. National Public Housing Museum przy 919 S. Ada Street prezentuje wystawy, dzieła sztuki, filmy i relacje mieszkańców, a także trzy odtworzone apartamenty ukazujące różne epoki funkcjonowania kompleksu.

Projekt autorstwa Landon Bone Baker Architects (LBBA) stawia wyraźny akcent na idei, że prawo do mieszkania jest prawem człowieka – i skutecznie przełamuje stereotypy dotyczące dawnych osiedli socjalnych.

National Public Housing Museum

Aspire Center for Workforce Innovation – Austin

Zamknięta w 2013 roku szkoła podstawowa Emmet przy 5500 W. Madison St. otrzymała nowe życie jako centrum rozwoju zawodowego i społecznego. Architekci z Lamar Johnson Collaborative tchnęli w budynek nową energię, dodając m.in. imponujące, wysokie na 50 stóp przeszklone atrium wejściowe, które samo w sobie jest powodem, by odwiedzić to miejsce.

Otwarte latem 2024 roku Aspire Center pokazuje, jak dawne instytucje edukacyjne mogą stać się przestrzeniami napędzającymi lokalny rozwój.

Aspire Center for Workforce Innovation

Pełną listę lokalizacji tegorocznego wydarzenia  Open House Chicago znajdziesz na stronie openhousechicago.org. Niezależnie, czy jesteś miłośnikiem architektury, fotografem miejskim czy po prostu ciekawym świata mieszkańcem – to weekend, którego nie warto przegapić.

Źródło: WBEZ
Foto: Chicago Architecture Center, Andrew Jameson, Ganz Hall – Uniwersytet Roosevelta, The Japanese American Service Committee, Chicago Housing Authority, wikimedia