Prezydent Donald Trump ogłosił we wtorek ambitny plan budowy nowego, zaawansowanego systemu obrony przeciwrakietowej o nazwie „Golden Dome” (Złota Kopuła), mającego na celu ochronę Stanów Zjednoczonych przed zagrożeniami rakietowymi z całego świata — a nawet z przestrzeni kosmicznej.

Podczas konferencji prasowej w Gabinecie Owalnym, Prezydent Trump — w towarzystwie Sekretarza Obrony Pete’a Hegsetha, trzech republikańskich senatorów i wiceszefa operacji U.S. Space Force generała Michaela Guetleina — ogłosił rozpoczęcie realizacji projektu, który ma kosztować około 175 miliardów dolarów i zostać ukończony w ciągu trzech lat.

„Czekałem na ten dzień. To krok niezbędny dla sukcesu, a nawet przetrwania naszego kraju” — powiedział Trump. „Żyjemy w niebezpiecznym świecie. Ten system będzie fundamentem naszej obrony narodowej.”

Nowoczesna tarcza inspirowana izraelską „Żelazną Kopułą”

Projekt „Golden Dome” czerpie inspirację z izraelskiego systemu „Iron Dome”, który z powodzeniem chroni Izrael przed rakietami krótkiego zasięgu. Nowa amerykańska wersja ma jednak znacznie szersze możliwości — według Donalda Trumpa ma być w stanie neutralizować pociski balistyczne, hipersoniczne, manewrujące, a także zagrożenia z przestrzeni kosmicznej.

Michael Guetlein, który będzie nadzorował rozwój systemu, podkreślił, że będzie to „najbardziej zaawansowany projekt obronny w historii Stanów Zjednoczonych”.

Współpraca z Kanadą

Prezydent Trump poinformował również, że Kanada wyraziła zainteresowanie udziałem w projekcie i wspólną ochroną terytoriów obu państw. Rozpoczęto już rozmowy o ustaleniach finansowych.

Projekt ma być finansowany z nowej ustawy, którą Donald Trump określił jako „jeden, wielki, piękny projekt ustawy” (“one, big, beautiful bill”), obejmującej jego kluczowe priorytety: granice, obronę, energię i podatki.

Wstępnie przyznano na system 25 miliardów dolarów, a Trump nie widzi problemu by pozyskać pozostałe 150 miliardów.

Kontrowersje i krytyka

Pomimo entuzjazmu Trumpa, plan budowy systemu wzbudza kontrowersje. Congressional Budget Office ostrzegło, że całkowity koszt systemu może w perspektywie 20 lat przekroczyć 500 miliardów dolarów. Krytycy zarzucają również brak szczegółów dotyczących technologii i harmonogramu realizacji.

Sekretarz Obrony Pete Hegseth podkreślił, że jego departament pracuje nad „przyspieszoną realizacją” projektu od momentu podpisania przez Trumpa rozporządzenia wykonawczego tydzień po objęciu urzędu w 2025 roku.

„Nie mamy czasu do stracenia. Potencjalne zagrożenia są realne, a rozwój technologii musi dotrzymać im kroku” — powiedział Hegseth.

Źródło: baynews9
Foto: The White House

Kanadyjscy paleontolodzy dokonali niezwykłego odkrycia w Górach Skalistych – skamieniałość nieznanego wcześniej morskiego drapieżnika o trzech oczach, przypominających pazury kończynach i pysku, który wyglądał jak… temperówka. Nazwano go Mosura fentoni, a jego istnienie rzuca nowe światło na złożoność życia sprzed ponad 500 milionów lat.

Nowe znalezisko pochodzi z legendarnych łupków Burgess – jednego z najbogatszych na świecie stanowisk skamieniałości z okresu kambryjskiego. Szczątki tej „ćmy morskiej” opisał zespół badaczy z Manitoba Museum i Royal Ontario Museum, a ich praca została opublikowana w czasopiśmie Royal Society Open Science.

Niezwykły wygląd pradawnego drapieżnika

Mosura fentoni mierzyła zaledwie kilka centymetrów długości, ale jej wygląd nie miał nic wspólnego z łagodnością. Paleontolodzy opisali ją jako „miniaturowego potwora” z:

• Trzema oczami osadzonymi na głowie,
• Pyskiem przypominającym temperówkę, wyłożonym zębami,
• Parą zakrzywionych, uzbrojonych w kolce „pazurów” wysuwających się z głowy,
• Klapkami po bokach ciała, umożliwiającymi pływanie niczym u współczesnych płaszczek.

„Wygląda jak podwodna wersja Edwarda Nożycorękiego” – żartuje główny autor badania, dr Joe Moysiuk, kurator paleontologii z Manitoba Museum.

O wiele bardziej złożona niż sądzono

Mosura należy do radiodontów – wymarłej grupy prymitywnych stawonogów, do której należał też słynny Anomalocaris. Ale Mosura wyróżnia się spośród nich nowym poziomem anatomicznej złożoności.

Zamiast prostego tułowia, jak u większości radiodontów, ciało Mosury miało aż 16 segmentów zewnętrznych, z których każdy był wyposażony w skrzela – podobnie jak u dzisiejszych stawonogów.

„To pierwszy raz, kiedy widzimy tak złożoną tylną część ciała u radiodonta” – mówi Moysiuk. – „Pokazuje to, że te stworzenia potrafiły specjalizować różne obszary swojego ciała do konkretnych funkcji – zupełnie jak ich współczesne odpowiedniki”.

Badacze odkryli także otwarty układ krążenia: prymitywne serce pompowało krew do dużych komór ciała, tzw. luków, co stanowi kolejny dowód na zaawansowaną budowę tego pradawnego drapieżnika.

Drapieżnik sprzed eksplozji kambryjskiej

Mosura fentoni prawdopodobnie poruszała się w wodach starożytnego oceanu, polując na mniejsze stworzenia i dzieląc środowisko z innymi radiodontami – w tym legendarnym Anomalocaris canadensis.

Dla badaczy najciekawsze może być jednak to, co Mosura mówi o historii życia na Ziemi.

„Eksplozja kambryjska to moment, gdy pojawiły się główne plany budowy ciała dzisiejszych zwierząt” – tłumaczy Stewart Edie z Smithsonian Institution. – „Ale Mosura pokazuje, że złożone formy życia istniały już przed eksplozją kambryjską. To znacznie rozszerza nasze rozumienie tempa ewolucji”.

Przypomnienie o niezwykłej przeszłości Ziemi

Odkrycie Mosury fentoni to nie tylko kolejny okaz do muzealnej gabloty. To kawałek w większej układance, która odsłania, jak zaskakująco bogate i różnorodne było życie u samych początków jego ewolucyjnej drogi.

„To przypomnienie, że nasza planeta była pełna dziwnych, cudownych stworzeń na długo przed tym, jak pojawił się człowiek – a wiele z nich wciąż czeka na odkrycie” – podsumowuje Moysiuk.

Ilustracje Mosury fentoni oraz zdjęcia skamieliny dostępne są na stronie Royal Ontario Museum.

Źródło: npr
Foto: Joseph Moysiuk and Jean-Bernard Caron, YouTube

We wtorek nad ranem w stanie Indiana wykonano karę śmierci na 45-letnim Benjaminie Ritchiem, skazanym za zabójstwo policjanta z Beech Grove w 2000 roku. Egzekucja została przeprowadzona przez wstrzyknięcie śmiertelnej substancji w więzieniu stanowym w Michigan City. To druga egzekucja w stanie w ciągu ostatnich 15 lat.

Benjamin Ritchie odsiadywał wyrok śmierci od 2002 roku za zastrzelenie funkcjonariusza Billa Toneya podczas pieszej ucieczki po kradzieży samochodu. Miał wówczas 20 lat i przebywał na zwolnieniu warunkowym za wcześniejsze włamanie.

Egzekucja, którą zapowiadaliśmy 16 kwietnia, rozpoczęła się tuż po północy, a Ritchie został uznany za zmarłego o godzinie 00:46 – poinformował Departament Więziennictwa Indiany (IDOC). W ostatnim posiłku zamówił dania z sieci Olive Garden, a przed śmiercią przekazał słowa miłości i pokoju rodzinie oraz bliskim.

Ostatnie godziny i kontrowersje

Podczas egzekucji obecnych było pięciu świadków, w tym jego adwokat Steve Schutte, który przyznał, że miał ograniczoną możliwość obserwacji całego procesu, w tym twarzy skazanego.

Egzekucję wykonano zaledwie kilka godzin po tym, jak Sąd Najwyższy USA odrzucił ostatnie odwołanie obrońców, kończąc tym samym wieloletnią batalię prawną. Przed więzieniem zebrały się dziesiątki osób – zarówno przeciwnicy kary śmierci, jak i zwolennicy, w tym bliscy zamordowanego funkcjonariusza.

Kontekst prawny i ograniczenia medialne

Egzekucja Benjamina Ritchiego była możliwa dzięki wznowieniu procedury wykonywania kar śmierci w Indianie, której dokonano w grudniu, po latach przerwy spowodowanej niedoborem substancji wykorzystywanych w zastrzykach.

Indiana jest jednym z dwóch stanów – obok Wyoming – które zakazują obecności mediów podczas egzekucji. Organizacje prasowe, w tym Associated Press, złożyły pozew przeciwko stanowi Indiana, jednak federalny sędzia uznał, że ograniczenia nie naruszają Pierwszej Poprawki Konstytucji USA.

W tym roku w ośmiu stanach zaplanowano dwanaście egzekucji. W tym samym tygodniu co stracono Ritchiego, wykonano również wyroki śmierci w Teksasie i Tennessee.

Rodzina ofiary: „Czas, aby zamknąć ten rozdział”

Zamordowany Bill Toney, 31-letni policjant, był ojcem dwójki dzieci i pierwszym funkcjonariuszem w historii departamentu policji Beech Grove, który zginął na służbie. “Czas, aby zamknąć ten rozdział mojej historii, naszej historii. Czas, abyśmy pamiętali o Billu, o jego życiu – nie tylko o śmierci” – powiedziała wdowa po nim, Dee Dee Horen, podczas niedawnego przesłuchania komisji ds. ułaskawień.

Benjamin Richie

Adwokaci: „To nie ten sam człowiek, co 25 lat temu”

Obrona Ritchiego bezskutecznie starała się o wstrzymanie egzekucji, argumentując, że był ofiarą poważnych zaburzeń neurologicznych spowodowanych m.in. alkoholowym zespołem płodowym (FASD) i ekspozycją na ołów w dzieciństwie. Zdiagnozowano u niego również chorobę afektywną dwubiegunową.

“To nie ta sama osoba, która popełniła tę zbrodnię – powiedział Schutte. – To bolesne, kosztowne i bezcelowe zakończenie historii, która mogła zostać naprawiona inaczej.”

Portret Billa Toneya

Żal i refleksja

Podczas przesłuchania w sprawie ułaskawienia Ritchie przyznał, że żałuje nie tylko samej zbrodni, ale i swojego zachowania podczas procesu. “Chciałbym cofnąć się do dnia w sądzie. Wtedy powinienem był milczeć i pozwolić tej kobiecie – żonie Toneya – powiedzieć wszystko, co miała do powiedzenia” – mówił.

W ostatnich dniach życia skazaniec spotykał się z rodziną i przyjaciółmi. “Zrujnowałem życie wielu ludziom. Bardzo mi przykro z powodu tamtej nocy. Ale tego, co się stało, nie da się cofnąć” – wyznał.

Źródło: chicagotribune
Foto: YouTube, Indiana Department of Corrections