W poniedziałek Sąd Najwyższy USA przychylił się do wniosku administracji Prezydenta Donalda Trumpa o uchylenie sądowego zakazu cofnięcia tymczasowego statusu ochronnego (TPS) dla obywateli Wenezueli. Decyzja ta dotyczy ponad 300 000 Wenezuelczyków przebywających w Stanach Zjednoczonych na podstawie tego programu.

Wydane w krótkim zarządzeniu postanowienie oznacza, że administracja może kontynuować działania zmierzające do zakończenia ochrony prawnej obywateli Wenezueli, choć Sąd pozostawił możliwość dalszego kwestionowania decyzji Sekretarz Bezpieczeństwa Wewnętrznego Kristi Noem w sądach niższej instancji. Sędzina Ketanji Brown Jackson była jedyną, która głosowała przeciwko decyzji.

TPS – ochrona dla tych, którzy nie mogą wrócić do domu

Tymczasowy Status Ochronny (TPS) to program stworzony przez Kongres w 1990 roku, który pozwala Departamentowi Bezpieczeństwa Wewnętrznego na przyznawanie czasowej ochrony przed deportacją cudzoziemcom z krajów objętych wojną, katastrofami naturalnymi lub poważnym kryzysem humanitarnym.

W przypadku Wenezueli, TPS został przyznany w marcu 2021 roku przez ówczesnego sekretarza Alejandro Mayorkasa, z powodu „poważnego kryzysu humanitarnego”, w tym niestabilności politycznej, braków żywności i leków oraz pogłębiającego się ubóstwa w tym kraju.

Program był odnawiany co 18 miesięcy, a jego ostatnie przedłużenie miało obowiązywać do 2026 roku. Jednak Sekretarz Noem anulowała to przedłużenie wkrótce po objęciu urzędu, wskazując, że zakończy się ono 7 kwietnia 2025 roku. Nadal obowiązuje jednak osobna wersja programu z 2021 roku, ważna do września tego samego roku.

Sąd federalny blokuje cofnięcie – Trump apeluje

31 marca sędzia okręgowy Edward Chen z Kalifornii zablokował decyzję administracji Noem, argumentując, że przepisy cytowane przez rząd nie dają podstaw do jednostronnego anulowania przedłużenia TPS. W opinii podkreślił, że w 35-letniej historii programu żadne przedłużenie TPS nie zostało wcześniej odwołane.

Deportacja członków wenezuelskiego gangu Tren de Aragua

Administracja Trumpa natychmiast złożyła odwołanie i poprosiła Sąd Najwyższy o zniesienie blokady. W piśmie z 1 maja, Prokurator Generalny D. John Sauer argumentował, że sędzia Chen przekroczył swoje uprawnienia, naruszając konstytucyjne prerogatywy władzy wykonawczej w zakresie polityki imigracyjnej.

Sauer stwierdził, że sąd niższej instancji „zablokował decyzje polityczne władzy wykonawczej i bezprawnie przedłużył tymczasowy status ochronny, który z założenia miał być ograniczony czasowo.”

Deportacja członków wenezuelskiego gangu Tren de Aragua

Sąd Najwyższy: droga wolna, ale bez zamknięcia sprawy

Sąd Najwyższy nie rozstrzygnął sprawy ostatecznie, ale umożliwił administracji kontynuowanie działań, dopóki trwają dalsze procesy w sądach niższej instancji. Pozew przeciwko rządowi złożyła organizacja National Temporary Protected Status Alliance.

Szerszy kontekst polityczny

Decyzja z 19 maja zapadła zaledwie kilka dni po tym, jak Sąd Najwyższy w innym orzeczeniu zablokował rządowi możliwość deportacji podejrzanych członków wenezuelskiego gangu na podstawie Alien Enemies Act – rzadko stosowanego prawa z 1798 roku. 

Źródło: The Epoch Times
Foto: Press Secretary Of The Presidency Of El Salvador, YouTube

Niemieckie media ujawniły niepokojący incydent, do którego doszło 17 lutego 2024 roku na pokładzie samolotu Lufthansy lecącego z Frankfurtu do Sewilli. Drugi pilot Airbusa A321 zemdlał w kokpicie, gdy został tam sam, co na około 10 minut pozostawiło maszynę bez aktywnego nadzoru ze strony załogi. Na pokładzie znajdowało się 199 pasażerów i sześciu członków załogi.

Krytyczny moment bez załogi w kokpicie

Zgodnie z informacjami przekazanymi przez agencję DPA, kapitan samolotu opuścił kokpit, by udać się do toalety. W tym czasie drugi pilot stracił przytomność. Pomimo tej sytuacji autopilot przejął kontrolę nad samolotem i kontynuował lot bez zakłóceń, choć według rejestratora dźwięku w kokpicie słychać było nietypowe odgłosy sugerujące poważne problemy zdrowotne.

Kapitan próbował kilkukrotnie dostać się z powrotem do kokpitu, używając standardowego kodu, który uruchamia dźwiękowy sygnał wewnątrz kabiny pilotów. Brak reakcji ze strony drugiego pilota wywołał niepokój — stewardesa również bezskutecznie próbowała nawiązać kontakt przez pokładowy telefon.

W odpowiedzi na brak kontaktu, kapitan użył kodu alarmowego, który umożliwia automatyczne otwarcie drzwi do kokpitu po krótkim czasie. Jednak tuż przed ich otwarciem, pilot – mimo złego stanu zdrowia – sam zdołał odblokować drzwi od środka.

Awaryjne lądowanie w Madrycie

Kapitan natychmiast podjął decyzję o nieplanowanym lądowaniu w Madrycie, gdzie drugi pilot został przetransportowany do szpitala. Na szczęście lot zakończył się bez dalszych incydentów, a pasażerowie nie byli świadomi pełnej skali zagrożenia, które miało miejsce na pokładzie.

Stanowisko Lufthansy

Przedstawiciele Lufthansy potwierdzili agencji DPA, że są świadomi raportu z dochodzenia i że wewnętrzny dział bezpieczeństwa linii lotniczych przeprowadził własną analizę incydentu. Szczegóły ani wyniki śledztwa nie zostały jednak publicznie ujawnione.

Źródło: fox32
Foto: istock/viper-zero/

Czy sposób odżywiania się w średnim wieku może mieć wpływ na to, jak będziesz się czuć po siedemdziesiątce? Nowe, zakrojone na szeroką skalę badanie wskazuje, że tak – i to w znacznym stopniu. Według badań opublikowanych w JAMA Network Open, kobiety, które spożywają więcej błonnika i węglowodanów wysokiej jakości, mają znacznie większe szanse na zachowanie zdrowia fizycznego, psychicznego i poznawczego na starość.

Zespół z Jean Mayer USDA Human Nutrition Research Center on Aging przy Uniwersytecie Tufts przeanalizował dane od ponad 47 tysięcy kobiet, uczestniczek prestiżowego programu Nurses’ Health Study, który od dekad bada wpływ stylu życia na zdrowie kobiet.

Między 1984 a 2016 rokiem kobiety co cztery lata wypełniały szczegółowe kwestionariusze dietetyczne, oceniające częstotliwość spożycia aż 130 różnych produktów. Szczególną uwagę poświęcono danym z lat 1984–1986, czyli okresowi, gdy uczestniczki były w średnim wieku – kluczowym momencie dla profilaktyki zdrowotnej.

Za węglowodany wysokiej jakości uznano:

• pełne ziarna,
• owoce i warzywa,
• rośliny strączkowe.

Unikano zaś:

• rafinowanych zbóż,
• dodanych cukrów,
• produktów przetworzonych.

Te „dobre” produkty są bogate w błonnik i odporne skrobie, które są trawione wolniej, stabilizując poziom cukru we krwi i dając uczucie sytości.

Co wykazała analiza?

• Kobiety, które spożywały najwięcej wysokiej jakości węglowodanów, miały o 31% większe szanse na zdrowe starzenie się.
• Z kolei dieta bogata w przetworzone węglowodany wiązała się z 13% spadkiem tych szans.

Zdrowe starzenie się zdefiniowano jako osiągnięcie co najmniej 70. roku życia bez:

• 11 głównych chorób przewlekłych (jak rak, cukrzyca, udar czy osteoporoza),
• utraty sprawności fizycznej,
• zaburzeń pamięci lub funkcji poznawczych,
• problemów psychicznych.

„Chodzi o to, czy kobieta jest w stanie sama wejść po schodach, podnieść zakupy, jasno myśleć i utrzymać dobre samopoczucie” – tłumaczy dr Andres Ardisson Korat, główny autor badania.

Dobre jedzenie = lepsze życie

Chociaż tylko 3706 kobiet (mniej niż 8%) osiągnęło ten pełny stan zdrowego starzenia się, wyniki są spójne z innymi analizami. W poprzednim badaniu z 2024 r. Ardisson Korat wykazał, że spożycie białka roślinnego zwiększało szansę na zdrowe starzenie się o 46%, podczas gdy większe spożycie białka zwierzęcego zmniejszało ją o 6%.

Zdaniem specjalistów, siłą badania jest jego skala i długi okres obserwacji. Choć dotyczy głównie białych kobiet, wyniki są istotne dla szerszego zrozumienia wpływu diety na starzenie się.

Co możesz zrobić już dziś?

Jeśli zależy Ci na zdrowiu w późniejszych latach:

• Jedz minimum dwa owoce dziennie.
• Wybieraj pełnoziarniste produkty zamiast białego chleba czy makaronu.
• Włącz do diety rośliny strączkowe – np. soczewicę, fasolę, ciecierzycę.
• Ogranicz przetworzone produkty i cukry dodane.

Twoje wybory w średnim wieku mogą mieć ogromne znaczenie dla jakości życia po 70-tce. Jedz mądrze, a Twój organizm Ci za to podziękuje – na długo.

Źródło: cnn
Foto: istock/5PH/ Koto/Mariia Vitkovska/MarianVejcik/