W środę firma Axiom Space zatwierdziła skład załogi na swoją czwartą prywatną misję załogową na Międzynarodową Stację Kosmiczną (ISS). Misja oznaczona jako Ax-4 ma wystartować najwcześniej 8 czerwca 2025 roku o godzinie 9:11 czasu wschodniego (ET) z Centrum Kosmicznego im. Kennedy’ego na Florydzie. Astronauci polecą na pokładzie kapsuły SpaceX Dragon, wyniesionej przez rakietę Falcon 9. Wśród nich po raz pierwszy będzie Polak – Sławosz Uznański.

Międzynarodowa załoga i polski akcent

Załoga Ax-4 to wyjątkowa, międzynarodowa kombinacja astronautów reprezentujących cztery kraje:

• Peggy Whitson (USA) – dowódczyni misji, weteranka lotów kosmicznych i była astronautka NASA,
• Shubhanshu Shukla (Indie) – pilot misji,
• Sławosz Uznański-Wiśniewski (Polska) – specjalista misji, inżynier i kandydat Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA),
• Tibor Kapu (Węgry) – specjalista misji, przedstawiciel węgierskiego programu kosmicznego HUNOR.

Misja Ax-4 zapisze się w historii jako pierwszy wspólny lot astronautów z Indii, Polski i Węgier w ramach rządowo wspieranej inicjatywy kosmicznej. Dla każdego z tych krajów będzie to również pierwszy załogowy lot kosmiczny od ponad 40 lat.

Nowa era w komercyjnej astronautyce

Ax-4 to kolejny krok Axiom Space w kierunku rozwoju komercyjnych lotów kosmicznych, realizowanych we współpracy z NASA, SpaceX oraz międzynarodowymi partnerami, w tym Europejską Agencją Kosmiczną (ESA), Polską Agencją Kosmiczną (POLSA) i węgierską agencją HUNOR.

Przed planowanym startem firma zorganizuje wirtualną konferencję prasową, podczas której zostaną przedstawione szczegóły misji, założenia naukowe i operacyjne, a także znaczenie współpracy między agencjami.

Wciąż wiele znaków zapytania

Choć data startu i skład załogi są już oficjalne, konkretne cele naukowe misji oraz czas trwania pobytu na ISS nie zostały jeszcze ujawnione. Axiom Space nie podała również szczegółów dotyczących programu szkoleniowego ani procedur bezpieczeństwa dla międzynarodowego składu.

Sławosz Uznański

Misja Ignis – cel i znaczenie

Projekt realizowany przez Polską Agencję Kosmiczną POLSA we współpracy z Europejską Agencją Kosmiczną (ESA) będzie częścią misji Axiom 4, operowanej przez firmę SpaceX.

Sławosz Uznański, wybrany przez ESA w 2022 roku spośród 22 000 kandydatów, od tego czasu intensywnie przygotowuje się do swojej misji. Obecnie ukończono 30% jego szkolenia, które obejmuje m.in. naukę procedur awaryjnych i reagowania na sytuacje medyczne na orbicie. O Polaku pisaliśmy już 30 czerwca 2023 r.

„Misja Ignis to dopiero początek. Budujemy technologiczną przyszłość Polski, a nasze ambicje sięgają jeszcze dalej” – powiedział Uznański.

O misji Ignis informowaliśmy tutaj.

Źródło: fox35
Foto: Sławosz Uznański, SpaceX

Floryda stała się drugim stanem w USA, który oficjalnie zakazał dodawania fluoru do publicznych systemów wodociągowych. Nowe przepisy, podpisane w czwartek przez Gubernatora Rona DeSantisa w ramach tzw. ustawy SB 700 (Florida Farm Bill), wejdą w życie 1 lipca 2025 roku.

Choć w treści ustawy nie pada bezpośrednio słowo „fluor”, nowe prawo zabrania stosowania „niektórych dodatków” w wodzie pitnej, co w praktyce oznacza zakaz fluoryzacji.

DeSantis: „To kwestia wolności wyboru”

Podczas konferencji prasowej Gubernator Ron DeSantis podkreślił, że decyzja wynika z przekonania o naruszeniu prawa do świadomej zgody:

„Nie chodzi o to, by zabronić ludziom używać fluoru. Możesz go nadal stosować w paście do zębów. Ale dodawanie go do wody, którą każdy musi pić, to nic innego jak przymusowe leczenie” – powiedział DeSantis.

Gubernator wskazał również na negatywne skutki zdrowotne, szczególnie dla kobiet w ciąży i dzieci, powołując się na opinie głównego chirurga Florydy, dr. Josepha Ladapo, który aktywnie wspierał ten zakaz.

Reakcje lekarzy i ekspertów

Przeciwko zakazowi zdecydowanie wystąpiła m.in. Burmistrz Miami, Daniella Levine Cava, która zawetowała podobny lokalny zakaz. Jej decyzja została jednak odrzucona przez lokalną komisję większością głosów (8–4).

Amerykańska Akademia Pediatrii, Amerykańskie Stowarzyszenie Dentystyczne (ADA) oraz Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) od lat popierają fluoryzację wody. Według badań, zmniejsza ona ryzyko próchnicy nawet o 25%, zwłaszcza wśród dzieci.

Rośnie opór wobec fluoru w innych stanach

Floryda to już drugi stan po Utah, który wprowadza taki zakaz. Gubernator Utah, Spencer Cox, podpisał podobne przepisy w marcu. Ruch antyfluorowy zyskuje poparcie m.in. od Roberta F. Kennedy’ego Jr., który twierdzi, że fluoryzowana woda nie przynosi „żadnych systemowych korzyści”.

Podobne inicjatywy ustawodawcze rozważane są obecnie w takich stanach jak: Kentucky, Massachusetts, Nebraska, Wisconsin i Karolina Północna.

Czy zakaz przyniesie skutki odwrotne do zamierzonych?

Przeciwnicy zakazu ostrzegają, że cofnięcie fluoryzacji może doprowadzić do pogorszenia stanu zdrowia jamy ustnej, zwłaszcza wśród dzieci.

Przykładem może być Hawaje, gdzie fluoryzacja nigdy nie była obowiązkowa — tylko 11% mieszkańców ma dostęp do fluoryzowanej wody, a dzieci w tym stanie mają najwyższy poziom próchnicy w całych Stanach Zjednoczonych.

Źródła: nbc
Foto: istock/alfexe/Kiwis/

15 osób zostało aresztowanych w wyniku czterodniowej operacji Biura Szeryfa Powiatu Hillsborough, wymierzonej w przestępców seksualnych próbujących zapłacić za seks dzieciom przez internet. Władze podały, że zatrzymani to mężczyźni w wieku od 20 do 53 lat, którym postawiono poważne zarzuty, w tym nakłanianie nieletnich do czynności seksualnych.

Tajna operacja i fałszywe tożsamości

Operacja, która odbyła się między 21 a 24 kwietnia 2025 roku, polegała na działaniach funkcjonariuszy pod przykrywką. Detektywi podszywali się zarówno pod dzieci, jak i ich rzekomych opiekunów, oferujących nieletnich do wykorzystania seksualnego. Wykorzystywano popularne aplikacje społecznościowe i komunikatory internetowe.

Podejrzani nawiązywali rozmowy, podczas których wysyłali wulgarne wiadomości, zdjęcia intymnych części ciała oraz podejmowali próby umówienia się na spotkanie. 12 mężczyzn pojawiło się w umówionym miejscu z zamiarem odbycia stosunku z osobą, którą uważali za dziecko. Zostali zatrzymani na gorącym uczynku. Trzech kolejnych zostało aresztowanych później na podstawie nakazów.

Szeryf Chad Chronister w oficjalnym oświadczeniu podkreślił, że jego biuro nie cofnie się przed niczym, by chronić dzieci w lokalnej społeczności. „W dobie internetu nasze dzieci są narażone na zagrożenia bardziej niż kiedykolwiek wcześniej. Gdy wykorzystują sieć do nauki, zabawy i kontaktu z przyjaciółmi, przestępcy próbują wkraść się w ich życie, udając rówieśników lub opiekunów. Dzięki tej operacji pokazaliśmy, że takie działania nie będą tolerowane w naszym powiecie”.

Kim są zatrzymani?

Władze nie podały pełnej listy nazwisk, ale opublikowały zdjęcia 14 z 15 podejrzanych oraz listę stawianych im zarzutów. Każdemu z nich grozi więzienie. Zarzuty obejmują m.in. usiłowanie kontaktu seksualnego z nieletnim, przekazywanie nieprzyzwoitych treści osobie małoletniej oraz posiadanie materiałów pornograficznych z udziałem dzieci.

Niektórzy z zatrzymanych już wcześniej mieli konflikty z prawem. Część podejrzanych była aktywna zawodowo, m.in. jako pracownicy techniczni, kierowcy, czy przedsiębiorcy.

Szeryf Chad Chronister 

Rośnie zagrożenie w sieci

Śledczy podkreślają, że przypadki podobne do tych z Florydy to coraz częstszy problem w całych Stanach Zjednoczonych. Przestępcy wykorzystują anonimowość internetu, aby manipulować dziećmi i zdobywać ich zaufanie.

„Rodzice muszą wiedzieć, z kim kontaktują się ich dzieci. Muszą prowadzić trudne, ale potrzebne rozmowy o tym, co dzieje się w internecie. Bo ci ludzie wyglądają jak zwyczajni sąsiedzi, ale ich zamiary są przerażające” — ostrzegł jeden z prowadzących operację detektywów.

Źródło: fox35
Foto: Hillsborough County Sheriff’s Office