Były ambasador USA ds. międzynarodowej wolności religijnej, Sam Brownback, ostrzego przed nowymi, coraz bardziej wyrafinowanymi formami ograniczania wolności religijnej na Zachodzie. Chrześcijańskie organizacje są pozbawiane dostępu do bankowości, cenzurowane w mediach społecznościowych i systematycznie wypychane z debaty publicznej – mówi Ojciec Paweł Kosiński SJ.

„Nie wtrącą cię do więzienia – po prostu cię odetną”

„Typową techniką Zachodu jest dziś duszenie religii” – powiedział Sam Brownback w wywiadzie opublikowanym 4 czerwca przez Obserwatorium Nietolerancji i Dyskryminacji Chrześcijan w Europie OIDAC Europe. – „Nie wsadzą cię do więzienia – nie mogą – ale zrobią wszystko, byś nie mógł działać jako grupa”.

Brownback mówił m.in. o tym, że centra pro-life tracą ubezpieczenia, a organizacje chrześcijańskie są usuwane z platform społecznościowych tylko dlatego, że angażują się w debatę publiczną.

Kim jest Sam Brownback?

Były senator i gubernator stanu Kansas, a także pierwszy katolik na stanowisku ambasadora USA ds. międzynarodowej wolności religijnej (2018–2021), Brownback był kluczowym głosem administracji Trumpa w kwestiach prześladowań religijnych – zwłaszcza w kontekście Chin i obozów internowania Ujgurów w Xinjiangu.

Podczas swojej kadencji promował wolność religijną jako fundament rozwoju jednostki i społeczeństwa. W 2020 roku, na konferencji ministerialnej w Polsce, ostrzegał także przed ograniczaniem swobód religijnych pod pretekstem pandemii COVID-19.

„Nie jesteśmy już bezsilni”

Dziś, jak zaznacza Brownback, mamy nowe narzędzia – przede wszystkim media społecznościowe – które pozwalają ujawniać i nagłaśniać przypadki dyskryminacji.

Ale nie wystarczy tylko informować. Brownback zachęca do działania:

„Ludzie muszą wiedzieć nie tylko co się dzieje, ale też co mogą z tym zrobić”.

Zmiana zaczyna się od emocji

Zdaniem Sama Brownbacka wiele osób wciąż nie wierzy, że problemy z wolnością religijną mogą dotyczyć Zachodu – a jednak one już tu są. Kluczowe jest budowanie świadomości i pokazanie konkretnych przypadków.

„Zmiany rzadko zachodzą, dopóki ludzie nie poczują, że coś jest naprawdę nie tak” – zauważył. – „Ale kiedy zrozumieją, że te rzeczy naprawdę się dzieją, reakcja może być silniejsza, niż się spodziewamy”.

Wywiad z Samem Brownbackiem został opublikowany przez OIDAC Europe – organizację dokumentującą przypadki nietolerancji wobec chrześcijan w Europie.

Źródło: cna
Foto: Senat USA, istock/Zbynek Pospisil

Catholic Charities Archdiecezji Chicago, jedna z największych organizacji charytatywnych Kościoła katolickiego w USA, od 2022 roku korzysta z usług firmy lobbingowej Cozen O’Connor Public Strategies. Problem w tym, że firma ta publicznie wspiera kandydatów proaborcyjnych i lobbuje w imieniu podmiotów wykonujących aborcje. Budzi to poważne pytania o zgodność tego partnerstwa z nauczaniem Kościoła o świętości życia – mówi Ojciec Paweł Kosiński SJ.

Związki z ruchem proaborcyjnym

Cozen O’Connor to krajowa firma z siedzibami m.in. w Chicago, Waszyngtonie i Nowym Jorku. W ciągu ostatnich dwóch lat przekazała tysiące dolarów na rzecz Personal PAC, politycznego komitetu działania promującego kandydatów pro-choice.

Firma wspierała również kampanię Toni Preckwinkle, Przewodniczącej Zarządu Powiatu Cook i znanej orędowniczki prawa do aborcji. Dodatkowo, lobbuje w imieniu Rush University Medical Center – placówki wykonującej aborcje.

Na stronie internetowej firmy wskazano, że lobbystą przypisanym do konta Catholic Charities jest Patrick G. Martin, członek Mercy Society i doradczego komitetu rządowego organizacji. Publiczne rejestry nie wskazują, aby osobiście był zaangażowany w działania wspierające aborcję. Mimo to, jego firma jako całość bezsprzecznie wspiera podmioty i polityków, którzy są aktywni w tej sferze.

Sprawa współpracy z Cozen O’Connor to nie wyjątek

Wcześniej, w latach 2016–2022, Catholic Charities korzystało z usług lobbystki Nancy Kimme, znanej ze swoich przekonań pro-life. Jednak tu też występowały kontrowersje: Kimme zatrudniła jako partnera byłego legislatora stanu Illinois Lou Langa, który współtworzył ustawę liberalizującą przepisy aborcyjne w 2017 roku i przekazywał środki na rzecz Personal PAC.

Moralna dwuznaczność — co mówi Kościół?

W świetle nauki Kościoła, współpraca z podmiotami wspierającymi zło moralne – jak aborcja – może mieć różną wagę. Katolicka teologia moralna rozróżnia formalną i materialną współpracę ze złem. Formalna jest zawsze moralnie niedopuszczalna, natomiast materialna — zwłaszcza zdalna i pośrednia — może być dozwolona, jeśli istnieje poważny powód.

Patrick Martin

„Jeśli intencją Catholic Charities byłoby wspieranie aborcji, mielibyśmy do czynienia z formalną współpracą, co jest zawsze grzeszne. Ale nie sądzę, by to był ten przypadek” — komentuje prof. John Rziha, teolog moralny z Benedictine College.

Jego zdaniem, jest to przykład „zdalnej, pośredniej współpracy materialnej”, która może być moralnie dopuszczalna, jeśli istnieje większe dobro — np. skuteczna obrona biednych, bezdomnych czy imigrantów w legislacji stanowej.

Skandal i utrata wiarygodności?

Jednak problemem może być potencjalny skandal, który — nawet jeśli nie oznacza jawnego zła — może podważać wiarygodność organizacji.

„Jeśli Catholic Charities działa wbrew wartościom, które głosi Kościół, podważa swoje świadectwo. To może mieć długofalowy, negatywny wpływ na kulturę i misję Kościoła” — ostrzega Rziha.

USCCB (Konferencja Episkopatu USA) w swoich Dyrektywach Etycznych dla katolickich placówek zdrowotnych wprost zaleca unikanie współpracy, która może wywołać zgorszenie.

Catholic Charities

Odpowiedzialność moralna i oczekiwania wiernych

John Grabowski z Catholic University of America dodaje, że współpraca materialna może być uzasadniona tylko przy „proporcjonalnie poważnym powodzie”.

Mary Kate Zander, dyrektor Illinois Right to Life, stawia sprawę jasno:

„Catholic Charities ma moralny obowiązek wybierać partnerów, którzy nie podważają nauczania Kościoła. Jeśli naprawdę chcą służyć kobietom w ciąży, nie mogą równocześnie współpracować z firmami wspierającymi aborcję.”

Źródło: cna
Foto: Catholic Charities of Chicago, Cozen O’Connor

Projekt ustawy legalizującej wspomagane przez lekarzy samobójstwo nie trafił pod głosowanie Senatu w Illinois przed zakończeniem sesji legislacyjnej 1 czerwca. Choć projekt przeszedł wcześniej przez Izbę Reprezentantów, spotkał się z silnym sprzeciwem — przede wszystkim ze strony liderów Kościoła katolickiego i części ustawodawców, mówi Jezuita, Ojciec Paweł Kosiński.

Ustawa miała zezwolić lekarzom na przepisywanie śmiertelnych leków nieuleczalnie chorym pacjentom, którzy spełniają określone kryteria. Zwolennicy określają to jako medyczną pomoc w umieraniu (ang. MAID), podkreślając wolność wyboru i godność chorego.

Natomiast przeciwnicy, w tym katoliccy liderzy i niektórzy politycy, widzą we wspomaganym samobójstwie zagrożenie dla życia, etyki lekarskiej i społecznych wartości.

Obecnie wspomagane przez lekarzy samobójstwo jest legalne w dziesięciu stanach USA i w Dystrykcie Kolumbii. Pierwszym był Oregon, który zalegalizował praktykę w 1994 roku.

W wersji proponowanej w Illinois akty zgonu miałyby wskazywać jako przyczynę śmierci chorobę terminalną, a nie samobójstwo. Projekt został dołączony do szerszej ustawy dotyczącej bezpieczeństwa żywności i warunków sanitarnych, co wzbudziło dodatkowe kontrowersje proceduralne.

Jednym z najgłośniejszych krytyków projektu ustawy był kardynał Blase Cupich, arcybiskup Chicago. W oświadczeniu z 30 maja mówił o tym nie tylko jako duchowny, ale też jako syn osoby terminalnie chorej.

“Mój ojciec był otoczony opieką i miłością aż do naturalnej śmierci. To pokazuje, że można zapewnić godne, współczujące wsparcie bez uciekania się do zakończenia życia” – stwierdził Cupich.

Arcybiskup Chicago podkreślił, że Kościół wspiera opiekę paliatywną, dopóki jej celem nie jest skrócenie życia. Ostrzegał również, że legalizacja wspomaganego samobójstwa może „znormalizować samobójstwo jako rozwiązanie”.

Przeciwko ustawie wystąpił też Kongresmen stanu Adam Niemerg, który nazwał praktykę sprzeczną z Ewangelią:

“Mówimy chorym i bezbronnym, że ich życie nie jest już warte przeżycia. To nie jest współczucie – to porzucenie” – powiedział Niemerg.

Niemerg wezwał ustawodawców stanu Illinois do głosowania przeciwko ustawie, mówiąc: „Musimy chronić bezbronnych, wspierać cierpiących i podtrzymywać godność każdego ludzkiego życia”.

Polityk wyraził również obawy dotyczące potencjalnych nadużyć, przywołując sytuacje z innych stanów, gdzie – jego zdaniem – pacjentom odmawiano leczenia ratującego życie, oferując zamiast tego środki kończące życie.

Zablokowanie ustawy oznacza, że wspomagane samobójstwo pozostaje w Illinois nielegalne. Zwolennicy zapowiadają jednak, że powrócą do tematu w kolejnych sesjach legislacyjnych. Tymczasem przeciwnicy – w tym Kościół katolicki – wzywają do rozwoju opieki paliatywnej i wsparcia psychologicznego dla chorych.

Źródło: cna
Foto: YouTube, istock/manassanant pamai/PIKSEL/