FICO, jedna z najważniejszych firm oceniających zdolność kredytową, ogłosiła istotną zmianę: do wybranych modeli oceny zacznie włączać dane z pożyczek typu „kup teraz, zapłać później” (BNPL). Nowe zasady zaczną obowiązywać od jesieni 2025 roku, a celem jest pełniejsze odwzorowanie sposobu, w jaki konsumenci zarządzają swoimi finansami.

Czym jest „kup teraz, zapłać później”?

„Kup teraz, zapłać później” BNPL to forma krótkoterminowego finansowania, która pozwala rozłożyć zakup — zwykle online — na kilka rat, często bez odsetek. Tę metodę oferują m.in. Affirm, Klarna czy Afterpay, a z roku na rok staje się ona coraz popularniejsza. W 2024 roku 15% dorosłych Amerykanów skorzystało z niej przynajmniej raz.

BNPL przyciąga użytkowników swoją prostotą i dostępnością — dla wielu jest to wygodna alternatywa dla kart kredytowych lub wręcz jedyny sposób na sfinansowanie większego zakupu.

Dlaczego FICO wprowadza tę zmianę?

Do tej pory dane z BNPL nie były brane pod uwagę przy wyliczaniu zdolności kredytowej. Pożyczkodawcy nie widzieli więc wszystkich zobowiązań konsumentów, co mogło prowadzić do przyznawania zbyt wysokiego kredytu – a tym samym zwiększenia ryzyka nadmiernego zadłużenia.

Jakie będą skutki dla konsumentów?

Włączenie danych BNPL do oceny FICO może:

• Poprawić wynik kredytowy osobom, które terminowo spłacają zobowiązania,
• Zaniżyć wynik w przypadku opóźnień w płatnościach,
• Pomóc zbudować historię kredytową osobom, które nie korzystały wcześniej z innych form kredytu.

FICO przeprowadził badania we współpracy z Affirm i ustalił, że dla ponad 85% konsumentów wpływ BNPL na wynik kredytowy wynosił mniej niż 10 punktów – w górę lub w dół. Firma nie podała, jak zmiana wpłynęła na pozostałych 15%.

Eksperci podkreślają jednak, że pojedyncza pożyczka BNPL raczej nie spowoduje dużej różnicy.

Kto korzysta z BNPL najczęściej?

Z danych amerykańskiej Rezerwy Federalnej wynika, że z BNPL najchętniej korzystają:

• osoby o niskich i średnich dochodach,
• kobiety,
• czarnoskórzy i Latynosi,
• millenialsi i przedstawiciele Gen Z.

Średnia wartość takiej pożyczki w 2022 roku wynosiła zaledwie 142 dolary, co pokazuje, że są to raczej mikropłatności niż długoterminowe zobowiązania.

Ograniczenia i zagrożenia

Eksperci ostrzegają jednak, że choć BNPL przypomina karty kredytowe, nie daje takich samych zabezpieczeń. Przykład: klient może nie otrzymać zwrotu środków za anulowany zakup, ale nadal musi spłacać raty pożyczki – czego nie doświadczyłby posiadacz karty kredytowej.

W 2023 r. Consumer Financial Protection Bureau (CFPB) w USA wydało przepisy zrównujące BNPL z kartami kredytowymi pod względem ochrony klienta. Jednak w maju 2025 r. CFPB wycofało się z ich egzekwowania, co może pogorszyć sytuację konsumentów w przypadku sporów lub oszustw.

Co dalej?

FICO planuje stopniowo wdrażać dane z BNPL do wybranych modeli oceny kredytowej już tej jesieni. Firmy takie jak Affirm już zaczęły przesyłać dane do biur kredytowych, a ślad BNPL w raporcie kredytowym będzie coraz bardziej powszechny.

Dla konsumentów to sygnał, że także „niewinne” zakupy na raty mogą wpływać na ich zdolność kredytową – pozytywnie lub negatywnie, w zależności od odpowiedzialności finansowej.

Źródło: npr
Foto: istock/Khaosai Wongnatthakan/tumsasedgars/B4LLS/

Amazon ogłosił, że do sierpnia 2025 roku zamknie aplikację Freevee, przenosząc wszystkie jej treści – w tym oryginalne produkcje, kanały na żywo i filmy z reklamami – do platformy Prime Video. Decyzja jest częścią szerszej strategii uproszczenia oferty streamingowej Amazon.

Co to oznacza dla użytkowników?

Od teraz w aplikacji Freevee pojawia się komunikat informujący, że usługa będzie działać tylko do sierpnia 2025 r., a wszystkie treści można oglądać za darmo (z reklamami) na Prime Video — bez konieczności posiadania płatnego członkostwa Prime.

Dlaczego Amazon zamyka Freevee?

Freevee, wcześniej znane jako IMDb TV, zostało uruchomione w 2019 r. jako darmowa platforma streamingowa z reklamami. Zdobyła popularność dzięki takim tytułom jak Bosch: Legacy czy nominowanemu do Emmy Jury Duty. Oferowała również kanały FAST (Free Ad-Supported Streaming TV) oraz szeroki wybór filmów i seriali.

W listopadzie 2024 r. Amazon zapowiedział wycofanie marki Freevee, by – jak to ujął – zapewnić „prostsze doświadczenia użytkownika” i zintegrować wszystkie treści pod jednym szyldem – Prime Video.

Co się zmieni?

• Wszystkie darmowe treści z Freevee (filmy, seriale, kanały na żywo i oryginały) będą dostępne bezpłatnie w Prime Video – z reklamami.
• Subskrybenci Prime Video nie odczują żadnej zmiany w swoim dostępie do treści.
• Użytkownicy bez subskrypcji również będą mogli korzystać z oferty Freevee, tyle że w nowym miejscu – w darmowej sekcji Prime Video.

Co pozostaje niejasne?

Przedstawiciele Amazon nie podali jeszcze:

• Czy wszystkie programy Freevee zostaną przeniesione w niezmienionej formie.
• Jak dokładnie będą prezentowane darmowe treści w interfejsie Prime Video.
• Czy kanały FAST zachowają swój obecny kształt po migracji.

Źródło: foxbusiness
Foto: Freevee

Popularna aplikacja randkowa Tinder wprowadziła nowy system weryfikacji tożsamości – Face Check – który wymaga od nowych użytkowników przesłania krótkiego wideo selfie. Celem jest zwiększenie bezpieczeństwa i ograniczenie liczby fałszywych kont.

Nowa funkcja została uruchomiona w poniedziałek i na razie jest obowiązkowa tylko dla użytkowników w Kalifornii. Wideo selfie ma potwierdzić, że osoba rejestrująca się jest prawdziwa, a nie botem ani oszustem. System porównuje nagranie z przesłanym zdjęciem profilowym, aby zweryfikować zgodność.

Po udanej weryfikacji na profilu użytkownika pojawi się specjalna odznaka Face Check, sygnalizująca innym, że dana osoba przeszła kontrolę autentyczności.

Co dzieje się z wideo?

Według informacji udostępnionych przez Tinder, nagranie selfie jest usuwane po zakończeniu procesu weryfikacji, a w systemie przechowywane są jedynie dwa zrzuty ekranu – na potrzeby dalszego działania funkcji.

Face Check ma również pomóc wykrywać próby tworzenia wielu kont przez tę samą osobę. Nowa metoda nie jest jednak powiązana z weryfikacją tożsamości przy użyciu oficjalnych dokumentów — nie trzeba przesyłać dowodu osobistego ani prawa jazdy.

Obiecujące wyniki w Kanadzie i Kolumbii

Tinder przetestował już Face Check m.in. w Kanadzie i Kolumbii, gdzie – według przedstawicieli firmy – rozwiązanie przyniosło obiecujące rezultaty.

Wybór Kalifornii jako pierwszego stanu w USA, w którym nowy system stał się obowiązkowy, nie był przypadkowy. Zdecydowała o tym liczba użytkowników, różnorodność demograficzna i zaawansowane przepisy dotyczące prywatności.

Nie tylko Kalifornia?

Tinder zapowiada, że Face Check może być w przyszłości rozszerzany na kolejne rynki. Na razie użytkownicy spoza Kalifornii nie są objęci obowiązkiem weryfikacji wideo, ale mogą dobrowolnie skorzystać z tej opcji, by zwiększyć swoją wiarygodność w aplikacji.

Źródło: foxbusiness
Foto: Tinder