Połącz się z nami

News USA

Kosmiczna sterylność szkodzi astronautom? Brak mikrobów może być przyczyną infekcji na ISS

Opublikowano

dnia

Astronauci przebywający na pokładzie Międzynarodowej Stacji Kosmicznej (ISS) borykają się z nietypowymi wysypkami, alergiami i infekcjami, w tym grzybiczymi oraz wirusami takimi jak opryszczka i półpasiec. Naukowcy uważają, że odkryli przyczynę tego zjawiska – stacja jest zbyt sterylna.

Brak „dobrych” bakterii

Choć astronauci zabierają w kosmos własne bakterie – te, które naturalnie żyją na ludzkiej skórze czy w organizmie – brakuje im mikrobów z gleby i wody, które są powszechne na Ziemi.

Naukowcy wskazują, że taka nierównowaga mikrobiologiczna może prowadzić do przewlekłych stanów zapalnych i osłabienia układu odpornościowego. Eksperci badają teraz możliwość wprowadzenia większej różnorodności mikrobów na Międzynarodową Stację Kosmiczną ISS i przyszłe stacje kosmiczne, aby poprawić zdrowie astronautów.

“Istnieje duża różnica między ekspozycją na zdrową glebę podczas ogrodnictwa a dosłownym „gotowaniem się” we własnym brudzie” – tłumaczy Rob Knight, dyrektor Centrum Innowacji Mikrobiomu na Uniwersytecie Kalifornijskim w San Diego. “Na ISS brakuje stałego dopływu zdrowych mikrobów z zewnątrz, co może negatywnie wpływać na zdrowie astronautów.”

Mikrobiologiczna mapa ISS

Aby lepiej zrozumieć, co dzieje się na orbicie, Knight i jego zespół, we współpracy z NASA, przeprowadzili szczegółową analizę mikroorganizmów żyjących na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ISS. Badanie, opublikowane w czasopiśmie Cell, objęło:

  • Ponad 700 próbek pobranych z powierzchni ISS
  • Ponad 60 próbek kontrolnych z ziemskich środowisk mieszkalnych

Wyniki były zaskakujące: ISS jest bardziej sterylna niż przeciętne domowe wnętrze, a bakterie na niej obecne pochodziły niemal wyłącznie od ludzi. Niemal brakowało mikrobów typowych dla gleby i wody – kluczowych dla zdrowego funkcjonowania ludzkiego układu odpornościowego.

Higiena w kosmosie – wyzwanie dla skóry

Naukowcy podejrzewają, że jednym z czynników wywołujących problemy skórne astronautów może być specyfika życia na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej ISS.

“Nie mamy pryszniców i możemy używać tylko ograniczonej ilości wody do mycia – mówi Kathleen Rubins, astronautka i mikrobiolog, która brała udział w badaniu. “Nosimy te same ubrania przez dwa tygodnie, ponieważ nie mamy możliwości prania.”

W połączeniu z brakiem naturalnej różnorodności mikrobiologicznej, może to prowadzić do zaburzenia równowagi skóry i osłabienia odporności.

Czy ISS potrzebuje „ziemskich” bakterii?

Zdaniem ekspertów przyszłe misje kosmiczne – w tym loty na Marsa – będą musiały znaleźć sposób na przywrócenie zdrowej mikrobioty astronautom. “Prawdopodobnie musimy przenieść do wnętrza stacji więcej elementów ziemskiego środowiska” – przyznaje Rubins. “Ale musimy to zrobić bezpiecznie, aby uniknąć niekontrolowanego wzrostu grzybów czy patogenów.”

Naukowcy zastanawiają się teraz, jak można „zabutelkować” zdrowe mikroby i stworzyć bardziej zrównoważony ekosystem na ISS oraz na przyszłych bazach kosmicznych.

Czy w przyszłości astronauci będą hodować własne „kosmiczne ogrody mikrobiologiczne”? Naukowcy twierdzą, że to jedna z najbardziej ekscytujących dziedzin badań nad zdrowiem załóg kosmicznych.

Źródło: foxbusiness
Foto: NASA

News USA

Oxford Dictionary ogłasza Słowo Roku 2025. Jest nim „Rage bait”

Opublikowano

dnia

Autor:

Oxford Languages ogłosiło Word of the Year 2025, a wybór nie tylko zaskakuje, lecz także celnie oddaje kierunek, w jakim zmierza komunikacja w sieci. Zwyciężył termin rage bait, pokonując inne finałowe wyrażenia, takie jak aura farming oraz biohack. To wyrażenie – choć składa się z dwóch słów – stało się symbolem nowej epoki internetowych zachowań, w której emocje stają się najbardziej pożądanym paliwem cyfrowego ruchu.

Co oznacza „rage bait”?

Według definicji Oxford Dictionary, rage bait to: „treści internetowe celowo zaprojektowane po to, aby wywoływać gniew lub oburzenie poprzez frustrację, prowokację lub obraźliwy charakter, zazwyczaj publikowane w celu zwiększenia ruchu lub zaangażowania pod konkretną stroną internetową lub treścią w mediach społecznościowych.”

Innymi słowy: to schemat komunikacyjny, który od lat dominuje w mediach społecznościowych, ale dopiero ostatnio zyskał globalne uznanie jako osobne zjawisko językowe.

Jedno słowo czy dwa?

Choć rage bait to technicznie dwa słowa, Oxford podkreśla, że tytuł Word of the Year może otrzymać zarówno pojedyncze słowo, jak i wyrażenie. Liczy się przede wszystkim wpływ danego terminu na język i kulturę w danym roku.

Manipulacja emocjami zamiast ciekawości

Casper Grathwohl, prezes Oxford Languages, komentując tegoroczny wybór, stwierdził, że gwałtowny wzrost użycia terminu rage bait pokazuje rosnącą świadomość społeczeństwa na temat mechanizmów manipulacji w internecie. Jak zauważył:

„Fakt, że słowo rage bait istnieje i zanotowało tak dramatyczny wzrost użycia, oznacza, że coraz lepiej dostrzegamy taktyki manipulacyjne, w które możemy zostać wciągnięci online. Wcześniej internet koncentrował się na przyciąganiu naszej uwagi poprzez wzbudzanie ciekawości, ale dziś obserwujemy gwałtowną zmianę – polegającą na przejmowaniu i kształtowaniu naszych emocji oraz reakcji.”

Według ekspertów to właśnie emocje – a zwłaszcza złość – są najskuteczniejszym mechanizmem napędzającym zaangażowanie odbiorców. Dlatego termin rage bait idealnie definiuje obecny krajobraz informacyjny.

Kolejny nieoczywisty wybór: „67”

Nie tylko Oxford postawił w tym roku na niestandardowe pojęcia. Dictionary.com ogłosił, że jego Word of the Year „67”. Liczba ta, wymawiana jako „six-seven”, funkcjonuje w internecie jako mem, slangowe powiedzenie lub żart kontekstowy – bez jasnej definicji, ale z dużą elastycznością użycia.

Źródło: scrippsnews
Foto: Philafrenzy, mrpolyonymous/Flickr
Czytaj dalej

News USA

Muzyka koi ból – pielęgniarz z San Diego gra pacjentom na gitarze i ukulele

Opublikowano

dnia

Autor:

Pielęgniarz Rod Salaysay, pracujący na oddziale pooperacyjnym UC San Diego Health, oprócz standardowych narzędzi medycznych – takich jak termometr czy stetoskop – korzysta również z gitary i ukulele, aby pomagać chorym w radzeniu sobie z bólem.

Muzyka w terapii bólu

Rod Salaysay, odpowiadając na prośby pacjentów, wykonuje różnorodne utwory – od angielskich i hiszpańskich piosenek folkowych, przez klasyczne kompozycje jak Minuet in G Major, po znane melodie filmowe, m.in. „Somewhere Over the Rainbow”.

Podczas występów pacjenci często się uśmiechają, przytakują, a według obserwacji pielęgniarza spada im tętno, obniża się ciśnienie krwi, a niektórzy proszą o mniejsze dawki leków przeciwbólowych.

Jak podkreśla Salaysay: „W szpitalu często pojawia się cykl: niepokój, ból, lęk. Muzyka może ten cykl przerwać.”

Naukowe podstawy działania muzyki

Choć intuicyjnie wydaje się, że muzyka łagodzi ból, badania naukowe nad tzw. analgezją indukowaną muzyką dopiero się rozwijają. Najnowsze publikacje w „Pain” oraz „Scientific Reports” wskazują, że muzyka może zmniejszać odczuwanie bólu lub zwiększać tolerancję na ból, ale nie zastąpi całkowicie leczenia farmakologicznego.

Najbardziej efektywne w tej terapii jest samodzielne wybranie muzyki przez pacjenta i skoncentrowane słuchanie.

Dlaczego muzyka działa?

Według psychologa dr. Adama Hanleya z Florida State University, ból to złożone doświadczenie – fizyczne, emocjonalne i poznawcze. Na to, jak bardzo boli, wpływa: stan psychiczny, poziom lęku, koncentracja na doznaniu.

Muzyka odciąga uwagę od bólu, aktywuje wiele obszarów mózgu i daje pacjentowi wsparcie emocjonalne.

Dr Caroline Palmer z McGill University dodaje, że muzyka działa nie tylko jako rozpraszacz – wpływa na percepcję bólu poprzez aktywację ścieżek neuronalnych.

Jaka muzyka działa najlepiej?

W badaniu Erasmus University Rotterdam z udziałem 548 osób sprawdzano wpływ 5 gatunków muzycznych (klasyczna, rock, pop, urban, elektroniczna) na tolerancję bólu podczas testu ekspozycji na zimno.

Wyniki wskazały, że każdy gatunek przyniósł ulgę, a najlepiej działała muzyka preferowana przez uczestnika, niezależnie od jej stylu.

„Recepta bez skutków ubocznych”

Niektórzy lekarze mówią już o muzyce jako o najprostszym środku wspomagającym, bez skutków ubocznych. Choćnie zastąpi leczenia medycznego, ale może być potężnym narzędziem wspomagającym terapię bólu.

Źródło: AP
Foto: YouTube
Czytaj dalej

News USA

Belgijski owczarek Soleil zdobył tytuł Best in Show na 2025 National Dog Show

Opublikowano

dnia

Autor:

Podczas prestiżowego National Dog Show w Filadelfii, transmitowanego tradycyjnie w Thanksgiving Day, tytuł Best in Show zdobyła sześcioletnia suczka rasy belgijski owczarek o imieniu Soleil. Pokonała ponad 1 900 psów z całego kraju, zwyciężając wcześniej w swojej Herding Group.

Mimo tłumu i atmosfery rywalizacji głęboko czarna Soleil zachowała pełen spokój. Jej przewodnik i handler, Daniel Martin z Princeton w Karolinie Północnej, nie krył wzruszenia, podkreślając, że decydujące okazały się charakter i sposób poruszania się suczki.

Do finałowej rundy zakwalifikowało się siedem psów – laureatów poszczególnych grup: Working, Non-Sporting, Sporting, Terrier, Toy, Hound oraz Herding. Soleil reprezentowała ostatnią z nich. Drugie miejsce (Reserve Best in Show) zajął George – amerykański foxhound z grupy Hound.

Rasa z tradycją – inteligencja i lojalność

Zgodnie z opisem American Kennel Club, owczarek belgijski to pies niezwykle inteligentny, czujny i poważny, znany z wysokiej podatności na szkolenie. To rasa pasterska, której przedstawiciele cieszą się silną więzią z człowiekiem i wyjątkowo źle znoszą samotność. Średnia długość życia wynosi od 10 do 14 lat.

Wydarzenie z historią

National Dog Show powstał w 1879 roku, a nieprzerwanie organizowany jest od 1933. Od 2002 roku transmitowany jest w telewizji i oglądany co roku przez około 20 milionów widzów.

Za organizację odpowiada Kennel Club of Philadelphia, a głównym partnerem wydarzenia jest Purina. Oprócz rywalizacji głównej odbywają się także konkursy dodatkowe, m.in. barking contest.

Źródło: npr
Foto: YouTube

Czytaj dalej
Reklama

Popularne

Kalendarz

marzec 2025
P W Ś C P S N
 12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31  

Nasz profil na fb

Popularne w tym miesiącu