Połącz się z nami

News USA

Mieszkańcy Grenlandii wybierają: Niepodległość czy nowy sojusz z USA?

Opublikowano

dnia

Dzisiaj mieszkańcy Grenlandii udadzą się do urn, by wybrać nowy parlament. Choć to standardowy proces demokratyczny, jego wyniki mogą mieć daleko idące konsekwencje. Coraz więcej głosów opowiada się za pełną niepodległością wyspy, a Stany Zjednoczone, na czele z Prezydentem Donaldem Trumpem, wyrażają zainteresowanie bliższą współpracą – a nawet potencjalnym włączeniem Grenlandii do USA.

Grenlandia na drodze do niepodległości?

Grenlandia jest największą wyspą na świecie, zamieszkaną przez około 57 000 osób, głównie inuickiego pochodzenia. Chociaż formalnie pozostaje częścią Królestwa Danii, od dekad dąży do większej autonomii. W 2009 roku przyjęto ustawę o samorządzie, która otworzyła drogę do przyszłej niepodległości – jednak ostateczna decyzja należy do mieszkańców wyspy oraz duńskiego parlamentu.

Według najnowszego sondażu brytyjskiej firmy Verian, 56% Grenlandczyków popiera niepodległość, 28% jest jej przeciwnych, a 17% pozostaje niezdecydowanych.

Jednak większość – aż 85% – sprzeciwia się przyłączeniu do Stanów Zjednoczonych.

Donald Trump i jego „grenlandzki plan”

Prezydent USA Donald Trump od dawna wyraża zainteresowanie Grenlandią. Już w 2019 roku zasugerował jej zakup, co spotkało się z powszechną krytyką. Obecnie powrócił do tematu w bardziej umiarkowany sposób.

Podczas swojego przemówienia w Kongresie 6 marca Trump powiedział Grenlandczykom: „Zdecydowanie popieramy wasze prawo do decydowania o własnej przyszłości. Jeśli zdecydujecie się dołączyć do Stanów Zjednoczonych, witamy was z otwartymi ramionami”.

Podobne stanowisko wyraził 9 marca w serwisie Truth Social, obiecując wzrost zatrudnienia i inwestycji, jeśli Grenlandia zdecyduje się na bliższe związki z USA.

Dlaczego Grenlandia jest tak ważna dla USA?

Amerykańskie zainteresowanie Grenlandią wynika z kilku kluczowych powodów:

  • Surowce naturalne – wyspa posiada bogate złoża metali ziem rzadkich, kluczowych dla nowoczesnych technologii, od baterii po sprzęt wojskowy.
  • Strategiczne położenie – Grenlandia znajduje się w Arktyce, gdzie o wpływy rywalizują Stany Zjednoczone, Chiny i Rosja. USA już utrzymują bazę wojskową Pituffik, ale większa kontrola nad wyspą mogłaby wzmocnić ich pozycję w regionie.

Nie wszyscy jednak uważają, że amerykańska obecność jest niezbędna. Ulrik Pram Gad z Duńskiego Instytutu Studiów Międzynarodowych ostrzegł, że militaryzacja Arktyki może prowadzić do eskalacji napięć.

Premier Grenlandii odpowiada Trumpowi: „Grenlandia należy do nas”

Múte Bourup Egede, premier Grenlandii i lider niepodległościowej partii Inuit Ataqatigiit, szybko zareagował na komentarze Trumpa.

„Grenlandia nie jest na sprzedaż. Grenlandia należy do nas” – powiedział.

To właśnie Egede wezwał do przedterminowych wyborów 11 marca. Jego celem jest uzyskanie mocniejszego mandatu do rozmów o pełnej suwerenności wyspy.

Wybory 11 marca zdecydują o składzie 31-osobowego parlamentu Inatsisartut. Jeśli partie niepodległościowe zdobędą większość, możliwe jest przeprowadzenie pierwszego w historii referendum niepodległościowego.

Niezależna Grenlandia mogłaby dążyć do nowego modelu współpracy z USA – podobnego do porozumień o wolnym stowarzyszeniu, jakie Stany Zjednoczone mają z Palau, Mikronezją i Wyspami Marshalla. Oznaczałoby to ścisłe partnerstwo militarne i gospodarcze, ale bez formalnego wcielenia Grenlandii do USA.

Grenlandia stoi przed kluczowym wyborem. Wynik marcowych wyborów może przybliżyć ją do suwerenności – ale pytanie o jej przyszłe relacje z Danią, USA i resztą świata wciąż pozostaje otwarte.

Źródło: The Epoch Times
Foto: YouTube

News USA

Karol Nawrocki odwołał spotkanie z Viktorem Orbánem po jego wizycie w Moskwie

Opublikowano

dnia

Autor:

W niedzielę ogłoszono decyzję Prezydenta Polski Karola Nawrockiego o anulowaniu planowanego spotkania Viktorem Orbánem. Powodem była zeszłotygodniowa wizyta Orbána w Moskwie, podczas której premier Węgier spotkał się z Prezydentem Rosji Władimirem Putinem.

Tło wizyty i reakcja polskiego prezydenta

Prezydent Karol Nawrocki, związany z opozycyjną partią Prawo i Sprawiedliwość (PiS), miał udać się na Węgry w dniach 3–4 grudnia. Plan obejmował udział w szczycie prezydentów Grupy Wyszehradzkiej w Esztergomie oraz późniejsze spotkanie z Viktorem Orbánem w Budapeszcie.

Jak poinformował Marcin Przydacz, szef Biura Polityki Międzynarodowej prezydenta:

„W związku z wizytą w Moskwie przeprowadzoną przez premiera Viktora Orbána i jej kontekstem, prezydent Nawrocki zdecydował się ograniczyć program wizyty wyłącznie do szczytu prezydentów Grupy Wyszehradzkiej w Esztergomie.”

Rym samym nie dojdzie do spotkania w Budapeszcie.

Wizyta Orbána w Moskwie

W piątek Premier Viktor Orbán udał się do Moskwy, gdzie spotkał się z Władimirem Putinem. Po rozmowach ogłosił, że:

  • zagwarantował dostawy rosyjskiej ropy i gazu,
  • ponowił propozycję Węgier jako gospodarza rozmów pokojowych między Rosją, Ukrainą i Stanami Zjednoczonymi.

Spotkanie to wywołało szeroką krytykę wśród przywódców Unii Europejskiej. Kanclerz Niemiec Friedrich Merz ocenił działania Orbána jako: „Podjęte bez europejskiego mandatu i bez konsultacji.”

Stanowisko strony polskiej

Rzecznik prezydenta Rafał Leśkiewicz w rozmowie z TVN podkreślił:

„Wobec tego, co wydarzyło się w piątek – spotkania premiera Orbána z przestępcą Putinem – oczywiste jest, że prezydent odwołał tę wizytę i nie spotka się z premierem Węgier.”

Karol Nawrocki konsekwentnie uznaje Rosję za zagrożenie dla Polski i Europy, co jest zgodne z linią PiS, jednak stoi w sprzeczności z polityką przywódcy Węgier. Członkowie obecnej koalicji rządzącej, choć krytyczni wobec prezydenta, przyjęli decyzję z umiarkowanym zadowoleniem.

Szerszy kontekst relacji polsko-węgierskich

Mimo historycznej współpracy między PiS a węgierską partią Fidesz, stosunki ochłodziły się po rosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2022 r.. W ostatnich miesiącach obserwowano ponowne zbliżenie, wzmacniane po objęciu urzędu prezydenta przez Karola Nawrockiego.

We wrześniu 2025 r. Orbán wyraził nadzieję, że nowy prezydent Polski pomoże „odbudować współpracę polsko-węgierską”. Obecna sytuacja może jednak te starania osłabić.


Spór wokół wizyty Orbána w Moskwie pokazuje, że Rosja nadal pozostaje główną linią podziału w polityce europejskiej, również w relacjach między Warszawą a Budapesztem.

Źródło: NFP
Foto: YouTube, X,
Czytaj dalej

News USA

Trump wstrzymał rozpatrywanie wniosków o azyl dla Afgańczyków po strzelaninie w Waszyngtonie

Opublikowano

dnia

Autor:

W piątek administracja Prezydenta Donalda Trumpa ogłosiła natychmiastowe wstrzymanie wszystkich decyzji azylowych oraz zawieszenie wydawania wiz osobom podróżującym na paszportach afgańskich. Działania te są odpowiedzią na środową strzelaninę w pobliżu Białego Domu, podczas której zginęła żołnierka Gwardii Narodowej.

Do zdarzenia doszło w Waszyngtonie, a sprawcą był 29-letni Rahmanullah Lakanwal, obywatel Afganistanu, który przebywa w USA od 2021 roku, czyli od czasu wycofania wojsk amerykańskich z Afganistanu. O zdarzeniu informowaliśmy tutaj.

Ofiary i zarzuty

Podczas ataku ciężko ranni zostali: 20-letnia szeregowa Sarah Beckstrom, oraz 24-letni sierżant sztabowy Andrew Wolfe. Oboje trafili do szpitala w stanie krytycznym. Prezydent Trump poinformował w czwartek wieczorem, że Beckstrom zmarła.

Sprawca – Lakanwal – oddał strzały z rewolweru w kierunku obu żołnierzy. Również on trafił do szpitala w stanie krytycznym i pozostaje w areszcie. Departament Sprawiedliwości USA wszczął postępowanie w sprawie zabójstwa pierwszego stopnia.

Reakcja władz federalnych

Dyrektor U.S. Citizenship and Immigration Services, Joseph Edlow, oświadczył na platformie X, że procedury azylowe zostają wstrzymane „do czasu, aż będziemy mogli zapewnić, że każdy cudzoziemiec jest zweryfikowany i sprawdzony w maksymalnym możliwym stopniu”.

Administracja Trumpa argumentuje, że zawieszenie decyzji ma na celu zapewnienie bezpieczeństwa. Jednocześnie ogłoszono pauzę w wydawaniu wiz posiadaczom afgańskich paszportów.

sarah beckstrom

Sarah Beckstrom

Konsekwencje dla imigrantów

Donald Trump określił strzelaninę jako „atak terrorystyczny” i skrytykował administrację Joe Bidena za dopuszczenie do pobytu Lakanwala w USA. Wezwał do „trwałego wstrzymania migracji z biedniejszych krajów” oraz zapowiedział zamiar wydalenia milionów imigrantów.

Według raportu Inspektora Generalnego Departamentu Sprawiedliwości z czerwca, Rahmanullah Lakanwal przeszedł odpowiednie procedury weryfikacyjne, Mężczyzna złożył wniosek o azyl za prezydentury Joe Bidena. Został on zatwierdzony podczas administracji Donalda Trumpa, co potwierdziła organizacja #AfghanEvac.

Wstrzymanie procedur azylowych może mieć poważne konsekwencje dla tysięcy osób oczekujących na rozpatrzenie swoich spraw – oraz dla przyszłej polityki migracyjnej Stanów Zjednoczonych.

Źródło: fox32
Foto: The White House, DC National Guard
Czytaj dalej

News USA

“Rewolucja taryfowa” Trumpa dała 31,4 mld dolarów wpływów z ceł w październiku

Opublikowano

dnia

Autor:

kontenerowiec boston

Według danych opublikowanych przez Departament Skarbu USA 25 listopada, wpływy z ceł w październiku 2025 roku osiągnęły rekordowy poziom 31,4 miliarda dolarów netto, co stanowi najwyższy miesięczny wynik od początku współczesnego systemu raportowania.

Przychody brutto z ceł w październiku wyniosły około 33,1 mld USD, a zwroty ok. 1,7 mld USD, co dało wynik netto 31,4 mld USD. Poprzedni rekord wynosił 29,7 mld USD (wrzesień 2025). W porównaniu z październikiem 2024 roku, kiedy do budżetu wpłynęło 7,3 mld USD, obecny wynik oznacza ponad czterokrotny wzrost.

Efekt nowych taryf

Skok przychodów to konsekwencja polityki handlowej administracji Prezydenta Donalda Trumpa, która na początku 2025 roku wprowadziła 10-procentową stawkę bazową na większość importowanych towarów, oraz dodatkowe cła odwetowe i branżowe, które w niektórych przypadkach sięgają 40 procent.

Według analityków oznacza to przekształcenie ceł z marginalnego źródła dochodów federalnych w jeden z najdynamiczniej rosnących segmentów budżetowych.

Czy cła zastąpią podatek dochodowy?

Podczas wideokonferencji z amerykańskimi żołnierzami 27 listopada, Prezydent Trump zasugerował, że rekordowe wpływy z ceł w najbliższych latach mogą pozwolić na: „drastyczne ograniczenie, a może nawet całkowite zniesienie podatku dochodowego dla wielu Amerykanów.”

Dodał, że część nadwyżki dochodów mogłaby zostać wypłacona obywatelom jako dywidendy, a pozostała suma przeznaczona na redukcję zadłużenia publicznego.

Prognozy i modele ekonomiczne

Penn Wharton Budget Model szacuje, że do tej pory w 2025 roku Stany Zjednoczone zebrały ponad 320 mld USD w formie ceł i akcyz – dla porównania, było to około 171 mld USD o tej samej porze w 2024 roku.

donald trump cła

Tax Policy Center ocenia, że:

  • średnia stawka taryfowa wzrosła do 17,6%,
  • wpływy z ceł w latach 2026–2035 mogą osiągnąć 2,3 bln USD,
  • tylko w 2026 roku do budżetu może trafić dodatkowo 256 mld USD, choć eksperci zastrzegają, że są to szacunki „wysoce niepewne”.

Donald Trump powtórzył swoje zapowiedzi 24 listopada na portalu Truth Social, sugerując, że przychody wzrosną jeszcze bardziej, gdy zagraniczni importerzy wykorzystają zapasy produktów sprzed okresu taryfowego.

Spór prawny przed Sądem Najwyższym

Polityka taryfowa stoi jednak obecnie przed kluczowym testem konstytucyjnym. 5 listopada Sąd Najwyższy wysłuchał argumentów w sprawie legalności wykorzystania przez prezydenta International Emergency Economic Powers Act (IEEPA) jako podstawy do wprowadzenia ceł.

Prezydent Trump określił decyzję jako pilną i wezwał Sąd Najwyższy do szybkiego orzeczenia. Wyrok może zostać wydany jeszcze przed końcem 2025 roku.

Źródło: The Epoch Times
Foto: The White House, ArnoldReinhold, istock/Suphanat Khumsap/
Czytaj dalej
Reklama

Popularne

Kalendarz

marzec 2025
P W Ś C P S N
 12
3456789
10111213141516
17181920212223
24252627282930
31  

Nasz profil na fb

Popularne w tym miesiącu