W poniedziałek wieczorem SpaceX skorygowało godzinę startu misji Starlink 6-87, dostosowując się do nowych wytycznych Federalnej Administracji Lotnictwa (FAA). Rakieta Falcon 9 wystartowała z kompleksu startowego 40 na Przylądku Canaveral o godzinie 10:21PM czasu wschodniego (ET), w poniedziałek 10 listopada.

Okno startowe było otwarte od 10:01PM do 1:59AM ET, zgodnie z nowymi zasadami FAA, które wymagają, aby wszystkie komercyjne starty odbywały się wyłącznie między 10:00PM a 6:00 rano – dla poprawy bezpieczeństwa i efektywności operacyjnej.

Pierwotnie SpaceX planowało rozpocząć misję około 5:12PM ET, jednak nowe przepisy wymusiły przesunięcie całego harmonogramu.

Warunki startowe i przebieg misji

Według 45. Eskadry Meteorologicznej, szansa na sprzyjające warunki startowe wynosiła 60%, a głównym czynnikiem ryzyka były silne wiatry w wyższych warstwach atmosfery.

Po oddzieleniu  pierwszego stopnia rakiety Falcon 9 (B1096) – który wykonał swój trzeci lot – booster powrócił na Ziemię, lądując na autonomicznej barce “Just Read the Instructions” na Oceanie Atlantyckim.

Cel misji

Misja Starlink 6-87 wyniosła na orbitę 29 satelitów Starlink, które dołączą do tysięcy już działających w sieci SpaceX, zapewniającej szerokopasmowy internet na całym świecie – w tym w regionach słabo zurbanizowanych.

Według danych dr. Jonathana McDowella z Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics, przed tym startem na orbicie znajdowało się już 8 917 satelitów Starlink, z czego 7 559 działało na orbitach operacyjnych. Po umieszczeniu nowego zestawu na orbicie, liczba aktywnych satelitów ponownie wzrośnie, przybliżając firmę Elona Muska do realizacji planu globalnego pokrycia siecią Starlink.

Kolejne misje Falcona 9

To trzeci start tego konkretnego egzemplarza rakiety, który wcześniej wspierał misje Kuiper KF1 oraz IMAP. SpaceX kontynuuje intensywny harmonogram lotów, planując kolejne starty z Florydy jeszcze w listopadzie.

Źródło: baynews9
Foto: SpaceX

Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych odrzucił w poniedziałek wniosek o ponowne rozpatrzenie i potencjalne uchylenie przełomowego orzeczenia z 2015 roku w sprawie Obergefell v. Hodges, które zalegalizowało małżeństwa osób tej samej płci w całym kraju.

Decyzja sądu kończy wieloletnią batalię prawną Kim Davis, byłej urzędniczki powiatu Rowan w stanie Kentucky, która po orzeczeniu z 2015 roku odmówiła wydawania licencji małżeńskich parom jednopłciowym, powołując się na swoje przekonania religijne.

Kim Davis ponownie przegrywa w sądzie

Davis, która w 2015 roku trafiła na nagłówki mediów w całym kraju po odmowie wydania licencji, zwróciła się do Sądu Najwyższego o uchylenie nakazu sądu niższej instancji. Nakaz ten zobowiązywał ją do zapłaty 360 000 dolarów odszkodowania i kosztów prawnych parze, której wcześniej odmówiła prawa do zawarcia małżeństwa.

Jej prawnicy argumentowali, że Davis działała zgodnie z sumieniem i że orzeczenie Obergefell zostało błędnie wydane. Wskazywali przy tym na słowa sędziego Clarence’a Thomasa, który w przeszłości krytykował tę decyzję i sugerował, że powinna zostać ponownie rozpatrzona.

Brak poparcia dla rewizji orzeczenia

W poniedziałkowej decyzji żaden z dziewięciu sędziów nie poparł wniosku Davis o ponowne otwarcie sprawy. Choć Thomas — autor głośnego zdania odrębnego z 2015 roku — ponownie skrytykował wyrok w sprawie Obergefell, nie wezwał tym razem do jego formalnego unieważnienia.

Prezes Sądu Najwyższego John Roberts i sędzia Samuel Alito, którzy również sprzeciwiali się legalizacji małżeństw jednopłciowych w 2015 roku, pozostali powściągliwi. Roberts nie komentował sprawy publicznie od czasu tamtego głosowania, a Alito, mimo że nadal uważa decyzję za błędną, przyznał ostatnio, że jej uchylenie nie jest obecnie przedmiotem rozważań sądu.

Sędzina Amy Coney Barrett, która dołączyła do składu Sądu Najwyższego już po wydaniu orzeczenia Obergefell, stwierdziła wcześniej, że choć są sytuacje, w których sąd może korygować wcześniejsze błędy – jak w sprawie Dobbs v. Jackson Women’s Health Organization z 2022 roku, która uchyliła konstytucyjne prawo do aborcji – to małżeństwa osób tej samej płci stanowią odrębną kategorię.

„Miliony ludzi oparły swoje życie na tej decyzji, zawierając małżeństwa i zakładając rodziny” – zauważyła Barrett w jednym z wcześniejszych wystąpień.

Długa batalia prawna i polityczna

Kim Davis, była urzędniczka powiatu Rowan, odmówiła wydawania licencji małżeńskich parom tej samej płci tuż po orzeczeniu Obergefell v. Hodges, tłumacząc to przekonaniami religijnymi. Jej działania doprowadziły do kilku pozwów i szerokiej debaty na temat wolności sumienia urzędników publicznych.

W 2015 roku Kim Davis została skazana za obrazę sądu po tym, jak wielokrotnie zignorowała nakazy federalne zobowiązujące ją do wydawania licencji. Została zwolniona po kilku dniach, gdy jej współpracownicy zgodzili się wydawać licencje bez jej podpisu.

W odpowiedzi na kontrowersje władze stanu Kentucky zmieniły prawo, usuwając nazwiska urzędników powiatów z formularzy małżeńskich, aby uniknąć podobnych konfliktów w przyszłości.

Davis ubiegała się o reelekcję w 2018 roku, jednak przegrała wybory.

Symboliczny, ale znaczący sygnał

Odrzucenie wniosku Kim Davis przez Sąd Najwyższy jest postrzegane przez ekspertów prawnych jako potwierdzenie stabilności orzeczenia z 2015 roku. Mimo że kilku konserwatywnych sędziów w przeszłości krytykowało decyzję Obergefell, poniedziałkowe postanowienie sugeruje, że obecny skład sądu nie zamierza kwestionować prawa do małżeństwa osób tej samej płci.

Źródło: AP
Foto: Fred Schilling, Collection of the Supreme Court of the United States, YouTube, istock/Amy Sparwasser/

Visa i Mastercard ogłosiły w poniedziałek zawarcie proponowanego porozumienia, które ma na celu obniżenie opłat ponoszonych przez sprzedawców za transakcje kartami kredytowymi. Ugoda może zakończyć trwający od dwóch dekad spór sądowy między sieciami płatniczymi a amerykańskimi detalistami.

Niższe opłaty, ale ograniczony efekt

Zgodnie z warunkami ugody, obie firmy zgodziły się obniżyć tzw. opłaty interchange o około 0,1 punktu procentowego dla większości transakcji kartami kredytowymi w USA – na okres pięciu lat.

Dziś opłaty te, pobierane od sprzedawców przy każdej transakcji, wynoszą zwykle od 2% do 2,5% wartości zakupu. Zmiana może wydawać się niewielka, jednak przy milionach transakcji oznacza setki milionów dolarów oszczędności dla firm handlowych i – pośrednio – dla konsumentów.

Opłaty interchange są jednym z największych kosztów operacyjnych sprzedawców i – jak argumentuje National Retail Federation (NRF) – przyczyniają się do wyższych cen towarów i usług, zwiększając presję inflacyjną na amerykańskie gospodarstwa domowe.

Krytyka ze strony branży detalicznej

NRF i inne organizacje branżowe uznały jednak proponowaną redukcję za niewystarczającą. Stephanie Martz, dyrektor operacyjna i główna radczyni prawna NRF, przypomniała, że opłaty za transakcje kartami wzrosły ponad trzykrotnie od 2010 roku, osiągając średnio 2,26% w 2023 roku. Jej zdaniem nowa ugoda nie rozwiązuje problemu strukturalnego i powinna zostać odrzucona.

Podobne stanowisko zajęło Narodowe Stowarzyszenie Sklepów Spożywczych (NACS), które stwierdziło, że porozumienie „nie przyniesie realnych korzyści sprzedawcom ani konsumentom”, a jedynie zapewni Visa i Mastercard ochronę prawną przed przyszłymi pozwami i zarzutami o praktyki antykonkurencyjne.

Visa i Mastercard bronią porozumienia

Przedstawiciele Mastercard poinformowali, że ugoda jest „najlepszym rozwiązaniem dla wszystkich stron”, zapewniającym „większą przejrzystość, elastyczność i ochronę konsumentów”. Firma podkreśliła, że porozumienie szczególnie ułatwi działalność mniejszym sprzedawcom, którzy zyskają niższe koszty i uproszczone zasady akceptacji kart.

„Dzięki tej umowie możemy skupić się na tym, co najważniejsze – dostarczaniu klientom i przedsiębiorcom lepszych doświadczeń płatniczych oraz poczucia bezpieczeństwa” – przekazał Mastercard.

Visa również broni ugody, twierdząc, że zapewni ona „znaczącą ulgę finansową i większą kontrolę nad sposobem akceptowania płatności”.

Jednym z kluczowych zapisów umowy jest złagodzenie tzw. zasady „honor all cards”, która zmuszała sprzedawców do akceptowania wszystkich kart danej sieci. Po zmianach sprzedawcy będą mogli zdecydować, czy akceptować np. tylko karty konsumenckie lub biznesowe, a także standardowe albo premium.

Nadal jednak nie będą mogli wybierać kart według banku – np. akceptować kart Chase Visa, a odrzucać kart Citi Visa.

Długa batalia sądowa dobiega końca

Proponowana ugoda musi zostać zatwierdzona przez sąd federalny w Dystrykcie Wschodnim Nowego Jorku, zanim wejdzie w życie. Oczekuje się, że stanie się to pod koniec 2026 lub na początku 2027 roku.

Porozumienie zakończyłoby 20-letni spór między Visa i Mastercard a tysiącami amerykańskich sprzedawców, którzy od 2005 roku zarzucali im ustalanie zbyt wysokich opłat i ograniczanie konkurencji w sposobie przyjmowania płatności.

Żadna z firm nie przyznała się do jakichkolwiek naruszeń prawa.

Źródło: foxbusiness
Foto: istock/Wiphop Sathawirawong/Ake Ngiamsanguan/