Coraz więcej sieci spożywczych w USA, w tym Costco, Kroger i Whole Foods, wprowadza limity zakupu jaj. Powodem są utrzymujące się niedobory dostaw, wywołane przez wysoce zjadliwą grypę ptaków (HPAI).

Klienci gromadzą zapasy, a półki pustoszeją

Braki jaj wywołały prawdziwą panikę zakupową. W mediach społecznościowych pojawiły się nagrania, na których widać, jak klienci masowo wykupują zapasy. Jeden z użytkowników TikToka opublikował film, twierdząc, że cała sekcja jaj w Costco zniknęła w mniej niż 10 minut.

Aby kontrolować sytuację, sieci handlowe wprowadzają ograniczenia:

• Whole Foods (należący do Amazon) pozwala kupić maksymalnie trzy kartony jaj na klienta. Sklepy tłumaczą to problemami z zaopatrzeniem w produkty spełniające surowe normy dobrostanu zwierząt.
• Kroger ogranicza sprzedaż do dwóch tuzinów jaj na klienta w wybranych lokalizacjach.
• Trader Joe’s narzucił jeszcze surowszy limit – tylko jeden tuzin na osobę dziennie.
• Costco potwierdziło, że klienci mogą kupić maksymalnie trzy opakowania jaj.

Eksperci: niedobory mogą się utrzymać

Zdaniem specjalistów sytuacja na rynku jaj nie poprawi się szybko. Bernt Nelson, ekonomista z American Farm Bureau Foundation, informuje, że od 2022 roku ptasia grypa dotknęła ponad 136 milionów ptaków w USA. W samym grudniu zakażonych było 18 milionów, co bezpośrednio wpłynęło na dostępność jaj i ich ceny.

Według danych Departamentu Rolnictwa USA (USDA) ceny jaj w grudniu 2024 roku były o 36,8% wyższe niż rok wcześniej. Prognozy na 2025 rok wskazują, że ceny mogą wzrosnąć o kolejne 20%.

Restauracje również odczuwają skutki kryzysu

Nie tylko klienci sklepów spożywczych muszą liczyć się z podwyżkami – problem dotyka również branżę gastronomiczną.

Np. Waffle House, popularna sieć śniadaniowa na południu USA, wprowadziła tymczasową dopłatę w wysokości 50 centów za każde jajko w menu. Sieć tłumaczy to skokowym wzrostem kosztów i trudnościami w zaopatrzeniu. Mniejsze restauracje również zmagają się z wyższymi cenami.

Sytuacja na rynku jaj nadal jest niepewna. Jeśli ogniska ptasiej grypy nie zostaną szybko opanowane, klienci i restauratorzy muszą przygotować się na dalsze ograniczenia oraz kolejne podwyżki cen.

Źródło: foxbusiness
Foto: istock/namaki/yongtick/

Jeden z popularnych sklepów spożywczych Mariano’s na przedmieściach Chicago wkrótce zakończy działalność. Placówka przy 1822 Willow Rd., w pobliżu Edens Expressway, nie odnowiła umowy najmu i zamknie się pod koniec roku.

Informację o zamknięciu przekazały władze Village of Northfield, które podały w zeszłym tygodniu, że „niedawno dowiedziały się” o decyzji sieci. Sklep, zajmujący ponad 47 000 stóp kwadratowych, potwierdził doniesienia w rozmowie z NBC Chicago, podając, że jego pracownicy otrzymają możliwość przeniesienia do innych lokalizacji.

Decyzja Mariano’s wzbudziła niezadowolenie lokalnej społeczności. Przedstawiciele miasteczka podkreślili, że spotkali się już z właścicielami nieruchomości, aby omówić przyszłość lokalizacji. Zapewnili również, że będą dążyć do przyciągnięcia innego sklepu spożywczego do tego miejsca.

Historia lokalizacji i nieudana fuzja Kroger-Albertsons

Placówka Mariano’s w Northfield działa od 2014 roku, kiedy to ówczesna spółka macierzysta Roundy’s przejęła lokalizację po sieci Dominick’s, obecnej tam od 1978 roku.

Decyzja o zamknięciu sklepu następuje po nieudanej fuzji firm Kroger (obecnego właściciela Mariano’s) i Albertsons (właściciela Jewel-Osco). Transakcja o wartości 24,6 miliarda dolarów miała być największym połączeniem sieci spożywczych w USA, ale została zablokowana przez sądy, które uznały, że ograniczy ona konkurencję i naruszy prawa konsumentów.

Po fiasku fuzji Albertsons pozwał Kroger, zarzucając firmie brak zaangażowania w uzyskanie zgody regulacyjnej na transakcję. W ramach fuzji 35 sklepów Mariano’s i Jewel w Illinois miało zostać sprzedanych – placówka w Northfield znajdowała się na pierwotnej liście przeznaczonej do zbycia.

Nie jest jednak jasne, czy decyzja o zamknięciu sklepu wynika z nieudanej fuzji, czy też Kroger planuje szersze zmiany w swojej sieci handlowej.

Źródło: nbc
Foto: Google Maps

Boeing ogłosił we wtorek, że do kwietnia 2025 roku zredukuje około 400 stanowisk związanych z programem rakiety księżycowej NASA – Space Launch System (SLS), zarówno w fabryce w Alabamie jak i na Florydzie. Cięcia są związane ze zmianami w programie Artemis oraz koniecznością dostosowania kosztów.

Zwolnienia i ich konsekwencje

W oświadczeniu prasowym przedstawiciele Boeinga poinformowali, że planowane zwolnienia są wynikiem zmian budżetowych NASA i strategii misji Artemis.

„Aby dostosować się do zmian w programie Artemis i oczekiwań dotyczących kosztów, poinformowaliśmy nasz zespół Space Launch Systems o potencjalnym zwolnieniu około 400 stanowisk do kwietnia 2025 r.” – przekazała firma w komunikacie.

Zgodnie z ustawą Worker Adjustment and Retraining Notification Act, Boeing ma obowiązek powiadomić o zwolnieniach z 60-dniowym wyprzedzeniem. Firma podkreśliła, że współpracuje z NASA w celu minimalizacji strat i oferowania dla pracowników alternatywnych stanowisk w innych częściach organizacji.

Rakieta SLS i misje Artemis

Rakieta Space Launch System oraz statek kosmiczny Orion to kluczowe elementy programu Artemis, którego celem jest powrót ludzi na Księżyc. Harmonogram misji:

• Artemis II: misja załogowa, w ramach której astronauci okrążą Księżyc.
• Artemis III: pierwszy od ponad 50 lat załogowy lądowanie na powierzchni Księżyca – z udziałem pierwszej kobiety i pierwszej osoby kolorowej.

W listopadzie 2022 roku NASA przeprowadziła testowy lot Artemis I – bezzałogowej wersji misji, mającej na celu sprawdzenie systemów Oriona i SLS. W lipcu 2024 r. rdzeń rakiety SLS na misję Artemis II został dostarczony do Kennedy Space Center.

Opóźnienia i rosnące koszty programu Artemis

Pomimo sukcesu Artemis I, NASA boryka się z problemami technicznymi. W trakcie misji odkryto, że osłona termiczna kapsuły Orion nie wytrzymała warunków ponownego wejścia w atmosferę tak dobrze, jak oczekiwano. W związku z tym misje Artemis II i III zostały przesunięte odpowiednio na 2026 i 2027 rok.

Według raportu Biura Inspektora Generalnego NASA z 2024 roku, koszt programu Artemis do 2025 roku wyniesie 93 miliardy dolarów, z czego 23,8 miliarda dolarów przeznaczono na samą rakietę SLS.

Niepewna przyszłość rakiety SLS

Boeing i NASA nie udzieliły jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy rakieta SLS będzie wykorzystywana w przyszłych misjach Artemis, czy zostanie zastąpiona innym systemem.

Wśród głównych wykonawców SLS znajdują się:

• Boeing – główny kontraktor stopnia rdzeniowego rakiety,
• Aerojet Rocketdyne – producent czterech silników RS-25,
• Lockheed Martin – odpowiedzialny za kapsułę Orion.

USA vs. Chiny – wyścig o Księżyc

W grudniu 2024 roku ówczesny administrator NASA, Bill Nelson, zaznaczył, że Artemis III powinien wylądować na Księżycu przed misją Chin, planowaną na 2030 rok. Jednym z powodów tego wyścigu jest potencjalna obecność zamarzniętej wody na Księżycu, która może zostać wykorzystana jako źródło wody pitnej oraz paliwa rakietowego.

Pomimo opóźnień i problemów finansowych, USA chcą utrzymać przewagę w eksploracji Księżyca i nie dopuścić, by to Chiny zdobyły kluczowe zasoby naturalne satelity Ziemi.

Decyzja Boeinga o zwolnieniach rzuca cień na dalszy rozwój rakiety SLS i misji Artemis. Czy NASA nadal będzie inwestować w drogi system, czy też zdecyduje się na inne rozwiązania, jak rakieta Starship Elona Muska?

Źródło: baynews9
Foto: YouTube, NASA