Wjazd do nowego stanu w USA zwykle oznacza powitanie dużym znakiem „Welcome to…”, ale nie dla wszystkich kierowców ta gościnność jest oczywista. Coraz więcej stanów rządzonych przez Republikanów zaostrza przepisy dotyczące uznawania praw jazdy wydanych osobom przebywającym w kraju nielegalnie.

Floryda i Wyoming już wprowadziły przepisy, które czynią niektóre prawa jazdy wydane poza stanem – zwłaszcza tym przyznanym imigrantom bez statusu prawnego – nieważnymi. Tennessee planuje dołączyć do tego grona, a Gubernator Bill Lee zapowiedział podpisanie podobnej ustawy.

„Na znaku powitalnym mogłoby być napisane: ‘Witamy w Tennessee, nielegalni imigranci nie są mile widziani’” — stwierdził republikański lider Izby Reprezentantów Tennessee William Lamberth.

Real ID kontra stanowa autonomia

Od 7 maja 2025 r. Stany Zjednoczone zaczną wymagać na poziomie federalnym prawa jazdy zgodnego z ustawą REAL ID jako obowiązującego dowodu tożsamości przy wejściu do obiektów federalnych lub podczas lotów krajowych. Dokumenty te muszą zawierać m.in. numer ubezpieczenia społecznego oraz dowód legalnego pobytu.

Jednak w praktyce stany zachowały swobodę w wydawaniu alternatywnych praw jazdy, które nie spełniają tych wymogów. Aż 19 stanów i Dystrykt Kolumbii umożliwiają otrzymanie prawa jazdy bez względu na status imigracyjny.

Niektóre z nich, jak Connecticut i Delaware, oznaczają takie dokumenty w sposób pozwalający odróżnić je od pozostałych. Inne — jak Kalifornia — tego nie robią, aby uniknąć stygmatyzacji użytkowników.

Floryda przeciera szlak – zakaz uznawania niektórych praw jazdy

W 2023 roku Floryda jako pierwszy stan przyjęła prawo uznające za nieważne niektóre prawa jazdy wydane w innych stanach wyłącznie dla nieudokumentowanych imigrantów. Ustawa podpisana przez Gubernatora Rona DeSantisa przewiduje grzywny, a nawet kary więzienia za prowadzenie pojazdu z takim dokumentem.

Prawo to dotyczy głównie specjalnych licencji z Connecticut i Delaware — stanów, które otwarcie oznaczają prawa jazdy wydawane osobom bez dowodu legalnego pobytu. Connecticut wydał już ponad 60 tys. takich dokumentów.

Demokratyczny Gubernator Connecticut, Ned Lamont, próbował wycofać specjalne oznaczenia, ale proponowana ustawa nie została poddana pod głosowanie.

Alabama: ostrzegawczy znak przy granicy stanowej?

Również Alabama rozważa wprowadzenie zakazu uznawania określonych praw jazdy. Republikański senator Chris Elliott zaproponował ustawę, która ma „zniechęcić nielegalnych imigrantów do przyjeżdżania” do tego stanu.

W odpowiedzi na tę inicjatywę, demokratyczna senator Linda Coleman-Madison zaproponowała poprawkę zobowiązującą do informowania o tych zakazach na stanowych znakach drogowych. „Mamy turystów i gości z innych stanów — muszą wiedzieć, że mogą mieć problem z prawem. Uważam, że niektóre z naszych przepisów są złośliwe” — powiedziała.

Polityka czy realne konsekwencje?

Eksperci podkreślają, że mimo ostrej retoryki, egzekwowanie przepisów w praktyce bywa trudne. Mimo to kreuje atmosferę strachu.

Prawnik imigracyjny z Los Angeles, Robert Perkins, zauważa, że wielu klientów z legalnym kalifornijskim prawem jazdy boi się przekraczać granice stanowe. — „Obawy są ogromne, nawet jeśli dokument jest ważny” — dodaje.

Stany w rozkroku między integracją a wykluczeniem

Z jednej strony — jak podkreśla Kathleen Campbell Walker, specjalistka ds. prawa imigracyjnego z Teksasu — stany zaczynają odgrywać coraz większą rolę w egzekwowaniu polityki imigracyjnej, która tradycyjnie była domeną rządu federalnego. Z drugiej — mnożą się pytania o konstytucyjność i skuteczność tych działań.

Źródło: AP
Foto: istock/wellesenterprises/KatarzynaBialasiewicz/

Zeszłej jesieni, w dniach od 2 października do 5 listopada, osoby chcące przeprowadzić się do Stanów Zjednoczonych mogły zgłaszać się do programu Diversity Visa 2026. Za niecałe 2 tygodnie dowiedzą się, czy zostali wylosowani i otrzymają amerykańską wizę.

Począwszy od 3 maja 2025, można będzie sprawdzić status własnego zgłoszenia DV-2026 wpisując na stronie dvprogram.state.gov w systemie Sprawdzenie Statusu Uczestnika (Entrant Status Check) swój unikalny numer potwierdzenia przesłanego zgłoszenia oraz dane osobowe.

Tylko w ten sposób będzie można dowiedzieć się, czy zgłoszenie uczestnika DV-2026 zostało wylosowane, i jeśli tak – uzyskać instrukcje dotyczące dalszego postępowania.

Uczestnicy o statusie „wybrany” powinni jak najszybciej podjąć działanie, ponieważ procedura wizowa może być długotrwała.

Należy także pamiętać, że fakt zostania wylosowanym w programie wizowym DV nie zapewnia automatycznie otrzymania wizy imigracyjnej czy zielonej karty. Wszystkie osoby starające się o wizę imigracyjną muszą spełniać wymogi tak programu DV, jak i prawa imigracyjnego Stanów Zjednoczonych.

Aktualnie Ambasada rozpatruje wnioski i wydaje wizy imigracyjne w programie loterii wizowej DV-2025 do 30 września 2025 roku. Więcej informacji oraz instrukcje dla uczestników programu DV-2025 są dostępne na stronie internetowej Departamentu Stanu.

W ramach Programu Wizowego DV (Diversity Visa) co roku wydawane jest 50 000 wiz na pobyt stały osobom pochodzącym z krajów o niskim wskaźniku imigracji do Stanów Zjednoczonych. Osoby, które mają prawo ubiegać się o wizy DV, wyłaniane są w drodze losowania.

Wizy rozdzielane są między sześć regionów geograficznych w oparciu o wskaźnik imigracji z ostatnich 5 lat, przy czym regionom, z których pochodzi mniej imigrantów przydziela się więcej wiz.

W roku budżetowym 2013 Polska wróciła na listę krajów biorących udział w programie wizowym DV, chociaż z powodu dużej liczby Polaków imigrujących do Stanów Zjednoczonych, w poprzednich sześciu latach była z niego wykluczona przez Departament Bezpieczeństwa Narodowego (DHS).

Od 1 stycznia 2022 r. wszystkie osoby ubiegające się o wizę imigracyjną (IV), wizę z programu DV i wizę narzeczeńską (K) muszą zarejestrować się na ustraveldocs.com i wybrać opcję odbioru paszportu i wizy przed przyjazdem do ambasady.

Źródło: pl.usembassy.gov
Foto: istock/Evgenia Parajanian/Stadtratte/ SeventyFour/AlxeyPnferov/

W świetle dużych zmian zachodzących w prawie imigracyjnym, ważne jest by wszystkie kwestie dobrze wyjaśniać i prawidłowo interpretować. Służą temu nasze audycje, w czasie których rozmawiamy z doświadczoną specjalistką prawa imigracyjnego, Mecenas Magdaleną Grobelski. Nasz Gość prowadzi także bezpłatny i anonimowy dyżur telefoniczny poza anteną – zachęcamy by indywidualnie skonsultować swoją sprawę.

Administracja Donalda Trumpa chce odwołać legalny status blisko miliona imigrantów – takie informacje pojawiają się w internecie, w niektórych komentarzach. Jak mamy to rozumieć?

Osoby, które przechodziły przez granicę południową, dostawały azyl, a z nim także pozwolenie na pracę – tłumaczy mec. Magdalena Grobelski. “W tej chwili urząd imigracyjny zaczyna im wysyłać e-maile, że odwołuje ich ten status legalny tutaj w Stanach Zjednoczonych.” Oznacza to także, że tracą oni pozwolenia na pracę.

Jeszcze w gorszej sytuacji są studenci przebywający legalnie w Stanach Zjednoczonych. “Im statusy również są odwoływane bardzo często bez żadnej odpowiedzi z jakiego powodu” zaznacza nasz Gość.

Gorącą kwestią ostatnich dni były informacje, że sądy zablokowały deportacje członków brutalnego gangu, co podzieliło opinię publiczną. Jak powinniśmy na to patrzeć?

Komentarze, których słuchamy zależą od nadającej je stacji telewizyjnej – podkreśla mec. Magdalena Grobelski. Np. w telewizji CNN wszystkie kwestie będą przedstawiane jako nielegalne a administracja Trumpa będzie negatywnie oceniana. Zupełnie inne treści przekazuje  Fox News.

Deportowani członkowie gangu Tren de Aragua

“Te osoby przechodziły przez granicę południową. Dostawały azyle, czyli status legalny na podstawie, że na przykład mówiły, ja nie mogę wrócić do Salwadoru, ponieważ tam czeka mnie śmierć” wyjaśnia nasz Gość. Często te azyle przyznawane wielokrotnie osobom, które na nie nie zasłużyły.

Prawdopodobnie jednak te deportowane osoby nie wrócą do Stanów Zjednoczonych, ponieważ prezydent Salvadoru zapowiedział, że ich nie wypuści. A jeśli by się tak zdarzyło, to rząd odeśle tych członków gangu do innego kraju, tłumaczy mec. Magdalena Grobelski.

Kolejnym stanowczym posunięciem Donalda Trumpa jako prezydenta są duże zwolnienia w sektorze rządowym, czy w związku z tym nasze sprawy będą się przeciągały?

“Mi się wydaje, że zostali zwolnieni ci, o których on mówił, że na przykład mieli w tym czasie dwie prace” mówi specjalistka prawa imigracyjnego. Bywało tak, że oficer imigracyjny był nim do godziny 2.00 popołudniu a następnie np. rozwoził pizzę.

Obecnie w Urzędzie Imigracyjnym w Chicago zatrudnionych jest dużo młodych osób. “Jeżeli w ogóle będą jakiekolwiek przedłużenia w procesowaniu, to dlatego, że oficerowie Urzędu Imigracyjnego bardzo mocno i skrupulatnie sprawdza państwa petycje”, uważa mec. Magdalena Grobelski. Nowi urzędnicy są teraz lepiej szkoleni.

Inaczej są aktualnie prowadzone sprawy o Zieloną Kartę – zauważa nasz Gość. Wcześniej w trakcie przesłuchania rozdzielano jedynie pary kolorowe lub mające poważne sprawy w swoich kartotekach, np. deportacje. Obecnie, rozdzielane i przesłuchiwane osobno, są zazwyczaj wszystkie pary.

Podobnie, jeśli ktoś stara się o amerykańskie obywatelstwo, urzędnicy dokładnie sprawdzają, legalnie dostał Zieloną Kartę od samego początku – mówi mec. Magdalena Grobelski. “Albo na przykład sprawdzają z ogromną uwagą, czy państwo płacicie podatki, czy spłaciliście te podatki.”

Niedawno również Urząd Imigracyjny podpisał umowę z Urzędem Skarbowym IRS, w sprawie przekazywania danych. Czy w związku z tym powinniśmy się czegoś obawiać?

Osoby płacące podatki by mieć emeryturę nie powinny się martwić, uważa nasz Gość.

Chodzi o to by faktycznie łapać przestępców i żeby nie dochodziło do pomyłek, jeśli agenci trafią pod zły adres.

Mecenas Magdalena Grobelski prowadzi program na naszej antenie w każdą środę o godzinie 8.30 rano. Od godziny 8.45AM rozpoczyna się dyżur imigracyjny poza anteną.

Słuchacze mogą dzwonić poza anteną i anonimowo mogą pytać o swoje sprawy imigracyjne, w celu omówienia swojej sytuacji w Stanach Zjednoczonych i zasięgnięcia porady dotyczących swoich możliwości i najlepszych rozwiązań. Porady telefoniczne są bezpłatne, telefon imigracyjny to 312-217-6824. 

Pod ten sam numer telefonu mogą dzwonić wszystkie osoby, które potrzebują porady od mec. Magdaleny Grobelski, wieloletniego adwokata imigracyjnego z dużym doświadczeniem i znakomitej reputacji, niezależnie od naszych dyżurów radiowych.

Źródło: informacja własna
Foto: Press Secretary Of The Presidency Of El Salvador, istock/megaflopp/mediaphotos/mj0007/