W środę Senat Stanów Zjednoczonych uchwalił roczną ustawę finansującą obronność, która wprowadza istotne zmiany w polityce wojskowej. National Defense Authorization Act NDAA, o budżecie wynoszącym 895 miliardów dolarów, przewiduje między innymi znaczne podwyżki płac dla młodszych żołnierzy oraz inicjatywy mające przeciwdziałać rosnącemu wpływowi Chin.

Ustawa National Defense Authorization Act NDAA zawiera także zapisy ograniczające dostęp do procedur zmiany płci dla dzieci żołnierzy, które wywołały ostry sprzeciw części Demokratów. O sporze dotyczącym tej kwestii informowaliśmy 13 grudnia.

Rekordowe podwyżki płac i wyzwania budżetowe

Ustawa zakłada 14,5% podwyżki dla młodszych żołnierzy oraz 4,5% dla pozostałych członków sił zbrojnych. Wzrost płac ma poprawić jakość życia wojskowych, zwłaszcza w kontekście rosnących kosztów życia i trudności, z jakimi borykają się rodziny żołnierzy, często korzystające z banków żywności.

Mimo tych podwyżek, liderzy Republikanów, w tym senator Roger Wicker, uznali 1-procentowy wzrost ogólnych wydatków obronnych za niewystarczający w obliczu rosnących globalnych zagrożeń. W przyszłym roku zamierzają naciskać na dalsze zwiększenie wydatków na obronność.

Rywalizacja z Chinami: nowe technologie i wsparcie dla Tajwanu

Znaczna część budżetu zostanie przeznaczona na działania mające przeciwdziałać rosnącej potędze Chin. Plan obejmuje stworzenie funduszu, który umożliwi przekazywanie zasobów wojskowych na Tajwan, oraz inwestycje w nowe technologie, takie jak sztuczna inteligencja, oraz zwiększenie krajowej produkcji amunicji.

W odpowiedzi na rosnące obawy dotyczące chińskiego wpływu, ustawa rozszerza także zakaz zakupu chińskich produktów przez wojsko. Obejmuje on teraz m.in. technologie dronów oraz codzienne towary, takie jak czosnek. Chińskie ministerstwo spraw zagranicznych skrytykowało te działania, nazywając je „absurdalnymi”.

Kontrowersje wokół polityki społecznej

Największe podziały w Kongresie dotyczyły zapisów ograniczających dostęp dzieci żołnierzy do opieki medycznej związanej z dysforią płciową. Zgodnie z nowymi przepisami, wojskowy system opieki zdrowotnej TRICARE nie będzie pokrywał kosztów procedur zmiany płci, które mogłoby prowadzić do sterylizacji dzieci poniżej 18. roku życia.

Organizacje takie jak American Civil Liberties Union wezwały prezydenta Joe Bidena do zawetowania ustawy.

Pomimo tego sporu, ustawa National Defense Authorization Act NDAA została przyjęta znaczącą większością głosów w Senacie (85-14) i skierowana do podpisu prezydenta. Lider większości senackiej Chuck Schumer podkreślił, że choć dokument nie jest doskonały, zawiera kluczowe rozwiązania w obszarze bezpieczeństwa narodowego i rywalizacji z Chinami.

Źródło: AP
Foto: YouTube, US Army

Niezwykłe znalezisko paleontologiczne ujrzało światło dzienne na trawniku jednego z mieszkańców Scotchtown w powiecie Orange, stanu Nowy Jork. Pod powierzchnią ziemi odkryto kompletną szczękę mastodonta, starożytnego krewnego słonia, wraz z dodatkowymi fragmentami kości. To pierwsze takie znalezisko w stanie od ponad dekady, poinformował Departament Edukacji stanu Nowy Jork.

Wszystko zaczęło się, gdy właściciel domu zauważył wystające z ziemi dwa duże zęby. Zaciekawiony, wykopał kilka cali ziemi, znajdując kolejne dwa zęby. „Kiedy trzymałem je w rękach, wiedziałem, że to coś wyjątkowego. Postanowiłem skontaktować się z ekspertami” — opowiada odkrywca.

Na miejsce przybyli badacze z Muzeum Stanowego Nowego Jorku i SUNY Orange. Prace wykopaliskowe doprowadziły do wydobycia dobrze zachowanej szczęki mastodonta oraz fragmentów żebra i kości palca.

„Choć szczęka jest gwiazdą tego odkrycia, dodatkowe fragmenty palca i żebra są równie ważne dla kontekstu badań” — podkreślił dr Cory Harris z SUNY Orange. Zespół naukowców planuje dalsze eksploracje najbliższej okolicy, by sprawdzić, czy nie kryje się tam więcej skamieniałości.

Mastodonty, wymarli krewni współczesnych słoni, przemierzały Amerykę Północną w okresie epoki lodowcowej. Do tej pory w stanie Nowy Jork znaleziono około 150 skamieniałości tych majestatycznych zwierząt, z czego aż jedną trzecią w powiecie Orange.

Odnalezione szczątki zostaną poddane datowaniu radiowęglowemu oraz szczegółowej analizie, by ustalić wiek mastodonta, jego dietę oraz warunki środowiskowe, w których żył. Wyniki badań zostaną zaprezentowane publicznie w 2025 roku w ramach programu edukacyjnego organizowanego przez Muzeum Stanowe Nowego Jorku.

Okno do przeszłości

„To odkrycie to świadectwo bogatej historii paleontologicznej Nowego Jorku” — zauważył dr Robert Feranec, kurator w Muzeum Stanowym Nowego Jorku. „Dzięki tej szczęce mamy wyjątkową okazję do zgłębiania ekologii mastodontów i zrozumienia ekosystemów epoki lodowcowej w tym regionie”.

Znalezisko, choć przypadkowe, otwiera nowe możliwości badawcze i przypomina o prehistorycznym dziedzictwie ukrytym pod naszymi stopami. Trawnik w Scotchtown okazał się skarbnicą wiedzy o dawnym świecie, a jego odkrycie wzbogaca naszą wiedzę o epokach minionych.

Źródło: nbc
Foto: New York State Museum

Według najnowszych badań opublikowanych w czasopiśmie Nature, Księżyc może być starszy o ponad 100 milionów lat, niż wcześniej sądzono. Odkrycia podważają powszechnie przyjmowaną teorię, według której nasz naturalny satelita powstał około 4,35 miliarda lat temu po zderzeniu Ziemi z obiektem wielkości Marsa.

Nowa analiza wskazuje, że Księżyc mógł uformować się już 4,51 miliarda lat temu, a późniejsze zjawiska, które zaszły na jego powierzchni ukryły jego rzeczywisty wiek.

Badanie prowadzone przez Francisa Nimmo, profesora nauk o Ziemi i planetach na Uniwersytecie Kalifornijskim w Santa Cruz, sugeruje, że dramatyczne topnienie powierzchni Księżyca było wynikiem ogrzewania pływowego. Proces ten, wywołany grawitacyjnym oddziaływaniem Ziemi, prowadził do deformacji i przegrzewania Księżyca, zmieniając jego strukturę i zacierając wcześniejsze ślady historii.

„Skały księżycowe nie pokazują nam momentu powstania Księżyca, ale odzwierciedlają późniejsze wydarzenie, które go ogrzało” — wyjaśnia Nimmo.

Odkrycia Francisa Nimmo i jego zespołu rzucają nowe światło na długoletnią debatę wśród naukowców. Wcześniejsze datowania, oparte na próbkach przywiezionych z misji Apollo, wskazywały na wiek Księżyca wynoszący około 4,35 miliarda lat. Jednak analiza minerałów takich jak cyrkon, które szacuje się na 4,5 miliarda lat, od dawna budziła pytania.

Nowe badanie nie tylko wspiera starsze szacunki, ale również sugeruje, że wczesne formowanie się Księżyca lepiej wpisuje się w model ewolucji Układu Słonecznego, w którym większość planet i większych obiektów powstała stosunkowo szybko, już na początku historii systemu planetarnego.

Prof. Francis Nimmo

Mechanizm ogrzewania pływowego

Według badania ogrzewanie pływowe miało kluczowy wpływ na kształtowanie się Księżyca. Gdy Księżyc oddalał się od Ziemi, grawitacyjne oddziaływanie naszej planety powodowało jego ściskanie i rozciąganie, co prowadziło do generowania ogromnych ilości ciepła.

„Istnieją momenty, w których orbita Księżyca mogła stać się niestabilna, powodując intensywne nagrzewanie” — tłumaczy Nimmo.

Podobne zjawiska obserwuje się w przypadku księżyców Jowisza, takich jak Io, gdzie ogrzewanie pływowe prowadzi do stopienia skał i powstania magmy.

Impuls dla nowych badań

Odkrycia te mogą wpłynąć na przyszłe misje badawcze, takie jak chińska misja Chang’e 6 czy program Artemis NASA, które mogą dostarczyć dodatkowych danych o niewidocznej stronie Księżyca oraz jego ewolucji.

Choć różnica między 4,35 a 4,51 miliarda lat może wydawać się niewielka w skali kosmicznej, ma ogromne znaczenie dla naukowców próbujących zrozumieć pierwsze chwile istnienia Układu Słonecznego.

Nowe badania oferują bardziej precyzyjny wgląd w to, jak kształtowały się wczesne ciała niebieskie, i przypominają o tym, jak wiele wciąż pozostaje do odkrycia w naszej najbliższej kosmicznej okolicy.

Źródło: nbc
Foto: istock/Victor Blum/Dr K Kar/