News USA
Ekonomiczne wyzwania klasy średniej w USA: rosnące koszty życia i stagnacja płac

Mimo obniżenia inflacji i realnego wzrostu płac, amerykańska klasa średnia zmaga się z narastającymi trudnościami finansowymi. Wielu mieszkańców USA twierdzi, że oszczędzanie stało się trudniejsze niż kiedykolwiek, a koszty życia rosną szybciej niż ich dochody.
Inflacja i stagnacja płac: historia dwóch kryzysów
Stany Zjednoczone osiągnęły szczyt inflacji w 2022 roku, gdy indeks cen wzrósł o ponad 9%, co było najwyższym poziomem od 41 lat.
Choć inflacja spadła do 2,6% w 2024 roku, Amerykanie wciąż płacą wyższe ceny za żywność, mieszkanie, media i ubezpieczenia. Mediana ceny domu we wrześniu 2024 roku przekroczyła 400 000 dolarów, co jest jednym z najwyższych wyników w historii, a ceny najmu są o 33% wyższe niż przed pandemią.
Jednocześnie, choć realne płace wzrosły o ponad 4% od 2022 roku, wielu mieszkańców uważa, że wzrost ten nie wystarcza na pokrycie rosnących wydatków. Od stycznia 2021 roku ceny w USA wzrosły o 20%, podczas gdy płace tylko o 17,4%, co oznacza utrzymującą się presję na budżety domowe.
Wzrost kosztów życia: największe wyzwania
Mary Lopez, menedżerka ds. marketingu z New Jersey, zwraca uwagę, że szczególnie dotkliwe są rosnące koszty opieki zdrowotnej, mieszkań i codziennych zakupów. Składki na ubezpieczenie zdrowotne wzrosły w 2024 roku o 6–7%, a miesięczne wydatki na czynsz i rachunki są wyższe niż kiedykolwiek. Podobne doświadczenia opisuje wielu jej rówieśników.
David Kindness, specjalista finansowy, podkreśla, że artykuły spożywcze stały się jednym z głównych „cichych podatków” dla klasy średniej. „Cotygodniowe zakupy to teraz źródło stresu finansowego” – mówi. Rachunki za energię także mocno nadwyrężają domowe budżety, zwłaszcza w regionach z surowym klimatem, gdzie ogrzewanie zimą i chłodzenie latem są niezbędne.
Rosnące zadłużenie i brak oszczędności
Amerykańskie gospodarstwa domowe zmagają się także z rosnącym zadłużeniem. W trzecim kwartale 2024 roku zadłużenie z tytułu kart kredytowych wzrosło o 24 miliardy dolarów, a całkowite zadłużenie osiągnęło rekordowe 17,94 biliona dolarów.
Według badań Forbes Advisor, aż 25% Amerykanów ma mniej niż 1000 dolarów oszczędności awaryjnych.
Ali Zane, doradca finansowy, zwraca uwagę na głębsze skutki rosnących kosztów życia. „Rodziny rezygnują z profilaktycznej opieki zdrowotnej, zajęć pozalekcyjnych dla dzieci i szkoleń zawodowych, aby uniknąć dodatkowych wydatków. To nie tylko oznaka chwilowych trudności, ale długoterminowe zagrożenie dla stabilności finansowej i społecznej” – podkreśla.
Życie od wypłaty do wypłaty
Raport Bank of America z października 2024 roku wskazuje, że liczba amerykańskich gospodarstw domowych żyjących „od wypłaty do wypłaty” wzrosła od 2019 roku we wszystkich przedziałach dochodowych. Dotyczy to także tych zarabiających powyżej 150 000 dolarów rocznie.
Wiele rodzin zmienia swoje nawyki, ograniczając jedzenie na mieście, wakacje czy subskrypcje streamingowe. „Te drobne zmiany odzwierciedlają większy schemat: ludzie stawiają na pierwszym miejscu rzeczy niezbędne i rezygnują z luksusów” – podsumowuje Kindness.
Wyzwania i potrzeba zmian
Amerykańska klasa średnia staje w obliczu poważnych wyzwań ekonomicznych. Choć inflacja spadła, rosnące koszty podstawowych dóbr i usług, stagnacja płac oraz brak oszczędności zmuszają rodziny do trudnych decyzji finansowych. Dla wielu Amerykanów pytanie nie brzmi już „jak oszczędzać?”, lecz „jak przetrwać?”.
Źródło: Epoch Times
Foto: istock/Wavebreakmedia/Moment Makers Group/Nanci Santos/Ridofranz/
News USA
Podejrzany o zabójstwo Charliego Kirka przeszedł na radykalizm w ostatnim roku

Matka 22-letniego Tylera Robinsona, głównego podejrzanego w sprawie zabójstwa założyciela Turning Point USA Charliego Kirka, zeznała śledczym, że w ciągu roku poprzedzającego tragedię jej syn przeszedł dramatyczną przemianę. Ideologia doprowadziła do tragedii.
Od prymusa do oskarżonego o morderstwo
Tyler Robinson, niegdyś obiecujący stypendysta i uczeń programu inżynierskiego, zaczął bardziej interesować się polityką i coraz częściej wspierał ruchy lewicowe, prawa osób LGBT oraz sprzeciw wobec konserwatywnych idei – podała jego matka w dokumentach sądowych.
Rodzice opowiadali o gwałtownych sporach między synem a ojcem, wynikających ze skrajnie odmiennych poglądów politycznych. Robinson miał nazywać wydarzenia organizowane przez Kirka „głupimi” i twierdził, że lider konserwatystów „szerzy zbyt wiele nienawiści”.
Strzały na kampusie
Do tragedii doszło 10 września na Utah Valley University (UVU). Charlie Kirk, 31-letni ojciec dwójki dzieci, odpowiadał na pytania studentów, gdy z odległości ok. 590 stóp padł śmiertelny strzał. Według władz, napastnik strzelał z dachu, używając karabinu Mauser kalibru 30-06.
Rozpoznany przez rodzinę
Prokuratorzy ujawnili, że to właśnie rodzice Tylera Robinsona rozpoznali go na nagraniu z monitoringu. Ojciec miał skonfrontować się z synem i nakłonić go do oddania w ręce policji.
„Podczas rozmowy Robinson zasugerował, że był strzelcem i stwierdził, że nie może iść do więzienia, bo po prostu chce to zakończyć” – napisano w aktach oskarżenia.
Zapytany o motyw, Robinson miał odpowiedzieć, że „na świecie jest zbyt wiele zła, a Kirk szerzy zbyt wiele nienawiści”.

Tyler Robinson z ojcem
Akt oskarżenia i możliwa kara śmierci
Tylerowi Robinsonowi postawiono zarzut zabójstwa pierwszego stopnia oraz szereg powiązanych przestępstw: utrudnianie działania wymiaru sprawiedliwości (m.in. ukrycie broni i ubrań), manipulowanie świadkami (nakłanianie współlokatora do kasowania SMS-ów) oraz użycie przemocy w obecności dziecka.
Prokuratura zapowiedziała, że będzie wnioskować o karę śmierci.
Od zdjęć rodzinnych do wiadomości o nienawiści
Zdjęcia rodzinne opublikowane przez media pokazują Robinsona jako uśmiechniętego nastolatka podróżującego z rodzicami i rodzeństwem. Jednak według śledczych w ostatnich miesiącach uległ radykalizacji – częściowo pod wpływem związku ze współlokatorem w trakcie transformacji płci.
W SMS-ach ujawnionych przez prokuratora powiatu Utah, Robinson miał pisać: „Mam dość nienawiści [Kirka]. Niektórych nienawiści nie da się wynegocjować”.
Twierdził, że atak planował „ponad tydzień”, opisywał, jak pozbył się dowodów, i prosił partnera o zachowanie milczenia.

Charlie Kirk
Edukacja i ostatnie lata
Tyler Robinson ukończył liceum Pine View w 2021 r., a następnie krótko studiował na Utah State University, gdzie był zapisany na program inżynieryjny. Ostatnio uczęszczał do Dixie Technical College jako student praktyk elektrycznych.
W momencie zabójstwa mieszkał z osobą transpłciową, która – jak poinformowały władze – współpracuje z policją.

Osoba transpłciowa będąca w związku z Tylerem Robinsonem
Śledztwo trwa
FBI bada, czy Robinson działał sam, czy miał wspólników. Zastępca dyrektora agencji Dan Bongino powiedział w Fox News, że istnieją dowody na wcześniejsze groźby pod adresem Kirka.
„Ta ideologia go pochłonęła” – stwierdził Bongino. – „Uczynił z Kirka swój cel, a są przesłanki, że inni mogli o tym wiedzieć”.
Źródło: fox13
Foto: YouTube, fb,
News USA
Fed obniża stopy procentowe. Co to oznacza dla naszych kredytów i oszczędności?

W środę Rezerwa Federalna po raz pierwszy w tym roku obniżyła stopy procentowe – o ćwierć punktu procentowego. Decyzja ta może wyznaczać kierunek dla gospodarki, ale nie oznacza, że oprocentowanie kredytów hipotecznych czy samochodowych od razu gwałtownie spadnie.
Jak działa decyzja Fed?
Fed ustala stopę funduszy federalnych – podstawową stopę, wg której banki pożyczają sobie nawzajem pieniądze. Dzięki temu same płacą mniej za dostęp do kapitału i mogą rozważyć obniżenie oprocentowania dla klientów.
Nie jest to jednak proces automatyczny. Banki uwzględniają w kalkulacjach wiele czynników – od rentowności obligacji skarbowych, przez ryzyko inflacji, po ogólną kondycję gospodarki. Dlatego wpływ Fed na oprocentowanie kredytów i lokat jest często pośredni i opóźniony.
Kredyty hipoteczne
Dla wielu Amerykanów decyzja Fed może być rozczarowująca. Oprocentowanie 30-letnich kredytów hipotecznych wynosiło ostatnio średnio 6,35% – i raczej nie należy spodziewać się gwałtownego spadku.
Oprocentowanie hipotek zależy bowiem w dużej mierze od rentowności obligacji skarbowych, które mogą reagować odwrotnie niż stopy Fed. Tak było pod koniec ubiegłego roku – po obniżce stóp przez bank centralny rentowności obligacji wzrosły, co przełożyło się na droższe kredyty.
Najbardziej bezpośrednio decyzja Fed dotyczy kredytów o zmiennym oprocentowaniu – ich raty mogą szybciej reagować na zmiany stóp. W przypadku popularnych hipotek o stałym oprocentowaniu sytuacja pozostaje bez zmian, dopóki właściciele nie zdecydują się na refinansowanie.
Kredyty samochodowe
Średnie oprocentowanie kredytów samochodowych oscyluje obecnie wokół 7,6%. Tu decyzja Fed może mieć nieco większe znaczenie – szczególnie dla pożyczek krótkoterminowych.
Banki, ustalając wysokość rat, biorą jednak pod uwagę także inne czynniki: rynek motoryzacyjny, zdolność kredytową klienta czy poziom zaległości w spłatach. Dlatego zmiany stóp mogą nie od razu przełożyć się na realną ulgę dla kupujących.
Karty kredytowe i konta oszczędnościowe
Tutaj wpływ obniżki jest bardziej bezpośredni. Zadłużenie na kartach kredytowych może stać się minimalnie tańsze, co dla milionów Amerykanów przenoszących saldo z miesiąca na miesiąc oznacza realną różnicę.
Jednocześnie właściciele kont oszczędnościowych muszą się liczyć z tym, że oprocentowanie depozytów także może spaść, obniżając roczną stopę zwrotu.
Pożyczki dla firm i gospodarka
Niższe stopy oznaczają, że firmom łatwiej będzie zaciągać pożyczki na rozwój czy nowe inwestycje. To z kolei może sprzyjać wzrostowi zatrudnienia i ożywieniu gospodarczemu.
Jednak niepewność – w tym dyskusje wokół niezależności Fed – może działać odwrotnie. Jeśli rynki stracą zaufanie do zdolności banku centralnego do kontrolowania inflacji, inwestorzy mogą oczekiwać wyższych rentowności obligacji, co podniesie koszty kredytów długoterminowych.
Co dalej?
Decyzja Fed to dopiero początek. Analitycy podkreślają, że wpływ na kredyty, oszczędności i inwestycje będzie rozłożony w czasie i zależy od kondycji całej gospodarki. Dla konsumentów oznacza to raczej stopniowe zmiany, a nie natychmiastową ulgę w domowym budżecie.
Źródło: washington post
Foto: YouTube, istock/Wasan Tita/ LD/
News USA
Koniec papierowych czeków z Social Security. Od października tylko płatności elektroniczne

Departament Skarbu USA ogłosił, że od 1 października nie będzie już wysyłał comiesięcznych papierowych czeków dla osób pobierających świadczenia z Ubezpieczeń Społecznych. Zmiana obejmie również inne wypłaty federalne, takie jak zwroty podatkowe, które nie będą już przesyłane pocztą w formie papierowej.
Kto odczuje zmianę?
Według Social Security Administration (SSA), obecnie mniej niż 1% beneficjentów wciąż otrzymuje świadczenia w formie papierowych czeków. Te osoby będą musiały przejść na jedną z dwóch opcji:
- wpłatę bezpośrednią na konto bankowe,
- przedpłaconą kartę debetową.
Jedynymi wyjątkami będą osoby powyżej 90. roku życia oraz Amerykanie z niepełnosprawnością intelektualną, którzy nadal będą mogli korzystać z papierowych czeków.
Dlaczego rząd rezygnuje z czeków?
SSA podkreśla, że rezygnacja z papierowych czeków to kwestia bezpieczeństwa, efektywności i oszczędności.
- Bezpieczeństwo: papierowe czeki są aż 16 razy bardziej narażone na zgubienie lub kradzież niż płatności elektroniczne.
- Oszczędności: wystawienie jednego czeku kosztuje rząd ok. 50 centów, podczas gdy przelew elektroniczny – mniej niż 15 centów.
Powiadomienia dla beneficjentów
Administracja już teraz wysyła listy i ulotki do osób, które wciąż korzystają z czeków papierowych. W materiałach znajdą się instrukcje dotyczące rejestracji i przejścia na formę elektroniczną.
„Proaktywnie informujemy beneficjentów o zmianie i podkreślamy korzyści płynące z płatności elektronicznych” – przekazała SSA w oświadczeniu.
Elektronizacja świadczeń – trend globalny
Decyzja Departamentu Skarbu wpisuje się w szerszy trend digitalizacji usług publicznych, który ma na celu przyspieszenie obsługi, redukcję kosztów oraz poprawę bezpieczeństwa finansowego obywateli.
Źródło: scrippsnews
Foto: istock/Shinsei Motions/MargJohnsonVA/
-
News USA3 tygodnie temu
Administracja Trumpa grozi odcięciem funduszy za „ideologię gender” w szkołach
-
News USA1 tydzień temu
Zabójstwo Ukrainki w Charlotte wywołało debatę o bezpieczeństwie publicznym
-
News Chicago3 tygodnie temu
Molly Borowski z Chicago uciekała przed policją z prędkością 109 mil na godzinę
-
News USA3 tygodnie temu
Sfingował własną śmierć, by uciec do kochanki. 45-latek z Wisconsin odsiedzi 89 dni
-
News USA2 tygodnie temu
Niepowtarzalna trasa Lecha Wałęsy – 45 lat Solidarności, 28 miast, jedno przesłanie
-
News USA3 tygodnie temu
Strzelanina w Minneapolis: Dlaczego Robin Westman otworzył/a ogień do dzieci?
-
News Chicago3 dni temu
Ted Dabrowski zawalczy z Pritzkerem o fotel gubernatora Illinois w 2026 roku
-
Polonia Amerykańska3 dni temu
Błyszcząca ABBA NIGHT fundacji You Can Be My Angel w obiektywie StelmachLens, 12 września