News USA
Amerykanie są coraz bardziej uzależnieni od wsparcia rządowego: Najnowsze dane
Nowy raport Economic Innovation Group (EIG) zatytułowany “The Great Transfer-mation” wskazuje, że wsparcie rządowe stało się jednym z najszybciej rosnących źródeł dochodu w USA. Obecnie transfery rządowe, czyli środki pochodzące z programów takich jak Social Security, Medicare, Medicaid, zasiłki dla bezrobotnych i inne świadczenia, stanowią 18% łącznego dochodu narodowego — ponad dwukrotnie więcej niż w 1970 roku, kiedy wynosiły 8%.
Wzrost udziału rządowych płatności transferowych w dochodach Amerykanów jest wynikiem wielu czynników, a kluczowe znaczenie mają zmiany demograficzne. Starzejące się społeczeństwo, wzrost liczby emerytów oraz wyższe koszty opieki zdrowotnej to główne przyczyny tego zjawiska.
Wg danych demograficznych organizacji USAfacts, w 2022 r, aż 17,3% Amerykanów było w wieku 65 lat lub starszych, podczas gdy w 2010 r. stanowili 13,1% populacji.
Proces ten stawia gospodarkę przed nowymi wyzwaniami finansowymi, a rosnąca zależność od wsparcia rządowego ma także znaczące implikacje dla przyszłości finansowej USA.
W 2020 roku, w czasie pandemii COVID-19, transfery rządowe osiągnęły rekordowy poziom 6 bilionów dolarów, ale po zakończeniu większości programów awaryjnych spadły do około 4,3 biliona dolarów. Gdyby rządowe płatności transferowe były rozdzielone równomiernie pomiędzy wszystkich Amerykanów, każdy obywatel USA otrzymałby około 11 500 dolarów rocznie.
Finansowe skutki wzrostu transferów rządowych
Coraz większa rola wsparcia państwa obciąża budżety federalne i stanowe. W 2023 roku niefinansowane zobowiązania emerytalne publiczne w USA osiągnęły poziom 1,59 biliona dolarów, a federalny deficyt budżetowy przekroczył 1,8 biliona dolarów.
Wraz z rosnącymi kosztami obsługi długu państwowego — które według prognoz do 2054 r. mogą stanowić największą pozycję wydatkową rządu — wiele programów socjalnych staje pod znakiem zapytania.
Steve Hanke, ekonomista z Johns Hopkins University, zauważa, że “tendencja do uzależniania wszystkich aspektów życia od wsparcia państwowego zagraża zarówno osobistej autonomii, jak i odpowiedzialności”. Jak dodaje, politycy często są skłonni obiecywać korzyści socjalne, jednak niewiele mówi się o kosztach, jakie niosą one dla gospodarki, takich jak wyższe podatki czy wzrost zadłużenia publicznego.

Rola demografii i migracji w zależności od płatności transferowych
Zmiany demograficzne — szczególnie starzejące się społeczeństwo i kurcząca się populacja osób w wieku produkcyjnym — są głównymi czynnikami wpływającymi na rosnącą rolę rządowych transferów. W wielu rejonach wiejskich USA wyludnienie oraz migracja młodszych ludzi do miast powodują, że odsetek emerytów i osób zależnych od wsparcia wzrasta.
Dane zebrane przez Statista pokazują, że współczynnik dzietności w USA od dekad pozostaje poniżej poziomu zastępowalności populacji, co dodatkowo zwiększa presję na programy transferowe.
Migracja międzynarodowa częściowo zniwelowała spadek wskaźników narodzin, ale prognozy Congressional Budget Office (CBO) wskazują, że bez dalszej imigracji populacja USA może zacząć się kurczyć już w 2040 roku.

Balansowanie między bezpieczeństwem ekonomicznym a zrównoważonym rozwojem
Rosnąca zależność od państwa w zakresie wsparcia finansowego wymaga przemyślanych decyzji budżetowych i podatkowych. „Im większa redystrybucja dochodów, tym mniejsza szansa na trwały wzrost gospodarczy” — zauważa ekonomista Arthur Laffer, autor książki “Taxes Have Consequences” z 2023 roku.
Wyższe podatki, choć mogłyby zasilić systemy socjalne, grożą jednocześnie zahamowaniem aktywności gospodarczej i inwestycji.
Według ekspertów Economic Innovation Group EIG najbardziej realnym sposobem na poradzenie sobie z rosnącymi potrzebami transferowymi jest wzrost gospodarczy. Autorzy raportu wskazują na potrzebę rozwoju innowacji, efektywną politykę imigracyjną oraz działania sprzyjające wyższej aktywności zawodowej jako elementy kluczowe do zrównoważenia finansowego programu wsparcia.

Amerykański model wsparcia państwowego: Selektywne podejście
W odróżnieniu od europejskich modeli państwa opiekuńczego, systemy transferowe w USA są bardziej selektywne, koncentrując się na wsparciu potrzebujących zamiast oferować kompleksowe świadczenia dla całej klasy średniej.
Zgodnie z raportem Manhattan Institute z 2023 roku, “amerykański system społeczny działa na zasadzie prewencyjnego zabezpieczenia przed ubóstwem, co pozwala ograniczyć koszty i zapewnić pomoc najbardziej potrzebującym”.
Pomimo wyzwań, przed którymi stoi gospodarka USA, raport wskazuje, że elastyczny system wsparcia społecznego oparty na polityce ograniczonej ingerencji w życie obywateli jest bardziej odporny na wyzwania demograficzne niż systemy europejskie. Odpowiedzialna polityka podatkowa i inwestycje w rozwój mogą zapewnić, że amerykański model wsparcia państwowego pozostanie skuteczny i zrównoważony w dłuższej perspektywie.
Źródło: Epoch Times
Foto: istock/Shutthiphong Chandaeng/ vichinterlang/ Halfpoint/Ivan-balvan/
News USA
Więcej krajów i stanów zalegalizowało wspomagane samobójstwo w 2025 roku
W 2025 roku, mimo zdecydowanego sprzeciwu organizacji obywatelskich, środowisk osób z niepełnosprawnościami oraz liderów Kościoła katolickiego, wielu ustawodawców w Stanach Zjednoczonych i poza nimi przyjęło przepisy rozszerzające dostęp do medycznie wspomaganego samobójstwa lub eutanazji. Decyzje te wywołały falę pozwów sądowych, ostrych debat etycznych i obaw o ochronę najbardziej wrażliwych grup społecznych.
Delaware: nowa ustawa i natychmiastowy pozew
W maju Gubernator Matt Meyer podpisał ustawę legalizującą wspomagane samobójstwo dla terminalnie chorych dorosłych, którym lekarze dają maksymalnie 6 miesięcy życia. Prawo wejdzie w życie 1 stycznia 2026 roku i pozwoli pacjentom samodzielnie zażyć śmiertelne leki.
8 grudnia organizacje reprezentujące osoby z niepełnosprawnościami oraz pacjentów złożyły pozew w zarzucając ustawie dyskryminację osób z niepełnosprawnościami.
Illinois: prawo podpisane mimo sprzeciwu Kościoła
W Illinois projekt ustawy został przyjęty przez Izbę Reprezentantów w maju, utknął w Senacie podczas regularnej sesji, lecz powrócił jesienią. 31 października senatorowie przegłosowali ustawę, a 12 grudnia podpisał ją gubernator JB Pritzker, o czym informowaliśmy tutaj.
Nowe prawo umożliwia lekarzom przekazywanie śmiertelnych środków pacjentom terminalnie chorym na ich wyraźną prośbę. Konferencja Biskupów Illinois ostrzegła, że ustawa ignoruje poważne braki w dostępie do wysokiej jakości opieki paliatywnej, które prowadzą osoby w kryzysie do desperacji.
Illinois dołączyło do grupy jurysdykcji dopuszczających tę praktykę, m.in. Kalifornii, Kolorado, Hawajów, Oregonu, Waszyngtonu, New Jersey oraz Dystryktu Kolumbii.
Nowy Jork: „katastrofa czekająca na spełnienie”
W maju ustawodawcy Nowego Jorku wprowadzili projekt ustawy o wspomaganym samobójstwie. Kardynał Timothy Dolan określił ją jako „katastrofę czekającą na spełnienie”. Mimo apeli biskupów, Medical Aid in Dying Act został przyjęty w czerwcu. Oczekuje się, że ustawa zostanie podpisana przez Gubernator Kathy Hochul.

Kolorado: prawo obowiązuje, spór trafia do sądu
W Kolorado, gdzie wspomagane samobójstwo jest legalne od 2016 roku, w czerwcu koalicja organizacji obywatelskich wniosła pozew do sądu federalnego. Skargę złożyły m.in. Not Dead Yet oraz Institute for Patients’ Rights.
Pozew określa obowiązujące prawo jako „śmiertelnie niebezpieczny i dyskryminujący system”, który – zdaniem autorów – odsuwa osoby z poważnymi niepełnosprawnościami od leczenia ratującego życie i wsparcia zdrowia psychicznego.
Francja: głosowanie podzieliło parlament
W maju Francja przyjęła projekt ustawy umożliwiający części terminalnie chorych dorosłych otrzymanie śmiertelnych leków. Za ustawą głosowało 305 posłów, przeciw było 199. Po głosowaniu Konferencja Biskupów Francji wyraziła „głębokie zaniepokojenie” koncepcją tzw. „prawa do pomocy w umieraniu”.

Wielka Brytania: ustawa po pierwszym etapie
W czerwcu Anglia przyjęła projekt ustawy legalizującej wspomagane samobójstwo dla terminalnie chorych pacjentów w Anglii i Walii. Aby stał się prawem, dokument musi jeszcze przejść przez House of Lords, która może wprowadzać poprawki, lecz nie spodziewa się całkowitego zablokowania ustawy.
Urugwaj: eutanazja wpisana do prawa
W Urugwaju parlament przyjął ustawę legalizującą eutanazję w sierpniu, a w październiku zatwierdził ją jako „Ustawę o godnej śmierci”. Prawo umożliwia dorosłym w terminalnym stadium choroby złożenie wniosku o eutanazję.
Kanada: raport ostrzega przed skutkami MAID
W Kanadzie we wrześniu opublikowano raport Cardus Health, który wskazuje, że legalizacja Medical Assistance in Dying (MAID) doprowadziła do nieproporcjonalnie wysokiej liczby przedwczesnych zgonów wśród osób z niepełnosprawnościami oraz cierpiących na choroby psychiczne.

Autorzy raportu podkreślają, że choć MAID wprowadzono z zabezpieczeniami, wiele z nich nie jest obecnie przestrzeganych, a osoby z niepełnosprawnościami częściej wybierają śmierć wspomaganą niż osoby o podobnym stanie zdrowia, które z MAID nie korzystają.
Narastający konflikt etyczny
Rok 2025 wyraźnie pokazał, że wspomagane samobójstwo i eutanazja stają się jednym z najostrzejszych sporów etycznych współczesnych demokracji. Z jednej strony ustawodawcy mówią o autonomii i „godnej śmierci”, z drugiej – organizacje obywatelskie, lekarze i liderzy religijni ostrzegają przed normalizacją śmierci jako odpowiedzi na cierpienie, szczególnie wśród osób najbardziej bezbronnych.
Źródło: cna
Foto: istock/Katarzyna Białasiewicz/
News USA
Protokół z tajnego posiedzenia sądu w sprawie zabójstwa Charliego Kirka będzie opublikowany
W poniedziałek, sędzia stanowy Utah – Tony Graf – nakazał upublicznienie protokołu z zamkniętego posiedzenia sądu z 24 października 2025 roku, dotyczącego kwestii, czy mężczyzna oskarżony o zabójstwo Charlie’go Kirka powinien być skuty kajdanami podczas rozpraw. Sędzia podkreślił, że jawność postępowania jest fundamentem systemu wymiaru sprawiedliwości.
Spór o jawność i obecność kamer
O ujawnienie dokumentów wnioskowali prawnicy reprezentujący media, w tym The Associated Press. Argumentowali oni, że posiedzenie z 24 października było pierwszym momentem, gdy obrona zasugerowała zakaz kamer w sali sądowej, co – ich zdaniem – wymaga publicznej kontroli.
Zarzuty wobec oskarżonego
Prokuratura oskarżyła Tylera Robinsona o zabójstwo kwalifikowane w związku z wydarzeniem z 10 września na kampusie Utah Valley University w Orem. Śledczy zapowiedzieli zamiar ubiegania się o karę śmierci. Robinson nie złożył jeszcze formalnego oświadczenia o winie.
Argumenty obrony: ryzyko uprzedzeń ławy przysięgłych
Upubliczniony 97-stronicowy protokół pokazuje, że obrona twierdziła, iż nagrania i zdjęcia oskarżonego w kajdanach oraz w więziennym stroju mogą wywołać uprzedzenia wśród potencjalnych przysięgłych. Adwokat Richard Novak przekonywał, że zakaz kamer byłby łatwy do wyegzekwowania i ograniczyłby tzw. uprzedzenie wizualne.
Podczas październikowego posiedzenia Novak stwierdził, że sprawa nie powinna być rozstrzygana w mediach.
Nagranie audio i ograniczone redakcje
Sędzia Graf polecił również udostępnienie nagrania audio z posiedzenia, przy czym zarówno protokół, jak i zapis dźwiękowy zawierają ograniczone redakcje, usuwające informacje o procedurach bezpieczeństwa. Robinson nie był obecny fizycznie na poniedziałkowej rozprawie i łączył się z aresztu powiatu Utah za pośrednictwem łącza audio.
Kajdany, stroje cywilne i ograniczenia medialne
Choć sędzia nie rozstrzygnął jeszcze wniosku obrony o całkowity zakaz kamer, wprowadził inne ograniczenia. Kilka dni po zamkniętym posiedzeniu zezwolił, by Robinson występował w cywilnym stroju podczas posiedzeń przedprocesowych, jednocześnie nakazując stosowanie środków przymusu w celu zapewnienia bezpieczeństwa personelu sądu i samego oskarżonego.
Zgodnie z przepisami sądowymi Utah, osoby pozostające w areszcie muszą być nadzorowane lub skrępowane, o ile sąd nie postanowi inaczej. Sędzia zakazał mediom publikowania zdjęć, nagrań wideo oraz transmisji na żywo, które pokazują kajdany oskarżonego, by chronić zasadę domniemania niewinności.
Prawnicy reprezentujący media argumentowali w pismach procesowych, że jawne postępowanie chroni rzetelność ustaleń faktycznych i buduje zaufanie publiczne do sądów. Wskazywali, że w USA sprawy karne od lat są otwarte dla publiczności, co dowodzi możliwości prowadzenia uczciwych procesów bez ograniczania pracy reporterów.
Brak zgody na formalną interwencję mediów
W odrębnym orzeczeniu z poniedziałku sędzia Graf oddalił wniosek mediów o formalne przystąpienie do sprawy, uznając, że udział jako strona nie jest konieczny, by uzyskać dostęp do akt sądowych.
Kolejny etap postępowania
Prokuratura ma przedstawić zarys sprawy przeciwko Robinsonowi podczas posiedzenia wstępnego zaplanowanego na 18 maja 2026 roku. Sprawa pozostaje jedną z najbardziej obserwowanych w Utah, łącząc wątki bezpieczeństwa, praw oskarżonego i granic jawności postępowania sądowego.
Źródło: AP
Foto: YouTube
News USA
Groźny incydent lotniczy w Houston: O krok od zderzenia dwóch samolotów pasażerskich
18 grudnia 2025 roku, podczas popołudniowych operacji startowych na lotnisku George Bush Intercontinental Airport w Houston, doszło do bardzo niebezpiecznej sytuacji w powietrzu. Dwa samoloty pasażerskie uniknęły kolizji w ostatniej chwili, co skłoniło federalne władze lotnicze do wszczęcia dochodzenia.
Nieautoryzowany manewr po starcie
Z informacji przekazanych przez Amerykańską Federalną Administrację Lotnictwa FAA wynika, że samolot linii Volaris wykonujący rejs 4321 do Salwadoru po starcie miał skręcić w lewo, zgodnie z poleceniem kontroli ruchu lotniczego.
Załoga wykonała jednak skręt w prawo, wchodząc bezpośrednio w tor lotu samolotu United Express obsługiwanego przez CommuteAir, który leciał do Jackson w stanie Missisipi.
Drugi samolot wystartował równolegle z sąsiedniego pasa startowego. Do zdarzenia doszło około 3:05 PM czasu lokalnego.
Trwa federalne śledztwo
FAA potwierdziła, że sprawa jest wciąż badana i na obecnym etapie nie podano, jak niewielka była odległość pomiędzy maszynami w kluczowym momencie. Linie CommuteAir przekazały, że według wstępnej analizy ich załoga stosowała się do wszystkich poleceń kontroli ruchu lotniczego.
Linie Volaris nie odniosły się jeszcze publicznie do zdarzenia. Władze lotniska przekierowały wszystkie pytania do FAA.
Jedno z najbardziej ruchliwych lotnisk w USA
Lotnisko George Bush Intercontinental Airport obsługuje średnio 500 przylotów dziennie i ponad 20 milionów pasażerów rocznie. Skala ruchu sprawia, że każdy błąd proceduralny może mieć bardzo poważne konsekwencje.
Bezpieczeństwo lotów pod lupą
Incydent w Houston wpisuje się w serię tzw. close calls, czyli groźnych zbliżeń samolotów, o których w ostatnich miesiącach coraz częściej informują amerykańskie media. Mimo to Sekretarz Transportu Sean Duffy podkreśla, że latanie pozostaje bezpieczne.
Pytania bez odpowiedzi
Choć tym razem nie doszło do tragedii, incydent z 18 grudnia ponownie stawia pytania o procedury, szkolenie załóg i presję operacyjną na najbardziej zatłoczonych lotniskach w kraju. Wyniki dochodzenia FAA mają kluczowe znaczenie dla ustalenia, czy doszło do błędu ludzkiego, czy też systemowego problemu w zarządzaniu ruchem lotniczym.
Źródło: foxbusiness
Foto: YouTube, George Bush Intercontinental Airport
-
News USA4 tygodnie temuRząd wstrzymuje rozpatrywanie wszystkich wniosków imigracyjnych z 19 państw
-
GOŚCIE BUDZIK MORNING SHOW4 tygodnie temuTomasz Potaczek z Chicago ponownie na podium Mistrzostw Świata w Kettlebell
-
News USA3 tygodnie temuHistoryczne wystąpienie prezydenta: Trump o uroczystości Niepokalanego Poczęcia
-
News USA4 tygodnie temuUniwersytet Kolorado zapłaci 10,3 mln USD za przymus szczepień przeciw COVID-19
-
Polonia Amerykańska1 dzień temuCoraz więcej Polaków opuszcza USA na skutek zaostrzonej polityki imigracyjnej
-
Polonia Amerykańska4 tygodnie temuMsza Św. w intencji ofiar stanu wojennego zostanie odprawiona 14 grudnia w Kościele Św. Trójcy
-
News Chicago6 dni temuKevin Niemiec wśród absolwentów St. Viator High School oskarżonych o gwałt na koleżance z klasy
-
News Chicago4 tygodnie temuKawiarniany wagon Metry: Pasażerowie zachwyceni, przewoźnik planuje kolejny krok










