News USA
Załoga Polaris Dawn powróciła na Ziemię po pierwszym prywatnym spacerze kosmicznym
																								
												
												
											W niedzielę misja Polaris Dawn powróciła na Ziemię, kończąc pięciodniową podróż, która wyniosła czteroosobową załogę wyżej, niż kiedykolwiek od czasów spacerów księżycowych NASA. Kapsuła SpaceX bezpiecznie wylądowała o świcie w Zatoce Meksykańskiej w pobliżu Dry Tortugas na Florydzie.
W misji, o której informowaliśmy 20 sierpnia, udział wzięli: Scott Poteet, pilot misji Polaris Dawn, miliarder Jared Isaacman, który kupił ten lot w SpaceX w 2022 roku, oraz dwie pracownice SpaceX, Sarah Gillis i Anna Menon.
W czwartek dwoje z nich wykonało pierwszy prywatny spacer kosmiczny, orbitując prawie 460 mil nad Ziemią, wyżej niż Międzynarodowa Stacja Kosmiczna i Kosmiczny Teleskop Hubble’a. Ich statek kosmiczny osiągnął szczytową wysokość 875 mil po przesuniętym starcie we wtorek, 10 września.
Jared Isaacman został 264-tą osobą, która odbyła spacer kosmiczny od czasu, gdy były Związek Radziecki odniósł pierwszy taki sukces w 1965 roku, a Sarah Gillis ze SpaceX 265-tą. Do tej pory wszystkie spacery kosmiczne wykonywali zawodowi astronauci.
„Misja zakończona” – Isaacman przekazał przez radio, gdy kapsuła kołysała się na wodzie, czekając na zespół ratunkowy. W ciągu godziny wszyscy czterej wyszli ze statku kosmicznego.
To był pierwszy raz, kiedy SpaceX wybrał na cel wodowania pobliże Dry Tortugas, skupisko wysp 70 mil na zachód od Key West. Aby uczcić nową lokalizację, pracownicy SpaceX przywieźli duży, zielony balon w kształcie żółwia do Centrum Kontroli Misji. Firma zwykle celuje bliżej wybrzeża Florydy, ale dwa tygodnie złej prognozy pogody skłoniły SpaceX do poszukiwania nowego miejsca.
Podczas czwartkowego komercyjnego spaceru kosmicznego właz kapsuły Dragon był otwarty zaledwie pół godziny. Jared Isaacman wynurzył się tylko do pasa, aby krótko przetestować zupełnie nowy skafander SpaceX, a za nim wyszła Sarah Gillis, zginając ramiona i nogi przez kilka minut.
Gillis, skrzypaczka o klasycznym wykształceniu, również dała koncert w statku kosmicznym będącym na orbicie.
Spacer kosmiczny trwał mniej niż dwie godziny, znacznie krócej niż te na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Większość tego czasu była potrzebna na dekompresję całej kapsuły, a następnie przywrócenie powietrza w kabinie. Anna Menon i Scott Poteet ze SpaceX musieli pozostać przypięci pasami i mieć na sobie skafandry kosmiczne.
SpaceX uważa, że krótki lot jest punktem wyjścia do przetestowania technologii skafandrów kosmicznych na potrzeby przyszłych, dłuższych misji na Marsa.
Był to drugi czarterowy lot Isaacmana ze SpaceX, a przed nim jeszcze dwa kolejne w ramach finansowanego przez niego osobiście programu eksploracji kosmosu nazwanego Polaris na cześć Gwiazdy Polarnej.
Miliarder zapłacił nieujawnioną kwotę za swój pierwszy lot kosmiczny w 2021 r., zabierając ze sobą zwycięzców konkursu i dziecko, które przeżyło chorobę nowotworową, a jednocześnie zbierając ponad 250 milionów dolarów dla St. Jude Children’s Research Hospital.

Amerykański przedsiębiorca, pilot i filantrop w wieku 16 lat, w 1999 r. założył firmę United Bank Card, obecnie Shift4, zajmującą się przetwarzaniem płatności bankowych, której jest dyrektorem. Jest także założycielem Draken International, firmy oferującej usługi dla sił powietrznych i firm lotniczych.
We wrześniu 2022 r. jego majątek oszacowano na 1,5 mld USD.
Jared Isaacman podzielił się kosztami misji Polaris Dawn ze SpaceX. Nie ujawnił, ile wydał ze swojej kieszeni.
Źródło: AP, wikipedia
Foto: YouTube, Polaris Dawn
																											Ciekawostki
„67” słowem roku 2025 według Dictionary.com. Internetowy żart, mem i „brainrot”
														Dictionary.com ogłosił, że słowem roku 2025 zostało… „67”, wymawiane jako sześć-siedem – internetowy fenomen o niejasnych korzeniach. Jego popularność wywodzi się z utworu „Doot Doot (6 7)” rapera Skrilli, który stał się popularny w mediach społecznościowych. Z czasem „67” zaczęło pojawiać się w memach, filmikach i żartach, często w formie gestu: uniesione dłonie, skierowane ku górze, poruszające się naprzemiennie w górę i w dół.
Trend rozprzestrzenił się błyskawicznie — od platform takich jak TikTok i X, po boiska NBA i NFL, a nawet szkolne korytarze. W efekcie „67” stało się jednym z najbardziej rozpoznawalnych, choć wciąż niezrozumiałych symboli kultury internetowej mijającego roku.
Liczba zamiast słowa
Choć „67” nie ma jednoznacznej definicji, użytkownicy sieci wykorzystują je jako slangowy skrót, mem lub wewnętrzny żart. W zależności od kontekstu może oznaczać niemal wszystko — od ironicznego komentarza po czystą nonsensowność.
Dictionary.com opisuje zjawisko mianem „brainrot”, czyli określenia stosowanego w internecie wobec treści absurdalnych, przesadnie memicznych i pozbawionych głębszego sensu, które jednak wciągają miliony użytkowników.
„Nie tylko popularność, ale opowieść o nas samych”
Jak przypomina Dictionary.com, wybór słowa roku nie opiera się wyłącznie na częstotliwości jego użycia, ale także na jego wpływie na język, kulturę i sposób, w jaki komunikujemy się online.
„Słowo Roku to nie tylko kwestia popularności; to także historie, które opowiadamy o sobie i o tym, jak zmieniliśmy się w ciągu roku” – napisano w oświadczeniu portalu.
W tym przypadku — paradoksalnie — „słowo” roku w ogóle nie jest słowem.
Źródło: scrippsnews
Foto: istock/Finn Hafemann/
													News Chicago
Los Angeles zdetronizowało Chicago. Jest nowym liderem w rankingu „najbardziej zaszczurzonych” miast Ameryki
														41 lat po tym, jak Biuro Spisu Ludności Stanów Zjednoczonych ogłosiło, że Los Angeles wyprzedziło Chicago jako drugie co do wielkości miasto w kraju, Miasto Aniołów przejęło od Chicago jeszcze jedno — choć mniej chlubne — wyróżnienie. Po dekadzie dominacji Wietrznego Miasta w rankingu najbardziej zaszczurzonych miast w USA, firma Orkin, specjalizująca się w zwalczaniu szkodników, ogłosiła, że Los Angeles zajęło w tym roku pierwsze miejsce.
Od zaułków po niekończące się zaplecza restauracji
Przez ostatnie dziesięć lat Orkin niezmiennie wskazywał Chicago jako stolicę amerykańskich szczurów. Miasto, znane z gęstej zabudowy, licznych zaułków i rozbudowanej sieci metra, oferowało gryzoniom idealne warunki do życia — ciepłe schronienia i łatwy dostęp do pożywienia.
Jednak w 2025 roku palma pierwszeństwa trafiła do Los Angeles. Jak tłumaczy Orkin w komunikacie prasowym, to połączenie całorocznej ciepłej pogody, tętniącej życiem sceny gastronomicznej i zwartej miejskiej zabudowy czyni L.A. „rajem dla gryzoni”.
„Od ruchliwych ulic handlowych po ukryte zaułki — charakterystyczna dla Los Angeles mieszanka przepychu i surowości tworzy idealne warunki do rozwoju populacji szczurów” – podkreśla firma.
Chicago spada na drugie miejsce, ale problem nie znika
Mimo spadku w rankingu, Chicago nadal zmaga się z poważnym problemem. W dzielnicy Jefferson Park mieszkańcy alarmują o prawdziwej pladze szczurów. “W ciągu dwóch miesięcy zabiłem dziewiętnaście szczurów” – powiedział stacji CBS News Chicago mieszkaniec Bill Dillon. “Mamy zdjęcia. To ogromne szczury.”
Dillon twierdzi, że od miesięcy bezskutecznie prosi o interwencję Radnego Nicholasa Sposato (38. Okręg) i miejskie służby sanitarne.
Od „szczurzej nory” do miejskiej legendy
Po lżejszej stronie problemu znajduje się historia, która w 2024 roku obiegła internet – tzw. „szczurza nora” w chicagowskim Roscoe Village. Niewielkie wgłębienie w betonie, przypominające odcisk po szczurze, stało się popularne w sieci, gdy użytkownik platformy X Winslow Dumaine zażartował, że „odbył pielgrzymkę do chicagowskiej szczurzej nory”.
Przez kilka miesięcy miejsce odwiedzali tłumnie turyści i mieszkańcy, zostawiając monety, naklejki i inne drobiazgi. Jednak urok szybko prysł – sąsiedzi zaczęli narzekać na śmieci, hałas i zakłócanie porządku. W kwietniu 2024 roku płyta chodnikowa z odciskiem została usunięta.

Co ciekawe, poważne naukowe badania wykazały, że „nora” prawdopodobnie należała nie do szczura, lecz do… wiewiórki, o czym pisaliśmy 15 października.
Ranking najbardziej zaszczurzonych miast USA (Orkin, 2025)
- Los Angeles, Kalifornia (+1)
 - Chicago, Illinois (–1)
 - Nowy Jork, Nowy Jork
 - San Francisco, Kalifornia
 - Hartford, Connecticut (+8)
 - Waszyngton, D.C. (–1)
 - Detroit, Michigan (+1)
 - Filadelfia, Pensylwania (–1)
 - Minneapolis, Minnesota (+2)
 - Denver, Kolorado (–4)
(pełna lista obejmuje 50 miast w całych Stanach Zjednoczonych) 
Gryzonie – niechciani mieszkańcy miast
Eksperci przypominają, że rosnąca urbanizacja, zmiany klimatu i większa dostępność jedzenia w przestrzeni publicznej sprzyjają populacjom szczurów w wielu amerykańskich metropoliach. Choć nikt nie chce tytułu „najbardziej zaszczurzonego miasta”, walka z tym problemem jest coraz trudniejsza — i coraz droższa.
Źródło: cbs
Foto: istock/Nick Francis/
													Ciekawostki
Elon Musk uruchamia Grokipedię — nową encyklopedię internetową i rywala Wikipedii
														Elon Musk uruchomił Grokipedię, nową internetową encyklopedię opartą na crowdsourcingu, którą miliarder określa jako alternatywę dla Wikipedii — i jej ideologiczną przeciwwagę. Założyciel Tesli i SpaceX ogłosił w mediach społecznościowych, że „Grokipedia.com w wersji 0.1 jest już dostępna”, zapowiadając jednocześnie, że wersja 1.0 ma być „dziesięciokrotnie lepsza”.
„Celem Grokipedii jest prawda, cała prawda i tylko prawda” – napisał Musk w serwisie X .
Nowy projekt xAI ma być „encyklopedią bez propagandy”
Grokipedia jest rozwijana przez firmę xAI, należącą do Muska, która opracowuje również chatbota Grok – zintegrowanego z platformą X. Pomysł na nowy projekt pojawił się po tym, jak Musk wielokrotnie krytykował Wikipedię za – jego zdaniem – „polityczne uprzedzenia i propagandowy ton”. W przeszłości wzywał także użytkowników do zaprzestania przekazywania darowizn na rzecz serwisu.
Według samego Muska, Grokipedia ma być miejscem, w którym „użytkownicy mogą w końcu znaleźć obiektywne informacje — bez cenzury i ideologicznego filtra”.
Jak działa Grokipedia
Strona ma minimalistyczny interfejs – jedynie pasek wyszukiwania, w którym użytkownicy mogą wpisać dowolne hasło. Według danych na stronie, Grokipedia zawiera obecnie 885 279 artykułów, podczas gdy Wikipedia w języku angielskim liczy ponad 7 milionów wpisów.
Podobnie jak w Wikipedii, użytkownicy mogą wyszukiwać tematy dotyczące kultury, polityki czy sportu – od Taylor Swift po World Series i Pałac Buckingham.
Nie jest jednak jasne, w jaki sposób tworzone i weryfikowane są artykuły w Grokipedii. Niektóre z nich wydają się być generowane lub adaptowane przez system AI xAI, a część – jak wskazują analitycy – pochodzi bezpośrednio z Wikipedii, co rodzi pytania o prawa autorskie i licencje.
Kontrowersje wokół startu
Wpis o Grokipedii w samej Wikipedii już wywołał emocje — pojawiły się tam zarzuty, że nowa platforma promuje ideologiczny przekaz przeciwny „lewemu skrzydłu”. Z kolei zwolennicy Elona Muska twierdzą, że jego inicjatywa jest „koniecznym krokiem w kierunku wolności informacji i pluralizmu opinii w sieci”.

Grokipedia a Wikipedia: początek nowej rywalizacji?
Eksperci branży technologicznej zauważają, że Musk po raz kolejny rzuca wyzwanie istniejącemu porządkowi internetu, tak jak zrobił to wcześniej z X, Teslą czy Starlinkiem. Na razie Grokipedia jest w wersji testowej, ale już teraz przyciąga uwagę zarówno entuzjastów nowych technologii, jak i krytyków Muska.
Źródło: scrippsnews
Foto: wikipedia, Gage Skidmore
- 
																	
										
																					News Chicago2 dni temuICE zatrzymało dwóch Polaków w Edison Park. Pracowali przy remoncie domu
 - 
																	
										
																			Prawo imigracyjne2 tygodnie temuDziałania federalnych agentów ICE na ulicach Chicago: Czy powinniśmy się bać?
 - 
																	
										
																					News USA2 tygodnie temuTrump zatwierdza stan klęski żywiołowej dla stanów. Vermont, Maryland i Illinois odchodzą z kwitkiem
 - 
																	
										
																			News Chicago2 tygodnie temuTragiczna śmierć rodziny syna Darrena Baileya w katastrofie śmigłowca
 - 
																	
										
																					News Chicago1 tydzień temuAgenci federalni ponownie użyli gazu łzawiącego w Chicago. Sędzia żąda wyjaśnień
 - 
																	
										
																					News USA1 tydzień temuMiliony Amerykanów straci pomoc żywnościową. Świadczenia SNAP nie zostaną wypłacone 1 listopada
 - 
																	
										
																			News Chicago4 dni temuPritzker przeznaczył 20 mln dolarów na banki żywności po wstrzymaniu świadczeń SNAP
 - 
																	
										
																					News Chicago4 tygodnie temuGwardia Narodowa rozmieszczona w rejonie Chicago: 500 żołnierzy na ulicach
 



									
																			
									
																	
									
																	
									
																			
									
																	
									
																	







											
											
											
											
											
											
											
											
											
											
											
											
											
											