Niedziela Wielkanocna rozpoczęła Okres Wielkanocny trwający 50 dni, do dnia Zesłania Ducha Świętego – najdłuższy okres w kalendarzu kościelnym, nie licząc okresu zwykłego. A wszystko zaczyna się od radosnych obchodów Niedzieli Wielkanocnej i Oktawy Wielkanocnej do Niedzieli Miłosierdzia Bożego, przypomina Ojciec Paweł Kosiński SJ.

Ten tydzień to doskonały czas na zapoznanie się z tradycją i zwyczajami wielkanocnymi, które są wciąż kultywowane, a także tymi bagatelizowanymi, zapomnianymi, a być może wymagającymi odrodzenia.

Piękne ubrania i świąteczne spacery

Chociaż dzisiaj noszenie nowych ubrań na Niedzielę Wielkanocną jest sporadycznie przestrzegane, było to wzorem i zasadą, aż do ostatnich dziesięcioleci. Przez wieki ludzie zapomnieli, dlaczego był to zwyczaj. O tej tradycji informuje wiernych ojciec X. Weiser w swoim „Podręczniku świąt i zwyczajów chrześcijańskich”.

W pierwszych wiekach nowo ochrzczeni chrześcijanie nosili nowe, białe szaty. Doprowadziło to do tradycji przychodzenia wszystkich wiernych na Mszę św. w nowych szatach, co symbolizowało „nowe życie”, jakie Pan daje wszystkim wierzącym przez swoje Zmartwychwstanie. W średniowieczu zwyczaj ten był szeroko rozpowszechniony, jednak z biegiem lat jego znaczenie zostało w dużej mierze utracone.

Kolejną zapomnianą tradycją jest „Wielkanocny Spacer”. Zwyczaj ten polegał na tym, że rodziny ubrane w odświętne stroje spacerowały po Mszy św. po polach lub po mieście. Ostatnie wydanie książki Weisera miało miejsce w 1958 r., kiedy tradycja była jeszcze powszechna, zwłaszcza w Europie. Zwyczaj ten przekształcił się w świecką paradę wielkanocną.

Tydzień Wielkanocny

Poniedziałek Wielkanocny w wielu miejscach było świętem wolnym od pracy i nakazanym, podobnie jak Wtorek Wielkanocny.

Chociaż obowiązek celebrowania Wtorku Wielkanocnego został zniesiony wieki temu, Poniedziałek Wielkanocny pozostał świętym dniem obowiązkowym aż do początków XX wieku. Naturalnie, jako dzień święty, miał on swoje związane z nim zwyczaje wielkanocne, jak np. Spacer po Emaus w krajach europejskich. Rodziny i przyjaciele organizowali dzień na pikniki, podczas których ucztowali, a także śpiewali, rozmawiali i grali w gry.

Kościoły stacyjne

Innym zwyczajem Tygodnia Wielkanocnego, który zamarł w XIV wieku i został wznowiony w 1959 roku, jest odwiedzanie kościołów „stacyjnych” w Rzymie, po jednym w każdy dzień oktawy.

Droga Światła

Chociaż Stacje Światła były znane i cenione od I wieku n.e., dopiero w ostatnich latach stworzono je w formie dokładnego nabożeństwa. Formalnie stało się ono jednak nabożeństwem rzymskokatolickim pod koniec XX wieku, kiedy Watykan przygotowywał Rok Jubileuszowy i poszukiwał nowych nabożeństw odpowiednich do przejścia milenijnego, a jednocześnie wiernych tradycji chrześcijańskiej.

W Czwartek Wielkanocny narody słowiańskie odprawiają święto dusz, poświęcając ten dzień pamięci o tych, którzy odeszli. W Piątek pielgrzymi w wielu miejscach w Europie modlą się, śpiewają hymny i idą w procesjach, często z krzyżem i chorągiewkami kościelnymi, do wybranego celu, zwykle do sanktuarium lub kościoła, gdzie uczestniczą we Mszy św. i nabożeństwach.

Regina Caeli

W całym okresie wielkanocnym modlitwa Regina Caeli zastępuje Anioł Pański, rozpoczynając od Niedzieli Wielkanocnej. Wierni modlą się w niej: „Bo Pan prawdziwie zmartwychwstał, Alleluja”.

Źródło: cna
Foto: YouTube, istock