W 2023 po raz pierwszy w historii Stanów Zjednoczonych liczba śmiertelnych przedawkowań fentanylu przekroczyła 112 000, a najbardziej ucierpieli na tym młodzi ludzie i osoby kolorowe. W powiecie Cook nie jest jeszcze znana ostateczna liczba ofiar śmiertelnych opioidów z zeszłego roku, ale wszystko wskazuje na to, że dorówna rekordowemu poziomowi z 2022 roku.

Eksperci ds. polityki narkotykowej i osoby żyjące z uzależnieniami twierdzą, że skala tej katastrofy przyćmiewa obecnie każdą poprzednią epidemię narkotykową, od cracku w latach 80. XX wieku po kryzys opioidów na receptę w pierwszej dekadzie XXI wieku.

Eksperci ds. zdrowia publicznego twierdzą, że za większość zgonów związanych z narkotykami odpowiada fentanyl, syntetyczny opioid znacznie silniejszy od heroiny. Jednak podaż nielegalnych narkotyków jest coraz bardziej złożona i niebezpieczna.

Amerykanie zażywający narkotyki rekreacyjnie lub popadający w poważniejsze uzależnienie stają w obliczu nieprzewidywalnego koktajlu, który często zawiera fentanyl, metamfetaminę i szybko zmieniającą się mieszankę nowych substancji chemicznych.

Do najnowszych zagrożeń należy ksylazyna, środek uspokajający dla koni, który powoduje utrzymujące się rany na ciele u osób zażywających, oraz nitazeny, syntetyczne opioidy, które wydają się być nawet silniejsze niż fentanyl.

Często meksykańskie kartele narkotykowe zamykają te chemikalia w pigułkach, które są podrabiane w taki sposób aby przypominały leki farmaceutyczne na ADHD, depresję i ból.

Przedawkowanie narkotyków jest główną przyczyną zgonów Amerykanów w wieku 18–45 lat i coraz częściej zabija kobiety w ciąży.

Sprawa ta stała się głównym punktem zapalnym dla polityków, a wielu polityków republikańskich ostro krytykuje administrację Bidena za niepowstrzymanie przemytników fentanylu.

„Więcej Amerykanów zginęło z powodu fentanylu niż w wojnach w Iraku, Afganistanie i Wietnamie razem wziętych” – powiedziała Nikki Haley, była gubernator Karoliny Południowej, która obecnie ubiega się o nominację na prezydenta Partii Republikańskiej, przemawiając do wyborców w New Hampshire 2 grudnia.

Zgasły nadzieje na szybkie rozwiązanie kryzysu

Liczba zgonów związanych z narkotykami zaczęła gwałtownie rosnąć w USA na początku 2020 r. – z już druzgocących 65 000 rocznie – do – jak obawiają się eksperci – nowego poziomu bazowego wynoszącego ponad 110 000 rocznie.

Początkowo eksperci ds. zdrowia publicznego powiązali tę rzeź z pandemią Covid, kiedy blokady zakłóciły programy leczenia uzależnień i zwiększyły izolację. Jednak prognozy, że ten nowy kryzys związany z przedawkowaniem minie, gdy życie w Ameryce wróci do normy, rozwiały się.

Wg dr Nory Volkow, dyrektorki Krajowego Instytutu ds. Narkomanii, najważniejszej w kraju agencji zajmującej się polityką narkotykową i badaniami nad uzależnieniami, liczba uzależnionych i przedawkowań stale rośnie.

Wg CDC w 2023 r. wskaźnik zgonów spowodowanych przedawkowaniem po raz pierwszy w ciągu 12 miesięcy przekroczył 112 000.

W 2023 r. zatwierdzono sprzedaż bez recepty naloksonu – leku, który może odwrócić większość przypadków przedawkowania opioidów.

Dlaczego nie widać poprawy?

Eksperci zwracają uwagę, że większość funduszy rządowych wydawanych na walkę z uzależnieniami w USA tak naprawdę przeznaczana jest na egzekwowanie prawa i zakaz narkotyków, finansowanie policji, więzień i bezpieczeństwa granic.

Według libertariańskiego think tanku Cato Institute, całkowite roczne wydatki na wojnę narkotykową przekraczają obecnie 40 miliardów dolarów rocznie.

Większość ekspertów ds. polityki narkotykowej zgadza się, że ten rozległy system nie wykrył jednak ani nie powstrzymał szybkiego rozprzestrzeniania się bardziej toksycznych syntetycznych narkotyków ulicznych.

Wysiłki mające na celu osłabienie produkcji i przemytu fentanylu podejmowane przez chińskich producentów i meksykańskie kartele narkotykowe nie ograniczyły podaży w społecznościach amerykańskich.

Według amerykańskiej Agencji ds. Walki z Narkotykami w 2023 r. organy ścigania przejęły ponad 360 milionów śmiertelnych dawek fentanylu, lecz narkotyk nadal pozostaje tani i powszechnie dostępny.

Tymczasem sieć około 17 000 ośrodków odwykowych i ośrodków leczenia uzależnień w całych Stanach Zjednoczonych jest często opisywana jako miejsca przeprowadzania drogich, słabo regulowanych i nienaukowych programów.

Większość z nich oferuje opiekę opartą na abstynencji, co oznacza, że osoby doświadczające uzależnienia nie mogą uzyskać pomocy, dopóki nie będą gotowe lub nie będą w stanie zaprzestać zażywania narkotyków. Eksperci twierdzą, że naraża to miliony użytkowników fentanylu oraz osób cierpiących na zaburzenia związane z używaniem innych substancji.

Polityka wobec fentanylu w 2024 roku

Eksperci ds. zdrowia publicznego obawiają się, że debaty na temat tego, jak pomóc osobom uzależnionym przetrwać i wyzdrowieć, nasilą się i w roku wyborczym jeszcze bardziej spowodują podziały.

Politycy zarówno Demokratów i Republikanów obiecali zaprzestanie lub radykalne ograniczenie przemytu fentanylu z Meksyku do USA, ale nikt nie zaproponował planu, który pozwoliłby osiągnąć ten cel.

Rzeczywiste rozwiązania kryzysu związanego z przedawkowaniem będą prawdopodobnie złożone, kosztowne i czasochłonne, zwłaszcza jeśli podaż narkotyków na ulicach będzie stale ewoluować i będzie zawierać coraz bardziej niebezpieczne chemikalia.

Eksperci twierdzą, że najbardziej obiecujące strategie będą prawdopodobnie obejmować takie elementy, jak reforma opieki zdrowotnej, zwiększenie dostępu do mieszkań i programów wspierających zdrowie psychiczne. Twierdzą także, że rok aby się z tym problemem uporać to za mało.

Opioidy w powiecie Cook

Według urzędników ds. zdrowia liczba zgonów spowodowanych przedawkowaniem opioidów w powiecie Cook w zeszłym roku będzie porównywalna z rekordem z 2022 roku.

Choć setki badań toksykologicznych przeprowadzonych w 2023 r. nadal oczekują na realizację, urzędnicy okręgowi stwierdzili, że w zeszłym roku już potwierdzili 1540 zgonów spowodowanych przedawkowaniem opioidów. Fentanyl był przyczyną 90% tych zgonów.

Biuro lekarza sądowego powiatu Cook spodziewa się, że ponad 400 oczekujących testów toksykologicznych okaże się także wynikiem przedawkowania. Według urzędu około 80% ofiar przedawkowania opioidów stanowili mężczyźni. Afroamerykanie reprezentowali ponad połowę ofiar śmiertelnych (56%).

W 2022 r. w Chicago odnotowano 2001 zgonów spowodowanych przedawkowaniem opioidów, czyli ponad trzy razy więcej niż siedem lat wcześniej. Oto zestawienie zgonów spowodowanych przedawkowaniem opioidów w powiecie Cook, rok po roku:

• 2023 – 1540 – liczba niepełna
• 2022 – 2001
• 2021 – 1938
• 2020 – 1847
• 2019 – 1295
• 2018 – 1170
• 2017 – 1167
• 2016 – 1081
• 2015 – 647

Źródło: npr, fox32
Foto: YouTube, istock